Την εισήγηση της Πολιτικής Επιτροπής στο 4ο Συνέδριο του ΝΑΡ για την Κομμουνιστική Απελευθέρωση παρουσίασε ο Μιχάλης Παπαμακάριος, μέλος της απερχόμενης Π.Ε. Από την πολυσέλιδη εισήγηση παρουσιάζουμε σήμερα ένα βασικό απόσπασμα:
Για να απαντήσουμε στις νέες προκλήσεις θέσαμε την αναγκαιότητα μιας μεγάλης τομής στο κίνημα και την Αριστερά. Μια τομή προγραμματική, που θα συνοδευτεί από την αναγκαία συγκέντρωση δυνάμεων σε αυτή την κατεύθυνση.
Η ανάγκη της τομής προκύπτει και από τη νέα φάση που μπαίνει η διεθνής και εγχώρια επιδρομή του κεφαλαίου και από τα βαθύτερα συμπεράσματα από την ήττα του λαϊκού παράγοντα στον προηγούμενο γύρο της μάχης.
Η συζήτηση για την ήττα δεν μπορεί να γίνεται γενικά, πρέπει να δούμε ποια λογική κυριάρχησε και οδήγησε εκεί και αυτή ήταν του ΣΥΡΙΖΑ, δεν μπορεί να φορτώνεται στο ΝΑΡ ή την ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Άλλου επιπέδου και κυρίως άλλης κατεύθυνσης είναι οι δικές μας ευθύνες και αδυναμίες: έχουν να κάνουν με το κατά πόσο συμβάλλαμε επιτυχημένα στο να βγει στο προσκήνιο ο οργανωμένος λαός, να εκφραστεί μια στρατηγική και τακτική απάντηση, να γίνουν βήματα για τον αναγκαίο κομμουνιστικό φορέα, δηλαδή τελικά να ηττηθεί ή να αντιπαλευτεί το σχέδιο ΣΥΡΙΖΑ.
Γι’ αυτό η τομή δεν μπορεί να έχει την κατεύθυνση ενός ΣΥΡΙΖΑ νούμερο 2, δεν μπορούμε να πάμε «με μία από τα ίδια», όπως σε μεγάλο βαθμό υλοποιεί –παρά ορισμένες αριστερές μετατοπίσεις- η ηγεσία της ΛΑΕ. Δεν μπορεί να εμπνεύσει και να πάει μακριά μια λογική αντιμνημονιακού προοδευτικού μετώπου, που αναπαλαιώνει λογικές «εθνικής ανεξαρτησίας», «παραγωγικής ανασυγκρότησης», «τόνωσης της ζήτησης», υποβαθμίζοντας καίρια την αναγκαία ρήξη με το κεφάλαιο και την αποδέσμευση από την ΕΕ. Με λογικές κυβερνητικών λύσεων, εντός του συστήματος, με την επανάσταση απούσα και το σοσιαλισμό εξόριστο στο επόμενο στάδιο, που διαρκώς απομακρύνεται.
Ούτε όμως την λογική του ΚΚΕ που καταργεί και τακτική και μετωπική πολιτική και κινηματική λογική σύγκρουσης και μάχης, στο όνομα μιας κομματικοκεντρικής συγκέντρωσης δυνάμεων για «όταν ωριμάσουν οι συνθήκες». Και βέβαια και για τότε προβάλλει μια ασαφή λαϊκή εξουσία χωρίς επανάσταση, με ορίζοντα τον «υπαρκτό σοσιαλισμό» που κατέρρευσε.
Ούτε βέβαια σε μια αναρχική κατεύθυνση, με τη «γοητεία» της θεαματικής ατομικής βίας, που συνήθως αναπτύσσεται σε περιόδους ήττας του κινήματος, χωρίς να προσφέρει ουσιαστικά, εμπεδώνοντας την ανάθεση. Δεν είναι εκεί οι συγκρούσεις και οι ανατροπές που ανοίγουν δρόμο για την αντεπίθεση του κινήματος, αλλά στην επίπονη και συστηματική δουλειά μέσα στον κόσμο, που προετοιμάζει τα μεγάλα γεγονότα.
