Άνισο μπρα ντε φερ γύρω από τη λιτότητα

Αρνούνται οι Γερμανοί να δεχτούν την απομάκρυνση της τρόικας κι ένα νέο πρόγραμμα, όπως προτείνει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Πλήρης αντιφάσεων η πολεμική της στη λιτότητα, καθώς απέρριψε κατηγορηματικά την προοπτική διαγραφής του δημόσιου χρέους, διά στόματος Βαρουφάκη, προς μεγάλη ικανοποίηση της Γερμανίας.

του Λεωνίδα Βατικιώτη

Επιχείρηση οικονομικού στραγγαλισμού – Πέφτουν οι μάσκες

Ποια Ευρώπη της αλληλεγγύης; Ποιος σεβασμός στις δημοκρατικές αρχές; Ποιοι κανόνες λειτουργίας;

Το μπαράζ των πιέσεων ενάντια στην ελληνική κυβέρνηση που έχει ξεσπάσει τις τελευταίες ημέρες, με στόχο να συνεχιστεί η εφαρμογή του προγράμματος λιτότητας και να ακυρωθούν οι προεκλογικές δεσμεύσεις της κυβέρνησης Τσίπρα, αποκαλύπτουν τον πραγματικό χαρακτήρα της ΕΕ σαν κλαμπ πιστωτών, ύστατο καταφύγιο και ασπίδα προστασίας τραπεζιτών, κερδοσκόπων και όλης της επιχειρηματικής ελίτ που μπροστά στην εξυπηρέτηση των στρατηγικών της επιδιώξεων δεν διστάζει στο παραμικρό…

Δεν διστάζει να διακόψει τη φθηνή παροχή ρευστότητας στις τράπεζες μέσω της κατάθεσης ως ενεχύρων ελληνικών ομολόγων και την παραπομπή των τραπεζών στο μηχανισμό παροχής έκτατης ρευστότητας (ELA), όπου το κόστος είναι πολλαπλάσιο (επιτόκιο 1,55% έναντι 0,05% στα ομόλογα). Έτσι, το πρόβλημα χρηματοδότησης των ελληνικών τραπεζών που πασχίζουν να καλύψουν το αβυσσαλέο κενό μεταξύ δανείων (ύψους περίπου 213 δισ.) και καταθέσεων (ύψους 146 δισ. ευρώ) οξύνεται απειλώντας, μακροπρόθεσμα έστω, τη σταθερότητα ακόμη και του ίδιου του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Πρόκειται μάλιστα για απόφαση εντελώς παράνομη, καθώς η Ελλάδα βρίσκεται τυπικά σε πρόγραμμα, όπως έχει αποφασιστεί με την τεχνική παράταση του Μνημονίου μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου, ενώ το αιτιολογικό της –πέρα για πέρα σαθρό– είναι πως δεν πιθανολογείται επιτυχής αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος…

Δεν διστάζει, επίσης, να απειλήσει τις ελληνικές τράπεζες ακόμη και με τον αποκλεισμό κι απ’ αυτόν τον μηχανισμό παροχής έκτακτης ρευστότητας, όπως έκανε ο γερμανός κεντρικός τραπεζίτης Γιενς Βάιντμαν, κολασμένο φρικιό του μονεταρισμού, λέγοντας ότι «η ρευστότητα του ELA θα πρέπει να δίνεται μόνο βραχυπρόθεσμα και μόνο σε φερέγγυες τράπεζες». Οποιαδήποτε σκέψη δηλαδή να επαναληφθεί το προηγούμενο του 2012, όταν το ύψος του ELA για τις ελληνικές τράπεζες είχε φθάσει τα 124 δισ. ευρώ, πρέπει να ξεχαστεί κατά τον γερμανό τραπεζίτη. Το ντελίριο των επιθέσεών τους κατά της Ελλάδας μάλιστα συντελείται εν μέσω της εκκωφαντικής σιωπής του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, ο οποίος έχει επιλέξει να λειτουργεί σαν αιχμή του δόρατος της πέμπτης γερμανικής φάλαγγας, παρά ως εκπρόσωπος των ελληνικών συμφερόντων, όπως αυτά συμπυκνώνονται στη βούληση κάθε κυβέρνησης.

