Η τριπλή βομβιστική επίθεση στις Βρυξέλλες αποτελεί ένα ακόμη, συγκλονιστικό επεισόδιο της κλιμάκωσης και γενίκευσης των πολεμικών αναμετρήσεων και των στρατιωτικών επιθέσεων που εξαπολύουν οι νεο-ιμπεριαλιστές στην εποχή της δομικής καπιταλιστικής κρίσης, όπως εκφράζονται ειδικά στη ζώνη της Μέσης Ανατολής και των πετρελαίων.
του Κώστα Μάρκου
Αιτία, η ιμπεριαλιστική επέμβαση στη Συρία
Ο πόλεμος πάντα αντιδραστικοποιεί την εσωτερική ζωή των καπιταλιστικών κρατών
Οι δεκάδες αθώοι νεκροί και οι εκατοντάδες τραυματίες των Βρυξελλών αποτελούν θύματα πολέμου μεταξύ του άμαχου πληθυσμού-«παράπλευρες απώλειες», όπως κυνικά χαρακτηρίσθηκαν στη Γιουγκοσλαβία. Όπως θύματα ενός διεθνούς «ασύμμετρου πολέμου» μεταξύ του άμαχου πληθυσμού αποτελούν οι εκατοντάδες χιλιάδες αθώοι νεκροί από τις ιμπεριαλιστικές βόμβες στη Συρία, το Ιράκ, το Αφγανιστάν, το Μάλι και αλλού, όπως οι νεκροί του ρωσικού αεροπλάνου πάνω από το Σινά ή στο Παρίσι. Η βομβιστική επίθεση στη βελγική πρωτεύουσα δεν είναι μια ακόμη «πράξη τρομοκρατίας κατά της εσωτερικής ασφάλειας», όπως υποστηρίζουν οι ιμπεριαλιστές και οι απολογητές του κεφαλαίου στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο.
Πρώτη απόδειξη των παραπάνω είναι ότι την ευθύνη για τις βομβιστικές ενέργειες ανέλαβε ο ISIS, κάτι που δεν αμφισβητεί καμία από τις κυβερνήσεις και τις μυστικές υπηρεσίες. Πρόκειται για ένα κράτος με μεγάλη έκταση, σημαντικό πληθυσμό, πετρέλαια, μεγάλους οικονομικούς πόρους και οργανωμένο στρατό, αστυνομία και διεθνικά οργανωμένες μυστικές υπηρεσίες, το οποίο βρίσκεται σε κανονική εμπόλεμη κατάσταση με άλλα κράτη – μέλη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, αλλά και με τη Ρωσία, το Ιράν, τη Συρία κ.α., και όχι για μια «ομάδα» ή «δίκτυο τρομοκρατών» τύπου Αλ Κάιντα. Εξάλλου, είναι γνωστό ότι για να πραγματοποιηθεί μια τέτοιας κλίμακας ενέργεια, σε μια από τις πιο ελεγχόμενες και στρατιωτικοποιημένες πόλεις του πλανήτη, όπως οι Βρυξέλλες, απαιτούνται δίκτυα, χρήματα και πληροφορίες που μόνον ένα κράτος μπορεί να παρέχει και πιθανόν με τη συνέργεια και άλλων, σύμμαχων κρατικών μυστικών υπηρεσιών. Δεν πρόκειται για μια «απονενοημένη» ενέργεια «απελπισμένων τρομοκρατών» που βρίσκονταν «υπό στενό κλοιό», όπως σκόπιμα αφήνει να εννοηθεί η βελγική αστυνομία.
Μέρος της παραπάνω αλήθειας ξέφυγε από τα χείλη του γάλλου πρωθυπουργού, Μανουέλ Βαλς, με την προχθεσινή δήλωσή του «είμαστε σε πόλεμο», συνέχεια των αντίστοιχων δηλώσεων του προέδρου Ολάντ, «η Γαλλία είναι σε πόλεμο» και «θα καταστρέψουμε το Κράτος του Ισλάμ», μετά τα βομβιστικά χτυπήματα στο Παρίσι.
