του Γιάννη Ελαφρού
Λίγο πριν ο Σαμαράς πάρει οριστικά την κάτω βόλτα, έριξε το σύνθημα του success story. Το success story του Τσίπρα είναι η Δίκαιη Ανάπτυξη, την οποία παρουσίασε προχθές στο Μουσείο της Ακρόπολης, με φόντο τον Βράχο και τον Παρθενώνα, κάτι σαν τουριστική καρτ ποστάλ… Το παρηγορητικό αφήγημα του κυβερνητικού επιτελείου αναφέρει πως «περάσαμε μάνι-μάνι γρήγορα τα μέτρα και τώρα έρχεται η σταθερότητα και η ανάπτυξη, για να φάει και ο φτωχός». «Επιλέξαμε το πρόγραμμα να είναι εμπροσθοβαρές: τα δύσκολα μέτρα να ληφθούν το πρώτο έτος», είπε προχθές ο Α. Τσίπρας. Δεν έκανε βέβαια και καμιά πρωτοτυπία. Όλες οι κυβερνήσεις συνήθιζαν να παίρνουν τα πιο σκληρά μέτρα στην αρχή της θητείας τους για να μην τα έχουν κοντά στις επόμενες κάλπες. Αλλά στην περίπτωσή μας δεν πρόκειται γι’ αυτό: Η κρίση του ελληνικού καπιταλισμού και η υποχρέωσή του να πληρώνει υπέρογκα ποσά στους δανειστές του, υποχρέωναν σε επείγοντα σφαγιαστικά μέτρα και αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις, για να λειτουργήσουν άμεσα και όλο το επόμενο διάστημα σε βάρος των εργαζομένων και του λαού. Τα μέτρα ψηφίστηκαν όχι για να φύγουν, αλλά για να μείνουν. Ήδη άρχισαν να κόβουν συντάξεις και μισθούς, να απομυζούν πορτοφόλια με την ακρίβεια, να λεηλατούν με φοροληστεία και κατασχέσεις.
Εξάλλου δεν τελειώσαμε: Είναι γνωστό πως το μνημόνιο περιλαμβάνει νέες αντιδραστικές τομές, οι οποίες θα πέσουν άμεσα στο τραπέζι μπροστά και στη δεύτερη αξιολόγηση, με κεντρικό ζήτημα τη στρατηγικού χαρακτήρα επίθεση στις εργασιακές σχέσεις και τα συνδικαλιστικά δικαιώματα. Και για να μην υπάρχει καμία παρεξήγηση για τα μέτρα (ύψους 5,6 δισ.) που έχουν ήδη συμφωνηθεί στο πλαίσιο μάλιστα της πρώτης αξιολόγησης, δόθηκαν την Πέμπτη στη δημοσιότητα με ένα πολυσέλιδο μνημόνιο. Εκεί περιλαμβάνεται, εκτός των άλλων, ένα σφιχτό χρονοδιάγραμμα για τις αποκρατικοποιήσεις, στις οποίες εντάσσονται η πώληση του 5% του ΟΤΕ που κατέχει το δημόσιο και η πώληση μεριδίων από τις εταιρίες υδάτων (ΕΔΑΠ, ΕΥΑΘ), που δήθεν αποτελούσαν απαράβατη κόκκινη γραμμή για την κυβέρνηση. Όλα αυτά θα ελέγχονται σταθερά από τους …θεσμούς. Μέσα σε όλα αυτά, το αναπτυξιακό όραμα του Α. Τσίπρα έμοιαζε πολύ ρηχό και κυρίως πολύ καθεστωτικό. Μπορεί να είπε πως «η Δίκαιη Ανάπτυξη δεν έχει καμία σχέση με αυτό που νοηματοδότησαν ως ανάπτυξη οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Για εκείνους πλεονεκτήματα είναι τα συντρίμμια που άφησαν: συρρικνωμένοι μισθοί και συντάξεις, κατάργηση συλλογικών συμβάσεων εργασίας και ασφυκτική συρρίκνωση του δημόσιου τομέα», αλλά οι μνημονιακοί νόμοι των προηγούμενων κυβερνήσεων εφαρμόζονται από τη σημερινή μνημονιακή κυβέρνηση.