Η Ελλάδα δεν χρωστάει στους ευρωπαίους φορολογούμενους αλλά σε μια κερδοσκοπική φούσκα, τον EFSF

Ο ασφυκτικός κλοιός που δημιουργεί η ΕΕ γύρω από την ελληνική κυβέρνηση έχει στόχο να αναγκάσει την κυβέρνηση Αλ. Τσίπρα να υποχωρήσει από το αίτημά της για αναθεώρηση της πολιτικής λιτότητας, όπως συμπυκνώνεται στα παρακάτω αιτήματα: Απόσυρση της τρόικας ως μηχανισμού επιτήρησης της οικονομίας και επιβολής των αντιλαϊκών μεταρρυθμίσεων, οριστικό τερματισμό της διαδικασίας αξιολόγησης που ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο κι εκπόνηση ενός άλλου προγράμματος και, τέλος, αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους το οποίο, αντίθετα με τους ισχυρισμούς της προηγούμενης κυβέρνησης και των πιστωτών, χαρακτηρίζει μη βιώσιμο, αδύνατο δηλαδή να εξυπηρετηθεί υπό ομαλές συνθήκες.
Η απάντηση της Γερμανίας, όπως αποτυπώθηκε και στο non paper που είδε το φως της δημοσιότητας ενόψει της συνεδρίασης του Euroworking Group την Πέμπτη, είναι εν ολίγοις επιστροφή στο μέιλ του Γκ. Χαρδούβελη και στα 19 σημεία τα οποία έχει θέσει ως όρους η τρόικα για την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Το τελεσίγραφο δε του Ντέισελμπλουμ ότι δεν πρόκειται να δοθούν δάνεια-γέφυρες, για να καλυφθούν οι τρέχουσες ανάγκες (όπως φαίνονται στον πίνακα που παραθέτουμε), δείχνει την πρόθεση του Δ΄ Ράιχ να χρησιμοποιήσει την ανάγκη για ρευστό της ελληνικής κυβέρνησης, δεδομένης της πρόθεσής της να συνεχίσει να εξυπηρετεί τις δανειακές της υποχρεώσεις, ως μέσο εκβιασμού που θα την αναγκάσει να παραιτηθεί από το αίτημά της για διαπραγματεύσεις και να συρθεί στην άρον άρον υπογραφή όσων ζητήσουν οι Γερμανοί.

Τα αιτήματα της ελληνικής κυβέρνησης, παρότι κατώτερα όσων είχαν υιοθετήσει ακόμη κι οι πλατείες το 2011, είναι πραγματικά εντυπωσιακό ότι έχουν δημιουργήσει ένα απίστευτα ετερόκλητο κύμα συμπάθειας, αρχής γενομένης από τον ελληνικό λαό που αρχικά αυθόρμητα βγήκε στους δρόμους να στηρίξει την κυβέρνηση στη σύγκρουση της με τους δανειστές την Πέμπτη 5 Φεβρουαρίου και θα το ξανακάνει την Τετάρτη 11 Φεβρουαρίου, οπότε συνεδριάζει έκτακτα το Γιούρογκρουπ (μια μέρα πριν από τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ) με θέμα συζήτησης αποκλειστικά και μόνο την Ελλάδα, μέχρι τον φασίστα Τάκη Μπαλτάκο, την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Συνδικάτων και εκατοντάδες διανοούμενους όλου του κόσμου, οι οποίοι στη σύγκρουση της ελληνικής κυβέρνησης με τη Γερμανία βλέπουν τη μοναδική δυνατότητα οριστικής απαλλαγής από την πολιτική της ευρωλιτότητας, την πιο σύγχρονη και απειλητική για τις λαϊκές κατακτήσεις εκδοχή του νεοφιλελευθερισμού κι επίσης τη μοναδική δυνατότητα αποτίναξης του εξευτελιστικού καθεστώτος επιτήρησης-ταφόπλακα και των τελευταίων κυριαρχικών δικαιωμάτων. Κανένας δεν μπορεί να υποτιμήσει αυτήν τη δυναμική ή να κάνει ό,τι δεν υπάρχει…

