Χρειάζεται να μιλήσουμε για το δικό μας όραμα, για τη δική μας ανατρεπτική προοπτική
ΘΟΔΩΡΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τα προβλήματα αυτά είναι βαθιά πολιτικά και για να τα υπερβούμε χρειάζεται άλλη οργανωτική δομή που θα προτάσσει την ΕΑΑΚ των σχημάτων και των αγωνιστών της
Κάθε πολιτικό εγχείρημα, όπως και καθετί κοινωνικό, φέρει ένα ιστορικό φορτίο. Ένα φορτίο που μπορεί να ιδωθεί είτε ως σωρευμένη δυναμική που το γεμίζει καύσιμα, είτε ως αδράνεια που το εμποδίζει να προχωρήσει, να αλλάξει, πόσο μάλλον να κάνει άλμα μπροστά. Στην περίπτωση της ΕΑΑΚ, έχουμε φτάσει σε ένα σημείο καμπής, όπου τα καύσιμα του συγκεκριμένου ιστορικού της φορτίου φαίνεται να έχουν στερέψει και η αδράνειά της μοιάζει να την οδηγεί σε μια επίπονη και κουραστική για όλους, αποδιάρθρωση.
Καθόλου αισιόδοξη εκτίμηση για την κατάσταση θα πει κάποιος, αλλά η πραγματικότητα είναι πως εντός αυτού του πλαισίου κινούνται και οι περισσότερες προτάσεις, σχέδια και συζητήσεις για το μέλλον της ΕΑΑΚ, συνειδητά ή ασυνείδητα. Δυστυχώς, το δυναμικό που αγχώνεται πραγματικά και καθημερινά για την ΕΑΑΚ, εγκλωβίζεται στις περισσότερες περιπτώσεις είτε σε σχέδια διαχείρισης των πιο ακραίων εκφάνσεων πολιτικής ένδειας και εκφυλιστικών φαινομένων, είτε σε γενικόλογες επικλήσεις για αλλαγή και ανασυγκρότηση. Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι ότι τμήματα της ΕΑΑΚ φαίνεται να προσαρμόζονται σε αυτό το καθοδικό σπιράλ, να αναπτύσσουν έναν πρωτόγνωρο κυνισμό απέναντι στις εκφυλιστικές καταστάσεις, να τις αξιοποιούν και να τρέφονται από αυτές. Κοινό χαρακτηριστικό όλων, η αδυναμία να μπει ο πήχης εκεί που ορίζει η ίδια η επιτακτική πραγματικότητα.
Το πρόβλημα της ΕΑΑΚ έχει εμφανιστεί αρκετό καιρό πριν τα τελευταία γεγονότα και είναι πολύ πιο βαθύ. Έγκειται ουσιαστικά, στην αδυναμία της να αντιληφθεί και να απαντήσει στις κατακλυσμιαίες αλλαγές που έχει φέρει στην κοινωνική ζωή, η κρίση του σύγχρονου καπιταλισμού και η απάντηση του κεφαλαίου.
Αλλαγές πρώτα από όλα, σε κοινωνικοταξικό επίπεδο. Η περαιτέρω επιδείνωση της θέσης της εργατικής τάξης, η βίαιη προλεταριοποίηση των μεσαίων στρωμάτων – παραδοσιακός τροφοδότης της ανώτατης εκπαίδευσης, αλλάζει άρδην και τον ίδιο τον κόσμο μέσα στις σχολές, την ταξική του αναφορά, τα προβλήματά του, τις δυνατότητες και τις επιλογές του. Αλλάζει την εργασιακή και ταξική προοπτική του, αλλάζει ακόμα και τη δυνατότητα του να σπουδάσει.
Αλλαγές επίσης, σε πολιτικό επίπεδο, όπως αυτές εκφράστηκαν ειδικά στην Ελλάδα. Το project ΣΥΡΙΖΑ και η εκκωφαντική κατάρρευσή του μας έχει φέρει μπροστά σε μια ιδιαίτερη αντίφαση. Από τη μία, κάθε αγώνας μοιάζει μάταιος σε μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας, όπως και στους ίδιους τους φοιτητές. Από την άλλη, ενδιάμεσες, διαχειριστικές, «φιλολαϊκές» λύσεις εντός συστημικού πλαισίου, είναι καθαρό πως δε χωράνε στο σύγχρονο καπιταλισμό. Βαθύτερες τάσεις αντικαπιταλιστικής αναζήτησης, πιο πολιτικές, πιο στρατηγικές γεννώνται και πληθαίνουν, για την ώρα με μειοψηφικούς όρους.
Πάνω σε αυτά, καλείται να συζητήσει η ΕΑΑΚ και πρέπει να πάρει γενναίες αποφάσεις. Πώς θα απαντήσουμε στο συνάδελφό μας, που παρατάει τις σπουδές του λόγω οικονομικών; Πώς θα απαντήσουμε στο συνάδελφό μας που από τώρα ετοιμάζει βαλίτσες για το εξωτερικό; Πώς θα απαντήσουμε στο βάρβαρο μονόδρομο που προβάλλει ο αντίπαλος;
Οι απαντήσεις δεν είναι καθόλου εύκολες. Άλλη ΕΑΑΚ χρειαζόμαστε προκειμένου να τις προσεγγίσουμε, που μπορεί να προκύψει μονάχα από μία δημοκρατική, αντικαπιταλιστική επανίδρυση εργατικής στροφής και θετικής προοπτικής τώρα!