Ανάπτυξη για όλες τις τάξεις δεν υπάρχει, είτε το κεφάλαιο θα κερδίσει, είτε η εργασία. Αν ήθελε ανάπτυξη υπέρ των εργαζομένων ο Α. Τσίπρας θα έπρεπε να είχε προχωρήσει σε αύξηση μισθών, απαγόρευση των απολύσεων, μείωση του χρόνου εργασίας, δραστικό χτύπημα ελαστικής και μαύρης εργασίας και σε προσλήψεις στο δημόσιο για την κάλυψη των τεράστιων αναγκών σε υγεία, παιδεία, πρόνοια κλπ. Αντί γι’ αυτά, ανακύκλωσε το αποτυχημένο σενάριο, ειδικά σε εποχή καπιταλιστικής κρίσης. Στόχος του οι ιδιωτικές επενδύσεις –«Οι ιδιωτικές επενδύσεις μειώθηκαν κατά 67% το διάστημα 2009-2014»– και η «προσέλκυση ξένων κεφαλαίων». Με ποια χρηματοδοτικά εργαλεία; Ξανά, κυρίως, με τα κονδύλια που διαχειρίζεται η ΕΕ, το ΕΣΠΑ, το πακέτο Γιουνκέρ κλπ, ενώ όλοι γνωρίζουν πλέον το δεσμευτικό κι ελεγχόμενο χαρακτήρα αυτών των «εργαλείων» υπέρ των πολυεθνικών.
Θυσία στο βωμό της «ανάπτυξης» ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ θα πέσει η δημόσια περιουσία. «Να διαλύσουμε κάποιους μύθους σχετικά με την αξιοποίηση της Δημόσιας Περιουσίας», ζήτησε ο Α. Τσίπρας και υπερασπίστηκε το νέο ταμείο, που «δίνει τη δυνατότητα της ορθολογικής και επωφελούς για το Δημόσιο συμφέρον, εκμετάλλευσης της κρατικής περιουσίας και τονώνει την επενδυτική δραστηριότητα». Καταλάβαμε… Και βεβαίως, όπως κάθε καλή καπιταλιστική ανάπτυξη (που ομνύει δήθεν στην ιδιωτική πρωτοβουλία) απαιτεί τη στήριξη του κράτους: Επιδιώκουμε «αποτελεσματικό και φιλικό προς τις επενδύσεις κράτος με αντιμετώπιση γραφειοκρατίας, σαφές θεσμικό πλαίσιο, καταγραφή διαδικασιών και προβλημάτων, σε συνεργασία με ΟΟΣΑ και Παγκόσμια Τράπεζα», είπε προχθές ο Α. Τσίπρας. Κι ακόμα: «Σχεδιάζουμε κράτος με επιτελικό ρόλο στην οικονομία. Ικανό να σχεδιάσει και μα κατευθύνει πόρους σε δημιουργικές κατευθύνσεις». Ακόμα και το λεγόμενο «κοινωνικό κράτος» αντιμετωπίστηκε στην πρωθυπουργική ομιλία ως «μοχλός ανάπτυξης». Και ποιος είναι ο κύριος στόχος; «Εξοικονόμηση πόρων για δικαιότερη, αποτελεσματικότερη και ταχύτερη ανακατανομή των υπηρεσιών αυτών στα τμήματα του πληθυσμού που το έχουν πραγματικά ανάγκη». «Εξοικονόμηση πόρων»! Για όσους το έχουν «πραγματικά ανάγκη»! Ο ΣΥΡΙΖΑ ετοιμάζεται να περικόψει ακόμα περισσότερο το «κοινωνικό κράτος» και το φωνάζει κιόλας… Ο Α. Τσίπρας έκλεισε την ομιλία του με μια λεπτομερή αναφορά στα μεγάλα έργα των μεγαλοεργολάβων… Κάθε ομοιότητα με προηγούμενα κυβερνητικά μοντέλα, δεν είναι συμπτωματική.