Το σημαντικότερο ωστόσο που προκύπτει από μια πιο προσεκτική εξέταση της στάσης της ελληνικής κυβέρνησης όλες τις προηγούμενες μέρες είναι ότι τα όσα δήλωσε στις αλλεπάλληλες συναντήσεις της δεν σηματοδοτούν σύγκρουση με τους πιστωτές σε όλη τη γραμμή του μετώπου της λιτότητας. Αφήνουν ανοιχτή την πόρτα σε ένα πιο ήπιο πρόγραμμα λιτότητας, ακόμη και σε έναν ανέντιμο, δηλαδή ταπεινωτικό συμβιβασμό, στην εν εξελίξει μετωπική της σύγκρουση.

Η δήλωση που όξυνε στο έπακρο την καχυποψία απέναντι στην κυβέρνηση Τσίπρα έγινε από τον υπουργό Οικονομικών Γ. Βαρουφάκη, στο Λονδίνομ το βράδυ της Δευτέρας 2 Φεβρουαρίου, ο οποίος είπε ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν σκοπεύει να διαγράψει το δημόσιο χρέος. Οι προσπάθειες διάψευσης των σχετικών δημοσιευμάτων εκ μέρους της κυβέρνησης έπεσαν στο κενό μετά την ανακοίνωση της καγκελαρίας για την ικανοποίηση που ένιωσε από την απόσυρση του αιτήματος και τα δημόσια συγχαρητήρια αρθρογράφων όπως ο Γ. Πρετεντέρης, που έγραψε με χαιρεκακία στη στήλη του στα Νέα την Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου: «Σήμερα συμπληρώνεται μία εβδομάδα από την ορκωμοσία της κυβέρνησης και ακόμη και οι πιο δύσπιστοι θα πρέπει να έχουν εκπλαγεί από την ταχύτητα της προσαρμογής της στη μετεκλογική πραγματικότητα […] Η ταχύτητα της προσαρμογής είναι καλοδεχούμενη αλλά και ωφέλιμη για την κυβέρνηση». Η παραίτηση της κυβέρνησης Τσίπρα από το αίτημα του κουρέματος έστω μέρους του δημόσιου χρέους δεν είναι μόνο ότι ακυρώνει ψηφισμένη θέση του συνεδρίου του κόμματος (2013), που ζητούσε τη διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους μέσω λογιστικού ελέγχου, θέση η οποία προφανώς τώρα κρίνεται πολύ ριζοσπαστική, ούτε ότι ξεγυμνώνει την κυβέρνηση από ένα διαπραγματευτικό χαρτί προτού καν ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές. Το χειρότερο είναι ότι αφοπλίζει τον ελληνικό λαό από ένα αίτημα που όχι μόνο αποτελεί εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση για την ανατροπή της λιτότητας, αλλά κυρίως διαθέτει τα αναγκαία ερείσματα για να θεμελιωθεί και να πετύχει.