Δεύτερο, η τριπλή βομβιστική ενέργεια στις Βρυξέλλες αποτελεί εχθροπραξία, που από τη Συρία και το Ιράκ μεταφέρει και επεκτείνει το πεδίο του πολέμου στην πρωτεύουσα της Ευρώπης, στην επίσημη έδρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Δεν είναι «ένα ακόμη» χτύπημα σε «μια ακόμη» ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, ενός μικρού ιμπεριαλιστικού κράτους που «εκτρέφει τρομοκράτες». Με αυτή την έννοια, αποκτά άλλο χαρακτήρα από τις επιθέσεις κατά του Σαρλί Εμπντό και αποτελεί πράξη κλιμάκωσης σε σχέση με τις επιθέσεις στο Παρίσι. Ποια θα είναι η αντίδραση ΝΑΤΟ και ΕΕ;
Η βομβιστική ενέργεια στις Βρυξέλλες συνδέεται και έρχεται μετά από μια σειρά διεθνών και τοπικών κινήσεων αποκλιμάκωσης στην πολεμική σκακιέρα της Συρίας. Μετά τη συμφωνία του Μονάχου και την εκεχειρία (εκτός των εχθροπραξιών κατά του ISIS), ακολούθησε η μερική (και όχι ολική) ρωσική απόσυρση. Το πιο σημαντικό γεγονός, ωστόσο, είναι η ντε φάκτο ίδρυση της «αυτόνομης ομοσπονδιακής οντότητας» της Ροτζάβα, που ενώνει τρία διακριτά καντόνια της Συρίας υπό κουρδική ηγεσία, με σύνορα 400 χιλιομέτρων προς την Τουρκία, από τον ποταμό Ευφράτη μέχρι το ιρακινό Κουρδιστάν.
Η πράξη αυτή έχει τη φανερή στήριξη της Ρωσίας και την κρυφή ανοχή των ΗΠΑ, αντιμετωπίστηκε αρνητικά αλλά κάπως χλιαρά από τον Άσαντ και συνάντησε, όπως ήταν φυσικό, σφοδρή αντίδραση εκ μέρους της Τουρκίας και της Σαουδικής Αραβίας. Όμως, για το συμμαχικό με τις δυο προηγούμενες χώρες, Κράτος του Ισλάμ, αποτελεί άμεσο κίνδυνο, δεδομένου ότι οι κούρδοι μαχητές αποτελούν, αυτή τη στιγμή, το μοναδικό δυνητικό και αξιόπιστο στρατό, ο οποίος μπορεί να αντιμετωπίσει νικηφόρα τους ιδεολογικά φανατισμένους ισλαμιστές στρατιώτες του.
Η ανακήρυξη της κουρδικής αυτονομίας φαίνεται να συνάδει (ίσως και να εντάσσεται) σε ένα σχέδιο ιμπεριαλιστικής «ειρήνευσης» στη Συρία, με ενορχηστρωτές τους ΗΠΑ – Ρωσία, που περιλαμβάνει μια ομόσπονδη Συρία (όπως στο Ιράκ), την «οικειοθελή» αποχώρηση και αυτοεξορία του Άσαντ (λέγεται προς το Ιράν) και όχι τη δολοφονία του (όπως με τους Σαντάμ και Καντάφι), με διατήρηση των στηριγμάτων του καθεστώτος του και συμμετοχή των απολύτως ελεγχόμενων από τους δυτικούς, «ήπιων ισλαμιστών της αντιπολίτευσης».
Πιθανόν, Πούτιν και Ομπάμα να υπόσχονται στον Ερντογάν έναν έλεγχο της κουρδικής αυτονομίας στα πλαίσια μιας ομόσπονδης Συρίας (όπως και στο Ιράκ). Αλλά κάθε ψύχραιμος αναλυτής μπορεί να καταλάβει ότι το κουρδικό ζήτημα έχει μετατραπεί σε κυρίαρχο εσωτερικό, εθνικό ζήτημα του τουρκικού κράτους, που περιπλέκεται άρρηκτα με το εκρηκτικό δημοκρατικό και το βαθύ κοινωνικό ζήτημα της Τουρκίας.