Με τη στρατηγική ης κομμουνιστικής διεθνιστικής απελευθέρωσης,
Η ήττα του εργατικού – λαϊκού κινήματος στην προηγούμενη φάση δημιουργεί μια σειρά τάσεων αναδίπλωσης: ένα μέτωπο για να σωθούμε, ένα κόμμα για να μας σκεπάσει, επιμέρους κινήματα, κατακερματισμός σε θεματικά κι επιμέρους ζητήματα και βλέπουμε. Στο έδαφος αυτό εμφανίζονται είτε τάσεις ενότητας χωρίς προοπτική και την αναγκαία πολιτική βάση, είτε τάσεις διάσπασης, γιατί δήθεν ο σύντροφος ή ο συναγωνιστής μου με εμποδίζει να προχωρήσω, ενώ το πρόβλημα είναι βαθύτερο.
Εμείς σηκώνουμε τη σημαία μιας άλλης τομής, σε τακτικό και στρατηγικό επίπεδο.
- Υπογραμμίζουμε και στις Θέσεις και σήμερα στο συνέδριο πως αποτελεί θέμα προτεραιότητας η ανάδειξη, βαθύτερη επεξεργασία και προώθηση της στρατηγικής της κομμουνιστικής διεθνιστικής απελευθέρωσης, η οποία είναι η μόνη συνολική εναλλακτική στον ολοκληρωτικό καπιταλισμό της αδυσώπητης κρίσης και της βάρβαρης «ανάπτυξης». Για να υπάρξει νικηφόρος αντικαπιταλισμός πρέπει να είναι βαθιά και με σύγχρονο τρόπο κομμουνιστικός και επαναστατικός. Με οδηγό τη δημιουργική ανάπτυξη στη νέα εποχή του μαρξισμού απαιτείται η κομμουνιστική επαναθεμελίωση της στρατηγικής. Έτσι ώστε μαζί και μέσα από την άρνηση του παρόντος να αναδύεται και να αναδεικνύεται η θέση και το θετικό στοιχείο του μέλλοντος, που μπορεί να καταργεί την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων. Το κομμουνιστικό πρόγραμμα της εποχής μας πρέπει να αναδείξει την καθοριστική κινητήρια δύναμη, που είναι ιστορικά θετική: τη δημιουργική δυνατότητα της σύγχρονης εργατικής τάξης να οικοδομήσει μια νέα, κομμουνιστική κοινωνία. Πρόκειται για την πιο καθοριστική και συνάμα την πιο υποτιμημένη και καθυστερημένη πλευρά της παρέμβασης των δυνάμεων μαρξιστικής επαναστατικής αναφοράς. Και από την άποψη αυτή ιεραρχούμε ψηλά την προσπάθεια για το σύγχρονο πρόγραμμα και κόμμα κομμουνιστικής απελευθέρωσης.
