της Καλομοίρας Σωτηρίου
Ανάγκη να δυναμώσει η αλληλεγγύη λαού και νεολαίας
Οι σύροι πρόσφυγες συνεχίζουν στο Σύνταγμα για δεύτερη εβδομάδα την απεργία πείνας, με αίτημα να τους δοθεί η δυνατότητα να συνεχίσουν το ταξίδι προς την Ευρώπη για να μπορέσουν να εξασφαλίσουν δυνατότητες εργασίας. Σε κάθε περίπτωση ζητούν να ικανοποιηθούν στοιχειώδεις ανάγκες σίτισης, στέγασης και ασφάλισης, όπως προβλέπουν οι διεθνείς συνθήκες για τους πρόσφυγες πολέμου.
Η ελληνική κυβέρνηση εξακολουθεί να κωφεύει στα αιτήματά τους και προσπαθεί να τους πείσει ότι πρέπει να πεινάσουν στην Ελλάδα, αποκλείοντας τη δυνατότητα να δοθούν έγγραφα διέλευσης για άλλη χώρα της ΕΕ. Το αρμόδιο υπουργείο διά του γενικού γραμματέα Άγγελου Συρίγου διαμήνυσε στους πρόσφυγες να εγκαταλείψουν την πλατεία Συντάγματος και δήλωσε ότι ο μόνος τρόπος να τους αναγνωριστούν στοιχειωδώς τα δικαιώματα του πρόσφυγα είναι να αιτηθούν άσυλο στην Ελλάδα. Ο γενικός γραμματέας δεν παρέλειψε μάλιστα να επισημάνει ότι οι αλληλέγγυοι είναι οι ίδιοι «πολιτικοί υποκινητές» που πρωτοστάτησαν στην περίπτωση της Υπατίας, και οι οποίοι, όπως ισχυρίστηκε, προσπαθούν να πείσουν τους πρόσφυγες ότι «το άσυλο είναι άχρηστο» μπλοκάροντας τις απόπειρες της κυβέρνησης να δώσει λύση στο πρόβλημα.
Η πραγματικότητα είναι όμως εντελώς διαφορετική. Οι σύροι πρόσφυγες θέτουν με τον αγώνα τους στο επίκεντρο πρώτη φορά τόσο ανοιχτά ένα από τα πιο βασικά και κρίσιμα ζητήματα, το γεγονός ότι, παρά τις υποκριτικές εξαγγελίες περί εφαρμογής διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, η νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους πρόσφυγες εξυπηρετεί πρωτίστως την περιχαράκωση των συνόρων της και τον εγκλωβισμό τους στα νότια σύνορα με στόχο την αποτροπή τους. Όπως πολύ εύγλωττα δήλωσε ο Αγγελος Συρίγος, «όσοι δεν έχουν υποβάλει αίτηση για άσυλο δεν έχουν δικαίωμα εργασίας. Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, θα είναι πολύ δύσκολο να βρεθεί εργασία. Στην Ελλάδα υπάρχουν 1.240.000 άνεργοι»!
Η Συνθήκη του Δουβλίνου και η λοιπή νομοθεσία της ΕΕ, η Φρόντεξ, οι επαναπροωθήσεις και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης (κατ’ ευφημισμόν κέντρα υποδοχής) αποτελούν την καρδιά της πολιτικής της ΕΕ. Οι πολιτικές ασύλου που επικαλείται το υπουργείο Εσωτερικών σαν μοναδική λύση χρησιμοποιούνται εργαλειακά και εντάσσονται στη στρατηγική του ελέγχου, της καταγραφής, της καταστολής και του αποκλεισμού. Δεν είναι τυχαίο δε το γεγονός ότι ο βασικός φορέας που έχει την αρμοδιότητα υλοποίησης δημόσιων πολιτικών για το προσφυγικό, από την ευθύνη της Υπηρεσίας Ασύλου μέχρι τη διαχείριση των σχετικών κοινοτικών πόρων, είναι το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.
