του Θανάση Σκαμνάκη
Η ιστορία με το σκορπιό και το βάτραχο είναι πολύ γνωστή. Στη μέση της λίμνης ο σκορπιός δάγκωσε τον σωτήρα του, κι όταν ο δεύτερος γύρισε απορημένος να ρωτήσει: μα θα πεθάνουμε κι οι δυό, ο σκορπιός απάντησε φυσικά και αυθόρμητα: μα είναι η φύση μου.
Την ιστορία κάνει επίκαιρη, για μια ακόμη φορά η είδηση πως ο τυφώνας «Χάρβεϊ» στο Τέξας και στη Λουιζιάνα προκάλεσε, εκτός των άλλων, ζημιές πολλών εκατομμυρίων δολαρίων στις πετρελαϊκές βιομηχανίες. Και αφιερώνεται σε όλους εκείνους που θεωρούν πως ο καπιταλισμός θα βρει τρόπους να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή και του φαινόμενου του θερμοκηπίου που ευθύνεται για τα όλο και πιο συχνά ακραία καιρικά φαινόμενα, γιατί δεν τον συμφέρει, καθώς ζημιώνονται και οι καπιταλιστές. Εθελοντικά τυφλοί, οι άνθρωποι αυτοί εννοούν να μην καταλαβαίνουν πως ο πλανήτης βρίσκεται ήδη πέρα από το σημείο συναγερμού.
Η Ναόμι Κλάιν σε ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο με τον τίτλο «Αυτό αλλάζει τα πάντα. καπιταλισμός εναντίον κλίματος» (εκδ. Λιβάνη), δίνει ισχυρά χαστούκια σε όλες τις θεωρίες της επανάπαυσης. Σημειώνει χαρακτηριστικά: «Παρόλο που αντιμετωπίζουμε μια κρίση η οποία απειλεί την επιβίωσή μας ως είδους, ο πολιτισμός μας συνεχίζει να κάνει αυτό ακριβώς που προκάλεσε την κρίση, βάζοντας μάλιστα μεγαλύτερη προσπάθεια στο όλο εγχείρημα… και η παγκόσμια οικονομία αυξάνει το διακύβευμα στρεφόμενη από τις συμβατικές πηγές ορυκτών καυσίμων σε ακόμα πιο ρυπογόνες και επικίνδυνες εκδοχές: βιτουμένιο από τα κοιτάσματα πισσούχου άμμου στην Αλμπέρτα του Καναδά, πετρέλαιο από θαλάσσιες γεωτρήσεις σε μεγάλα βάθη, φυσικό αέριο από υδραυλική ρωγμάτωση, άνθρακας από εκρήξεις στα βουνά. Εν τω μεταξύ κάθε εκτεταμένη φυσική καταστροφή (σ.σ. σαν να ήταν στο Τέξας τις προάλλες) επιβεβαιώνει εκ νέου την ειρωνεία του γεγονότος ότι το κλίμα γίνεται ολοένα και πιο αφιλόξενο για εκείνες ακριβώς τις βιομηχανίες που φέρουν τη μεγαλύτερη ευθύνη για την αύξηση της θερμοκρασίας».
Το κακό με μας όμως δεν είναι πως ο σκορπιός συμπεριφέρεται σύμφωνα με τη φύση του. Το κακό είναι πως ο βάτραχος εξακολουθεί να κάνει τον αθώο και να φορτώνεται πάντα στην πλάτη, είτε εξ αιτίας απειλής, είτε εξ αιτίας αφέλειας, απρονοησίας, φόβου, άγνοιας (πόσο να συγχωρηθεί πια!) το θανατηφόρο αρθρόποδο. Και πολύ περισσότερο όταν, ο βάτραχος, αναπτύσσει θεωρίες πως εν τέλει ο σκορπιός δεν θα τσιμπήσει γιατί θα σκεφτεί πριν την ειρωνεία του γεγονότος.