- Αναδεικνύουμε την αναγκαιότητα της επανάστασης, του τσακίσματος του αστικού κράτους και της επαναστατικής ανατροπής της αστικής κυριαρχίας, ως αναγκαίας προϋπόθεσης για να εκκινήσουν οι μεγάλοι μετασχηματισμοί προς την κομμουνιστική απελευθέρωση. Η στάση απέναντι στην επανάσταση αποτελεί θεμελιακό στοιχείο και κριτήριο για την αντικαπιταλιστική και κομμουνιστική Αριστερά. Άρνησή της σημαίνει τελικά άρνηση του κοινωνικού μετασχηματισμού. Αναβαθμίζουμε την προσέγγισή μας ορίζοντας το χαρακτήρα της επανάστασης, ως εργατική αντικαπιταλιστική επανάσταση με κομμουνιστικό περιεχόμενο. Κοινωνικό υποκείμενό της είναι η πρωτοπόρα σύγχρονη εργατική τάξη και η συμμαχία της (υπό την ηγεμονία της) με τα πλατειά λαϊκά στρώματα, ειδικά εκείνα που φτωχοποιούνται. Υπογραμμίζουμε πως η κατάληξη της κυβερνητικής λύσης ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και η γενικότερη σχετική εμπειρία −ιστορική αλλά και πρόσφατη, όπως, για παράδειγμα, στη Λατινική Αμερική− υπογραμμίζουν τον λαθεμένο χαρακτήρα των αντιλήψεων που αναδεικνύουν-ιεραρχούν το ζήτημα της κυβέρνησης ως βασικό κρίκο-δρόμο της επαναστατικής μετάβασης και αποκόπτουν την «πάλη για την κυβέρνηση» από την πάλη για την πολιτική εξουσία συνολικά.
- Επιδιώκουμε να αναπτύξουμε την επαναστατική τακτική, η οποία ξεκινά από τις ανάγκες και τα δικαιώματα των εργαζομένων και εμπνέεται από την καθοριστική κατεύθυνση των στρατηγικών συμφερόντων της εργατικής τάξης. Θέτει τους αναγκαίους πολιτικούς στόχους και διαμορφώνει το αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα πάλης, που αποτελεί πυλώνα της και έχει στόχο τη ρήξη και ανατροπή της κυρίαρχης πολιτικής. Αναδεικνύει, μέσα από την εμπειρία και την κίνηση των εργαζομένων, πως η συνολική υλοποίηση του αντικαπιταλιστικού προγράμματος πάλης απαιτεί επανάσταση και εργατική εξουσία.
Με βάση αυτά, την εκτίμηση για τη φάση επικίνδυνης υπεραντιδραστικής εκστρατείας του κεφαλαίου σε διεθνές επίπεδο και την κατάσταση στην Ελλάδα, προτείνουμε ως πυρήνα της επαναστατικής τακτικής στις σημερινές συνθήκες την πάλη για το ψωμί – δουλειά – ειρήνη – ελευθερία της εποχής μας, για την αντικαπιταλιστική ανατροπή της κλιμακούμενης αντεργατικής, πολεμικής και αντιδραστικής εκστρατείας του κεφαλαίου που έχει στόχο την αντιλαϊκή ανασυγκρότηση του συστήματος. Με στόχο τη συγκρότηση του επαναστατικού υποκειμένου και την προσέγγιση της επανάστασης.
Η επαναστατική τακτική μέσω του αντικαπιταλιστικού περιεχομένου, της ταξικής της ουσίας, των δρόμων και των μέσων επίτευξης, αλλά και του σκοπού της συνδέεται με την αντικαπιταλιστική εργατική επανάσταση, η οποία αποτελεί το ανώτατο σημείο της επαναστατικής τακτικής, το άλμα, την τομή και την αφετηρία της επαναστατικής στρατηγικής για την κομμουνιστική απελευθέρωση, τον κρίκο σύνδεσής τους. Αν αφαιρεθεί αυτός ο κρίκος θα έχουμε αποσύνδεση της τακτικής από την πάλη για την εξουσία (πλευρά που εντοπίσαμε ως σοβαρή αδυναμία στον πρώτο κύκλο των αγώνων κατά της ευρωμνημονιακής καπιταλιστικής ανασυγκρότησης), με κίνδυνο να έχει ορίζοντα μόνο κατακτήσεις και αλλαγές εντός του συστήματος.
