«Στρέφουν τους ντόπιους ενάντια στους πρόσφυγες, ώστε να μείνουν στο απυρόβλητο οι δικές τους πολιτικές. Έλληνες και πρόσφυγες να παλέψουμε μαζί για την ανατροπή της αντιλαϊκής πολιτικής που εξαθλιώνει», τονίζει στο Πριν ο Στρατής Παυλής, περιφερειακός σύμβουλος Β. Αιγαίου με την «Ανταρσία στο Αιγαίο» και πρόεδρος της Ένωσης Ιατρών ΕΣΥ Λέσβου.
Συνέντευξη στον Κυριάκο Νασόπουλο
Τις τελευταίες μέρες, παρά την απαγόρευση φωτογράφησης του καταυλισμού προσφύγων στην Μόρια, είδαμε εικόνες με σκηνές θαμμένες μέσα στο χιόνι. Ποιες είναι οι συνθήκες που επικρατούν στους καταυλισμούς;
Η Μόρια είναι κέντρο κράτησης, δηλαδή φυλακή. Σε μια έκταση, όσο ένα γήπεδο ποδοσφαίρου, μένουν περίπου 2.500 άνθρωποι οι οποίοι καθημερινά δίνουν τη μάχη της επιβίωσης. Η κατάσταση τους είναι γνωστή σε όλους και ιδιαίτερα στην κυβέρνηση, η οποία δεν έχει κάνει τίποτα για να την βελτιώσει. Απλά τις ημέρες του χιονιά που έπληξε τη Λέσβο, αποκαλύφθηκε η γύμνια της κρατικής μέριμνας για τους πρόσφυγες. Στη Μόρια υπάρχουν κοντέινερ «θερμαινόμενα» για ορισμένες οικογένειες, λίγες μεγάλες σκηνές ορισμένες χωρίς θέρμανση και αρκετά μικρά σπιτάκια επίσης χωρίς θέρμανση. Εκατοντάδες πρόσφυγες μένουν σε σκηνές καλοκαιρινού τύπου, που σκεπάστηκαν πρόχειρα με τεντόπανα της Ύπατης Αρμοστείας. Οι πρόσφυγες έμειναν ξάγρυπνοι όλες τις νύχτες, καθώς ήταν αδύνατο να κοιμηθούν λόγω του τσουχτερού κρύου. Η διατροφή τους ήταν και είναι ελλιπής. Κάποιες μέρες υπήρξε διακοπή νερού και πλένονταν με το χιόνι. Πρόσφατα ένα κοριτσάκι και μια γυναίκα κάηκαν μέσα σε μια σκηνή από καμινέτο το οποίο πιθανότατα χρησιμοποιούσαν για να ζεσταθούν.
Ποια είναι συνολικά η εικόνα στους «χώρους φιλοξενίας» προσφύγων στα νησιά του Βορείου Αιγαίου;
Οι συνθήκες είναι από απαράδεκτες μέχρι άθλιες. Χιλιάδες πρόσφυγες στοιβάζονται ο ένας πάνω στον άλλο. Οι καταυλισμοί εδώ και ενάμιση χρόνο είναι υπερπλήρεις, οι πρόσφυγες συνεχίζουν να έρχονται, ενώ οι αιτήσεις ασύλου εξετάζονται με ρυθμό χελώνας. Σε σύγκριση με την Μόρια, η κατάσταση είναι καλύτερη στο καταυλισμό του Καρά Τεπέ, που φιλοξενεί οικογένειες με παιδιά και ευπαθείς ομάδες προσφύγων. Εκεί οι άνθρωποι ζουν σε κοντέινερ που προστατεύουν καλύτερα από το κρύο και την βροχή, χωρίς όμως επαρκή θέρμανση. Στην Χίο, οι συνθήκες διαβίωσης τόσο στην Σούδα όσο και στην ΒΙΑΛ είναι απάνθρωπες. Στα κέντρα κράτησης της Μόριας και της ΒΙΑΛ η επίσκεψη γίνεται μόνο με άδεια, όπως στις φυλακές. Πιο εύκολη είναι η πρόσβαση στον Κάρα Τεπέ και την Σούδα. Εκατοντάδες παιδιά είναι ακόμα ανεμβολίαστα και παραμένουν εκτός εκπαίδευσης. Οι εξεγέρσεις των προσφύγων είναι δικαιολογημένες. Η κατάσταση αυτή ευνοεί την ανάπτυξη φασιστικών και ξενοφοβικών αντιλήψεων, με την ανοχή του κράτους. Η «μέριμνα» έχει ανατεθεί «εργολαβικά» σε ΜΚΟ.
