Την αδυναμία του διοικητικού μηχανισμού του Πανεπιστημίου Αθηνών να ανταποκριθεί στις στοιχειώδεις λειτουργικές ανάγκες του, αν φύγουν με διαθεσιμότητα οι υπάλληλοι σύμφωνα με τα κυβερνητικά σχέδια, εκθέτει με παραδείγματα ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδόσης Πελεγρίνης. Κατά την άποψή του οι εξελίξεις αυτές είναι προάγγελος ιδιωτικοποίησης των ΑΕΙ.
Συνέντευξη στον Γιώργο Λαουτάρη
– Εσείς ζητάτε διάλογο µε το υπουργείο, αλλά πόσο ειλικρινής είναι ένας διάλογος µε τελελεσµένα, όπως ο κατάλογος των υπαλλήλων σε διαθεσιµότητα;
– Ζητούσαµε εδώ και πολύ καιρό διάλογο µε το υπουργείο, για να να δούµε αν µπορούµε να αντιµετωπίσουµε την αιτία που έχει προκαλέσει αυτό το αδιέξοδο στο Πανεπιστήµιο Αθηνών. ∆υστυχώς ο υπουργός αρνήθηκε αυτόν το διάλογο. Αφού την Πέµπτη, µε έναν τρόπο τελείως φαύλο δηµοσιοποιήθηκε ο κατάλογος των ανθρώπων που µπαίνουν σε διαθεσιµότητα, ανακοίνωσε δηµοσίως πρόσκληση να συζητήσουµε. Κάλεσε λοιπόν τα οκτώ πανεπιστήµια στα οποία εφαρµόζεται το µέτρο της διαθεσιµότητας, για λόγους εντυπώσεων. Εγώ ανταποκρίθηκα στην πρόσκληση του υπουργείου και κανονίστηκε να βρίσκοµαι το πρωί του Σαββάτου στο γραφείο του υπουργού.
– Με τι θέσεις πάτε σε αυτή αυτή τη συνάντηση;
– Πηγαίνω µε τη διάθεση να ακούσω τι έχει να πει ο υπουργός. Θα έχω στα χέρια µου την απόφαση της Συγκλήτου και ενδεχοµένως την απόφαση των διοικητικών υπαλλήλων και θα δούµε τι µπορεί να γίνει.
– Αν αυτές οι διαθεσιµότητες υλοποιηθούν, τι εικόνα θα έχει το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών;
– Αυτή τη στιγµή υπηρετούν περίπου 1.300 υπάλληλοι. Αν εφαρµοστεί το µέτρο της διαθεσιµότητας, µε δεδοµένο ότι υπάρχουν υπάλληλοι που δεν ασκούν διοικητικό έργο αλλά ερευνητικό, καθώς βοηθούν καθηγητές, οι υπάλληλοι που θα µείνουν για να βοηθήσουν τους περίπου 2.000 διδάσκοντες στο εκπαιδευτικό και ερευνητικό τους έργο, τους 70.000 ενεργούς φοιτητές, τις 66 κλινικές σε δηµόσια νοσοκοµεία, τα 187 εργαστήρια, τις 33 βιβλιοθήκες και σπουδαστήρια, τις δοµές φοιτητικής µέριµνας που περιλαµβάνει σίτιση, στέγαση και ιατροφαρµακευτική περίθαλψη, όλος αυτός ο όγκος εργασιών θα εξυπηρετηθεί από 300 υπαλλήλους. Αυτή είναι η κατάσταση. Όταν λέµε ότι η λειτουργία του πανεπιστηµίου τίθεται σε κίνδυνο µε την εφαρµογή του µέτρου κυριολεκτούµε.
– Ποιες υπηρεσίες κινδυνεύουν περισσότερο;
– Όλοι οι τοµείς. Να σας αναφέρω µερικά παραδείγµατα: Έχουν αποµακρυνθεί διαµιάς όλοι οι φύλακες και οι νυχτοφύλακες. Αυτή τη στιγµή το πανεπιστήµιο κινδυνεύει. Πριν από λίγες µέρες ενηµερώθηκα ότι πήγε να µπει φωτιά στη Θεολογική Σχολή. Πριν από δύο εβδοµάδες µε µια µεγάλη καταιγίδα κινδύνευσε να γίνει ζηµιά στο πανεπιστήµιο της τάξης άνω των 200.000 ευρώ. Τις προάλλες εκλάπη ένα καλώδιο αξίας 13.000 ευρώ. Ακόµη: όλοι ζητούν να εγγραφούν οι φοιτητές. Στο Βιολογικό Τµήµα, µε την αποµάκρυνση των υπαλλήλων, δεν υπάρχει ούτε ένας στη γραµµατεία. Πού θα πάει ο φοιτητής να απευθυνθεί; Στη Νοµική από τους 17 υπαλλήλους µένουν µόλις 4. Καταργούνται βασικά στελέχη των οικονοµικών υπηρεσιών. Στον ΕΛΚΕ, την υπηρεσία που διαχειρίζεται τα ερευνητικά προγράµµατα, από τα οποία το πανεπιστήµιο εισπράττει χρήµατα για να υποστηρίξει τις ερευνητικές του ανάγκες, από τα 80 άτοµα µένουν µόλις 6! Είναι καταστροφή!
