της Μαρίας Μπικάκη
Οι εξελίξεις με τον εγκλωβισμό των προσφύγων στην Ελλάδα, οδηγούν σε νέα φάση την υπόθεση του προσφυγικού που θα δοκιμάσει τις αντοχές και το βάθος των αξιών της εργατικής τάξης. Αναδεικνύεται η ανάγκη αναβάθμισης της παρέμβασης του ταξικού εργατικού κινήματος και της αντικαπιταλιστικής, κομμουνιστικής αριστεράς για να κρατηθεί ψηλά η αντίσταση των συνειδήσεων στο στοχευμένα καλλιεργούμενο ρατσιστικό κλίμα, για το ανέβασμα της αντιπολεμικής-αντιϊμπεριαλιστικής πάλης και για αγωνιστική-ταξική αλληλεγγύη υπεράσπισης των δικαιωμάτων των προσφύγων.
Πάνω στο προσφυγικό ζήτημα, το αστικό μπλοκ στήνει το γαϊτανάκι της ιδεολογικής του παρέμβασης για την καλλιέργεια συντηρητικών, εθνικιστικών, ξενοφοβικών, αντιλήψεων, για το διαχωρισμό των καταφρονεμένων, το βάθεμα του κατακερματισμού και της διάσπασης της εργατικής τάξης. Αλλά, μέχρι τώρα λίγα έχει καταφέρει, με εμπόδιο το κύμα αλληλεγγύης, που σαρώνει την επιχείρησή τους, καθυστερεί τα σχέδια τους για σκληρότερα μέτρα και αναγκάζει τους σελέμπριτις των δημοσίων σχέσεων της φιλανθρωπίας και αστούς πολιτικούς να δηλώνουν τη συμπάθεια τους στους πρόσφυγες.
Όμως, προχωρούν τα σχέδια με την εκχώρηση κρατικών αρμοδιοτήτων στους τομείς άμυνας και εξωτερικής πολιτικής. Με τις πιέσεις της ΕΕ και την πρόθυμη ελληνική κυβέρνηση, ήδη η «φύλαξη» των συνόρων από τους «εχθρούς» πρόσφυγες και ο έλεγχος και της εισόδου-εξόδου έχει ανατεθεί στους μηχανισμούς της ΕΕ, με τις ομάδες ταχείας επέμβασης- rabbit και τη Φρόντεξ, ενώ δρομολογήθηκε η δημιουργία και έλευση ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής-ακτοφυλακής και η παραχώρηση του ελέγχου στο Αιγαίο από το ΝΑΤΟ, με ότι αυτό σημαίνει για την επέκταση της πολεμικής έντασης στην περιοχή.
Παράλληλα, προωθούνται από την κυβέρνηση μέτρα για τον περιορισμό δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών με αφορμή το προσφυγικό, όπως η με νόμο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ποινικοποίηση της διάσωσης προσφύγων, αν δεν υπάρχει άδεια από το κράτος, η απαγόρευση παρουσίας δημοσιογράφων σε εκκαθαρίσεις προσφύγων στην Ειδομένη και σε χώρους συγκέντρωσης τους, οι διώξεις και η παρεμπόδιση της βοήθειας αλληλέγγυων, παρότι είναι αυτοί, που με πλήρη απουσία της πολιτείας, πρόσφεραν στη διάσωση και στήριξη των προσφύγων.
Σοβαρό ζήτημα αποτελεί η ανάθεση στο στρατό της φύλαξης και λειτουργίας των χώρων συγκέντρωσης μεταναστών, που παραπέμπει σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και η γενικότερη στρατιωτικοποίηση της διαχείρισης του προσφυγικού. Στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης οι υπηρεσίες πολιτικής προστασίας εξαφανίζονται και οι αρμοδιότητες, που θα έπρεπε να ασκούνται από δημόσιες υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας, ανατίθενται στις ένοπλες δυνάμεις ως το προσφυγικό να αποτελεί θέμα ασφάλειας και άμυνας.
Η απειλή εξόδου από τη Σένγκεν εμφανίζεται ως νέα καταστροφή του κόσμου, μετά από την απειλή εξόδου από το ευρώ.
