Πορεία στις Σκουριές στις 23 Οκτωβρίου
του Στέλιου Νικητόπουλου
«Συνεχίζουμε μέχρι να φύγουν». Με αυτό το μήνυμα προαναγγέλουν οι επιτροπές αγώνα Χαλκιδικής και Θεσσαλονίκης την πορεία που διοργανώνουν στις Σκουριές στις 23 Οκτωβρίου, σηματοδοτώντας την αντεπίθεση του κινήματος ενάντια στην εξόρυξη χρυσού, σε μία περίοδο κατά την οποία έχει εμπεδωθεί η πεποίθηση ότι μόνο μέσα από τον αγώνα μπορεί να αποτραπεί η καταστροφή της Χαλκιδικής.
Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση συμφωνεί να συνυπογράψει τη CETA, την εμπορική συμφωνία της ΕΕ με τον Καναδά, που ισχυροποιεί την καναδική Eldorado και καθιστά ακόμη πιο δύσκολη την εκδίωξή της, αφού η εταιρία θα μπορεί να σύρει τη χώρα μας σε διεθνές ειδικό διαιτητικό δικαστήριο για διαφυγόντα κέρδη, διεκδικώντας τεράστιες αποζημιώσεις. Αν συνυπολογίσουμε και την ευρωπαϊκή οδηγία για μεταλλευτική αυτάρκεια της ΕΕ, τότε ξεδιπλώνεται ένα εφιαλτικό σκηνικό για το μέλλον της Χαλκιδικής αλλά και της Βόρειας Ελλάδας, καθώς περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης έχουν χαρακτηριστεί μεταλλευτικές ζώνες.
Στο μεταξύ, η Eldorado, στην απάντησή της προς το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, επιμένει στη μέθοδο της ακαριαίας τήξης (flash smelting) για την ανοιχτή εξόρυξη στις Σκουριές, που είναι όμως ακατάλληλη καθώς το αρσενικό στη Χαλκιδική είναι πάνω από τα επιτρεπτά όρια. Ο εντοπισμός αμιάντου στο μετάλλευμα των Σκουριών από το ΙΓΜΕ καθιστά σαφές ότι η εξόρυξη θα έχει τραγικές συνέπειες, όχι μόνο για τη Χαλκιδική αλλά και για τις γειτονικές περιοχές, αφού οι καρκινογόνες ίνες αμιάντου θα μεταφέρονται με τον άνεμο. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επισημαίνει ότι δεν υπάρχει όριο ούτε σχετικά με τον χρόνο, ούτε με την ποσότητα των εισπνεόμενων ινών αμιάντου και ότι ,ακόμη και ελάχιστη ποσότητα, μπορεί να προκαλέσει καρκίνο. «Πολύ περιορισμένη εισπνοή μπορεί να προκαλέσει καρκίνο» αναφέρει, επίσης, η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρία. Όμως, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας βάζει όρια έκθεσης στον αμίαντο, βασιζόμενο στον Κανονισμό Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών (ΚΜΛΕ) του 2011, που λέει ότι «κανένας εργαζόμενος δεν πρέπει να εκτίθεται σε ατμόσφαιρα με συγκέντρωση ινών αμιάντου μεγαλύτερη της 0,1 ίνας ανά κυβικό εκατοστό αέρα ως μέση 8ωρη χρονικά σταθμισμένη έκθεση». Και ο ΚΜΛΕ, με τη σειρά, του βασίζεται στο Προεδρικό Διάταγμα 212 του 2006 που θέτει αυτή την οριακή τιμή για τους εργαζόμενους στην αφαίρεση του αμιάντου και τους εργαζόμενους που συναντούν τυχαία τον αμίαντο, κυρίως κατά τη συντήρηση και ανακαίνιση κτιρίων, πλοίων και τρένων.
Οι εργαζόμενοι και οι κάτοικοι, βέβαια, δεν θα αναπνέουν καθόλου τυχαία τις καρκινογόνες ίνες αμιάντου. Οι τόνοι σκόνης στις Σκουριές θα είναι 2.162 την ώρα, ενώ η μέση ταχύτητα ανέμου είναι σημαντικά αυξημένη και υπερτετραπλάσια από την Ολυμπιάδα. Τα στοιχεία είναι από τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της ίδιας της εταιρίας. Καρκινογόνος αμίαντος και βαρέα μέταλλα θα φτάνουν μέσα σε πέντε λεπτά και στη Θεσσαλονίκη, όταν φυσάει ανατολικά.
