του Αλέκου Αναγνωστάκη
Το Σάββατο 11.11. ο ΓΓ του ΚΚΕ Δ. Κουτσούμπας παραχώρησε συνέντευξη στην «Εφημερίδα των Συντακτών».
Η συνέντευξη τελειώνει αισιόδοξα.
«Αδιανόητο είναι να πιστεύει κανείς ότι …ο κόσμος δεν θα αλλάξει και ότι θα παραμείνει αιώνιος ο καπιταλισμός, που είναι ένα σύστημα άδικο και εκμεταλλευτικό.. Η νέα προσπάθεια θα έχει ως πείρα όλο τον 20ό αιώνα και γι’ αυτό θα ξεκινάει από καλύτερη αφετηρία».
Ναι, το κομμουνιστικό κίνημα είναι η πραγματική κίνηση που περιγελά την ακινησία και τη μοιρολατρία. Οδηγεί αδιάκοπα στην κατάργηση της σημερινής κατεστημένης τάξης πραγμάτων. Η δε κομμουνιστική κοινωνία (ως ποιοτικά νέας αρχή και όχι ως ιδεατό τέλος) είναι ο σκοπός του που καθώς αναδύεται από το κίνημα, το προσανατολίζει και του επιτρέπει να προσδιορίζει τι μας φέρνει πιο κοντά σε αυτό τον σκοπό ή τι μας απομακρύνει από αυτόν.
Αν κάποιος έχει ένα εξαιρετικά εμπνευσμένο σύγχρονο πρόγραμμα που να παραπέμπει τελικά σε μια κοινωνικά ανασυγκροτημένη κοινωνία και ως πρότυπο αυτής της κοινωνίας εκλαμβάνει αρχές από το χθες τότε το πρόγραμμα μπορεί να ενισχύεται, μπορεί να μικραίνει ή και να ματαιώνεται, ανάλογα με το ιστορικό πρότυπο. Και γι αυτό εξάλλου το ζήτημα της Ιστορίας, του Οκτώβρη ειδικά, είναι πεδίο σκληρής διαπάλης.
Ο γραμματέας του ΚΚΕ είναι εγκλωβισμένος στη λογική πως η ουσία στην οικοδόμηση της νέας κοινωνίας ήταν γενικά και κατά βάση σωστή και μόνο κάποια λάθη έγιναν.
Μπερδεύει το πραγματικό, το επαληθευμένο γεγονός της νικηφόρας έκβασης της επανάστασης με την πορεία μετά την επανάσταση. Η πολιτική πορεία προς την επανάσταση αποδείχτηκε από την πράξη πως ήταν σωστή, αποτελεί ανεκτίμητη παραδειγματική γνώση για το σήμερα. Η ουσία όμως για το «μετά», για μια νικηφόρα πορεία της επανάστασης, είναι πως θεμελιώδη ζητήματα προς την νέα χειραφετημένη και χειραφετητική κοινωνία θέλουν τολμηρή επανεξέταση, συμπλήρωση και κυρίως ανάπτυξη.
Αυτό επίσης έδειξε η πράξη.
Η σκοπιά αυτή λείπει παντελώς από τη συνέντευξη του Δ. Κουτσούμπα γι αυτό και τελικά οδηγείται σε αδιέξοδα με αυτά που επισημαίνει αλλά και με αυτά που αποσιωπά.
Γιατί από το εσωτερικό της καταρρέουσας ΕΣΣΔ αναδύθηκαν τελικά η διαφθορά, η απάθεια των λαών στην κατάρρευση της ίδιας της ΕΣΣΔ, τα προνόμια, η παραοικονομία, η φτώχεια, η ρώσικη μαφία, θρησκοληπτικά ρεύματα, η μόλυνση της φύσης, τα αναβολικά και ουσίες στον αθλητισμό – πρωταθλητισμό; Γιατί από τα σπλάχνα της καταρρέουσας ΕΣΣΔ, μετά από 75 χρόνια «εργατικής» εξουσίας, αναδύθηκαν κομματικοκρατικά στελέχη τα οποία λεηλάτησαν τον κοινωνικό πλούτο της χώρας και μεταμορφώθηκαν σε ολιγάρχες; Γιατί στη καπιταλιστική κοινωνία που συγκροτείται στη Ρωσία επιζεί ένα τόσο αδύναμο κοινωνικά μαρξιστικό ρεύμα;
Καμία αναφορά δεν γίνεται από το γραμματέα του κόμματος.