Σύντροφοι και συντρόφισσες, η δική μας τομή επιδιώκουμε να εκφραστεί με ενιαίο σχέδιο σε όλα τα επίπεδα του υποκειμένου της επαναστατικής τακτικής, δηλαδή του Αντικαπιταλιστικού Εργατικού Μετώπου, το οποίο εκφράζεται τόσο στο κοινωνικό όσο και στο πολιτικό επίπεδο. Με την ενίσχυση των επαναστατικών κομμουνιστικών δυνάμεων και τα αναγκαία βήματα για το σύγχρονο πρόγραμμα και κόμμα κομμουνιστικής απελευθέρωσης.
Με τη συγκρότηση του μετώπου-πόλου της αντικαπιταλιστικής επαναστατικής Αριστεράς, την ενίσχυση-αναβάθμιση και τον προωθητικό μετασχηματισμό του ελπιδοφόρου βήματος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, το άνοιγμα δρόμων πολιτικής συνεργασίας των ευρύτερων αντικαπιταλιστικών, αντιΕΕ και αντιιμπεριαλιστικών δυνάμεων.
Με τη συγκρότηση του αγωνιστικού μετώπου ρήξης και ανατροπής, με θεμέλιο ένα πολιτικά ανατρεπτικό και ταξικά ανασυγκροτημένο εργατικό κίνημα, η συγκρότηση ανεξάρτητων οργάνων πάλης και επιβολής της λαϊκής θέλησης και η ενίσχυση της αντικαπιταλιστικής πτέρυγας του μαζικού κινήματος.
Μας ρωτούν μερικές φορές: μα καλά, εδώ δεν κουνιέται φύλλο κι εσείς βάζετε θέμα κόμματος, στρατηγικής κομμουνιστικής απάντησης, επαναστατικής λογικής, τακτικής αντικαπιταλιστικής κλπ;
Σε συνθήκες ήττας έρχεται συνήθως είτε η τάση για οπισθοχώρηση, για αναδίπλωση, που απειλεί με επώδυνη συνολική υποχώρηση σε τακτικό και στρατηγικό επίπεδο, είτε η τάση απογείωσης, χωρίς επαφή με τις διαθέσεις του κόσμου. Απορρίπτουμε αυτές τις τάσεις, που αναπτύσσονται γύρω μας, και τονίζουμε:
Ακριβώς σε αυτές τις συνθήκες για να αλλάξει η φορά των εξελίξεων, η πρωτοπορία (με την ευρύτερη έννοια, από το επίπεδο του ΝΑΡ και του κόμματος μέχρι την αριστερή αντικαπιταλιστική πτέρυγα) πρέπει να βαθύνει και να εξοπλιστεί καλύτερα, στρατηγικότερα, να συσπειρωθεί – οργανωθεί. Ακριβώς επειδή βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια τρομερή αντιδραστική τομή, αν οι δυνάμεις της επαναστατικής και σύγχρονα κομμουνιστικής Αριστεράς δεν συγκροτηθούν σε ανώτερο επίπεδο θα σαρωθούν, όπως είδαμε να συμβαίνει σε άλλες δυνάμεις στην Ελλάδα και διεθνώς.
Ταυτόχρονα η επαναστατική τακτική μας και η προώθησή της, πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις συνθήκες, τις τάσεις, τους συσχετισμούς, τις νέες δυσκολίες και τις δυνατότητες. Θα πρέπει να μπούμε πιο μέσα στον κόσμο και τις διαθέσεις, να κατέβουμε πιο «χαμηλά» για να μπορέσουμε να τραβήξουμε στο αναγκαίο πολιτικό επίπεδο.
Οι Θέσεις έλαβαν υπόψη στην επεξεργασία της τακτικής αυτή την αναγκαιότητα, φέρνοντας μπροστά την ανάγκη πολιτικού εργατικού – λαϊκού αγώνα και διεκδίκησης για τα δικαιώματα και τις ανάγκες, επιχειρώντας τη σύνδεσή τους με την αντικαπιταλιστική ανατροπή της πολύπλευρης εκστρατείας του κεφαλαίου.