Η επιτροπή αγώνα Θεσσαλονίκης ενάντια στην εξόρυξη χρυσού καλεί κάθε Δευτέρα στις 19:30, στην ΕΔΟΘ, τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης σε ανοιχτή συνέλευση ώστε να ενεργοποιηθούν και να αντιδράσουν ενώ απευθύνει κάλεσμα στις συλλογικότητες της πόλης για τη Δευτέρα 17 Οκτωβρίου στον ίδιο χώρο και την ίδια ώρα, ενόψει της πορείας στο βουνό στις 23 του μήνα. Στο κάλεσμά της επισημαίνει την αποκάλυψη ότι στο υπέδαφος των Σκουριών εντοπίστηκε αμίαντος που θα δημιουργήσει καρκινογόνα τοξική σκόνη και θυμίζει μεταξύ άλλων τη σεισμικότητα της περιοχής, όπου θα γίνουν φράγματα τοξικών αποβλήτων 150 μέτρων, τη χρήση κυανίου στην Ολυμπιάδα, τις επικίνδυνες ρωγμές και καθιζήσεις στη Στρατονίκη και την ύπαρξη σημαντικού αρχαιολογικού χώρου εκεί όπου πρόκειται να γίνει η ανοιχτή εξόρυξη.
Ιδιαίτερα σκληρή για τους κυβερνητικούς χειρισμούς είναι η κοινή ανακοίνωση των επιτροπών αγώνα Χαλκιδικής και Θεσσαλονίκης που αναφέρει: «Οι επιτροπές αγώνα κατά της εξόρυξης καλούν όλον τον κόσμο, σε αυτήν την δύσκολη συγκυρία, να βγει στους δρόμους και να διεκδικήσει όσα του ανήκουν. Ο αέρας, το νερό μας, ο τόπος μας ξεπουλιούνται με τις υπογραφές μιας νεοφιλελεύθερης κυβέρνησης, που στο μόνο που διαφέρει από τις προηγούμενες είναι στο ότι δεν την ξεκίνησε την καταστροφή, αλλά την ολοκληρώνει. Συνεχίζουν, βέβαια, να ψιθυρίζουν δικαιολογίες περί αριστεράς και ηθικών πλεονεκτημάτων. Έχουμε, όμως, όλοι δει ότι δεν είναι παρά έμποροι της ελπίδας, που εκμεταλλεύτηκαν τα κινήματα για ψηφοθηρικούς λόγους και πολύ σύντομα αναδιπλώθηκαν.
Άνθρωποι που αναδείχθηκαν μέσα από τα κινήματα και τώρα είναι βουλευτές ξεπουλάνε ελαφρά τη καρδία και τολμάνε να κάνουν λόγο περί ανοχής της κοινωνίας.
Είναι υποχρέωση όλων μας να απαντήσουμε με αγώνες. Να μη τους δικαιώσουμε όλους αυτούς. Να μην αφήσουμε τις ζωές μας στα χέρια τους, γιατί έχουν ήδη δείξει πόσο επικίνδυνοι είναι. Έχουμε ευθύνη γιατί πλέον δεν υπάρχει κανείς που δεν έχει δει, δεν ξέρει τι πραγματικά γίνεται. Έχουμε ευθύνη να μη δικαιώσουμε όσους μιλούν για ανοχή, αλλά να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και να παλέψουμε μέχρι να δικαιωθούμε. Στη Χαλκιδική παλεύουμε για τον τόπο μας και τους ανθρώπους που διώκονται. Όλοι οι κοινωνικοί αγώνες όμως έχουν κοινά χαρακτηριστικά και αποτελούν αγώνες της λογικής απέναντι στον παραλογισμό του κέρδους. Ραντεβού στους δρόμους και στο βουνό λοιπόν».
Το κίνημα ενάντια στην εξόρυξη χρυσού, που μετρά 450 διωκόμενους και έχει «ματώσει» και οικονομικά με τις δίκες που διαδέχονται η μία την άλλη, βρίσκεται σε φάση ανασύνταξης. Οι κάτοικοι που αγωνίζονται τονίζουν ότι δεν έχουν άλλο δρόμο πέρα από τη συνέχιση του αγώνα, μέχρι να φύγουν αυτοί που καταστρέφουν τον τόπο.