του Γιώργου Μουρμούρη
Μεσημέρι Τετάρτης στο λιμάνι της Μυτιλήνης. Περίπου 200 Σύριοι πρόσφυγες διαμαρτύρονται για τον χωρίς τέλος εγκλωβισμό τους στο νησί, στον οποίο είναι αναγκασμένοι να παραμείνουν μέχρι να ταυτοποιηθούν για να μπορέσουν να φύγουν για Αθήνα. Μόνο που οι διαδικασίες ταυτοποίησης κυλούν απελπιστικά αργά. Προσπαθώντας, σύμφωνα με δημοσιεύματα, να κλείσουν τον δρόμο σε ένδειξη διαμαρτυρίας αντιμετωπίζονται βίαια από λιμενικούς. Έξι πρόσφυγες συλλαμβάνονται και ένας τραυματίζεται. Είχε προηγηθεί, την προηγούμενη μέρα, συμπλοκή Ιρακινών και Σύριων προσφύγων με μετανάστες και πρόσφυγες από το Πακιστάν και το Αφγανιστάν, που τους κατηγορούσαν για προνομιακή μεταχείριση στη διαδικασία της ταυτοποίησης.
Τρεις μέρες πριν, νωρίς το πρωί της Κυριακής, περίπου 1.800 μετανάστες, οι περισσότεροι πρόσφυγες από τη Συρία, έφτασαν στο λιμάνι του Πειραιά από τη Μυτιλήνη, που παρέμεναν εγκλωβισμένοι για μέρες, και αφέθηκαν να κυνηγήσουν τη τύχη τους χωρίς καμία μέριμνα από οποιονδήποτε φορέα, στην πλατεία και τα στενά γύρω από την Ομόνοια.
Άντρες, γυναίκες και παιδιά, εγκαταλείφθηκαν χωρίς τροφή και στέγη στο έλεος των καιρικών συνθηκών, της αστυνομίας, των φασιστικών συμμοριών, των κυκλωμάτων της μαφίας και της μαύρης αγοράς που υπόσχονται – με το αζημίωτο – να βρουν μια τρύπα στην οχύρωση της Ευρώπης-φρούριο, ώστε πρόσφυγες και μετανάστες να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς τη «γη της επαγγελίας».
Είναι η άλλη όψη της μετανάστευσης. Αυτή που αντικρίζουν, όσοι καταφέρουν να περάσουν τα σιδερόφρακτα σύνορα και δε χάσουν τη ζωή τους «στις νάρκες του Έβρου, στον πάτο του Αιγαίου».
Η κλιμάκωση του πολέμου στη Συρία και η επέκταση του Ισλαμικού Κράτους, του Φρανκενστάιν που δημιουργήθηκε από τη δυτική «φιλευσπλαχνία» για «επέκταση της ‘‘δημοκρατίας’’» στη Μέση Ανατολή, δημιούργησε ένα νέο κύμα μεταναστών και προσφύγων, που περίμενε στις ακτές της Αφρικής και της Τουρκίας να βελτιωθεί ο καιρός για να επιχειρήσει ένα ταξίδι ζωής ή θανάτου προς την Ευρώπη.
Όσοι δεν έχασαν τη ζωή τους στα παγωμένα νερά της Μεσογείου, με το που πάτησαν το πόδι τους στο έδαφος της ΕΕ, κυρίως στην Ελλάδα και την Ιταλία, βρέθηκαν εγκλωβισμένοι σε μια ανοιχτή φυλακή από την οποία δεν μπορούν να πάνε ούτε μπρος ούτε πίσω. Γιατί η Ελλάδα για τους μετανάστες και πρόσφυγες είναι μια ανοιχτή φυλακή. Δεν αποτελεί παρά δίοδο προς τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης, που αποτελούν τον τελικό τους προορισμό. Όμως, σύμφωνα με τους κανονισμούς της ΕΕ και κυρίως το «Δουβλίνο 2», δεν μπορούν να φύγουν από τη χώρα χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα – και οι πύλες εξόδου φυλάσσονται όσο και οι πύλες εισόδου.
