Πίσω από τις κάμερες
Ματίνα Παπαχριστούδη
Πέντε πανελλαδικά τηλεοπτικά κανάλια λειτουργούν σήμερα και σε αυτά εκπέμπονται περισσότερα από δέκα ριάλιτι σόου. Το ένα χειρότερο από το άλλο, με ύψιστη αξία την «επιβίωση» τους ενός, παντού, με κάθε κόστος και τίμημα, ενάντια σε «άλλους». Αν για το Survivor του Alpha, πριν δυο χρόνια, οι όποιες αντιδράσεις πέρασαν χωρίς κανέναν απολύτως θόρυβο, το Game of love του ΑΝΤ1 προκάλεσε την παρέμβαση του εισαγγελέα και του ΕΣΡ ως «τηλεσκουπίδι» στα όρια του πορνό. Βεβαίως, έτσι κι αλλιώς τελειώνει, οπότε η πρόσφατη παρέμβαση δεν έχει καμία, επί της ουσίας, σημασία…
Η επιλογή ενός τέτοιου «παιχνιδιού» από τον ΑΝΤ1 μόνο τυχαία δεν είναι. Όλα τα προγράμματά της τηλεόρασης, με ελάχιστες εξαιρέσεις, από τις απλές εκπομπές λόγου ως και τις ειδήσεις, παραπέμπουν σε ριάλιτι με συγκεκριμένης φόρμα παραγωγής και μοντέλο γυρισμάτων.
Σου κόβουν τη σύνταξη; Ε, δες Game of love! Ακόμη καλύτερα Survivor ή Master chef. Αυτή είναι η ψυχρή αλήθεια. Όσο προχωρά η εξαθλίωση της κοινωνίας τόσο η τηλεόραση «ταϊζει» τους φτωχούς με σόου και ειδήσεις εξαθλίωσης. Αν οι τηλεθεατές δεν παρακολουθήσουν τα ριάλιτι, δεν θα αποφύγουν την «ενημερωτική» απευθείας κάλυψη του βασιλικού γάμου- τρία τηλεοπτικά κανάλια είχαν ανακοινώσει για χθες την απευθείας μετάδοσή του.
Το φαινόμενο είναι βεβαίως παγκόσμιο, αλλά στην ελληνική πραγματικότητα όποιος θέλει να δει άλλου είδους τηλεόραση, πρέπει να πληρώσει μια από τις πολλές πλέον συνδρομητικές πλατφόρμες – από τις δύο προ κρίσης, σήμερα έχουν φτάσει τις πέντε.
Η ιδεολογική χειραγώγηση, η εκπαίδευση του κοινού στις προωθούμενες αξίες του καπισταλιστικού συστήματος είναι η μία όψη του τηλεοπτικού θεάματος. Η άλλη όψη είναι η κερδοσκοπία και η άντληση εξουσίας για τους ιδιοκτήτες. Το ελεύθερης μετάδοσης, δωρεάν πρόγραμμα ανήκει στους καναλάρχες, που δεν έχουν κανένα εμπόδιο ή όριο από κάποιον θεσμό για την τήρηση ούτε καν των στοιχειωδών αρχών ποιότητας. Εδώ και χρόνια παράγουν με ελάχιστο κόστος ό,τι πιο φθηνό βρουν στην αγορά. Κι όμως, συνεχίζουν να έχουν απαιτήσεις, οι οποίες ικανοποιούνται σε μεγάλο βαθμό και από την κυβέρνηση.
Ειδήσεις πίσω από τις κάμερες
Πολύ σημαντική η στάση εργασίας των δημοσιογράφων της Λέσβου την περασμένη εβδομάδα ενάντια στις φασιστικές επιδρομές στο νησί. Είναι η πρώτη φορά που οι δημοσιογράφοι, όλοι μαζί, διακήρυξαν με απεργιακή κινητοποίηση την αντίδραση τους ενάντια στις απειλές των ακροδεξιών και ναζιστικών στοιχείων στη Λέσβο. Θυμίζοντας πως αυτές τις ακροδεξιές δυνάμεις δεν τις αγγίζει κανείς από τους κρατικούς φορείς και τους υποθάλπτουν συγκεκριμένες πολιτικές δυνάμεις.
Μετακινήσεις προσώπων με σημασία για την επόμενη φάση του τηλεοπτικού ανταγωνισμού. Ο Ιβάν Σαββίδης που θέλει να μετατρέψει το Ε ΤV σε μεγάλο τηλεοπτικό σταθμό και με τις ευλογίες της κυβέρνησης, προσέλαβε τον Τζώννυ Καλημέρη στη θέση διευθύνοντα σύμβουλου. Και αμέσως κυκλοφόρησε πως δεν αποκλείεται να πάει για τις ειδήσεις ο Νίκος Χατζηνικολάου, ο οποίος δεν διανύει και τις καλύτερες μέρες του στον ΑΝΤ1.
Χαμός για τις κυκλοφορίες στον Τύπο και το πρακτορείο «Άργος» του Βαγγέλη Μαρινάκη που έχει πλέον το μονοπώλιο στη διακίνηση εφημερίδων. Από τις αντιδράσεις φιλοκυβερνητικών εφημερίδων και τις δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών διαφαίνεται το σχέδιο για τη δημιουργία μικρών νέων πρακτορείων διανομής εφημερίδων. Μέχρι τουλάχιστον να γίνει πράξη ο κεντρικός έλεγχος των κυκλοφοριών με το σύστημα του barcode που θεσμοθέτησε η κυβέρνηση.