του Λεωνίδα Βατικιώτη
Μετά την ανακοίνωση των stress tests οι λεπτομέρειες
Νέο τοπίο αναμένεται να διαμορφώσει στον τραπεζικό χάρτη η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των stress tests από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σήμερα το πρωί. Ο λογαριασμός έχει ήδη σταλεί στις διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών λεγόμενων τραπεζών (Εθνική, Άλφα, Πειραιώς, Γιούρομπανκ) ωστόσο η ρήτρα εμπιστευτικότητας την οποία είχαν συνομολογήσει με τη Φρανκφούρτη απέτρεψε τη δημοσιοποίησή τους. Μέχρι επομένως να γίνουν γνωστά κι επισήμως τα αποτελέσματα, ό,τι και να γραφτεί θα περιέχει σημαντική δόση αυθαιρεσίας.
Η ακριβής διάγνωση των οικονομικών δυνατοτήτων των τραπεζών έχει μεγάλη σημασία για τους φορολογούμενους, γιατί απ’ αυτή θα κριθεί η στάση τους απέναντι στην αγορά. Ας μην ξεχνούμε ότι από το 2008 μέχρι σήμερα έχουν τεθεί στη διάθεση των τραπεζών 211,5 δισ. ευρώ!
Τα αποτελέσματα των stress tests θα δώσουν την τελική μορφή και στις προτάσεις της κυβέρνησης για τη ρύθμιση των «κόκκινων δανείων». Με βάση τις μέχρι τώρα ανακοινώσεις του Υπουργείου Ανάπτυξης, πρώτο, διευρύνεται το όριο του κύκλου εργασιών από 900.000 ευρώ στα 2,5 εκατ. ευρώ, ώστε πολύ περισσότερες επιχειρήσεις -υπολογίζεται γύρω στις 160.000 με 165.000 μικρομεσαίες από τις 100.000 που υπολογίζονταν αρχικά- να ενταχθούν στις ευνοϊκές διατάξεις και να διευθετήσουν τις οφειλές τους. Με βάση τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης το ποσό του ιδιωτικού χρέους που βαίνει προς αναδιάρθρωση θα αγγίξει τα 100 δισ. ευρώ και θα πρόκειται για τη μεγαλύτερη αναδιάρθρωση ιδιωτικού χρέους που έχει γίνει ποτέ. Δεύτερο και σημαντικότερο, ο αποφασιστικός λόγος για την αξιολόγηση της βιωσιμότητας που θα προηγείται κάθε διευθέτησης και για το σχέδιο αποπληρωμής των οφειλών θα ανήκει στις τράπεζες. Πρόκειται για αρνητική εξέλιξη, καθώς τα συμφέροντα του Δημοσίου ακόμη και της ίδιας της επιχείρησης θα έπονται έναντι των συμφερόντων των τραπεζών, βάσει των οποίων θα διευθετηθούν τα χρέη. Έτσι οι τράπεζες που φέρουν συνήθως σημαντική ευθύνη για την υπερχρέωση των επιχειρήσεων θα ωφεληθούν τα μέγιστα από τη διευθέτηση των «κόκκινων δανείων». Καθόλου τυχαίο δεν είναι πως στις προϋποθέσεις για την υπαγωγή, πέραν του να είναι βιώσιμη κι εν λειτουργία η επιχείρηση, περιλαμβάνεται κι ο όρος να μην έχει αξιοποιήσει το νόμο Κατσέλη ή να έχει έγκαιρα παραιτηθεί από τις εύνοιές του.
Συνολικά, πρόκειται για γιγαντιαία και χρονοβόρα προσπάθεια να ανασυγκροτηθεί εκ βάθρων η ιδιωτική οικονομία, αφήνοντας οριστικά πίσω τις ζημιές που προκάλεσε η οικονομική κρίση. Ωστόσο και μόνο το γεγονός πως αυτή η αρμοδιότητα εκχωρείται στις τράπεζες (έναν κλάδο που συνδυάζει τα τρία χειρότερα κακά του σύγχρονου καπιταλισμού: προβληματικός, κρατικοδίαιτος και παρασιτικός) μας προϊδεάζει και για το ποιος θα είναι ο ωφελημένος των υπό εξέλιξη αλλαγών…