Με αφορμή το προσφυγικό, προχωρούν και οικονομικές αναδιαρθρώσεις με παραχώρηση δημόσιων πόρων και αρμοδιοτήτων στον ιδιωτικό τομέα και σε ΜΚΟ. Ήδη έχουν ξεκινήσει με συνοπτικές διαδικασίες με τη μέθοδο του κατεπείγοντος, αναθέσεις έργων, προμηθειών, υπηρεσιών μεγάλου χρηματικού ύψους και όχι πάντα δικαιολογημένου (κατασκευή οικίσκων, εξοπλισμοί, μεταφορά κλπ.), μοιράζοντας την πίτα μεταξύ μεγάλων ομίλων. Η Ε.Ε. βρήκε μάλιστα τη βολική και για την κυβέρνηση λύση της κατευθείαν χρηματοδότησης της Ύπατης Αρμοστείας και μέσω αυτής, αλλά και απευθείας, των ΜΚΟ. Το προσφυγικό αποτελεί και πεδίο πίεσης στην εργατική τάξη για ένταση της εκμετάλλευσης, συμπίεση μισθών, μείωση και υποβάθμιση κοινωνικών υπηρεσιών και αγαθών.
Για όλους αυτούς τους λόγους αυτούς χρειάζεται η αντικαπιταλιστική Αριστερά να τοποθετηθεί με σαφήνεια. Η αλληλεγγύη στους πρόσφυγες συνδέεται με την πάλη να εκλείψουν οι πόλεμοι, οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, να τερματιστεί η στήριξη σε αυτές τις πολιτικές από την ελληνική κυβέρνηση, να διαλυθούν οι ιμπεριαλιστικές ενώσεις ΕΕ-ΝΑΤΟ, να συντριβεί το καπιταλιστικό σύστημα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση συνευθύνεται για τους πολέμους και τη φτώχια στις χώρες προέλευσης των προσφύγων και για την εγκληματική της πολιτική απέναντι στους πρόσφυγες. Το τι θα γίνει με την προστασία τους δεν είναι μόνο πρόβλημα των προσφύγων ή των γειτονικών χωρών από τις εμπόλεμες περιοχές, αλλά και ευθύνη της Ε.Ε. που θεωρεί τους πρόσφυγες παρείσακτους. Οι χώρες κλείνουν η μια μετά την άλλη τα σύνορα, κάνουν απελάσεις, επαναπροωθήσεις, βάζουν αριθμητικά όρια στο άσυλο.
Η ελληνική κυβέρνηση, κρατά κλειστές τις συνοριακές διόδους για ασφαλή είσοδο των προσφύγων, διακηρύσσει ότι δε θέλει άλλους πρόσφυγες και προβάλλει τη θέση ότι όλη η ευθύνη βρίσκεται στην Τουρκία που δεν ελέγχει τις ακτές της. Στην πολιτική της ΕΕ και της ελληνικής κυβέρνησης κοινός παρανομαστής είναι: υπάρχει πρόβλημα, αλλά όσο πιο μακριά από μένα, τόσο καλύτερα, ας το λύσουν οι γύρω χώρες από τις εμπόλεμες περιοχές. Η προστασία της ανθρώπινης ζωής μετατρέπεται σε υπόθεση τοπικής ευθύνης και όχι σε υποχρέωση όλης της κοινωνίας απέναντι στα θύματα πολέμων. Παραγνωρίζεται ότι μόνο οι Σύροι πρόσφυγες ήδη φτάνουν στο Λίβανο το 19,6% του πληθυσμού, στην Ιορδανία το 6,6%, στην Τουρκία τα 2,5 εκατομμύρια. Ενώ, οι χώρες της ΕΕ των 500 εκατομμυρίων ισχυρίζονται ότι δεν μπορούν να σηκώσουν το βάρος του 1 εκατομμυρίου προσφύγων, που αντιστοιχεί στο 2% του πληθυσμού τους. Και έτσι η πολιτισμένη Ευρώπη πετά στον κάλαθο των αχρήστων τις υποχρεώσεις της από τις διεθνείς συνθήκες για την προστασία των θυμάτων των πολέμων και τσαλαπατά το ανθρώπινο δίκιο.