Η σύνδεση με τα παραπάνω φωτίζεται και από την αποκάλυψη – «βόμβα» του ίδιου του Ερντογάν, ότι ο ένας από τους βομβιστές αυτοκτονίας, ο Ιμπραχήμ αλ Μπακράουι, είχε συλληφθεί στην Τουρκία, απελαθεί στην Ολλανδία και ήταν απολύτως γνωστός στις βελγικές (και σε όλες τις άλλες) μυστικές υπηρεσίες. Το ερώτημα προς τη βελγική κυβέρνηση και τις αρχές της ΕΕ, είναι μείζον: πώς «αφέθηκε» να δράσει ανενόχλητος;
Ο πόλεμος πάντα αντιδραστικοποιεί την εσωτερική πολιτική και κοινωνική ζωή των καπιταλιστικών κρατών. Η βομβιστική επίθεση στις Βρυξέλλες «βολεύει» πολλά προηγούμενα αντιδημοκρατικά σχέδια της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είχαν μείνει στο συρτάρι λόγω δημοκρατικών αντιδράσεων και εσωτερικών αντιθέσεων: τον έλεγχο, καταγραφή και παρακολούθηση των επιβατών στις αεροπορικές μετακινήσεις, την ενοποίηση και συστηματοποίηση της πανευρωπαϊκής παρακολούθησης, την προώθηση της ευρωαστυνομίας, τη στρατιωτικοποίηση της καταστολής κ.α. Όλες αυτές και άλλες αντιδραστικές βλέψεις θα συζητηθούν στην έκτακτη Σύνοδο των υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ, στις Βρυξέλλες, η οποία διεξάγονταν την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές. Το σίγουρο είναι ότι η βομβιστική ενέργεια στις Βρυξέλλες αξιοποιείται για ένα νέο άλμα στην επίθεση ενάντια στα εργατικά, λαϊκά και ατομικά δημοκρατικά δικαιώματα.
Παράλληλα, το μεγάλο προσφυγικό ζήτημα θα κινηθεί ακόμη περισσότερο προς την καταστολή και στρατιωτικοποίηση, με ακόμη πιο ερμητικά τα κλειστά ευρωπαϊκά σύνορα. Και την ίδια στιγμή, ευνοούνται οι πιο ακροδεξιές, νεοφασιστικές, ρατσιστικές και ισλαμοφοβικές τάσεις και δυνάμεις σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΚΡΙΣΗ
Υπ’ αριθμόν ένα
ζήτημα της πάλης
ΜΑΖΙ ΜΕ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ, ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ
Με βάση όλα τα παραπάνω, το ζήτημα του πολέμου στη νέα εποχή της κρίσης πρέπει να αναδειχθεί, να μελετηθεί θεωρητικά και να ιεραρχηθεί πολιτικά από την επαναστατική κομμουνιστική Αριστερά, από όλη την Αριστερά, από το ταξικό εργατικό και λαϊκό κίνημα, ως το υπ’ αριθμόν ένα ζήτημα, που καθορίζεται από το κοινωνικό ζήτημα της εκμετάλλευσης, αλλά κινεί πλέον τα νήματα του κουβαριού όλων των άλλων ζητημάτων: του δημοκρατικού, του προσφυγικού, του εθνικού, του διεθνικού, τελικά κάθε πτυχής της εσωτερικής ζωής, σε κάθε χώρα και των σχέσεών της με τις άλλες.
Όσο η Αριστερά «κοιμάται» αμήχανη και αποπροσανατολισμένη ή ακόμη και «εξαρτημένη» από την ΕΕ, το ΝΑΤΟ, το κεφάλαιο, τόσο πιο ανεξέλεγκτα θα επιτίθενται στρατιωτικά οι ιμπεριαλιστές, τόσο περισσότερα θα είναι τα αθώα θύματα σε όλες τις πλευρές, τόσο μεγαλύτερα θα είναι τα κύματα των ρημαγμένων προσφύγων, τόσο πιο μαζικά και αδιαμαρτύρητα θα ξηλώνονται οι λαϊκές και ατομικές ελευθερίες, θα ενδυναμώνει ο νεοφασισμός, ο ρατσισμός και ο κοινωνικός κανιβαλισμός.
