του Rémy Herrera, Ερευνητής στο CNRS ( Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών-Κέντρο Οικονομικών Ερευνών, Πανεπιστήμιο της Σορβόννης)
Επιστρέφει η Γαλλία του θυμού
Ο Πρόεδρος Μακρόν είχε δίκιο: «France is back» (στμ: Η Γαλλία επέστρεψε»)! Αλλά όχι αυτή των καρτ-ποστάλ. Αυτή του θυμού. Ενός θυμού που εκκολαπτόταν στην βάση της γαλλικής κοινωνίας και που είχε τους λόγους της- τους πολλούς λόγους της. Δεν θα τους κάνουμε μια επισκόπηση, αυτές οι γραμμές δε θα αρκούσαν. H μία υπερισχύει των άλλων: για δεκαετίες, η συνεχής, επίμονη εφαρμογή νεοφιλελεύθερων πολιτικών έχει διαρρήξει τον κοινωνικό ιστό , έχει φτωχοποιήσει τις εργαζόμενες τάξεις, έχει καταστήσει πιο επισφαλείς τους εργαζόμενους, έχει συμπιέσει τους μισθούς, έχει πετάξει μαζικά ανθρώπους στην ανεργία, έχει συμπεριφερθεί άσχημα απέναντι στις πράξεις αλληλεγγύης, έχει οξύνει τους εγωισμούς, έχει υμνήσει αποκρουστικές καπιταλιστικές αξίες, έχει προωθήσει τα αισχρά αντανακλαστικά του καταναλωτισμού, έχει εκπαιδεύσει όλη την ευφυΐα στο να υποτάσσεται.
Και θα ευχόμασταν οι άνθρωποι να μην αντιδράσουν;
Επιλεγμένη από τον Μακρόν, η τωρινή κυβέρνηση διευθυνόμενη από τον Εντουαρντ Φιλίπ, που υποτίθεται δεν είναι «ούτε της δεξιάς, ούτε της αριστεράς» (αλλά τότε ποιανού; Του «ακραίου κέντρου»; ) έχει καταργήσει τον φόρο στις μεγάλες περιουσίες και επέβαλε τα βάρη στους μισθωτούς και τους συνταξιούχους. Προσέφερε αστρονομικές επιχορηγήσεις στις πολυεθνικές, αλλά συμπίεσε τους προϋπολογισμούς των δημοσίων υπηρεσιών. Κάθε μέρα παρέδωσε λίγο-λίγο την χώρα σε μια Ευρώπη αντεργατική, αυταρχική και υποταγμένη στην ηγεμονία των ΗΠΑ. Εφαρμόζει την πολιτική με τον δικό της τρόπο: παρακάμπτει τους βουλευτές του καινούριου κόμματος που στηρίζει την κυβέρνηση, του En Marche! (στμ: Εκκίνηση- Προχώρημα) παρότι πλειοψηφία. Το πρόγραμμά της, το οποίο έχει υπαγορευτεί από τον προστάτη της, ο Μακρόν θα ανακοινώσει καινούριες ιδιωτικοποιήσεις. Λες και ο νεοφιλελευθερισμός δε θα μας έχει ήδη αποδείξει την αποτυχία του παντού και εδώ και καιρό.