Ο Δ. Κουτσούμπας θεωρεί επίσης πως «Πάντα η ταξική πάλη εκφράζεται σκληρά σε επαναστατικές περιόδους, όπως συνέβη και στη γαλλική αστική επανάσταση με τις συγκρούσεις ανάμεσα στους γιακωβίνους και τους γιρονδίνους, αλλά και μέσα στις κόλπους των γιακωβίνων».
Για να αιτιολογήσει τα αδικαιολόγητα, τη μακρόχρονη αλληλοεξόντωση των επαναστατών, ο γραμματέας οικειοποιείται τη θεωρία πως γενικά οι επαναστάσεις, τελικά, τρώνε τα παιδιά τους.
.Αλλά η γαλλική επανάσταση, που φέρνει ως παράδειγμα, στόχευε σε κοινωνίες άλλου επιπέδου εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Σε αυτές τις επαναστάσεις, στις επαναστάσεις που παραμένουν σε εκμεταλλευτικό καθεστώς, εμφανίζονται τα φαινόμενα αλληλοεξόντωσης.
Αλλά εμείς μιλάμε για την Οκτωβριανή επανάσταση στην οποία η βία – και μάλιστα τελείως αναγκαστική – στρέφεται αποκλειστικά ενάντια στην αστική τάξη.
Αν αυτά που ισχυρίζεται ο Δ. Κουτσούμπας ισχύουν τότε γιατί να γίνονται οι επαναστάσεις;
Το χειρότερο είναι πως αυτά γράφονται παρόλο που η ηγεσία του ΚΚΕ γνωρίζει πως 1.108 από τους 1.966 συνέδρους του 17ου (1934) συνεδρίου των μπολσεβίκων κηρύχτηκαν στη συνέχεια «αντεπαναστάτες» και στάλθηκαν στα γκούλαγκ ή εκτελέστηκαν ως το 1938 (εξ ων 98 από τους 139 μπολσεβίκους που ήταν εκλεγμένα μέλη της ΚΕ.) Ακόμη και το Δεκέμβρη του 1953 εκτελέστηκε ο Μπέρια από τον Χρουτσώφ, εννιά μόλις μήνες από την εκλογή του σαν επικεφαλής της ΕΣΣΔ . Ο Δ. Κουτσούμπας καλεί το λαό να καταλάβει πως «δεν μιλάμε για δίκες κάποιων «διαφωνούντων», (αλλά) για ομάδες με οργανωμένη, συνωμοτική δράση ενάντια στο σοσιαλισμό, την οποία παραδέχονταν ακόμη και δυτικοί διπλωμάτες στις υπηρεσιακές τους αναφορές». Εδώ πρόκειται για αυτολεξεί αποδοχή της λογικής του τότε εισαγγελέα Βισίνσκι που συμπληρώνεται από την παραδοχή ότι υπήρξαν και ορισμένες «υπερβολές» στην αντιμετώπιση των «αντεπαναστατικών κέντρων».
Η πολιτική αυτή της ηγεσίας του ΚΚΕ δεν αποτελεί μόνο πλήρη αιτιολόγηση των εκτελέσεων των μπολσεβίκων Ούτε είναι μια απλή, αξιωματική έστω, μετατόπιση από προηγούμενες προσεγγίσεις του ίδιου του ΚΚΕ. Κυρίως και πρωτίστως είναι δικαιολόγηση και προσπάθεια ανάδειξης αυτής της ερμηνείας της Ιστορίας ως παραδειγματικής γνώσης για τις μελλοντικές προσπάθειες των σύγχρονων κολασμένων. Είναι ο σοσιαλισμός και η επανάσταση του επιδιωκόμενου μέλλοντος μας.
Γι αυτό κυρίως ο Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ συνολικά και τελικά κάνει ζημιά με τη συνέντευξη του, είτε το καταλαβαίνει είτε όχι.