Έχετε πάρει κάποιες συγκεκριμένες πρωτοβουλίες σχετικά με τους πρόσφυγες ως Ένωση Ιατρών ΕΣΥ Λέσβου;
Πριν ένα χρόνο, όταν οι πρόσφυγες έφταναν κατά εκατοντάδες, βοηθήσαμε στο στήσιμο της Ελληνικής Μονάδας Επείγουσας Ιατρικής Συκαμιάς. Μια μονάδα επείγουσας ιατρικής, που λειτούργησε με εθελοντές νοσοκομειακούς γιατρούς από όλη την Ελλάδα και παρείχε πρώτες βοήθειες στους πρόσφυγες. Πέρα από τις καθημερινές υπηρεσίες που παρέχουμε στους πρόσφυγες ως εργαζόμενοι στο δημόσιο σύστημα υγείας, υπάρχουν γιατροί που συμμετέχουν σε εθελοντικές ομάδες, οι οποίες φροντίζουν ευάλωτες ομάδες προσφύγων. Ως Ένωση Ιατρών ΕΣΥ Λέσβου, στεκόμαστε αλληλέγγυοι στους πρόσφυγες που έρχονται στη χώρα μας κυνηγημένοι από τον πόλεμο και την φτώχεια.
Σοβαρά προβλήματα, λόγω της κακοκαιρίας, αντιμετώπισε και ο γηγενής πληθυσμός. Ποια ήταν αυτά;
Με την έλευση του χιονιά πολλά ορεινά χωριά αποκλείστηκαν, η μετακίνηση ήταν αδύνατη ακόμα και με αντιολισθητικές αλυσίδες. Τα σχολεία παρέμειναν κλειστά για 4 μέρες. Χρειάστηκε η συνδρομή της πυροσβεστικής για τη μεταφορά ασθενών. Κτηνοτρόφοι αποκλείστηκαν για ώρες στις στάνες τους, όπου πήγαν για να φροντίσουν τα ζώα τους. Στάνες καταστράφηκαν, αιγοπρόβατα πέθαναν από το κρύο, η παραγωγή γάλακτος μειώθηκε κατά 90%. Πολύ μεγάλες είναι οι καταστροφές σε ελαιόδεντρα και στον ελαιόκαρπο που δεν είχε συγκομιστεί. Επίσης σημαντικές είναι οι ζημιές σε εσπεριδοειδή και οπωροφόρα δέντρα. Πολλά χωριά έμειναν για μέρες χωρίς νερό. Το έτσι κι αλλιώς προβληματικό δίκτυο ύδρευσης του νησιού βγήκε εκτός λειτουργίας από τον παγετό. Εξαιτίας βλαβών στο εργοστάσιο της ΔΕΗ και στα δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος, είχαμε συχνές διακοπές ηλεκτροδότησης. Βάρκες ψαράδων βούλιαξαν στη Σκάλα Συκαμιάς. Κατέρρευσε η στέγη του θεάτρου του Αναγνωστηρίου Αγιάσου.