Ορίστε λοιπόν γιατί η εξέγερση αντηχεί στη Γαλλία
Ο βασικός καμβάς των συγκρούσεων που εντείνονται είναι επίσης αυτός των ηττών που έχει υποστεί ο κόσμος της δουλειάς κατά την διάρκεια των τελευταίων χρόνων. Αρχικά ήταν η μάχη κόντρα στην «μεταρρύθμιση» των συντάξεων που τα συνδικάτα, διασπασμένα, έχασαν ήδη από το 2010. Έπειτα η μάχη -εξίσου χαμένη- κόντρα στην «μεταρρύθμιση» της αγοράς εργασίας ( «νόμος Μακρόν», ονομασμένος αργότερα «νόμος El Khomeri», από το όνομα της υπουργού Εργασίας της τελευταίας κυβέρνησης Ολάντ), την χρονιά που μας πέρασε. Αυτή την μάχη για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων και των συμφερόντων των εργαζομένων, η CGT (Γενική Συνομοσπονδία Εργατών) τη συνέχιζε ως το τέλος του 2017. Μόνη της -ή σχεδόν μόνη της- δεν μπορούσε να την κερδίσει. Δεδομένου ότι κάποιοι από τους διευθύνοντές της δεν είναι μαχητικοί. Και απέτυχε επίσης να αντισταθεί στην καταστολή των μαχών, στην «ποινικοποίηση» των συνδικαλιστικών δράσεων: στην Goodyear ( για την «απαγωγή στελεχών» της επιχείρησης), στην Air France (για την υπόθεση των «σκισμένων πουκάμισων»), στην Peugeot και σε ορισμένα ακόμα μέρη όπου οι μαχόμενοι εργαζόμενοι υπέστησαν διακρίσεις – και μερικές φορές καταδικάστηκαν σε φυλάκιση με αναστολή.
Γι’ αυτό λοιπόν οι μάχες εντείνονται
Αυτές οι μάχες είναι, προς το παρόν, διασκορπισμένες. Απεργίες των σιδηροδρομικών (μέχρι στιγμής 48ωρες κάθε πέντε μέρες, μέχρι τον Ιούνιο), των εργαζομένων στα Carrefour (13 Απριλίου), στην Air France (30 Μαρτίου), στην εκπαίδευση και την έρευνα (10 Μαρτίου), στις ιατρικές-κοινωνικές υπηρεσίες σε τοπικό επίπεδο (14 Φλεβάρη), στα νοσοκομεία (31 Γενάρη), στα γηροκομεία (30 Γενάρη), στα ταχυδρομεία (9 Γενάρη), αλλά επίσης σε κοινωνικούς οργανισμούς , στον ηλεκτρισμό και την ενέργεια, στην μετεωρολογική υπηρεσία, σε κλάδους της χημικής και πετρελαϊκής βιομηχανίας, στο δημόσιο… Απεργίες πρωτάκουστες διεξήχθησαν από τους επισφαλώς εργαζόμενους, όπως αυτοί των fastfoods και των κομμωτηρίων. Χωρίς συγκεκριμένο σχέδιο, άνεργοι, άστεγοι, μετανάστες χωρίς χαρτιά, εθελοντές ακτιβιστές, συνταξιούχοι, πασιφιστές, αντιφασίστες, οικολόγοι κ.α. κινητοποιήθηκαν. Στις 22 του περασμένου Μάρτη, σε όλη την Γαλλία, περίπου μισό εκατομμύριο διαδηλωτές ήταν στον δρόμο για μια μέρα δράσης ενάντια στις «μεταρρυθμίσεις Μακρόν».
Εδώ και εβδομάδες οι φοιτητές έχουν κινητοποιηθεί. Ένα μεγάλο κομμάτι τους αντιτίθεται στο εκπαιδευτικό «σχέδιο» της κυβέρνησης (που κυρίως γενικεύει την επιλογή για την είσοδο στο πανεπιστήμιο) και αποκλείει τελείως ορισμένα πανεπιστημιακά κέντρα, συγκεκριμένα στο Paris 1 (Tolbiac), το Paris 8 (Saint-Denis), το Montpellier, την Toulouse… Η απάντηση των αρχών στην εξέγερση των φοιτητών; Η αποστολή των ΜΑΤ, στις 9 Απριλίου, για να χτυπήσουν με κλομπ τους εξεγερμένους νέους στο κάμπους της Nanterre! Εκεί απ’ όπου ξεκίνησε ο Μάης του ’68… Στην πρόσοψη ενός από τα κατειλημμένα πανεπιστήμια μπορούμε να διαβάσουμε αυτό το πανό: « Φοβούνται τον Μάη του ’68; Το 2018 θα κάνουμε χειρότερα!»…
Απόδοση από τα γαλλικά: Λήδα Δώδου