Οι ξενοφοβικοί προπαγανδιστές επιμένουν να μας πείσουν ότι και στην Ελλάδα δεν χωράνε τόσοι πολλοί πρόσφυγες, αφού υπάρχει και κρίση. Δεν στέκει ότι η χώρα, που μπόρεσε το 2015 και φιλοξένησε 26 εκατομμύρια τουρίστες, δεν μπορεί να υποδεχτεί, όχι μόνο ως περαστικούς, αλλά και μόνιμα ακόμα και 200.000 πρόσφυγες. με ένα καταμερισμό σε όλες τις περιοχές και τους δήμους σε ανοικτούς χώρους ενταγμένους στον οικιστικό ιστό χωρίς μεγάλες συγκεντρώσεις, για να αποφευχθεί η γκετοποίηση. Τα εγκαταλελειμμένα ξενοδοχεία, τα κλειστά παλιά νοσοκομεία και γηροκομεία, οι απαξιωμένες σχολάζουσες κληρονομιές, τα ανοίκιαστα και άδεια διαμερίσματα, οι κάθε λογής κλειστοί χώροι που μπορούν να διαμορφωθούν και να προσφέρουν κατάλληλες συνθήκες διαμονής είναι υπαρκτοί και μπορούν να δώσουν λύση και για τους άστεγους και για τους πρόσφυγες. Όπως, εκκλησιαστικές εκτάσεις και δημόσια ακαλλιέργητη γη μπορεί να διατεθεί και να δώσει δουλειά σε ντόπιους άνεργους και σε πρόσφυγες, καθώς και το άνοιγμα και η λειτουργία κλειστών εργοστασίων, οι δημόσιες επενδύσεις και μια σειρά άλλα μέτρα. Είναι φανερό ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα μπαλάκι μετάθεσης ευθυνών μεταξύ ΕΕ, χωρών της ΕΕ, ελληνικής κυβέρνησης, περιφερειών και δήμων. Και μια όχι μόνο ανικανότητα και ανοργανωσιά της κυβέρνησης, αλλά μια επικίνδυνη πολιτική, που δικαιολογείται ξεδιάντροπα από τους κυβερνητικούς ότι γίνεται για αποτροπή της έλευσης νέων προσφύγων και μόνιμης παραμονής των υπαρχόντων.
Για αυτό χρειάζεται άμεσα αγώνας για τα δικαιώματα των προσφύγων και συγκεκριμένες διεκδικήσεις κατάλληλων χώρους διαμονής, σίτισης, περίθαλψης, μαζί με την απρόσκοπτη διέλευση από τις συνοριακές διόδους, τήρηση της συνθήκης της Γενεύης, παροχή ασύλου, κατάλληλες συνθήκες διαμονής, σίτισης, περίθαλψης, μετακίνησης, δικαίωμα στη μόρφωση. Η παροχή υλικών και εθελοντικής δουλειάς από το κίνημα είναι αναγκαία ταξική αλληλεγγύη και πολύτιμη στήριξη των προσφύγων για την άμεση κάλυψη κάποιων αναγκών τους, με πλήρη επίγνωση ότι αυτά δεν μπορούν παρά να καλύψουν μέρος μόνο των απαιτήσεων, δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την ευθύνη της κυβέρνησης και των κρατικών δομών, δεν μπορούν παρά να έχουν πολιτικά χαρακτηριστικά και σύνδεση με τις διεκδικήσεις.
Το επόμενο διάστημα ακόμα περισσότερα σωματεία, φοιτητικοί σύλλογοι και άλλες συλλογικότητες χρειάζεται να στηρίξουν την κοινή διακήρυξη φιλίας και αλληλεγγύης ανάμεσα στους λαούς Ελλάδας και Τουρκίας και τους πρόσφυγες που ζουν στις δυο χώρες (Διακήρυξη της Κεσσάνης), να στηρίξουν δράσεις και αντιπολεμικές-αντιιμπεριαλιστικές κινητοποιήσεις αλληλεγγύης στους πρόσφυγες σε όλη τη χώρα όλο το επόμενο διάστημα και το 4ήμερο γύρω από τη διεθνή μέρα ενάντια στο ρατσισμό (19 Μάρτη), να προετοιμάσουν διαδηλώσεις ενάντια στις βάσεις του θανάτου την Κυριακή 10 Απρίλη.
Να σηκωθεί, μαζί με τους στόχους για τα άλλα εργατικά και λαϊκά προβλήματα, πιο ψηλά ένα αντιπολεμικό – αντιϊμπεριαλιστικό κίνημα καταδίκης της πολιτικής της ΕΕ, του ΝΑΤΟ, της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, για μη συμμετοχή της χώρας στους πολεμικούς σχεδιασμούς, κλείσιμο των βάσεων, απαίτηση για δικαιώματα της απρόσκοπτης διέλευσης των προσφύγων του πολέμου και της φτώχειας από τους συνοριακούς σταθμούς και μέριμνα σε πρόσφυγες και μετανάστες. Να δράσει κόντρα στη ξενοφοβία, με τις αρχές της εργατικής διεθνιστικής αλληλεγγύης και να υψώσει τοίχο στη διάδοση των συντηρητικών φασιστικών ιδεών και φραγμό στις ρατσιστικές επιθέσεις.