Μηχανισμός παρακολούθησης πολιτών, οργανώσεων, φορέων και πολιτικών παραγόντων είχε στηθεί κατά παραγγελία των Ελληνικών Πετρελαίων, με αφορμή συνεχείς καταγγελίες για περιστατικά κακοσμίας στη Δυτική Θεσσαλονίκη, η οποία αποδίδεται στη λειτουργία της μονάδας της εταιρείας στην περιοχή.
της Ντίνας Χαριτάτου
Το 1984 του καπιταλισμού εκτυλίσσεται τον τελευταίο καιρό στη Θεσσαλονίκη, καθώς η εταιρεία Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ) φέρεται να είχε στήσει ολόκληρο παρακρατικό μηχανισμό παρακολούθησης. Πιο συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από σχετικό έγγραφο-έκθεση το οποίο ήρθε στο φώς της δημοσιότητας, τα ΕΛΠΕ είχαν παραγγείλει σε εταιρεία αρμόδια για θέματα διαχείρισης «εταιρικών κρίσεων» να προχωρήσει σε κανονικό «φακέλωμα» απλών πολιτών, οργανώσεων, φορέων και προσώπων της Τοπικής Διοίκησης. Η παραγγελία της έρευνας έγινε με αφορμή τη δυσοσμία που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στη Δυτική Θεσσαλονίκη, προκαλώντας πλήθος αντιδράσεων στην τοπική κοινωνία και η οποία αποδίδεται στη λειτουργία της μονάδας των ΕΛΠΕ. Τίτλος της έρευνας που παρήγγειλαν τα ΕΛΠΕ είναι: «Δυσοσμία στη Δυτική Θεσσαλονίκη-Καταγραφή υπάρχουσας κατάστασης». Η έκθεση που είναι «εμπιστευτικού χαρακτήρα» περιλαμβάνει παρακολούθηση της δράσης πολιτών που διαμαρτύρονται για περιστατικά κακοσμίας στην περιοχή, περιγραφή των απόψεών τους αναφορικά με τις δραστηριότητες των ΕΛΠΕ, καθώς και προτάσεις συμβουλευτικού χαρακτήρα για το πώς θα σταματήσουν οι όποιες αντιδράσεις. Πέρα από τη φυσική παρακολούθηση που πραγματοποιήθηκε, μέσα στην έκθεση καταγράφονται μεταξύ άλλων οι αντιδράσεις των πολιτών σε σελίδα τοπικής περιβαλλοντικής συλλογικότητας στο facebook. Οι δημοσιεύσεις των πολιτών σημειώνονται μαζί με τα ονόματά τους και τις φωτογραφίες προφίλ τους. Επίσης είναι τρομακτική η ακρίβεια της εκτίμησης ότι 16 μέλη, από τα 45 συνολικά του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Κορδελιού-Ευόσμου, είναι μέλη της κίνησης «Αναπνοή».
Εκτός από το να καταγράφει πρόσωπα και στάσεις, η «μελέτη» προτείνει τρόπους βελτίωσης των δημοσίων σχέσεων που διατηρούν τα ΕΛΠΕ. Ως ένας από αυτούς τους τρόπους φαίνεται να προτείνεται και η «απομόνωση των αντιδρώντων». Άραγε με ποιον τρόπο και ποιους μηχανισμούς;
Την αυθεντικότητα του εγγράφου επιβεβαίωσε η απάντηση της εταιρείας μάρκετινγκ One Team ΑΕ, από την οποία διέρρευσε το έγγραφο. Η εταιρεία με επιστολή της αναφέρεται σε διαρροή απόρρητων αρχείων και προειδοποίησε πως μπορεί να προσφύγει σε κάθε νόμιμο μέσο για την παράνομη χρήση ή παραποίηση του εγγράφου της. Σημειώνεται ότι η εταιρία One Team AΕ είναι, μεταξύ άλλων, και μέλος του ευρωπαϊκού δικτύου επιχειρηματικής ηθικής EBEN (European Business Ethics Network).
Την αυθεντικότητα της έκθεσης επιβεβαίωσαν και τα Ελληνικά Πετρέλαια με ανακοίνωσή τους στην επίσημη ιστοσελίδα τους. Ο πετρελαϊκός όμιλος, με μια κλασική Μακιαβελική τακτική, αποποιείται κάθε ευθύνη, καθώς αρνείται πως το παρόν έγγραφο ανήκε στην ίδια την εταιρεία και δηλώνει πως επρόκειτο για αυθεντικό έγγραφο εργασίας εσωτερικού χαρακτήρα το οποίο ανήκε στην One Team. «Ο Όμιλος Ελληνικά Πετρέλαια εκφράζει τη συγγνώμη του στους πολίτες της Θεσσαλονίκης για τις αντιδεοντολογικές αναφορές του κειμένου αυτού, το οποίο σε καμία περίπτωση δεν συνάδει με το πλαίσιο δεοντολογίας και τις αρχές λειτουργίας των ΕΛΠΕ και την –ήδη καταγγελθείσα– σύμβαση ανάθεσης του έργου», αναφέρει μεταξύ άλλων.
Οι συγκεκριμένες αποκαλύψεις συμπίπτουν χρονικά και με τη δημοσιοποίηση μυστικής μελέτης που πραγματοποιήθηκε με ειδικό πρόγραμμα που χρησιμοποιεί η αμερικάνικη κυβέρνηση (Hysplit) για τη μεταφορά σε μεγάλη απόσταση ρύπων από βιομηχανικές μονάδες, η οποία μελέτη ενοχοποιεί τα ΕΛΠΕ ως ρυπαντή στη Δυτική Θεσσαλονίκη, όταν πνέουν δυτικοί άνεμοι.
Βέβαια, η δημιουργία μηχανισμών παρακολούθησης από τους μονοπωλιακούς ομίλους, προκειμένου να προστατεύσουν και να αυξήσουν την κερδοφορία τους, δεν θα πρέπει να προξενεί ιδιαίτερη έκπληξη σε κανέναν. Απαιτείται εγρήγορση από τις δυνάμεις του κινήματος.