Η κυβέρνηση βέβαια έχει ήδη φροντίσει να αποκλείσει από το πρόγραμμά τις θέσεις που θα διευκόλυναν αφάνταστα τη διαγραφή μέρους έστω του χρέους, όπως είναι για παράδειγμα η μονομερής κατάργηση των δανειακών συμβάσεων κι η διερεύνηση των ποινικών ευθυνών όσων τις υπέγραψαν. Διαδικασία που αποτελεί το πρώτο βήμα για τη ρήξη με τους δανειστές. Έτσι, ακράδαντα στοιχεία όπως η μη κύρωσή τους από τη Βουλή δεν ακούγονται από την κυβέρνηση, παρότι θα θωράκιζαν την απόφασή της για ευθεία σύγκρουση με τους δανειστές και θα τόνωναν την αυτοπεποίθηση του αγωνιζόμενου λαού. Καταστροφική είναι επίσης κι η παραίτηση από τις μονομερείς ενέργειες, στο βαθμό που αποτελούν αναφαίρετο και στοιχειώδες κι όχι καταχρηστικό δικαίωμα κάθε κυρίαρχου κράτους. Ενώ κρύβονται αυτές οι αλήθειες, ψέματα και ανακρίβειες που είχαμε συνηθίσει να ακούμε από τον Γ. Παπακωνσταντίνου και τον Γ. Παπανδρέου κάνουν ξανά την εμφάνισή τους.

Η επιμονή του Γ. Βαρουφάκη να θυμίζει την ηθική, υποτίθεται, υποχρέωση της Ελλάδας να αποπληρώσει τα δανεικά που έλαβε συσκοτίζει το πραγματικό επίδικο των «δανείων διάσωσης», το οποίο όμως περιέγραφε ο ίδιος παραστατικά στο βιβλίο του Παγκόσμιος Μινώταυρος, οι πραγματικές αιτίες της κρίσης (εκδ. Α.Α. Λιβάνη, 2011). Ανέφερε συγκεκριμένα στη σελίδα 418: «Τα πλεονασματικά κράτη, αντί να εκκαθαρίσουν τις τράπεζές τους, προτιμούν να ζητούν από τους φορολογούμενούς τους να εγγυώνται δάνεια για τα ελλειμματικά κράτη, που όμως τα τελευταία δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιήσουν για να τονώσουν την οικονομία τους, αλλά είναι υποχρεωμένα να τα δίνουν σταγόνα σταγόνα, δόση δόση, στις τράπεζες. Οι τράπεζες, με τη σειρά τους, πτωχευμένες όπως είναι, δεν δανείζουν στον ιδιωτικό τομέα, καθώς τα σταγονίδια που εισπράττουν από τα ελλειμματικά και υπερχρεωμένα κράτη δεν αρκούν για να κλείσουν τις μαύρες τρύπες τους. Έτσι, σκανδαλωδώς οι γερμανοί φορολογούμενοι, στο όνομα της “αλληλεγγύης” με την Ελλάδα, την Ιρλανδία, κ.λπ. ουσιαστικά σπαταλούν το μόχθο τους ο οποίος χάνεται για πάντα στις μαύρες τρύπες των τραπεζών, των οποίων οι μεγαλομέτοχοι, στο πλαίσιο της Πτωχοτραπεζοκρατίας, αρνούνται την εκκαθάριση και επανακεφαλαιοποίηση ώστε να παραμείνουν κύριοι των τραπεζών που οι ίδιοι πτώχευσαν».

Η δέσμευση του Γ. Βαρουφάκη να αποπληρώσει η Ελλάδα τις δανειακές υποχρεώσεις της –επικαλούμενος την αλληλεγγύη στους ευρωπαίους φορολογούμενους την οποία πριν από τέσσερα χρόνια χαρακτήριζε φύλλο συκής– προσκρούει σε μια οδυνηρή πραγματικότητα που μπορεί να γίνει το πιο πειστικό διαπραγματευτικό χαρτί για τη μονομερή διαγραφή του χρέους. Πρώτον, το γεγονός ότι μόνο το 8% των χρημάτων που έχουν δώσει οι δανειστές έχει καλύψει χρηματοδοτικές ανάγκες του κρατικού προϋπολογισμού. Το υπόλοιπο 92% κατευθύνθηκε ξανά στους πιστωτές και τις τράπεζες, σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση των πληρωμών από τη βρετανική οργάνωση Jubilee Debt Campaign. Ειδικότερα από τα 252 δισ. ευρώ που έχουν δοθεί από το 2010, τα 149,2 δισ. ευρώ πήγαν για την αποπληρωμή παλιότερων χρεών, τα 48,2 δισ. διατέθηκαν για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών και τα 34,5 χρησιμοποιήθηκαν σαν «γλυκαντικά», όπως ονομάστηκαν, για να πεισθούν οι κάτοχοι ομολόγων να ενταχθούν το 2012 στο κούρεμα. Ποια ηθική υποχρέωση προκύπτει επομένως για την αποπληρωμή αυτών των χρημάτων;

