του Γιώργου Μουρμούρη
Ένα υπερήλικο δεξαμενόπλοιο. Ένα υπουργείο ταγμένο στην υπηρεσία του εφοπλιστικού κεφαλαίου και συνδετικός κρίκος το επιχειρηματικό κέρδος και η αγία ιδιωτική πρωτοβουλία. Ένα εκρηκτικό μείγμα που ήταν ζήτημα χρόνου να σκάσει. Και έσκασε το βράδυ της Κυριακής, 10 Σεπτεμβρίου, σκορπίζοντας στον Σαρωνικό 2.570 τόνους πετρελαιοειδών.
Η βύθιση του «Αγία Ζώνη 2», ενός μικρού, γερασμένου δεξαμενόπλοιου που ταξίδευε από το 1972, ξέσκισε με τον πιο δραματικό τρόπο το πέπλο της «ειρηνικής συνύπαρξης» του επιχειρηματικού κέρδους και του φυσικού περιβάλλοντος, θάβοντας κάτω από τους τόνους μαζούτ που ξεβράζονται στις ακτές τις Αττικής τις μεγαλοστομίες για την «αθηναϊκή Ριβιέρα». Κατέδειξε δε με τον πιο δραματικό τρόπο ότι η ισοπέδωση του περιβάλλοντος δεν αποτελεί παρά την άλλη όψη της επιχειρηματικής εκμετάλλευσης του παραλιακού μετώπου της πρωτεύουσας, των «αναπλάσεων» και των χλιδάτων πολιτιστικών κέντρων.
Πώς γίνεται ένα πλοίο, έστω υπερήλικο, να βυθιστεί σε ήρεμα νερά χωρίς να υπάρξει κάποια πρόσκρουση; Πώς γίνεται λίγες εβδομάδες νωρίτερα οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής να έχουν πιστοποιήσει ότι είναι αξιόπλοο; Και πώς γίνεται να μην μπορεί να περιοριστεί έγκαιρα η καταστροφή από τη βύθιση ενός μικρού δεξαμενόπλοιου όταν την ίδια περιοχή διαπλέουν καθημερινά δεκάδες μεγάλα δεξαμενόπλοια για να προσεγγίσουν τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις σε Ασπρόπυργο και Ελευσίνα;
Η πλοιοκτήτρια εταιρεία Fos Petroleum SA, συμφερόντων Θ. Κουντούρη, έσπευσε να διαβεβαιώσει ότι το πλοίο ήταν αξιόπλοο, απειλώντας, σε μία επίδειξη θράσους, με μηνύσεις όσους άφηναν υπόνοιες για την κατάσταση του «Αγία Ζώνη 2». Ωστόσο, σύμφωνα με καταγγελία της Πανελλήνιας Ένωσης Ναυτών Εμπορικού Ναυτικού (ΠΕΝΕΝ), «στο μηχανοστάσιο, εκεί όπου σημειώθηκε η εισροή υδάτων, υπήρχαν διάφορα πρόχειρα μπαλώματα με σκοπό να κλείσουν τις ανοιχτές τρύπες»! «Οι προδιαγραφές των πλοίων αυτής της ηλικίας, σε συνδυασμό με τη μεταφορά και επεξεργασία πετρελαιοειδών μέσα και γύρω από το λιμάνι του Πειραιά τα καθιστά εξαιρετικά επικίνδυνα για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και ειδικότερα για την πρόκληση θαλάσσιας ρύπανσης σε περίπτωση ναυτικού ατυχήματος», ανέφερε στην καταγγελία της η ΠΕΝΕΝ.
