Επικίνδυνη εξέλιξη και πρόβα εκτροπής αποτελεί η στάση της κυβέρνησης απέναντι στο κίνημα των κατοίκων της Χαλκιδικής που αντιδρούν στην επένδυση της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός. Με αφορμή τη δολιοφθορά του περασμένου Σαββάτου στις εγκαταστάσεις της εταιρείας, η καταστολή του αγώνα των κατοίκων πήρε πρωτοφανείς διαστάσεις.
tου Γιώργου Κρεασίδη
Συλλήψεις με αφορμή τη διαφωνία με την επένδυση που βαφτίστηκε «ηθική αυτουργία» για τις καταστροφές στις εγκαταστάσεις, πολύωρες εξαφανίσεις πολιτών από την αστυνομία που βαφτίστηκαν «προσαγωγές», δεκάδες συλλήψεις με τη μέθοδο των προσαγωγών και αφόρητες πιέσεις για δώσουν οι προσαχθέντες γενετικό υλικό (DNA), κάτι που προβλέπεται για τρομοκράτες, βιαστές κ.ο.κ. Την εικόνα συμπληρώνουν οι συνεχείς περιπολίες και προκλήσεις της αστυνομίας και η εκστρατεία παραπληροφόρησης από τα μνημονιακά ΜΜΕ, όπου πρωταγωνιστούν το Μέγκα και οι εφημερίδες συμφερόντων Μπόμπολα που συμμετέχει στην Ελληνικός Χρυσός…
Αρχικά με βάση τις καταγγελίες τριών σεκιουριτάδων που κατονόμασαν όσους «πίστευαν» ότι είχαν την ευθύνη για τις ζημιές, συνελήφθη βραδιάτικα ο Λ. Τόσκας, στέλεχος του τοπικού ΣΥΡΙΖΑ και άρχισε η αναζήτηση δύο ατόμων επειδή αρθρογραφούσαν συστηματικά ενάντια στην επένδυση. Μέσα από την κατηγορία για ηθική ευθύνη επιχειρείται να ποινικοποιηθεί η έκφραση γνώμης ενάντια στα επιχειρηματικά συμφέροντα.
Όλα αυτά συμβαίνουν μέσα ένα ασφυκτικό κλίμα αστυνομοκρατίας, ενώ έσπευσε στη Χαλκιδική και ο υπουργός «Προστασίας Πολίτη», Ν. Δένδιας, αρμόδιος για …θέματα επιχειρηματικού ολοκληρωτισμού. Όταν η εισαγγελία επέστρεψε τη δικογραφία ως αβάσιμη και ο Τόσκας αφέθηκε ελεύθερος, την κατάσταση ανέλαβε ο δήμαρχος της περιοχής, ο διαβόητος Χρήστος Πάχτας που βρέθηκε εκτός ΠΑΣΟΚ το 2004 λόγω της τροπολογίας – σκάνδαλο υπέρ της εταιρείας ξενοδοχείου του Πόρτο Καρράς. Τώρα έχει αναλάβει τη βρόμικη δουλειά να στηρίξει ως αυτοδιοικητικός τα συμφέροντα της Ελληνικός Χρυσός στο όνομα της «ανάπτυξης». Ο Πάχτας με δηλώσεις του στοχοποίησε ως τρομοκράτες όσους κινητοποιούνται στο κίνημα των κατοίκων, καθώς και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ.
Καθημερινά γίνονταν προσαγωγές που έχουν ξεπεράσει τις 50. Στους προσαχθέντες ασκήθηκαν αφόρητες πιέσεις, καθώς όπως κατήγγειλε κάτοικος στην Εφημερίδα των Συντακτών (21/2/2013) «σε κρατούν 7-8 ώρες στο αστυνομικό τμήμα και ζητούν να δώσεις σάλιο, για ταυτοποίηση DNA. Αν αρνηθείς, σου λένε ότι θα κατηγορηθείς για απείθεια κι ότι θα σε κρατήσουν όλη νύχτα ως την άλλη μέρα το πρωί. Αρκετοί έχουν υποκύψει μέχρι στιγμής στον εκβιασμό και τις απειλές».
Αποκορύφωμα οι δύο προσαγωγές – απαγωγές την περασμένη Τετάρτη, όταν δύο άτομα εξαφανίστηκαν για ώρες και η αστυνομία αρνούνταν κάθε πληροφορία σε συγγενείς και δικηγόρους. Το βράδυ της Τετάρτης πραγματοποιήθηκε μαζική συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο αστυνομικό τμήμα από τις γυναίκες της περιοχής, προκειμένου να σπάσει το κλίμα τρομοκρατίας και απομόνωσης των προσαχθέντων.
