Ο Έντι Ντέμπσει ανήκει στο ΚΚ Βρετανίας και είναι μέλος της ΕΕ του Συνδικάτου Σιδηροδρομικών, Ναυτεργατών και Εργαζομένων στις Μεταφορές (RMT), ενός μαχητικού συνδικάτου της Βρετανίας. Συμμετέχει στην αριστερή αντιΕΕ Πρωτοβουλία που έχει συσταθεί εν όψει του βρετανικού δημοψηφίσματος για παραμονή ή έξοδο από την ΕΕ.
Συνέντευξη στο Γιώργο Μιχαηλίδη
Πώς αποφασίστηκε η συμμετοχή του Συνδικάτου σας στην αντιΕΕ Πρωτοβουλία;
Κάθε χρόνο διεξάγεται η ετήσια συνέλευση των μελών μας για να αποφασίσουμε την πανεθνική πολιτική μας. Εκεί ψηφίστηκε με τεράστια πλειοψηφία η συμμετοχή του συνδικάτου μας (RMT) στην καμπάνια για την ψήφο υπέρ της εξόδου απ’ την Ευρωπαϊκή Ένωση στο δημοψήφισμα. Αποτελεί συνέχεια της έως τότε αντιΕΕ γραμμής μας.
Ποια είναι η στάση της αστικής τάξης απέναντι στην ΕΕ;
Η βρετανική άρχουσα τάξη είναι διαιρεμένη όσον αφορά το ζήτημα της συμμετοχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Κάποιες τάσεις της, που κυριαρχούνται από παραδοσιακό συντηρητισμό και εθνικισμό, υποστηρίζουν μία ψήφο εξόδου απ’ την ΕΕ. Επικεντρώνονται σε μία αντιμεταναστευτική, αντιρυθμιστική ρητορική. Άλλα τμήματα της βρετανικής άρχουσας τάξης, που είναι στενότερα προσανατολισμένες προς το παγκόσμιο χρηματιστικό κεφάλαιο, οι μεγάλοι εργοδότες κ.ο.κ., συμμετέχουν στην καμπάνια υπέρ της παραμονής στην ΕΕ, με κύρια επιχειρήματα το ΑΕΠ και το εμπόριο.
Η θέση των συνδικάτων και της Αριστεράς;
Τα συνδικάτα και τα αριστερά κόμματα είναι επίσης διαιρεμένα πάνω στο ερώτημα του δημοψηφίσματος. Πριν το 1988 ολόκληρη η βρετανική Αριστερά και το εργατικό κίνημα ήταν αντίθετα στην ΕΕ. Το 1988, ο Ζακ Ντελόρ ήρθε στο Συνέδριο των Βρετανικών Συνδικάτων και είπε στους αντιπροσώπους ότι η ταξική πάλη είχε τελειώσει. Είπε ότι η ΕΕ θα «εξημέρωνε» το Συντηρητικό Κόμμα (Τόρις), θα έφερνε στους εργαζόμενους υψηλό βιοτικό επίπεδο, πλήρη απασχόληση και εργατικά δικαιώματα. Αυτό έγινε σε μια εποχή ιστορικής ήττας του βρετανικού εργατικού κινήματος, μετά την ήττα των ανθρακωρύχων απ’ τη Μάργκαρετ Θάτσερ, η οποία είχε μόλις υπογράψει την Ευρωπαϊκή Πράξη πάνω σε νεοφιλελεύθερες αρχές. Τότε πολλοί στο εργατικό κίνημα πίστεψαν στον μύθο της «κοινωνικής Ευρώπης» όμως το συνδικάτο μας όχι. Το Συνέδριο των Συνδικάτων, το οποίο πάντοτε ήταν ένα κατασκεύασμα ταξικής συνεργασίας, έκανε πρόσφατα μία βρόμικη συμφωνία με την κυβέρνηση, μέσω της καμπάνιας του Εργατικού Κόμματος για παραμονή στην ΕΕ. Δώρισε 1,7 εκατ. λίρες υπέρ της Καμπάνιας της Παραμονής και δεσμεύτηκε να βοηθήσει την κυβερνητική καμπάνια παραμονής, με αντάλλαγμα να φύγει ένας συγκεκριμένος περιορισμός για το πως πληρώνουν τα μέλη των συνδικάτων τις συνδρομές τους από τον αντεργατικό, αντισυνδικαλιστικό νόμο που ισχύει.
