του Θανάση Σκαμνάκη
Μπορεί και να το δούμε σαν άσκηση. Μπορεί και σαν ευκαιρία. Μπορεί να το προσπεράσουμε και να πάμε παρακάτω. (Πόσες φορές δεν προσπεράσαμε, ίσως λιγότερο σημαντικά συμβάντα, κι αφού δεν υπάρχει τρόπος να μετρηθεί τι χάθηκε δεν δίνουμε σημασία). Αν όμως θέλουμε να ταιριάζουν τα παρόντα με τις υποσχέσεις μας, πρωτίστως τις υποσχέσεις στους εαυτούς μας, οφείλουμε να αισθανθούμε το συμβάν.
Οι συγκεντρώσεις που έγιναν την Τετάρτη ήταν μεγάλες. Και διαφορετικές από άλλοτε. Κάτι πρωτοφανές συμβαίνει στις σκέψεις των ανθρώπων. Μπορεί να πρόκειται για μαζική αυταπάτη. Αλλά μήπως με αυταπάτες δεν οικοδομείται καμιά φορά ο ρεαλισμός του αγώνα μας; Μπορεί να είναι ιδεοληψία. Πόσες ιδεοληψίες δεν δημιούργησαν μαχητές; Μπορεί να είναι πυροτέχνημα. Αλλά τα πυροτεχνήματα έχουν την ικανότητα να φωτίζουν τη νύχτα, έστω κι αν διαρκούν λίγο, ίσως όμως τόσο που φτάνει σε κάποιον εξασκημένο να βρει το δρόμο του. Μπορεί επίσης να είναι μισή αλήθεια. Αλλά υπήρξαν φορές που το μισό αναζήτησε την ολοκλήρωσή του.
Φυσικά, τα πράγματα στην πολιτική δεν είναι ευχές, επιθυμίες ή πολύ περισσότερο αυταπάτες. Αυτά είναι καλά για τα ποιήματα – κι εκεί όχι χωρίς την απαιτούμενη δόση ρεαλισμού. Κι αυτό εδώ δεν είναι ένα πολιτικό άρθρο. Μπορεί να είναι όμως ένα μεικτό είδος, πολιτική με ποιητικές ψευδαισθήσεις. Από τη μια, πρέπει να περιλάβει τις επιθυμίες, μαζί με τις εκπτώσεις που κάνουν οι άνθρωποι, οι οποίοι υπό το πρίσμα των παρόντων συνειδητοποιούν πόσα απώλεσαν στο παρελθόν και όχι μόνο σε επίπεδο χρημάτων, αλλά και ως σχέση με την απλή λογική. Από την άλλη, πρέπει να περιέχει τις σχετικές προειδοποιήσεις για τους κινδύνους και τις απειλές, ώστε να επιτευχθεί η διαλεκτική ισορροπία, δηλαδή η ισορροπία που ταυτόχρονα επιδιώκει την υπέρβαση.
Στις συγκεντρώσεις οι άνθρωποι είχαν χαρά, για την έγερση του αυτονόητου. Αυτή τη φορά η λογική σκέψη βρίσκει ανταπόκριση. Ταυτόχρονα θέλουν να παρακάμπτουν αυτό που θα γίνει. Πως το πλαίσιο είναι πολύ ασφυκτικό. Πως έχουν χαλκευθεί δεσμά από τα οποία είναι πολύ δύσκολο να αποδεσμευτείς, χωρίς σφοδρή σύγκρουση. Ελπίζουν και πιστεύουν. Κι αν δεν πιστεύουν ελπίζουν μόνο. Πως οι τόσοι όρκοι της κυβέρνησης στους ευρωπαϊκούς θεσμούς αποτελούν πρόσχημα ή αναγκαία προσωρινή υποχώρηση, προκειμένου να μπορέσει να διαπραγματευτεί. Ταυτόχρονα λένε, πιο πολλοί τώρα, πως δεν μας νοιάζει πια το ευρώ ή η δραχμή, ακόμα κι αν χρειαστεί να υποστούμε θυσίες. Και αίφνης το αίσθημα της αξιοπρέπειας, μη ταξικό, εθνικιστικό το λένε κάποιοι, κυριαρχεί πάνω και από τα αιτήματα της επιβίωσης. Αυτό όμως τείνει να ξεπεράσει και τους σχεδιασμούς της ηγετικής κυβερνητικής ομάδας ή και τις επιθυμίες κάποιων στελεχών της. Είναι ό,τι λένε με τρόμο διάφορα «ποταμίσια» μαζέματα, πως αλίμονο αν αρχίσουν οι κινητοποιήσεις και οι συγκεντρώσεις. Οπότε; Οπότε τα καθήκοντα είναι καινούργια και πολλά. Και χρειάζονται πολλή σκέψη και λίγους αφορισμούς. Ποτέ άλλοτε δεν βρεθήκαμε σε τόσο ευνοϊκή θέση με τόσο μεγάλες δυσκολίες.