Το μέτωπο της εργατικής και λαϊκής πάλης πρέπει να είναι στραμμένο προς τον πρώτο και κύριο εχθρό: τις μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, που αυτές φέρουν την κύρια ευθύνη για την τιμωρία και μετατροπή της «Αραβικής Άνοιξης» σε ένα αντιδραστικό, εθνοτικό και θρησκευτικό εμφύλιο πόλεμο, για τη διάλυση της Συρίας και την εκτροφή του ISIS, με το θεωρητικό μανδύα του «πολέμου των πολιτισμών». Από αυτή τη σκοπιά, φυσικά, δεν μπορεί να μείνει στο απυρόβλητο η στρατιωτική ανάμειξη της ιμπεριαλιστικής Ρωσίας (έμμεσα και της Κίνας), αλλά και οι περιφερειακές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις της Τουρκίας, της Σ. Αραβίας ή του Ιράν.
Η εργατική λαϊκή έξοδος και η αντικαπιταλιστική αποδέσμευση της χώρας από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ δεν θα φέρει πιο κοντά τον πόλεμο, την κοινωνική διάλυση και την προσφυγιά, όπως ισχυρίζονται οι μνημονιακές αστικές δυνάμεις και η κυβέρνηση. Αντίθετα, η παραμονή και αγκίστρωση στις πολεμικές, ιμπεριαλιστικές περιπέτειές τους εκθέτουν τη χώρα στους άμεσους κινδύνους και τα αποτελέσματά τους, όπως οι βομβιστικές ενέργειες.
Παράλληλα, δεν μπορεί να υπάρχει καμία ανοχή από την Αριστερά στον ισλαμοφασισμό του ISIS, στο όνομα του απολύτως αναγκαίου αγώνα ενάντια στη γενικευμένη ρατσιστική ισλαμοφοβία. Το Κράτος του Ισλάμ, φυσικά και ανατράφηκε, εξοπλίστηκε και αναπτύχθηκε από την καπιταλιστική Δύση, αλλά απόκτησε πλέον τη δική του, ιδιαίτερη, κρατική και κοινωνική, ανταγωνιστική οντότητα στο σύστημα των καπιταλιστικών κρατών (τηρουμένων των αναλογιών, όπως τα φασιστικά κράτη του Μεσοπολέμου). Αυτή τη στιγμή, αποτελεί την αιχμή του δόρατος, όχι των πολύπαθων και καταπιεσμένων, εργατικών και λαϊκών αραβικών μαζών, αλλά της πιο επιθετικής και αντιδραστικής μερίδας του κεφαλαίου του αραβικού κόσμου που ηγεμονεύει, κυριαρχεί και καταπιέζει λαϊκές μάζες, σέρνοντάς τες σε έναν πόλεμο με στόχο μια αντιδραστική καπιταλιστική ολοκλήρωση του αραβικού έθνους κάτω από την ιδεολογική σημαία του Ισλάμ.
Στο στόχαστρο της αντιπολεμικής πάλης του εργατικού και λαϊκού κινήματος στη χώρα μας πρέπει να τεθεί πρωταρχικά η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, η οποία αντιδραστικοποιείται αλματωδώς σε όλα τα πεδία. Δεν άρθρωσε καμία διαμαρτυρία ενάντια στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, αντίθετα δίνει βάσεις, γη και ύδωρ στα επιθετικά σχέδιά τους. Δεν κάνει καμία ουσιαστική διαφοροποίηση σε όλες τις αντιδημοκρατικές επιβουλές της ΕΕ, αντίθετα, συμμετέχει στα επιδιώξεις της, όπως δείχνει και η βάρβαρη καταπάτηση ακόμη και αυτής της δειλής Συνθήκης της Γενεύης για τους πρόσφυγες, με τη συνυπογραφή της επαίσχυντης Συμφωνίας ΕΕ – Τουρκίας.
Σε αυτή την κατεύθυνση, το ΝΑΡ και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ θα πρωτοστατήσουν στην αντιπολεμική αντιιμπεριαλιστική πάλη με αντικυβερνητικό και αντι-ΕΕ περιεχόμενο, βοηθώντας στη μετωπική ενοποίηση και πολιτικοποίηση των σημερινών, διάσπαρτων και ακόμη ανεπαρκών λαϊκών αντιδράσεων για ειρήνη – ελευθερία – εργασία στην περιοχή μας και σε όλο τον κόσμο.