Στην ίδια συνέντευξη αποσιωπώνται οι τελευταίες προσπάθειες του Λένιν για την ανάγκη ριζικών μεταβολών στο κράτος που είχε δημιουργηθεί το 1923, τέσσερα χρόνια από την οριστική νίκη. Υποβαθμίζεται η τελευταία επιστολή του Λένιν για την ανάγκη αντικατάστασης του Στάλιν από γραμματέα στο όνομα της αλήθειας πως «Το Κόμμα των μπολσεβίκων αποφάσιζε μέσα από συλλογικές διαδικασίες, όπως πρέπει να συμβαίνει στα κομμουνιστικά κόμματα».. Μηδενίζεται πλήρως η συμβολή των μενσεβίκων, των εσέρων και των σοσιαλεπαναστατών προς την επανάσταση στο όνομα της σταδιακής εναντίωσης όλων αυτών από το τέλος του 17.
Απλοποιεί πλήρως τα πράγματα.
Η στρέβλωση, κατά το γραμματέα, αρχίζει μετά το 20ο συνέδριο του ΚΚΣΕ. Τότε ενισχύθηκαν οι απόψεις ότι με εργαλεία του καπιταλισμού μπορούν να λυθούν προβλήματα του σοσιαλισμού, υιοθετήθηκαν μέτρα υπέρ της αγοράς και άλλα που αποδυνάμωσαν τελικά τον κεντρικό σχεδιασμό και διαμορφώθηκαν σταδιακά κοινωνικά στρώματα που είχαν συμφέρον από την παλινόρθωση των καπιταλιστικών σχέσεων. Τα μέτρα αποδυνάμωσης του κεντρικού σχεδιασμού οδήγησαν και σε αποδυνάμωση της συμμετοχής των εργαζομένων στις αποφάσεις και του εργατικού ελέγχου στην παραγωγή και έπαιξαν ρόλο για τη στάση των εργαζομένων όταν εκδηλώθηκε η αντεπανάσταση.
Έτσι απλά και καθαρίσαμε.
…Η αξία και το κύρος του ο Ιλιένκοφ είναι γνωστά και στο ΚΚΕ. «Το ότι ο Ε. Β. Ιλιένκοφ είναι ένας από τους σημαντικότερους Σοβιετικούς φιλοσόφους, ο πιο αξιοπρόσεκτος, σήμερα αναγνωρίζεται απ’ όλους, αναγράφεται στην ΚΟΜΕΠ, Νο 5 του 2005.
«Όταν μελετούσα κατά τα φοιτητικά μου χρόνια, πολιτική οικονομία του σοσιαλισμού – αυτό ήταν την περίοδο 1948-1949- σημειώνει ο Ιλιένκοφ στο «Η διαλεκτική του αφηρημένου και του συγκεκριμένου στην επιστημονο-θεωρητική σκέψη», Μόσχα, 1997, σελ. 443, τη μελετούσα με βάση την ερμηνεία του Γ. Α. Κρόνροντ. Αφετηρία αυτής της ερμηνείας ήταν η «σοσιαλιστική τροποποιημένη αξία» και όλες οι υπόλοιπες κατηγορίες εξετάζονταν ως ειδικές ιδιαιτερότητες αυτής της αφετηριακής καθολικής κατηγορίας. Με άλλα λόγια ο σοσιαλισμός εξεταζόταν ως μια από τις ιστορικές ποικιλομορφίες της εμπορευματικής παραγωγής. Αυτή η άποψη, όπως σε όλους είναι γνωστό, είχε και έχει αρκετά πλατιά διάδοση».
Ο σοσιαλισμός το 48-49 αντιμετωπιζόταν ως «μια από τις ιστορικές ποικιλομορφίες της εμπορευματικής παραγωγής»!!!
Ο Δ. Κουτσούμπας πρεσβεύει άλλα. Δικαίωμα του. Αλλά οι σκαπανείς ανοίγουν νέους, αναγκαίους δρόμους με τις στέρεες προσεγγίσεις του σήμερα, την κριτική και αυτοκριτική.
Αυτές, ως μέρος της πραγματικότητας, οφείλουν ταυτόχρονα να την υπερβαίνουν ακριβώς για να την αλλάξουν.