Γράμμα από την Ολλανδία
Δημήτρης Παυλόπουλος
Στις 21 Μαρτίου, μαζί με τις δημοτικές εκλογές, οι Ολλανδοί κλήθηκαν σε δημοψήφισμα για το νόμο που διευρύνει τις δυνατότητες συλλογής πληροφοριών από τις υπηρεσίες ασφαλείας, οι οποίες πλέον θα έχουν το δικαίωμα να απλώνουν ένα «δίχτυ» παρακολούθησης των ηλεκτρονικών επικοινωνιών ακόμη και για μη υπόπτους. Επίσης, ο νόμος δίνει τη δυνατότητα αυτόματης αποκρυπτογράφησης ηλεκτρονικών συσκευών επικοινωνίας καθώς και τη δυνατότητα δημιουργίας μυστικής βάσης DNA για όλους τους πολίτες. Τέλος, απλοποιείται η δυνατότητα μεταφοράς δεδομένων σε ξένες υπηρεσίες ασφαλείας.
Το δημοψήφισμα πραγματοποιήθηκε μετά από πρωτοβουλία αριστερών και προοδευτικών πολιτών, οι οποίες συγκέντρωσαν περίπου 400.000 υπογραφές, καθώς η ισχύουσα νομοθεσία κατοχυρώνει την προκήρυξη δημοψηφίσματος συμβουλευτικού χαρακτήρα όταν κατατεθούν περισσότερες από 300.000 υπογραφές, ενώ το τελευταίο πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία δεξιών και εθνικιστικών κύκλων, τον Απρίλιο του 2016, με τους πολίτες να τάσσονται ενάντια στη συμφωνία σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας.
Στο δημοψήφισμα για τις υπηρεσίες ασφαλείας, παρά τη συστράτευση των περισσότερων κομμάτων υπέρ του «ναι», το «όχι» επικράτησε με 49.5% έναντι 46.5%. Η γεωγραφία του αποτελέσματος και η σύνθεση των ψηφοφόρων των δύο στρατοπέδων δείχνει ότι το μήνυμα του δημοψηφίσματος είναι πολύ διαφορετικό από το αντίστοιχο για την σύνδεση ΕΕ-Ουκρανίας. Οι μεγάλες πόλεις ψήφισαν ξεκάθαρα «όχι», ενώ η επαρχία στήριξε το «ναι». Χαρακτηριστικά, στην πόλη του Γκρόνινγκεν, που έχει μακρά αριστερή παράδοση, το «όχι» επικράτησε με 70.8%, στο Άμστερνταμ με 64.2% και στο Ρότερνταμ με 57.4%.
Τι να τα κάνει τα Δημοψηφίσματα η Ευρώπη – EU ; Αφού όταν τα πραγματοποιεί η φτωχοί ψηφίζουν : NO ! Τέλος λοιπόν ! pic.twitter.com/Gusj97rN2h
— Stahulis Sp (@sstahulis1) 22 Απριλίου 2018
Επίσης, με βάση τα exit polls, οι ψηφοφόροι των παραδοσιακών δεξιών και φιλελεύθερων κομμάτων ψήφισαν μαζικά «ναι» (στο κόμμα του πρωθυπουργού Ρούτε το ποσοστό έφτασε το 74%), ενώ οι ψηφοφόροι της Αριστεράς τάχθηκαν μαζικά υπέρ του «όχι» (στο Σοσιαλιστικό Κόμμα έφτασε το 74%). Τέλος, σημειώνεται ότι το «όχι» στηρίχθηκε περισσότερο από ψηφοφόρους νέους και με υψηλό μορφωτικό επίπεδο.
Η αντίδραση της κυβέρνησης υπήρξε μουδιασμένη και υποσχέθηκε να αναπροσαρμόσει οριακά το νόμο πριν την εφαρμογή του. Στο θέμα των δημοψηφισμάτων, όμως, η αντίδρασή της ήταν αποφασιστική και ήδη η Βουλή κατήργησε τη δυνατότητα διεξαγωγής τέτοιων δημοψηφισμάτων. Χαρακτηριστικά, το φιλελεύθερο κόμμα του κυβερνητικού συνασπισμού, D66, ενώ πριν τις εκλογές υπεράσπιζε το δυνατότητα του λαού να εκφράζει την άποψή του, τώρα υποστηρίζει ότι τα δημοψηφίσματα υπονομεύουν την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων στο πολιτικό σύστημα…