– Είναι αυτές οι εξελίξεις ο προάγγελος ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών αυτών;
– Ήδη στο πανεπιστήµιο υπάρχουν εταιρείες για τη φύλαξη και την καθαριότητα. Βεβαίως υπάρχουν και φύλακες που είναι υπάλληλοι για να υπάρχει η σχετική υπευθυνότητα. Η στόχευση είναι το πανεπιστήµιο να χάσει τον αξιόπιστο δηµόσιο χαρακτήρα του. To 2007 ο Γιώργος Παπανδρέου, ως αρχηγός της αντιπολίτευσης, επιχείρησε να αλλάξει το άρθρο 16 του Συντάγµατος. Τότε τελευταία στιγµή αποτράπηκε το σχέδιο αυτό. Όταν όµως έλαβε την εξουσία, ψηφίστηκε ο νόµος 4009 και ακολούθησε ο νόµος 4076, οι καλούµενοι νόµοι ∆ιαµαντοπούλου και Αρβανιτόπουλου, οι οποίοι ακριβώς έχουν σαν στόχο την εξώθηση του πανεπιστηµίου µας σε έναν ιδιωτικό φορέα. Υπάρχουν άνθρωποι που υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να υπάρχουν στη χώρα µας και ιδιωτικά πανεπιστήµια. Να το δεχτώ. Να δεχτώ όµως ιδιωτικά πανεπιστήµια αξιόπιστα. ∆ιότι αυτό που θα γίνει στο Πανεπιστήµιο Αθηνών µε την εφαρµογή αυτού του σφαγιαστικού µέτρου είναι το Πανεπιστήµιο Αθηνών όχι να γίνει ιδιωτικό αλλά ΙΕΚ. Κυριολεκτώ.
– Πώς συνδυάζεται αυτή η επιµονή στις απολύσεις µε τα δάκρυα για την ποιότητα των πανεπιστηµιακών σπουδών;
– Υποκρισία είναι η µόνη λέξη. Αυτή τη στιγµή, το Πανεπιστήµιο Αθηνών, όπως και αυτό της Θεσσαλονίκης, το Πολυτεχνείο και των Πατρών, είναι µέσα στο 1% των καλύτερων πανεπιστηµίων του κόσµου, όποιες µετρήσεις κι αν δει κανείς. Έρχονται λοιπόν αυτό το πανεπιστήµιο µε τα όποια προβλήµατα έχει λόγω υποχρηµατοδότησης, έλλειψης προσωπικού, µε αυτό το πλήγµα να το µετατρέψει από έναν αξιόπιστο δηµόσιο εκπαιδευτικό φορέα σε ΙΕΚ. Τα µόνα πανεπιστήµια εδώ στην Ελλάδα που φέρουν στον τίτλο τους το επίθετο «εθνικό» είναι το Καποδιστριακό και το Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Αυτά τα ιδρύµατα όπως δείχνει και το όνοµά τους επιτελούν έναν εθνικό ρόλο.
– Ύστερα από όλα αυτά, πόσο κοντά πιστεύετε ότι είναι τα δίδακτρα στις προπτυχιακές σπουδές;
– Άµεσα. Θυµηθείτε τα λόγια µου ότι αν εφαρµοστεί το µέτρο αυτό το επόµενο στάδιο είναι να πληρώνουν την εγγραφή τους οι φοιτητές και τελικά θα γίνουν τα ΑΕΙ ιδιωτικοί φορείς. Το 2009, που άρχισε η κρίση, η χρηµατοδότηση από το κράτος ήταν 34 εκατοµµύρια ευρώ. Πέρσι ήταν 15 εκατοµµύρια και του χρόνου δεν ξέρω πού θα πάνε. Καταλαβαίνετε ότι το επόµενο βήµα είναι να σταµατήσει η χρηµατοδότηση και να οδηγηθούµε σε άλλες πηγές εσόδων.