Χώρια του γεγονότος ότι δεν πρόκειται για… χρήματα. Με εξαίρεση το πρώτο δάνειο, οι δόσεις στο πλαίσιο της δεύτερης δανειακής σύμβασης προήλθαν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (European Financial Stability Facility, EFSF) όχι από τους φορολογούμενους της Ευρώπης, όπως υπονοεί ο Β. Σόιμπλε και ο Γ. Βαρουφάκης. Ας δούμε όμως τι είναι το EFSF, μέσα από το βιβλίο του Γ. Βαρουφάκη, (σελ. 347): «Τον Μάιο του 2010 η ΕΕ, με στόχο τη δανειοδότηση των κρατών μελών της ευρωζώνης τα οποία είχαν αποκοπεί από τις λεγόμενες “αγορές”, δημιούργησε για το σκοπό αυτόν ένα SPV, ένα Special Purpose Vehicle (Όχημα Ειδικού Σκοπού). Η ονομασία τού νέου δημιουργήματος έχει σημασία. Τα SPV ήταν εργαλεία της Γουόλ Στριτ τότε που οι τράπεζες μεγαλουργούσαν στην παραγωγή τοξικού-ιδιωτικού χρήματος. Για να μην εμφανίζονται τα τοξικά αυτά χαρτιά, κυρίως τα CDO στα επίσημα βιβλία τους, οι τράπεζες ίδρυαν στα μουλωχτά ξεχωριστές επιχειρήσεις-κελύφη τις οποίες ονόμαζαν SPV (Special Purpose Vehicle). Πολλές φορές δημιουργούσαν ένα για κάθε CDO που σκαρφίζονταν τα χρυσά αγόρια και κορίτσια τους. Δεν είναι καταπληκτικό ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ονόμασε επισήμως το νέο ταμείο “στήριξης” των κρατών μελών της… SPV;» αναρωτιόταν ο Γ. Βαρουφάκης. Στην επόμενη μάλιστα σελίδα του βιβλίου του συνάγει και τα αναγκαία συμπεράσματα για τον EFSF, που έχει δανείσει στην Ελλάδα 141,8 δισ. ευρώ από τον Μάρτιο του 2010 μέχρι τον Αύγουστο του 2014: «Πρώτο, δεν συγκεντρώνει χρήματα για να διασώσει την Ιρλανδία, την Πορτογαλία κ.λπ. αλλά τις χρεοκοπημένες τράπεζες της Ευρώπης. Δεύτερο, δανείζεται χρήματα εκδίδοντας τοξικά ευρωομόλογα».

Για να γίνει κατανοητό πώς φτάσαμε έπειτα απ’ όλα αυτά να «χρωστάμε στον ευρωπαίο φορολογούμενο» δεν χρειάζεται και πολύ αντισυμβατική σκέψη. Η ενδημούσα στις ακαδημαϊκές αναλύσεις αποκοπή της θεωρίας από την πράξη κι η χαρακτηριστική σε κάθε πολιτικό της Νότιας Ευρώπης υποταγή στα γερμανικά επιχειρήματα άφησε έωλες εύστοχες και ριζοσπαστικές κατά τ’ άλλα θεωρητικές αναλύσεις.

