του Δημήτρη Σταμούλη
Σήμερα 8/5/2015, ώρα 08:02, υπήρξε περιστατικό ανάφλεξης σε μονάδα των εγκαταστάσεων του διυλιστηρίου Ασπροπύργου, κατά τη διάρκεια προγραμματισμένων εργασιών συντήρησης από έμπειρη εργολαβική εταιρεία…». Με αυτή τη… λιτή και ενοχική ανακοίνωση η διοίκηση των ΕΛΠΕ τοποθετήθηκε απέναντι στο νέο εργοδοτικό έγκλημα με θύματα έξι τραυματίες, αρκετοί εκ των οποίων χαροπαλεύουν, ξυπνώντας τις μνήμες από το μεγάλο φονικό του 1992 στην τότε Πετρόλα, όταν είχαν χάσει τη ζωή τους 15 εργάτες. Καμία κουβέντα για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες οι εργάτες της εταιρείας, εργολαβικοί και μόνιμοι, παίζουν κάθε μέρα κορόνα γράμματα τη ζωή τους εξασφαλίζοντας την «εύρυθμη λειτουργία» μιας από τις «ναυαρχίδες» του εγχώριου κεφαλαίου, που το 2013 ήταν στις κορυφαίες ελληνικές εταιρείες με αυξημένο κύκλο εργασιών 8,9 δισ. ευρώ, ενώ κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2014 κατέγραψε την υψηλότερη λειτουργική κερδοφορία όλων των εποχών με κέρδη 417 εκατ. ευρώ έναντι 178 εκατ. ευρώ το 2013.
Η κυβέρνηση από την πλευρά της έπραξε τα καθιερωμένα. «Πρέπει να αποδοθούν ευθύνες εδώ και τώρα» δήλωσε ο αρμόδιος υπουργός Π. Λαφαζάνης, ο οποίος τόνισε ότι «δεν πρόκειται εμείς να επιτρέψουμε να υπάρξουν συνθήκες, στο μέλλον, επανάληψης τέτοιας τραγωδίας». Είναι όντως έτσι; Θα καταργηθεί το επαίσχυντο καθεστώς των εργολάβων που έχουν κατακλύσει τους μεγάλους βιομηχανικούς χώρους (π.χ. ΔΕΗ) «δίνοντας» τους περισσότερους νεκρούς εργάτες; Εάν δεν εξαλειφτεί με νόμο το «παρασιτικό» στρώμα των εργολάβων, οι οποίοι αλιεύουν απελπισμένους άνεργους εργάτες, τους εξαναγκάζουν να εργάζονται χωρίς τα στοιχειώδη μέτρα ασφάλειας πολύ παραπάνω από το προβλεπόμενο ωράριο εργασίας για ένα κομμάτι ψωμί, πώς «δεν θα επαναληφθούν τέτοιες τραγωδίες»; Η δήλωση των ΕΛΠΕ περί «έμπειρης εργολαβικής εταιρείας» είναι παραπλανητική. Διότι «έμπειρη» μπορεί να είναι όταν αυτό αφορά την ανάληψη έργων συντήρησης, αλλά οι εργάτες που κάθε φορά προσλαμβάνει κάθε άλλο παρά έμπειροι αποδεικνύονται.
Η γενική συνέλευση που πραγματοποίησαν οι εργάτες την πρώτη ημέρα της τριήμερης απεργιακής απάντησης –μόνιμοι και εργολαβικοί– στο εργοδοτικό έγκλημα ήταν εξόχως αποκαλυπτική για τον τρόπο με τον οποίο δρουν τα εργολαβικά συνεργεία υπό την πλήρη γνώση της διοίκησης των ΕΛΠΕ, αλλά και για τα μέτρα ασφαλείας και την ετοιμότητα της εταιρείας. «Δεν χτύπησε καν ο συναγερμός. Δεν υπήρχε τρόπος διαφυγής. Θα θρηνούσαμε θύματα» είπε ένας εργάτης, για να προσθέσει ότι «ούτε καν μας έχουν μετρήσει, μας βάζουν και δουλεύουμε στοιβαγμένοι».