Από την 1η Συνδιάσκεψη του ΝΑΡ στο 4ο Συνέδριο
Η πρώτη, ιδρυτική, πανελλαδική διαδικασία του Νέου Αριστερού Ρεύματος ήταν η 1η Συνδιάσκεψη, που πραγματοποιήθηκε στις 10-11 Φεβρουαρίου 1990 στο μεγάλο αμφιθέατρο των φοιτητικών εστιών του Ζωγράφου, με τη συμμετοχή 413 αντιπροσώπων από όλη την Ελλάδα. Το εισηγητικό κείμενο της Συντονιστικής Επιτροπής ήταν η Πρόταση συζήτησης για μια νέα προοπτική της Αριστεράς στην Ελλάδα και αποτελούσε μια πρώτη προσπάθεια οργανωμένης και ανοικτής συζήτησης όλου του δυναμικού που είχε διαγραφεί ή αποχωρήσει από το ΚΚΕ και την ΚΝΕ τους προηγούμενους μήνες, μετά τη συγκυβέρνηση ΝΔ – Ενιαίου Συνασπισμού (με τη συμμετοχή ΚΚΕ – ΕΑΡ και άλλων). Η διαδικασία κατέληξε σε ένα πρώτο πλαίσιο πολιτικών αρχών, ενώ αποφασίστηκε η συμμετοχή στις επερχόμενες εκλογές με το σχήμα της Λαϊκής Αντιπολίτευσης, σε συνεργασία με άλλες δυνάμεις της επαναστατικής Αριστεράς. Απορρίφθηκε με ευρύτατη πλειοψηφία η εκλογική συνεργασία με το ΚΚΕ Εσωτ. – Ανανεωτική Αριστερά, με επικεφαλής τον Γιάννη Μπανιά.
Με την 3η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη, τον Ιούνιο του 1993, ξεκίνησε η πολιτική και οργανωτική ανασυγκρότηση του ΝΑΡ, με κατεύθυνση μεταβατικής κομμουνιστικής οργάνωσης, μετά τις αποχωρήσεις της πρώτης διετίας. Έχουν ήδη ξεσπάσει η μεγάλη νεολαιίστικη έκρηξη του 90-91, οι επίμονοι μαχητικοί αγώνες στην ΕΑΣ και στη ΔΕΗ κατά του πρώτου κύματος αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων που προώθησε η κυβέρνηση Κ. Μητσοτάκη.
Ακολουθούν δύο σημαντικές συνδιασκέψεις, που αναπτύσσουν τις επεξεργασίες του ΝΑΡ, τον Ιούνιο του 1996 πραγματοποιείται η 1η Εργατική Συνδιάσκεψη, όπου μπαίνει η αντίληψη για το νέο εργατικό κίνημα και την αναγέννηση της εργατικής πάλης, ενώ ένα χρόνο μετά, τον Ιούνιο του 1997 πραγματοποιείται Συνδιάσκεψη με θέμα «Η σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία – νέο στάδιο ανάπτυξης και κρίσης – ολοκληρωτικός καπιταλισμός».
Τον Ιούλιο του 1998 το ΝΑΡ φτάνει στο 1ο Συνέδριό του, με κεντρικό σύνθημα «Επανάσταση και πάλη ενάντια στον ολοκληρωτικό καπιταλισμό». Το συνέδριο πραγματοποιείται στο δημοτικό θέατρο της Καλλιθέας, με συμμετοχή 375 αντιπροσώπων και σφραγίζεται από την μάχη των εξεταστικών, λίγες μέρες πριν την έναρξη του Συνεδρίου και την απόπειρα δολοφονίας με αποτέλεσμα τον βαρύτατο τραυματισμό του στελέχους της νΚΑ Δημήτρη Κουσουρή από Χρυσαυγίτες με κρατικές οδηγίες.