Στο απυρόβλητο οι ιδιωτικοποιήσεις

Υποχώρηση σήμαναν επιπλέον οι δηλώσεις που έκανε από το Λονδίνο ο νέος υπουργός Οικονομικών και σε άλλα ζητήματα: ειδικότερα για την πρόθεση της κυβέρνησης να συνεργαστεί με τον ΟΟΣΑ στην προώθηση των μεταρρυθμίσεων στη δημόσια διοίκηση. Αυτό μάλιστα το σκοπό θα εξυπηρετεί κι η επίσκεψη του γενικού γραμματέα του Άνχελ Γκουρία στην Αθήνα, που είχε προγραμματιστεί για τις 11 Φεβρουαρίου. Ο ΟΟΣΑ ωστόσο δεν μπορεί να θεωρηθεί ουδέτερος οργανισμός. Η περίφημη «εργαλειοθήκη» του, με σωρεία προτεινόμενων αντιλαϊκών μεταρρυθμίσεων, λειτούργησε συμπληρωματικά στις οδηγίες της τρόικας και των Μνημονίων κι όχι ανταγωνιστικά, όπως προσπαθεί να τις εμφανίσει ο ΣΥΡΙΖΑ, παρότι τότε προέβη σε σφοδρές καταγγελίες.

Το δεύτερο θέμα που έθιξε ενώπιον δεκάδων εκπροσώπων χρηματιστηριακών εταιρειών αφορούσε τη διαβεβαίωση ότι δεν πρόκειται να αμφισβητηθούν οι ιδιωτικοποιήσεις που έχουν γίνει στο παρελθόν. Ακόμη και στο πρόσφατο παρελθόν, όπως του ΟΠΑΠ
Τέλος, η διαβεβαίωση του Γ. Βαρουφάκη πως ο προϋπολογισμός θα συνεχίσει να εμφανίζει πλεονάσματα, της τάξης όμως του 1,5% κι όχι του 4-4,5%, όπως ζητούσε η τρόικα, εκτόνωσε τις πιέσεις ενώ ταυτόχρονα προκάλεσε και τον μεγαλύτερο εφησυχασμό για τη συνέχιση της οικονομικής πολιτικής. Η εκτόξευση του γενικού δείκτη του χρηματιστηρίου την επομένη από τις 755 στις 840 μονάδες ήταν η ανταμοιβή του ΣΥΡΙΖΑ για τις εγγυήσεις που παρείχε…

Μονομερής διαγραφή του δημόσιου χρέους – Υποχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ

Ο νέος υπουργός Οικονομικών, κατ’ εντολή προφανώς του πρωθυπουργού και με τη σύμφωνη γνώμη του οικονομικού επιτελείου, αφού απέρριψε την προοπτική διαγραφής του ελληνικού δημόσιου χρέους παρουσίασε μια πρόταση αναδιάρθρωσης του χρέους, με δύο σκέλη: ανταλλαγή των ομολόγων που διακρατά η ΕΚΤ, αξίας 27 δισ. ευρώ, με νέα ομόλογα χωρίς ημερομηνία λήξης (perpetuals) και έκδοση νέων ομολόγων με ρήτρα ανάπτυξης, οι αποδόσεις και η πιθανή πληρωμή των οποίων θα συναρτάται από τους ρυθμούς επέκτασης της ελληνικής οικονομίας. Αναγκαίο να ειπωθεί ότι καμία από τις δύο προτάσεις δεν ισοδυναμεί με διαγραφή χρέους. Είτε με τα ομόλογα χωρίς ημερομηνία λήξης είτε με τα ομόλογα με ρήτρα ανάπτυξης, το χρέος θα πληρωθεί. Απλώς θα γίνει έπειτα από μερικά χρόνια που θα μείνει στο ψυγείο…