Κορυφαία απόδειξη υποκρισίας της κυβέρνησης και των… ευρωπαίων εταίρων είναι ότι αρνούνται απροκάλυπτα να κάνουν χρήση της σχετικής κοινοτικής νομοθεσίας που προβλέπει καθεστώς «προσωρινής προστασίας» και «δίκαιη κατανομή βαρών μεταξύ των κρατών-μελών» σε περίπτωση μαζικής άφιξης θυμάτων πολέμου εντός της ΕΕ (Οδηγία 2001/55/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που ενσωματώθηκε στην ελληνική νομοθεσία με το Προεδρικό Διάταγμα 80/2006). Η ελληνική κυβέρνηση δεν έκανε τον κόπο να υποβάλει σχετικό αίτημα, ενώ επισημαίνεται ότι σε αντίστοιχη περίπτωση, το 2011, όταν υπέβαλλε η Μάλτα λόγω μαζικής εισροής προσφύγων από τη Λιβύη, η Κομισιόν το απέρριψε ως «πρόωρο» και προτίμησε να προσφέρει αλληλεγγύη μέσω ενίσχυσης της Φρόντεξ.
Μαζί με την κυβέρνηση αποδεικνύονται ανεπαρκείς ή απρόθυμες να βοηθήσουν πάρα τις εκπεφρασμένες καλές προθέσεις και την… παραγωγή ψηφισμάτων στήριξης τόσο η Περιφέρεια Αττικής όσο και ο Δήμος Αθηναίων. Η Περιφέρεια Αττικής, ενώ υποσχέθηκε άμεση εξυπηρέτηση των στεγαστικών και σιτιστικών αναγκών με παράκαμψη των γραφειοκρατικών εμποδίων (ήδη από τη συνέντευξη Τύπου της 28ης Νοέμβρη), δεν έχει προβεί ακόμα σε κάποια έμπρακτη πρωτοβουλία στήριξης. Ο δε δήμαρχος Αθηναίων, κατά τη διάρκεια παράστασης διαμαρτυρίας που οργανώθηκε από τη Συνέλευση Αλληλεγγύης στο δημοτικό συμβούλιο της 4ης Δεκέμβρη, απέκλεισε τη δυνατότητα εύρεσης χώρου φιλοξενίας, αρνήθηκε να παραχωρήσει σχολείο στο κέντρο της Αθήνας για την προσωρινή εγκατάσταση των απεργών πείνας και γενικά δήλωσε αναρμόδιος να λύσει το θέμα.
Παρά την άρνηση κυβέρνησης και φορέων να ικανοποιήσουν τα δίκαια αιτήματα των σύρων προσφύγων-απεργών πείνας, έχει εκδηλωθεί με πολλούς τρόπους η αλληλεγγύη της κοινωνίας. Υπήρξε εξαρχής μεγάλη ανταπόκριση στο αίτημα για ρούχα και τρόφιμα, ενώ δημιουργήθηκε συνέλευση αλληλέγγυων, για να συμβάλει με κάθε δυνατό τρόπο στην αντιμετώπιση των καθημερινών αναγκών τους και να προωθήσει πολιτικά τα αιτήματά τους. Από τη Δευτέρα 1η Δεκέμβρη οργανώνονται εικοσιτετράωρες βάρδιες ώστε να συνδράμουν πρακτικά τους πρόσφυγες και να περιφρουρήσουν μαζί τους τον αγώνα τους, στις οποίες συμμετέχουν συλλογικότητες, άτομα και πολιτικές οργανώσεις (μεταξύ των οποίων και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ). Τις επόμενες μέρες απαιτείται αυξημένη περιφρούρηση λόγω της όξυνσης της καταστολής, ενώ ήδη ακούγονται από «επίσημα χείλη» προτροπές για εκκαθάριση. Ας δυναμώσουμε την αλληλεγγύη.