Το Ιανουάριο του 2000 πραγματοποιείται η 4η συνδιάσκεψη, που προχωρά στην επεξεργασία της λογικής του Μετώπου εργατικής πολιτικής και διαμορφώνει την πρόταση για το Αντικαπιταλιστικό Εργατικό Μέτωπο. Ταυτόχρονα, συζητά βαθύτερα οργανωτικά ζητήματα και διαφωνίες, που είχαν προκύψει στο 1ο Συνέδριο και καταλήγει τους Κανόνες Λειτουργίας του ΝΑΡ, οι οποίοι ισχύουν βασικά μέχρι και σήμερα, με ορισμένες τροποποιήσεις που έγιναν στο 2ο Συνέδριο.
Το 2ο συνέδριο του ΝΑΡ πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο 2006, στο Πάντειο πανεπιστήμιο, με συμμετοχή 410 αντιπροσώπων και με κεντρικό σύνθημα «Αντικαπιταλιστικό εργατικό μέτωπο ενάντια στον ολοκληρωτικό καπιταλισμό» και με έντονες τις παραστάσεις από το υπό εξέλιξη φοιτητικό κίνημα, τους αγώνες στους ΟΤΑ, των δασκάλων κλπ. Αποτέλεσε σημαντικό βήμα στην μετέπειτα ανάπτυξη της οργάνωσης.
Το πολιτικό Πανελλαδικό σώμα το Νοέμβριο του 2008 συζητιούνται και αποφασίζονται τα πρώτα στοιχεία μιας εργατικής αντικαπιταλιστικής απάντησης στην κρίση που μόλις είχε ξεσπάσει, η γραμμή για την πάλη κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και η λογική αντικαπιταλιστικής συσπείρωσης και στο κοινωνικό και στο πολιτικό επίπεδο. Ένα μήνα μετά ξέσπασε ο Δεκέμβρης και το ΝΑΡ και η νΚΑ παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και πολιτικοποίηση του κινήματος. Με βάση τις αποφάσεις του Πανελλαδικού Σώματος το ΝΑΡ συμβάλλει στη δημιουργία της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, τον Μάρτιο του 2009.
Ακολούθησαν αρκετά πολιτικά σώματα του ΝΑΡ, με πανελλαδική συζήτηση στις ΟΒ και εκλεγμένους αντιπροσώπους, σχεδόν ένα κάθε χρόνο, που τοποθετούνταν και αποφάσιζαν πάνω στις πολιτικές εξελίξεις και στα άμεσα καθήκοντα. Δύο, είχαν θεματική διάσταση και επεξεργασία, το πρώτο για την καπιταλιστική κρίση (2011) και το δεύτερο για το επαναστατικό υποκείμενο (2012).
Το 3ο συνέδριο του ΝΑΡ πραγματοποιήθηκε στις 29-30 Νοεμβρίου / 1 Δεκεμβρίου του 2013, στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, με τη συμμετοχή 428 αντιπροσώπων, σε μια κρίσιμη συγκυρία, στην καρδιά της ευρωμνημονιακής επίθεσης καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, με τη διαχειριστική λύση ΣΥΡΙΖΑ να προετοιμάζεται για την κυβέρνηση. Επεξεργάστηκε την επαναστατική τακτική της αντικαπιταλιστικής ανατροπής της επίθεσης, κατέληξε την Πρόταση Προγραμματικής Διακήρυξης, σε συνδυασμό με την ανάδειξη της αναγκαιότητας για ένα νέο κόμμα κομμουνιστικής απελευθέρωσης. Σε μια πρώτη κίνηση προχώρησε στην πρόσθεση στον τίτλο του ΝΑΡ του όρου «για την Κομμουνιστική Απελευθέρωση».
Από την Παρασκευή το ΝΑΡ για την Κομμουνιστική Απελευθέρωση πραγματοποιεί το 4ο συνέδριό του.
4ο συνέδριο 2017: Για μια νέα κομμουνιστική ελπίδα
