ΤΑΣΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ*
«Πρωτοποριακά», το κλασικό «μαγαζί γωνία» των ΜΜΕ, ο ΔΟΛ, ανοίγει για ακόμα μια φορά το δρόμο — και όχι μόνο για τα ΜΜΕ. Το νέο κεφάλαιο που τον αναλαμβάνει, «καθαρό» από τις τράπεζες, θα συγκροτήσει τους νέους, μοντέρνους, όρους αναπαραγωγής του. Ήδη τα μεγάλα συγκροτήματα του τύπου (όπως Πήγασος, Μακεδονία κ.α.) ετοιμάζονται να μπουν στην ίδια διαδικασία «εκκαθάρισης», του μνημονιακού «νόμου Δένδια». Όπως το λένε οι ίδιοι οι εργαζόμενοι σε αυτά, απλώς ακολουθούν στον ΔΟΛ! Ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες, μπορεί η απληρωσιά να είναι 6μηνη ή 12μηνη, το κόλπο όμως παραμένει το ίδιο.
Όμως, μαζί με τη διαγραφή των τεράστιων τραπεζικών δανείων διαγράφονται και τα δικαιώματα των εργαζομένων! Διαγράφονται και ποσοτικά (δεδουλευμένα, αποζημιώσεις, κλπ., αφού βαπτίζονται «πιστωτές» και μάλιστα τελευταίοι στη σειρά), αλλά και επί της ουσίας: Αφού ο νέος ιδιοκτήτης ξαναρχίζει από την αρχή –με βάση τις γενικές «ρυθμίσεις»– χωρίς άλλωστε να υποχρεώνεται ούτε σε όσους «έβαλαν πλάτη για να κρατήσουν όρθια τα μαγαζιά»! Μπορεί στις λεπτομέρειες, οι επόμενες διαδικασίες «εκκαθάρισης» να έχουν μικρο-διαφοροποιήσεις, όμως η ουσία είναι ότι το κεφάλαιο –και όχι μόνο των ΜΜΕ– καθαρίζει έτσι από χρέη και από εργασιακά δικαιώματα και αναλαμβάνει νέες καθαρές παραγωγικές μονάδες συσσώρευσης και προπαγάνδας.
Την ίδια αυτή στιγμή, οι εργαζόμενοι στα ΜΜΕ, διεκδικούν μια ακόμα πρωτοπορία: ένα μεγάλο τμήμα τους (συνταξιούχοι στον ΕΔΟΕΑΠ) είναι οι πρώτοι συνταξιούχοι στην Ελλάδα που, πέρα από μείωση, υφίστανται, από το μήνα αυτόν, και απληρωσιά, δηλαδή τη μη καταβολή της, ακολουθώντας τους εργοδότες τους που εισήγαγαν πρώτοι τη συστηματική απληρωσιά από τις αρχές της «κρίσης». Σε αυτό, είναι αλήθεια, είναι η πολιτική ηγεσία, κυρίως ο ΣΥΡΙΖΑ δηλαδή, που σέρνει το χορό, κόβοντας τη χρηματοδότηση του ταμείου, ήδη από πέρυσι!
Ωστόσο, η «αναδιάρθρωση» αυτή, η χωρίς τέλος, προετοιμάστηκε από τις πρώτες κιόλας μέρες του 2009, με την αγριότητα των μαζικών απολύσεων (στο ΔΟΛ από 1.600 άνθρωποι τότε σε καμιά 400αριά τώρα), του κλεισίματος επιχειρήσεων (Alter, Ελευθεροτυπία), των βίαιων μειώσεων μισθού και της απαλλαγής από τις όποιες συλλογικές ρυθμίσεις (συμβατικές ή κρατικές). Παρά τους αγώνες που έγιναν, παρά τις -ελάχιστες- μικρές νίκες, το κεφάλαιο στο χώρο μας νίκησε στα σημεία, όταν κατάφερε να επιβάλει την ιδέα μιας «ρεαλιστικής» προσαρμογής στις ανάγκες των εταιρειών, που θα μας γλίτωνε από την επιταχυνόμενη προλεταριοποίησή μας. Η «ιδέα» αυτή αποδείχτηκε λάθος και μάλλον πλέον για όλους: ο λόγος είναι ότι, αντίθετα απ’ ό,τι εμφανίζεται, οι εργαζόμενοι στα ΜΜΕ δεν αποτελούν «άλλο πράγμα» από τους υπόλοιπους εργαζόμενους (και συνταξιούχους -και βέβαια και άνεργους!) της χώρας.
Για να ανατραπεί η κατεύθυνση, η χωρίς τέλος «αναδιάρθρωση», ασφαλώς θα χρειαζόταν και συσχετισμός, αλλά και κυρίως η αναγνώριση ότι το πρόβλημα δεν είναι οι αντικειμενικές δυσκολίες της «κρίσης», είναι η λογική της αντιμετώπισής της, δηλαδή του κρίσιμου διαχωρισμού: μαζί με τους κεφαλαιούχους, τους εργοδότες, τις κυβερνήσεις και τρόϊκες ή εναντίον τους, οπότε με οικοδόμηση συσχετισμών για να τους επιβληθούμε!
Θεωρητικά, τα σωματεία μας, ο συνδικαλισμός μας, θα το προετοίμαζε. Όμως, το πλαίσιο αυτής της πρακτικής -που αντλούσε δυνάμεις από παλαιότερους αγώνες- αμφισβητήθηκε έμπρακτα και μονόπλευρα από την εργοδοσία και το κράτος, χωρίς να κληθούν οι σημερινές δυνάμεις της εργασίας να μπουν συλλογικά σε ένα νέο συσχετισμό μάχης, απαντώντας ταυτόχρονα και στις νέες συνθήκες που επιβάλλει το κεφάλαιο (sites, μπλοκάκια, απληρωσιά, τηλεργασία, κλπ.). Το πιο χαρακτηριστικό είναι το «ασφαλιστικό» και η αυταπάτη ότι κάπως θα σωζόταν, με διαπραγματεύσεις διαδρόμων και με μικρές έστω απώλειες, και φτάσαμε σήμερα να αποτελούμε πρωτοπορία στις απλήρωτες συντάξεις…
Η πείρα μας έχει κάνει όλους ασφαλώς σοφότερους να διαπιστώσουμε πως η οικοδόμηση συλλογικού συσχετισμού απέναντι στο κεφάλαιο και στους πολιτικούς του υπαλλήλους, κυβερνήσεις και τρόϊκες, είναι μονόδρομος. Ασφαλώς, δεν αρκεί η πείρα, όπως δεν αρκεί και η διαπίστωση -και είναι αρκετοί που σκέφτονται πλέον έτσι. Θέλει επιπλέον και πράξη, αλλά και αποτέλεσμα, το οποίο το έχουμε -έστω μικρό- κάθε φορά που ξεπερνάμε τον εγκλωβισμό σε φοβίες και κανιβαλισμούς. Αυτό προσπαθούμε και τώρα, στις εκλογές των σωματείων μας, για να στηρίξουμε την αυτοπεποίθηση όλων μας, εξηγώντας ότι μπορούμε και ότι αξίζει — και ότι είναι και αναγκαίο για να τους σταματήσουμε!
* τέως εργασιακός εκπρόσωπος στο Βήμα-ΔΟΛ, υποψήφιος της Πρωτοβουλίας για την Ανατροπή στην ΕΣΗΕΑ