Σε συνέντευξη Τύπου των δικηγόρων που έχουν αναλάβει τις υποθέσεις των διωκόμενων κατοίκων, που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 21/2 ήρθαν στο φως της δημοσιότητας συγκλονιστικές λεπτομέρειες για τη μεταχείριση της αστυνομίας σε όσους υπέστησαν τις πολύωρες προσαγωγές.
Οι ερωτήσεις, όπως τις κατέγραψε η ιστοσελίδα alterthess.gr (22/2/13) ήταν του τύπου: «Γιαννάκη γιατί είσαι με την άμεση δημοκρατία; Γιαννάκη τι γνώμη έχεις για τα μεταλλεία, γιατί δεν τα θέλεις; Γιαννάκη προχθές δεν ήσουν στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ; Γιαννάκη γιατί συμμετείχες στις διαδηλώσεις στο βουνό; Γιαννάκη μήπως πηγαίνεις στην κατάληψη Υφανέτ; Γιαννάκη ψήφισες την Ιγγλέζη, αυτή σε υποκινεί να κάνεις αυτά που κάνεις;». Είναι σαφής η στοχοποίηση του φρονήματος και η προσπάθεια τρομοκράτησης.
Στη συνέντευξη Τύπου των δικηγόρων, γύρω από το χώρο της οποίας ήταν φανερή η παρουσία της Ασφάλειας, ο Γ. Κυρίτσης περιγράφοντας τα εμπόδια που αντιμετώπισαν στην προσπάθεια να υπερασπιστούν τους πολίτες που βρέθηκαν στο στόχαστρο, μίλησε για συνθήκες Γκουαντάναμο, ενώ ο Μ. Λαμτζίδης περιέγραψε όσα γίνονται στην Ιερισσό ως «εργαστήρι σύγχρονων μεθόδων καταστολής και τρομοκρατίας που θα επεκταθεί σε όλη την Ελλάδα». Όσο για τη λήψη γενετικού υλικού, χωρίς μάλιστα να έχουν απαγγελθεί κατηγορίες, χαρακτηρίστηκε κατάχρηση εξουσίας.
Ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Γ. Βαλεργάκης, σχολιάζοντας στον Τύπο τα γεγονότα, μίλησε για «απαράδεκτες μεθόδους που συνιστούν αλλοίωση του δημοκρατικού πολιτεύματος».
Τα πρωτοφανή αυτά γεγονότα αξιοποιούνται από την κυβέρνηση για να επιβληθεί το δόγμα «καταστολή και ανάπτυξη», όπως το περιέγραψε ο Σαμαράς στο υπουργικό σμβούλιο της Παρασκευής 15/2: «Όσοι μπλοκάρουν δρόμους και επενδύσεις θα μας βρουν απέναντί τους».
Αυτή γραμμή επανέλαβε ο Δένδιας το πρωί της περασμένης Δευτέρας, όταν πήγε στη Χαλκιδική για να δώσει το «πράσινο φως» για το όργιο κρατικής τρομοκρατίας: «Πρώτον, η Ελλάδα είναι ένα ευρωπαϊκό κράτος δικαίου. Δεύτερον, έχουμε όλοι την υποχρέωση να εξασφαλίσουμε τη δυνατότητα ξένων επενδύσεων στη χώρα. Είναι γνωστό ότι αυτή είναι η μόνη λύση για να αντιμετωπίσουμε το τεράστιο, το δραματικό πρόβλημα της ανεργίας».
Τι είδους επένδυση όμως είναι αυτή που υπερασπίζονται με πάθος όλες οι κυβερνήσεις από το 2004; Καταρχάς, πρόκειται για ξεπούλημα μνημονιακού τύπου. Τα κοιτάσματα χρυσού και άλλων μετάλλων της περιοχής έχουν συνολική αξία 15 δισ. ευρώ. Η Ελληνικός Χρυσός στην οποία συμμετέχουν η καναδέζικη πολυεθνική Ελντοράντο Γκολντ και με ένα 5% η Άκτωρ του ομίλου Μπόμπολα, εξασφάλισε την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων για ένα τίμημα 11 εκατ. ευρώ μόνο. Όσα χρειάστηκε δηλαδή η ελληνική κυβέρνηση για να αποζημιώσει την TVX Γκολντ, το προηγούμενο επενδυτικό σχήμα χρυσοθήρων που έβαλε στο μάτι την περιοχή και αναγκάστηκε να φύγει μετά από αγώνες των κατοίκων της περιοχής που κράτησαν χρόνια.