Οι μνημονιακές πολιτικές των τελευταίων ετών, ποιες επιπτώσεις είχαν στην τοπική κοινωνία;
Έπληξαν κυρίως εργαζόμενους, φτωχομεσαίους αγρότες και μικρούς επαγγελματίες. Η ανεργία έχει εκτοξευθεί στα ύψη και πλήττει πρώτα από όλους τη νεολαία. Οι νέοι των νησιών μας αναγκάζονται να ξενιτευτούν, ενώ όσοι βρουν δουλειά, συνήθως είναι μερικής απασχόλησης και κακά αμειβόμενη. Κάνει θραύση η απλήρωτη και ανασφάλιστη εργασία. Οι κρατικοί μηχανισμοί είτε κάνουν πως δεν βλέπουν την εργοδοτική αυθαιρεσία, είτε αδυνατούν να την αντιμετωπίσουν. Η νέα ΚΑΠ, η υπερφορολόγηση και η δραματική αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών προβληματίζουν τους φτωχομεσαίους αγρότες και τους ψαράδες. Οι μικροί έμποροι και οι επαγγελματίες βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση. Κατανοούν πως η κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά, θα αποτελέσει το τελειωτικό χτύπημα. Ανάμεσά τους κυριαρχούν λογικές υπέρ της παραμονής στην ΕΕ, αν και έχουν κλονιστεί σοβαρά, και δαιμονοποίησης των προσφύγων. Έχουν κλείσει σχολεία, διαλύθηκαν και υποβαθμίστηκαν μονάδες υγείας. Η υποχρηματοδότηση οδήγησε σε συρρίκνωση των υπηρεσιών στους δύο βαθμούς της αυτοδιοίκησης.
Η «Ανταρσία στο Αιγαίο», έχει καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις για την επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι ντόπιοι αλλά και για την ανακούφιση των προσφύγων;
Στο περιφερειακό συμβούλιο, αναπτύσσουμε τις προτάσεις μας για τα ζητήματα που απασχολούν τους νησιώτες. Διεκδικούμε την ανατροπή των προϋπολογισμών λιτότητας της Περιφέρειας και ανυπακοή στην πολιτική της δημοσιονομικής προσαρμογής. Ανατροπή της νέας ΚΑΠ και επανασχεδιασμό της αγροτικής πολιτικής. Ανατροπή της ιδιωτικοποίησης αεροδρομίων και εθνικοποίηση χωρίς αποζημίωση του στόλου της ακτοπλοΐας, προκειμένου να υπάρξουν φτηνές, αξιόπιστες και ασφαλείς ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες. Μεταξύ άλλων, απαιτήσαμε τη διαλεύκανση της χρεοκοπίας της Συνεταιριστικής Τράπεζας Λέσβου-Λήμνου και την απόδοση ευθυνών. Όμως για να αλλάξει ουσιαστικά η ζωή των νησιωτών, θα πρέπει να ανατραπεί συνολικά η πολιτική των κυβερνήσεων, της ΕΕ, του ΔΝΤ και αυτό απαιτεί ένα μαζικό λαϊκό και εργατικό κίνημα. Για το προσφυγικό, είχαμε προτείνει από τον Απρίλη του 2015, στην περίπτωση της Λέσβου, να αξιοποιηθούν οι πρώην αποθήκες της ΑΤΕ στον Καρά Τεπέ για την στέγαση των προσφύγων και των μεταναστών, με την κατάλληλη διαμόρφωσή τους. Για την Χίο είχαμε προτείνει το κλειστό κτήριο του εκθεσιακού κέντρου Καλουτά. Κυβέρνηση και Περιφερειακή Αρχή δεν αποδέχθηκαν τις προτάσεις μας. Αν είχαν γίνει δεκτές, χιλιάδες πρόσφυγες θα στεγάζονταν σήμερα σε ανθρώπινες συνθήκες.
Κοινός αγώνας ανατροπής της αντιλαϊκής πολιτικής
Αιτία των κοινωνικών προβλημάτων τα συμφέροντα κεφαλαίου και ιμπεριαλιστών
Ποια θέση έχουν πάρει οι υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις, σε τοπικό επίπεδο, γύρω από αυτά τα ζητήματα;
Οι παρατάξεις των μνημονιακών κομμάτων, συμπεριλαμβανομένου και του ΣΥΡΙΖΑ, αποδέχονται γενικά την εφαρμοζόμενη πολιτική και «διαφωνούν» σε επιμέρους ζητήματα διαχείρισης. Στο προσφυγικό υιοθετούν την ξενοφοβική ρητορική της ΕΕ και την συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, που εγκλωβίζει τους πρόσφυγες στα νησιά. Η ΛΑΕ, συνεχίζει να «συγκατοικεί» με τον ΣΥΡΙΖΑ, στην ίδια παράταξη παρά τις «διαφωνίες» τους. Η παράταξη του ΚΚΕ προβαίνει σε γενικές πολιτικές καταγγελίες και στέκεται αρνητικά στην κοινή δράση της αριστεράς στο κίνημα. Τα «πυρά» της παραμένουν άσφαιρα.