– Και πώς θα παρακαµφθεί η συνταγµατική απαγόρευση;
– Γιατί τώρα τηρείται το Σύνταγµα; Τηρούνται οι νόµοι; Μου δίνουν την εντύπωση ότι νοµοθετούν για να παρανοµούν υπό την κάλυψη του νόµου. Όλη αυτή η ιστορία της διαθεσιµότητας είναι έωλη νοµικά από κάθε άποψη. Αρκεί να σας πω τι έγινε την Πέµπτη. Τη µοριοδότηση των υπαλλήλων την έκανε µια επιτροπή που ορίστηκε από το υπουργείο. Τους κάλεσαν αιφνιδίως το βράδυ της Πέµπτης να εγκρίνουν τις καταστάσεις των προς διαθεσιµότητα υπαλλήλων. Τα µέλη της Επιτροπής διαπίστωσαν ότι, ενώ ο υπουργός δήλωσε πως µόνο 14 άνθρωποι προσλήφθηκαν µε ΑΣΕΠ στο Πανεπιστήµιο Αθηνών, τελικώς είχαν δηλώσει 200 άνθρωποι ότι προσλήφθηκαν µέσω ΑΣΕΠ. Ζήτησαν δύο µέλη της επιτροπής να γίνει έλεγχος και η απάντηση της εκπροσώπου του ΑΣΕΠ ήταν «όχι», ενώ κλήθηκαν παράλληλα τα µέλη της Επιτροπής να παραιτηθούν. Εκείνοι δεν παραιτήθηκαν και ο υπουργός µέσα σε δύο ώρες συνέταξε υπουργική απόφαση µε την οποία έδιωξε τα δύο αυτά µέλη της επιτροπής. Μάλιστα δεν διόρισε τους αναπληρωµατικούς τους, που είναι από το Πολυτεχνείο. Αντιθέτως όρισε δύο στελέχη του υπουργείου. Είναι σαφές ότι όλοι αυτοί οι άνθρωποι που αισθάνονται αδικηµένοι θα στραφούν στη δικαιοσύνη και ο ένας εναντίον του άλλου. Αυτό θέλουν λοιπόν, τον κανιβαλισµό;
Η φοιτητική ζωντάνια κρατά τη Χρυσή Αυγή εκτός ΑΕΙ
– Τα ελληνικά πανεπιστήμια υπερασπίζονται με ρομαντισμό μια εποχή του πανεπιστημίου που αρκετοί λένε ότι ανήκει στο παρελθόν: το ανθρωπιστικό φορτίο της επιστήμης και την αντίληψη περί ολόπλευρης ανάπτυξης του νέου επιστήμονα. Την ίδια στιγμή ο χώρος αναπτύσσεται με το ρυθμό της αγοράς. Μήπως αυτή η αντίληψη αποβαίνει σε βάρος των αποφοίτων σας;
– Όχι, διαφωνώ με την άποψη αυτή. Πιστεύω -και δεν είναι μόνο δική μου άποψη αυτή- ότι επειδή σήμερα οι εξελίξεις μέσα στην αγορά και την κοινωνία είναι ταχύτατες δεν μπορεί κάποιος να πάρει μια εκπαίδευση που θα είναι επικεντρωμένη σε ένα συγκεκριμένο ειδικό τομέα, διότι την επόμενη στιγμή αυτός ο τομέας θα έχει ξεπεραστεί. Αυτό είναι το χαρακτηριστικό των ΙΕΚ. Πρέπει να βγάζεις επιστήμονες που θα έχουν μια ευρεία υποδομή ώστε να μπορούν να μεταπηδούν από τον ένα κλάδο στον άλλο. Η νοοτροπία της εξειδίκευσης υπήρχε στις δεκαετίες του 1960 και 1970, αλλά μετά άλλαξε. Υπολογίζεται ότι ένας νέος επιστήμονας θα αλλάξει στη ζωή του περί τις επτά φορές επάγγελμα. Για να το κάνει αυτό, πρέπει να έχει ισχυρή υποδομή και αυτό το προσφέρει μια παιδεία ευρεία και ολόπλευρη.
– Πώς σχολιάζετε τις θέσεις που θέλουν το πανεπιστήμιο να έχει γίνει άντρο βίας;
– Έχει κατηγορηθεί το πανεπιστήμιο ότι εντός του συμβαίνουν έκτροπα μετά τη Μεταπολίτευση. Τα έχω καταγγείλει και δεν τα δέχομαι. Πρέπει όμως να πω ότι τα τρία τελευταία χρόνια οι καταλήψεις και οι βίαιες ενέργειες είναι μετρημένες στα δάκτυλα του ενός χεριού. Η μόνη κατάληψη που έγινε ήταν για το νόμο Διαμαντοπούλου επί ένα μήνα, όπου οι φοιτητές πάλευαν για το μέλλον τους. Εγώ θέλω φοιτητές ενεργούς, έστω και με τον κίνδυνο κάποιας συμπεριφοράς που φεύγει από τα όρια, γιατί έτσι αισθάνομαι πιο ασφαλής. Δεν σας κάνει εντύπωση ότι ο μόνος δημόσιος χώρος στον οποίο δεν έχει διεισδύσει η Χρυσή Αυγή είναι το πανεπιστήμιο; Εγώ θέλω φοιτητές που να είναι ζωντανοί, με τα επιχειρήματά τους και τις αντιδράσεις τους, που πρέπει βέβαια να κρατούνται σε ένα όριο και να μην προκαλούν βίαια αποτελέσματα. Αλλά προτιμώ φοιτητές ζωντανούς παρά φοιτητές «ντουλάπες». Στα σχολεία, αντιθέτως, όπου τα παιδιά δεν έχουν την ωριμότητα και τις ανησυχίες των φοιτητών, τέτοια ρεύματα αναπτύσσονται..