Έτσι λοιπόν, χρειάζεται κατά πρώτον επανίδρυση, γιατί η αναγκαία ανασυγκρότηση δεν μπορεί να είναι επιδερμική. Πρέπει να ακουμπάει τα δομικά και συγκροτητικά στοιχεία που ορίζουν σήμερα την ΕΑΑΚ, αν θέλει να είναι κοινωνικά χρήσιμη.
Χρειάζεται εργατική στροφή. Αυτό γιατί, η επανίδρυση πρέπει να πατάει στις ανάγκες των σημερινών φοιτητών και να έχει στο κέντρο της -αλλά και στη σύνθεσή της μαζικά-, την πλατιά πλειοψηφία των φοιτητών και ιδιαίτερα εκείνους που βιώνουν με τον πιο σκληρό τρόπο την κρίση και την επίθεση του αντιπάλου. Είναι καιρός η ΕΑΑΚ να καταπιαστεί κυρίαρχα με το κοινωνικό ζήτημα, τους ταξικούς φραγμούς, τους φοιτητές που δεν τη βγάζουν οικονομικά, που αποκλείονται από τα πανεπιστήμια, που δουλεύουν για να τα βγάλουν πέρα και να θέσει βασικό της στόχο να τους εντάξει στο δρόμο του αγώνα και στις τάξεις της.
Χρειάζεται επανίδρυση αντικαπιταλιστική. Αυτό δεν αποτελεί φετίχ, δικαιολογία σεχταριστικής αναδίπλωσης ή πολυτέλεια. Αντιθέτως, αποτελεί το μόνο δρόμο επικοινωνίας με τις νέες, βαθύτερες αναζητήσεις της νεολαίας, αποτελεί αναγκαία πλευρά της απάντησης στα ζητήματα που καίνε σήμερα τους φοιτητές. Πως θα απαντήσει η ΕΑΑΚ στη μετανάστευση, στην επισφάλεια και την ανεργία, στον κοινωνικό αποκλεισμό, αν δεν αναδείξει την κοινή αιτία αυτών, αν δε στραφεί ουσιαστικά και καθημερινά, με την πρόταση, το λόγο και την πρακτική της απέναντι στον αντίπαλο που ξεγυμνώνεται συνεχώς;
Χρειάζεται θετική προοπτική. Όσο ισχυρός και αν φαντάζει ο αντίπαλος αδυνατεί σήμερα να πείσει θετικά τη σπουδάζουσα νεολαία. Η ΕΑΑΚ μπορεί και πρέπει να μιλήσει για το δικό της όραμα και να στρατεύσει στη δημιουργική πλευρά της πρότασής της, όχι μόνο στο αντί. Τι παιδεία θέλουμε; Σε ποια βάση πρέπει να συγκροτείται; Τι ρόλο θέλουμε να παίζουν οι επιστήμονες, οι μηχανικοί, οι εκπαιδευτικοί σε μια διαφορετικά οργανωμένη κοινωνία; Μακριά από τσιτάτα, με συγκεκριμένο τρόπο. Ζητήματα ουσίας που χρειάζονται και άλλου επιπέδου πολιτική κουβέντα και συγκρότηση.
Χρειάζεται επανίδρυση δημοκρατική. Φτάνει πια με την ΕΑΑΚ που τα πάντα κανονίζουν και οργανώνουν οι οργανώσεις. Φτάνει πια με την ΕΑΑΚ των ανούσιων διαφωνιών, εν ονόματι μιας φαντασιακής σύνθεσης. Φτάνει πια με την ΕΑΑΚ των ατελείωτων διαδικασιών, που αποκλείουν κάθε άνθρωπο που εργάζεται, που εξαντλούν τα φυσικά όρια κάθε αγωνιστή της, που οι ανένταχτοι δε βρίσκουν χώρο και λόγο. Τα προβλήματα αυτά είναι βαθιά πολιτικά και για να τα υπερβούμε χρειάζεται άλλη οργανωτική δομή που θα προτάσσει την ΕΑΑΚ των σχημάτων και των αγωνιστών της, πέρα πια από επικλήσεις στην «ιστορικά πρωτότυπη» δομή της, μια δομή που σήμερα δίνει χώρο σε οργανωμένο σχέδιο διάλυσης και τους φορείς του.
Τέλος, χρειάζεται να είμαστε ειλικρινείς. Ένα πράγμα είναι απολύτως καθαρό. Ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε. Και αν θέλουμε όντως να αλλάξουμε, πρέπει να το κάνουμε τώρα, πριν γίνει η πορεία αποδιάρθρωσης, ένα ιδιαίτερο ΤΙΝΑ για την ΕΑΑΚ. Με δημιουργικό διάλογο. Με διάθεση πραγματικής σύνθεσης. Με κάλεσμα σε κάθε αγωνιστή και κάθε αριστερή, μαχόμενη δύναμη να συμβάλλει ειλικρινά και χωρίς μικροηγεμονισμούς σε αυτή τη διαδικασία. Για μια ΕΑΑΚ σύγχρονη, που θα σταματήσει τις επικλήσεις στο κίνημα του 06-07, το Δεκέμβρη του ’08, τις καταλήψεις του ’11. Κι αυτό, όχι γιατί θα απωλέσει το πολύτιμο ιστορικό της φορτίο, αλλά γιατί θα είναι πια, πολύ απασχολημένη να γράφει τις νέες σελίδες της ιστορίας της.