Το τελευταίο διάστημα, σε Λέσβο και Χίο, εκδηλώθηκαν φασιστικές επιθέσεις και προκλήσεις σε βάρος των προσφύγων αλλά και μελών της τοπικής ΑΝΤΑΡΣΥΑ; Ποια ήταν η απάντηση του αντιφασιστικού κινήματος;
Το αντιφασιστικό κίνημα απάντησε στις επιθέσεις διοργανώνοντας μαζικά συλλαλητήρια στη Χίο και τη Λέσβο, ενάντια στους φασίστες και δείχνοντας αλληλεγγύη στους πρόσφυγες. Τα συλλαλητήρια αυτά στηρίχθηκαν από σωματεία εργαζομένων, από αντιφασιστικές συλλογικότητες και ομάδες αλληλεγγύης στους πρόσφυγες. Αποκαλύψαμε ότι πίσω από την πατριδοκαπηλία, την ξενοφοβική, ρατσιστική και φασιστική προπαγάνδα βρίσκονται γνωστοί ακροδεξιοί και χρυσαυγίτες, που επιδιώκουν με τραμπουκισμούς, να επιβάλουν την πολιτική τους παρουσία. Στα νησιά η φασιστική απειλή δεν προέρχεται μόνο από την Χρυσή Αυγή και άλλα ακροδεξιά μορφώματα. Υπάρχουν ευρύτατα τμήματα της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ που έχουν υιοθετήσει την ατζέντα και τις θέσεις φασιστών. Αναδείξαμε τις ευθύνες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, που υπέγραψε και εφαρμόζει την συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, τον ρόλο του ΝΑΤΟ και των ιμπεριαλιστών στην κλιμάκωση του πολέμου. Η τοπική ΑΝΤΑΡΣΥΑ συμμετείχε με δικό της μπλοκ. Είναι θλιβερό ότι από την μάχη για την αντιμετώπιση της φασιστικής απειλής στα νησιά ουσιαστικά απουσιάζει το ΚΚΕ. Δεν συμμετέχει στις κινητοποιήσεις που γίνονται και δεν διοργανώνει ξεχωριστές συγκεντρώσεις, όπως κάνει για άλλα ζητήματα. Η επιλογή αυτή αποτελεί μεγάλο πλήγμα για το αντιφασιστικό κίνημα.
Ενστερνίζεστε την επικρατούσα αστική αντίληψη ότι τα συμφέροντα και οι ανάγκες ντόπιων και προσφύγων είναι αντικρουόμενα; Ποια είναι η δική σας απάντηση;
Η αντίληψη αυτή, συσκοτίζει την πραγματικότητα, πως υπάρχει κοινή αιτία για τα κοινωνικά προβλήματα των ντόπιων εργαζομένων και των προσφύγων. Και αυτή είναι τα συμφέροντα του κεφαλαίου και των ιμπεριαλιστών, τα οποία από τη μια καταδικάζουν στην εξαθλίωση και την ανεργία τους ντόπιους εργαζόμενους και από την άλλη με τις επεμβάσεις τους και τους πολέμους δημιουργούν τα εκατομμύρια των προσφύγων. Στόχο έχουν να στρέψουν τους ντόπιους ενάντια στους πρόσφυγες, ώστε να μείνουν στο απυρόβλητο οι δικές τους πολιτικές. Εμείς λέμε: Έλληνες και πρόσφυγες να παλέψουμε μαζί για την ανατροπή της αντιλαϊκής πολιτικής, που εξαθλιώνει και οδηγεί στην αναγκαστική μετανάστευση όχι μόνο τους πρόσφυγες του πολέμου μα και την νεολαία των νησιών.