Άλλος εργάτης τόνισε ότι στα συνεργεία «δουλεύουμε για ένα ψευτομεροκάματο σε άθλιες συνθήκες» και ότι τα χρήματα που παίρνουν δεν ξεπερνούν τα 20 ευρώ ημερησίως. Κι όλα αυτά για 10, 12 ή και 16 ώρες το μεροκάματο! Πώς λειτουργούν οι εργολάβοι; Γνωρίζοντας την κατάσταση ανέχειας των εργατών λόγω της μακροχρόνιας ανεργίας στον κλάδο του μετάλλου, τους πιέζουν να κάτσουν όλο και παραπάνω. «Μάστορα, θα κάτσεις άλλες τέσσερεις; Κάτσε, σε παρακαλώ» αυτή είναι η κλασική ατάκα των εργολάβων, οι οποίοι δεν νοιάζονται εάν είναι κουρασμένοι κι εξαντλημένοι οι εργάτες, αλλά να βγει η δουλειά όσο γρηγορότερα γίνεται. Η εντατικοποίηση βέβαια εκπορεύεται από «ψηλά», από την ίδια τη διοίκηση που έχει συμφέρον πολλών εκατομμυρίων να ολοκληρώσει όσο πιο γρήγορα μπορεί το λεγόμενο «shutdown» (κλείσιμο) των μονάδων για την προγραμματισμένη συντήρηση, ώστε να επαναλειτουργήσουν αμέσως και να αποφέρουν κέρδος.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ορισμένα από τα θύματα του ατυχήματος ήταν ανασφάλιστα, ανάμεσά τους και μετανάστες, ενώ ήταν άγνωστη η ταυτότητά τους ακόμα κι όταν διακομίστηκαν στα νοσοκομεία. Δραματική είναι η δήλωση ενός εργαζόμενου των ΕΛΠΕ στο Πριν ότι ένας από τους βαριά τραυματισμένους, με καθολικά εγκαύματα σε όλο το σώμα, αναγνωρίστηκε από τη σύζυγό του από το ρολόι που φορούσε! Επίσης το πολυδιαφημισμένο Λάτσειο Κέντρο Εγκαυμάτων, που υποτίθεται διαθέτει 8 μονάδες εντατικής θεραπείας αποδείχτηκε ότι λειτουργούσε μόλις μία!
Με βάση το νέο εργοδοτικό έγκλημα η Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην Αττική προέβη σε ερώτηση στο περιφερειακό συμβούλιο, εστιάζοντας και στο ζήτημα της ασφάλειας των κατοίκων της βιομηχανικής περιοχής του Θριάσιου. Σύμφωνα με αυτή, η Περιφέρεια δεν έχει προχωρήσει σε εκπόνηση εξειδικευμένου Σχεδίου Αντιμετώπισης Τεχνολογικών Ατυχημάτων Μεγάλης Εκτασης (ΣΑΤΑΜΕ) ξεχωριστά για κάθε βιομηχανία και εγκατάσταση που υπάγεται στις οδηγίες Σεβέζο. Επίσης η Αντικαπιταλιστική Ανατροπή σημείωσε ότι τα «ατυχήματα» στα ΕΛΠΕ δεν είναι μεμονωμένα επεισόδια, καθώς είχαν προηγηθεί πυρκαγιές σε δεξαμενή (Απρίλιος 2014) και στη μονάδα 32 (Μάρτιος 2014) στην Ελευσίνα. Αλλά και ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών ΠΕ Δυτικής Αττικής με επιστολή του κατήγγειλε τις πλημμελείς εργασίες συντήρησης που γίνονταν, ενώ ειδική μνεία έκανε στο μεγάλο πρόσφατο ρυπαντικό επεισόδιο στην Ελευσίνα, όταν μια μονάδα «έπεσε» και σε μια από τις προσπάθειες επαναλειτουργίας της είχαν φράξει δύο αντλίες τροφοδοσίας.