Η έκδοση των ομολόγων χωρίς ημερομηνία λήξης, που πρωτοεισάχθηκε στη δημόσια συζήτηση με το σχέδιο PADRE, το οποίο βρήκε θετική υποδοχή στο οικονομικό επιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ, διαπερνάται ακόμη και τώρα από την αυταπάτη ότι η ΕΚΤ είναι πρόθυμη να συνδράμει στην ελάφρυνση της Ελλάδας από το χρέος, όταν κάνει ό,τι είναι δυνατόν κάθε φορά για να υποστηρίξει τα σχέδια της Γερμανίας και να υπονομεύσει το ανταγωνιστικό απέναντι στη λιτότητα, παρά τις αντιφάσεις και τις ασυνέπειες του, σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ. Υποτιμάει επίσης τις αντιδράσεις των χαμένων, που εμφανώς υπάρχουν. Όσοι περίμεναν τις προαποφασισμένες λήξεις και αποπληρωμές, οι οποίες μάλιστα εκτείνονται σε πολύ μεγάλο βάθος χρόνου. Μόνο τα δάνεια του EFSF που προαναφέραμε έχουν μέση σταθμισμένη διάρκεια τελικής αποπληρωμής 32,38 χρόνια (όταν της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας έχουν 20,8 έτη). Έχει ενσωματωθεί επομένως και περίοδος χάριτος, θα αντιτάξει η πλευρά των πιστωτών στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων. Καθόλου αβάσιμα δεν είναι τα επιχειρήματά τους και σε ό,τι αφορά την επιζητούμενη μείωση του επιτοκίου, λόγω του γεγονότος ότι το επιτόκιο με το οποίο ήδη δανείζεται το ελληνικό δημόσιο είναι πολύ χαμηλό (τόσο χαμηλό που δεδομένου ότι είναι κυμαινόμενο κινδυνεύει με… άνοδο), και σε ό,τι αφορά τη ρήτρα ανάπτυξης, καθώς ήδη τα κουρεμένα ομόλογα του 2012 περιέχουν σχετικά δικαιώματα προαίρεσης, όπως έσπευσε να θυμίσει το ΠΑΣΟΚ με ανακοίνωσή του.

Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι η επιχειρηματολογία του ΣΥΡΙΖΑ για το χρέος, από τη στιγμή που απέκλεισε το ενδεχόμενο της μονομερούς διαγραφής, αντικρούεται πολύ εύκολα, οπότε είναι θέμα χρόνου η αναδίπλωση, ήδη προαναγγελθείσα, με την ελπίδα να σταματήσει στο θέμα του χρέους…

Στη βάση των παραπάνω αποκτά χαρακτήρα άμεσης προτεραιότητας η συγκρότηση ενός μαζικού κινήματος με αίτημα τη διαγραφή του χρέους, που θα πατάει στο έδαφος των τετελεσμένων (το γεγονός π.χ. ότι το 70% του χρέους ή το 78%, αν προσθέσουμε και την ΕΚΤ, ανήκει πλέον σε ΔΝΤ, ΕΕ) και των δραματικών εμπειριών των τελευταίων χρόνων (που απέδειξαν ότι μόνο η μονομερής διαγραφή μπορεί να εγγυηθεί πως δεν θα ξανασυμβεί ό,τι έγινε το 2012, όταν διαγράφηκαν μεν 105 δισ. ευρώ, αλλά η υπερχρέωση και η φτώχεια αυξήθηκαν). Έτσι, στη βάση αυτή θα διεκδικεί αγωνιστικά τη μονομερή διαγραφή του δημόσιου χρέους, αρχής γενομένης από το χρέος της τρόικας η οποία ευθύνεται για την εκτόξευσή του από το 115% του ΑΕΠ (299 δισ. ευρώ το 2009) στο 175% του ΑΕΠ (317 δισ. ευρώ) και πάνω απ’ όλα ευθύνεται για την κοινωνική γενοκτονία των τελευταίων πέντε ετών.