Ένα μείγμα αδιαφορίας και προσπάθειας υποβάθμισης της καταστροφής και συγκάλυψης των αιτιών της ήταν η αντίδραση της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου. Ο Παναγιώτης Κουρουμπλής συνέχισε ατάραχος τις συναντήσεις του στο Λονδίνο — μεταξύ άλλων για την «περιβαλλοντολογική ναυτιλιακή νομοθεσία» (sic), εκπροσωπώντας το κραταιό ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο. Επέστρεψε πέντε μέρες μετά και ενώ το μαζούτ είχε φτάσει στη Βούλα, για να υποβάλει την παραίτησή του …μόνο για μερικά λεπτά, ενώ απτόητος κάλεσε τους κατοίκους του λεκανοπεδίου να πάνε για μπάνιο στις πληγείσες περιοχές! Λίγες ώρες αργότερα το υπουργείο Υγείας απαγόρευσε την πρόσβαση στη θάλασσα από τη Σαλαμίνα μέχρι τη Γλυφάδα.
Ρεσιτάλ αναλγησίας όμως έδωσε και ο αρμόδιος υφυπουργός, Νεκτάριος Σαντορινιός, που χωρίς ίχνος ντροπής δήλωσε ότι «δεν βάζει το χέρι του στη φωτιά» για το αν έγιναν σωστά οι επιθεωρήσεις στο Αγία Ζώνη 2! Και αυτό όταν λίγες ώρες πριν είχε αποκαλυφθεί ότι το δεξαμενόπλοιο ταξίδευε με απανωτές προσωρινές παρατάσεις του πιστοποιητικού αξιοπλοΐας του από το υπουργείο.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με σχετικό έγγραφο του Κλάδου Ελέγχου Πλοίων του υπουργείου, το πιστοποιητικό αξιοπλοΐας του πλοίου είχε λήξει στις 27 Ιούλη και έκτοτε λάμβανε απανωτές παρατάσεις, με την τελευταία να λήγει στις 27 Σεπτέμβρη. Δεκαεπτά μέρες πριν, το πλοίο βυθιζόταν στο αγκυροβόλιο του Πειραιά.
Ήταν ζήτημα χρόνου η εφοπλιστική ασυδοσία και η κυβερνητική συνενοχή να προκαλέσουν μία μεγάλου μεγέθους οικολογική καταστροφή, όπως στο παρελθόν έχουν προκαλέσει ανθρώπινες τραγωδίες.
«Κυβέρνηση και εφοπλιστές με δική τους ευθύνη επιτρέπουν τη χρησιμοποίηση πλοίων που αποτελούν κινητές οικολογικές βόμβες», αναφέρει μεταξύ άλλων σε ανακοίνωσή της η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, τονίζοντας ότι «η τεράστια οικολογική καταστροφή μέσα στην καρδιά του “μεγαλύτερου λιμανιού της Μεσογείου», του “ναυτιλιακού κέντρου της χώρας” είναι η πιο τρανταχτή απόδειξη για το πραγματικό περιεχόμενο της “ανάπτυξης”, των “επενδύσεων” και της “επιχειρηματικότητας” που προωθεί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ».
Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ ξεκαθαρίζει ότι «χρειάζεται άμεση κινητοποίηση των κατοίκων για να αποκατασταθούν άμεσα οι ζημιές, να γίνει εξονυχιστικός έλεγχος για την κατάσταση στο πλοίο, τις συνθήκες και τα αίτια της βύθισής του καθώς και τους λόγους που ξέφυγε από κάθε έλεγχο η πετρελαιοκηλίδα».
Την Παρασκευή 15/9, με πρωτοβουλία της ΠΕΝΕΝ και συμμετοχή διαφόρων εργατικών σωματείων, συλλογικοτήτων και πολιτικών οργανώσεων (ΑΝΤΑΡΣΥΑ κ.α.) πραγματοποιήθηκε κινητοποίηση έξω από τα γραφεία της πλοιοκτήτριας εταιρείας. Τέλος, για τη Δευτέρα 18/9, στις 12 το μεσημέρι, έχει προγραμματιστεί νέα συγκέντρωση διαμαρτυρίας, αυτήν τη φορά έξω από το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.