Ποιοι συμμετέχουν στην Αριστερή Καμπάνια υπέρ της Εξόδου απ’ την ΕΕ; Υπάρχει προοπτική διεύρυνσης αυτού του Μετώπου;
Σήμερα στην Καμπάνια συμμετέχουν τα συνδικάτα RMT, ASLE&F (μηχανοδηγοί, με 20.000 μέλη), το Σωματείο Αρτεργατών και κάποια ακόμη. Συμμετέχουν επίσης τα Κομμουνιστικά Κόμματα, το σοσιαλιστικό κόμμα, το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα, το Counterfire και άλλοι καθώς και το κομμάτι των Εργατικών που είναι υπέρ της εξόδου και οι Συνδικαλιστές Εναντίον της ΕΕ. Υπάρχει αναμφίβολα η ευκαιρία δημιουργίας μιας ευρύτερης, μαζικής, αντιμονοπωλιακής, αντικαπιταλιστικής, αντιΕΕ καμπάνιας, αλλά δυστυχώς η Αριστερά στη Βρετανία είναι υπερβολικά θρυμματισμένη και διστακτική δράσει από κοινού ή τουλάχιστον να απευθυνθεί σε κάποιον που δεν είναι σοσιαλιστής ή αριστερός. Η ιστορία μας διδάσκει ότι ειδικά οι κομμουνιστές, θα πρέπει, όπου είναι δυνατόν να στοχεύουν στην οικοδόμηση μαζικών κινημάτων όταν οι συνθήκες δίνουν την ευκαιρία, ιδιαίτερα όταν πρόκειται να προκληθεί μεγάλη ζημιά σε μια τόσο σημαντική έκφραση του ιμπεριαλισμού, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Αριστερά σήμερα, ειδικά στα ιμπεριαλιστικά έθνη, απέχει ακόμα απ’ το να συλλάβει το εθνικό ζήτημα σωστά κι επίσης τη σημασία του να δουλεύεις στα κινήματα με το μεγαλύτερο εύρος που είναι δυνατόν και που αντιτίθενται στο μονοπωλιακό κεφάλαιο. Σα να φοβάται μήπως και εξαπλώσει τις ιδέες του επιστημονικού σοσιαλισμού μέσα στις μάζες!
Τι επιρροή έχει το σύνθημα «Έξω απ’ την ΕΕ» στη Βρετανία;
Υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι στους οποίους έχει απήχηση το σύνθημα, αλλά για πολλούς διαφορετικούς λόγους. Στη Βρετανία, αυτό το σύνθημα τέμνει οριζοντίως όλες τις κοινωνικές ομάδες με ξεχωριστό τρόπο την καθεμία. Η εργατική τάξη είναι κυρίαρχα εναντίον της ΕΕ, κυρίως πάνω στη βάση της αντίθεσης στην ελεύθερη διακίνηση εργατικού δυναμικού και του ανταγωνισμού για τα μεροκάματα. Οι οργανωμένοι/συνδικαλισμένοι εργάτες είναι χωρισμένοι για τους λόγους που έχω αναφέρει. Οι μορφωμένοι φοιτητές κι η κατώτερη μεσαία τάξη είναι ευρέως υπέρ της παραμονής, κατά την άποψή μου, πάνω σε φιλελεύθερη βάση και αυταπάτες περί ευρωπαϊκής ενότητας και σύμπνοιας. Η κυρίαρχη τάξη είναι επίσης χωρισμένη στα δύο, οπότε το ερώτημα του ποιος σε γενικές γραμμές συντάσσεται με το σύνθημα της εξόδου είναι ένα ταξικό ερώτημα, με την εργατική τάξη κυρίαρχη.
Τι πιστεύεις για την κατάσταση της βρετανικής εργατικής τάξης και των νέων εργαζομένων ειδικά; Πώς επηρεάζονται από την ανάμιξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Κατά την άποψή μου, η ΕΕ έχει καταφέρει προσεκτικά και αρκετά επιτυχημένα να αυτοπαρουσιαστεί ως προοδευτική και κοινωνικά φιλελεύθερη, φιλεργατική κλπ. Είχαν κατανοήσει ότι για να τα βγάλει πέρα μια τόσο αντιδημοκρατική και οικονομικά νεοφιλελεύθερη δομή έπρεπε να έχει την υποστήριξη εκείνων των τμημάτων της κοινωνίας τα οποία είναι πιο ικανά να υψώσουν μία αντιπολίτευση σ’ αυτήν – τα εργατικά κινήματα. Κι έχουν υπάρξει αρκετά επιτυχημένοι σ’ αυτήν τους την προσπάθεια. Στη Βρετανία, το μεγαλύτερο μέρος του συνδικαλιστικού κινήματος και το TUC (σ.σ. Συνομοσπονδία των συνδικάτων) έχουν καταπιεί αυτόν τον μύθο και πουλάνε δεξιά – αριστερά ιδεολογήματα υπέρ της ΕΕ στα μέλη τους και στους νέους εργαζόμενους. Οι τελευταίοι δέχονται επίσης ανάλογα μηνύματα από τα πανεπιστήμιά τους, τα οποία είναι θερμοκήπια της αστικής φιλελεύθερης ιδεολογίας. Στην ουσία, η ΕΕ αποδυναμώνει
το κίνημά μας και την τάξη μας επειδή οι εργάτες, ιδιαίτερα οι νέοι προσδοκούν από μη-εκλεγμένους τεχνοκράτες στις Βρυξέλλες να πάρουν μέτρα υπέρ της εργασίας. Μας κλέβουν την συμμετοχή μας και την αυτο-οργάνωσή μας.