Μοναδική εξαίρεση -μόνο ως ένα βαθμό- οι Σύριοι πρόσφυγες, που λόγω του πολέμου που μαίνεται στη χώρα τους αποκτούν ευκολότερα άδεια παραμονής. Με αυτή μπορούν να ταξιδέψουν σε άλλες χώρες της ΕΕ, όπου μέσω της νομικής οδού ελπίζουν να εξασφαλίσουν την παραμονή τους, καθώς η Ελλάδα έχει επανειλημμένα καταδικαστεί για απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης των μεταναστών. Και σε αυτή την περίπτωση όμως, οι διαδικασίες κινούνται εξαιρετικά αργά, αντιστρόφως ανάλογα της ροής προσφύγων προς την Ελλάδα.
Έτσι λοιπόν οι μετανάστες βρίσκονται, στην καλύτερη περίπτωση, αναγκασμένοι να προσπαθούν να επιβιώσουν όπως μπορούν στο κέντρο της Αθήνας και των άλλων μεγάλων πόλεων, έρμαια των κυκλωμάτων και της αστυνομικής, φασιστικής και εργοδοτικής βίας. Είναι αυτοί που «λιάζονται» στην Ομόνοια, σύμφωνα με την αναπληρώτρια υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, Τασία Χριστοδουλοπούλου.
Στη χειρότερη, καταλήγουν στοιβαγμένοι στα κρατητήρια ή στα -ανά την επικράτεια- στρατόπεδα συγκέντρωσης, που όχι μόνο δεν έκλεισαν (όπως διακήρυττε προεκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ) αλλά διαδηλωτές που απαίτησαν το άμεσο κλείσιμο των κολαστηρίων δέχτηκαν επιθέσεις από τα «ροζ» ΜΑΤ.
Με κάθε τρόπο ΕΕ και κυβερνήσεις ξεκαθαρίζουν στους μετανάστες ότι είναι ανεπιθύμητοι, είναι αυτοί που δε χωρούν στην καπιταλιστική κυριαρχία και κερδοφορία. Για όσους χρειάζονται να δουλέψουν σε συνθήκες Μανωλάδας για τα κέρδη του κεφαλαίου, κάνουν «τα στραβά μάτια», διασφαλίζοντας παράλληλα ότι θα παραμείνουν το πιο υποτιμημένο τμήμα της εργατικής τάξης.
Όσοι «δεν χωρούν», ας πνιγούν στη Μεσόγειο ή ας ζήσουν στοιβαγμένοι στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Αλήθεια, πόσο απέχει αυτή η λογική από τη ναζιστική «τελική λύση»;
Γι’ αυτό και η αύξηση των μεταναστευτικών ροών, θέτει πιο επιτακτικά από ποτέ στο εργατικό κίνημα και την αντικαπιταλιστική Αριστερά, την ανάγκη να εντάξει τους μετανάστες και πρόσφυγες στην «ημερήσια διάταξη» του αγωνιστικού της πλαισίου, των δράσεων και κινητοποιήσεών της. Καμία κυβέρνηση -και φυσικά σε καμία περίπτωση καπιταλιστικές ολοκληρώσεις όπως η ΕΕ- δεν πρόκειται να δώσει λύση σε ένα φαινόμενο σύμφυτο με τον σύγχρονο, ολοκληρωτικό καπιταλισμό.
Στα σωματεία, τις κινήσεις πόλης, τα αγωνιστικά σχήματα και συλλογικότητες και φυσικά την αντικαπιταλιστική Αριστερά πέφτει το βάρος να βρεθούν με τους μετανάστες, στον αγώνα, για να μην υπάρχει ούτε ένας εργαζόμενος, ανεξαρτήτως χρώματος, θρησκείας και προέλευσης, χωρίς «χαρτιά», έρμαιο στα χέρια του κράτους και της εργοδοσίας, χωρίς τροφή και στέγη, έγκλειστος στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ή τις κάθε λογής «Μανωλάδες».