Οι κάτοικοι αντιδρούν φυσικά γιατί η εξόρυξη χρυσού δεν είναι απλή υπόθεση. Τα κοιτάσματα βρίσκονται στο δάσος της Μεγάλης Παναγιάς στην περιοχή Σκουριές, πάνω στο όρος Κάκκαβος. Όπως καταδεικνύει η συστηματική δουλειά που έχει κάνει το Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων (διαθέσιμη στο antigold.gr), η εκμετάλλευσή τους θα αφήσει στη θέση του δάσους μια τρύπα σαν ανοιχτή πληγή στη γη της περιοχής, το ανοιχτό ορυχείο με διάμετρο 700 μέτρα και βάθος 200. Προβλέπεται ακόμη ένα υπόγειο ορυχείο με σήραγγες 25 χιλιομέτρων, αλλά και δύο λεκάνες εναπόθεσης αποβλήτων.
Πρέπει να σημειωθεί πως οι κάτοικοι δεν υπερασπίζονται το δάσος μόνο για την περιβαλλοντική σημασία και την ομορφιά του, αλλά και γιατί ήταν για γενιές χώρος οικονομικής δραστηριότητας και βιοπορισμού. Ο καταστροφικός χαρακτήρας της επένδυσης για το περιβάλλον της περιοχής, αλλά και για την υπόλοιπη οικονομική δραστηριότητα στην περιοχή, προκαλούσε αντιδράσεις και εμπόδιζε τα σχέδια της εταιρείας, καθώς από τους κατοίκους της περιοχής μέχρι το Τμήμα Κ. Μακεδονίας του Τεχνικού Επιμελητηρίου ακουγόταν το «όχι» στους χρυσοθήρες. Έπρεπε να έρθει η εποχή του Μνημονίου για να δώσει το «πράσινο φως» ο Γ. Παπακωνσταντίνου ως υπουργός Περιβάλλοντος.
Μήπως όμως πρόκειται για το αναγκαίο τίμημα προκειμένου να διασφαλιστούν θέσεις εργασίας; Η Ελληνικός Χρυσός προσπαθεί να προσεταιριστεί μερίδα τουλάχιστον των κατοίκων μέσα από μια διαδικασία προσλήψεων εργατών και με την υπόσχεση των θέσεων εργασίας. Σήμερα, απασχολούνται από την εταιρία 1.200 περίπου υπάλληλοι, ενώ από στελέχη της, τον Πάχτα και άλλους, γίνονται αυθαίρετες δηλώσεις για απασχόληση 3.000, 5.000 κ.λπ. Όπως όμως επισημαίνει σε άρθρο του ο δημοσιογράφος Γ. Αυγερόπουλος, που έχει ασχοληθεί με το θέμα, το κοίτασμα έχει διάρκεια ζωής 27 χρόνια (Εφημερίδα των Συντακτών, 2/12/12). Μετά οι θέσεις κλείνουν, αλλά η ζημιά μένει…
Όσο για τα περί «νόμου και τάξης», τα πράματα είναι περισσότερο προφανή. Η παραχώρηση της εκμετάλλευσης 317.000 στρεμάτων με απευθείας πώληση και ελάχιστο τίμημα, δεν είναι κάποια «καθαρή» υπόθεση, καθώς μέχρι και η ΕΕ έχει τις αντιρρήσεις της. Οι παραβάσεις της νομοθεσίας δεν είναι λίγες, με χαρακτηριστική περίπτωση τις εγκαταστάσεις που δέχτηκαν την επίθεση. «Παρανομήσαμε, αν το θέλουν κάποιοι, συνειδητά, γιατί μέσα στις προτεραιότητές μας είναι η ασφάλεια και η διαμόρφωση των κατάλληλων συνθηκών», δήλωσαν μηχανικοί της εταιρείας σε ιστοσελίδα που στηρίζει την επένδυση, όταν η πολεοδομία χαρακτήρισε αυθαίρετες τις κατασκευές… Από κοντά και οι κουκουλοφόροι σεκιουριτάδες, που αναστάτωσαν την περιοχή πέρσι το Πάσχα με τα νταηλίκια τους.
Οι κάτοικοι της περιοχής δεν λυγίζουν μπροστά σε όλα αυτά και συνεχίζουν. Σήμερα στις 11 π.μ. πραγματοποιείται μαζική λαϊκή συγκέντρωση στην Ιερισσό ενάντια στην τρομοκρατία και την καταστροφική δράση των χρυσοθήρων. Στην κινητοποίηση θα συμμετέχει και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ που τονίζει στην ανακοίνωσή της πως «οι μόνοι φυσικοί και ηθικοί αυτουργοί της εκρηκτικής κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στη Χαλκιδική είναι αυτοί που ξεπούλησαν τα βουνά της Χαλκιδικής στο κεφάλαιο, αυτοί που έδωσαν έγκριση σε ένα καταστροφικό έργο, αυτοί που εγκατέστησαν ιδιωτικούς στρατούς στα βουνά της και τρομοκρατούν τους κατοίκους, αυτοί που τάζουν ελάχιστες θέσεις εργασίας με συνθήκες γαλέρας για να καταστρέψουν χιλιάδες άλλες».