Ο σοσιαλισμός είναι εκτός νόμου στην ΕΕ
Η ΕΕ είναι από την ίδρυσή της σχεδιασμένη αντιδημοκρατικά
Ο αρχηγός του Εργατικού Κόμματος, Τζέρεμι Κόρμπιν, παρότι στο παρελθόν ήταν εναντίον της ΕΕ, υποστηρίζει σήμερα το «ναι». Ποια είναι η απάντησή σας;
Ο Τζέρεμι Κόρμπιν ήταν πάντοτε ένας ευρω-σκεπτικιστής, για πολλούς από τους λόγους που είναι και το συνδικάτο μας. Η νέας κοπής ευρω-πίστη του είναι καθαρά ζήτημα τακτικής, κατά τη γνώμη μου. Η θέση του στην ηγεσία δεν είναι ασφαλής καθώς οι περισσότεροι βουλευτές του Εργατικού Κόμματος προέρχονται από την Μπλερική δεξιά και είναι αυστηρά φιλοΕΕ. Μιλάει για μια Ευρώπη των εργατικών δικαιωμάτων και της κοινωνικής πρόνοιας – αλλά δεν είναι αυτά τα ερωτήματα που μπαίνουν στο ψηφοδέλτιο του δημοψηφίσματος.
Γιατί είναι αναγκαία η αριστερή πλατφόρμα για την έξοδο απ’ την ΕΕ;
Οικονομικά η έξοδος από την ΕΕ στηρίζεται σε αριστερά επιχειρήματα. Υπάρχει επίσης η επίσημη θέση του RMT, ότι δεν κάνουμε καμπάνια μαζί με την ακροδεξιά. Πιστεύω, επίσης, ότι δεν θα πρέπει να φοβόμαστε να δουλέψουμε σε μια ευρύτερα δημοκρατική καμπάνια που φυσικά εξαιρεί την ακροδεξιά και τους ρατσιστές, αλλά θα πρέπει να είμαστε πιο ξεκάθαροι ότι το δημοκρατικό και το εθνικό ζήτημα, αν και δεν είναι θέματα αποκλειστικά της Αριστεράς, είναι ουσιώδη για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού στη Βρετανία.
Ποια είναι η πολιτική βάση και τα κύρια συνθήματα του δεξιού, εθνικιστικού και αστικού αντιΕΕ ρεύματος;
Βασικά, τα επιχειρήματα αυτών των ομάδων αναφέρονται στη δημοκρατία, στον αντιδραστικό παραδοσιακό συντηρητισμό και κυρίαρχα στην αντιμεταναστευτική ρητορική. Αν τους δοθεί ο χώρος να αναπτύξουν την αντιΕΕ επιχειρηματολογία τους ανοιχτά, ενώ η οργανωμένη εργατική τάξη παραμένει σιωπηλή υπάρχει ο κίνδυνος μίας απότομης αύξησης της επιρροής τους.
Γιατί κατά την άποψή σου οι ευρωπαϊκές (κομμουνιστικές) αριστερές δυνάμεις έχουν καθυστερήσει τόσο πολύ ώστε να σχηματίσουν μία διεθνή αντιΕΕ πλατφόρμα;
Λόγω του φόβου να μη συσχετιστούν ή θεωρηθούν ευθυγραμμισμένοι με τα εθνικιστικά, ακροδεξιά επιχειρήματα και τους αντίστοιχους πολιτικούς. Επίσης, η ίδια η Αριστερά παρουσιάζεται διαιρεμένη σε σχέση με το ζήτημα της ΕΕ, ενώ υπάρχει αδυναμία κατανόησης του εθνικού ζητήματος.
Πώς συνδέεται ο αντιΕΕ με τον αντικαπιταλιστικό αγώνα;
Για μένα, το κεντρικό ερώτημα πάνω στο οποίο οι σοσιαλιστές αγωνίζονται είναι το ζήτημα της ιδιοκτησίας. Όλα τα άλλα είναι συμπληρωματικά. Μέσα στην ΕΕ η κοινωνική ιδιοκτησία της βιομηχανίας είναι βασικά εκτός νόμου. Ο σοσιαλισμός είναι εκτός νόμου. Επίσης, ολόκληρη η ιστορία της οργανωμένης εργατικής τάξης είναι γύρω από τον δημοκρατικό έλεγχο των ζωών μας και των βιομηχανιών. Από τους Χαρτιστές μέχρι τις Σουφραζέτες και ολόκληρο το συνδικαλιστικό κίνημα, η ταξική πάλη δένεται με τη δημοκρατική πάλη. Η ΕΕ είναι από την ίδρυσή της αντιδημοκρατική και σχεδιασμένη έτσι ώστε να μπορεί ν’ αντισταθεί σε κάθε προσπάθεια εκδημοκρατισμού της. Πάνω σε αυτή τη βάση, κάνουμε την καμπάνια υπέρ της εξόδου. Για την εργατική τάξη, τη δημοκρατία και το σοσιαλισμό.