Ματίνα Παπαχριστούδη
Δεν είναι η πρώτη φορά που τα παιδιά παίζουν ως πρωταγωνιστές ψευδών ειδήσεων στον πόλεμο προπαγάνδας εντός του πολέμου. Η «είδηση» που μετέδωσε δημοσιογράφος του i24NEWS, ότι ο στρατός του Ισραήλ βρήκε 40 παιδιά και γυναίκες που αποκεφάλισαν μαχητές της Χαμάς, διαψεύστηκε εντός 24 ωρών. Είχε προλάβει, ωστόσο, να αναμεταδοθεί από τον υπουργό Άμυνας και τα μεγαλύτερα διεθνή δίκτυα του δυτικού κόσμου. Διαψεύστηκαν γρήγορα και τα παρεμφερή ψευδή βίντεο για παιδιά Ισραηλινών σε κλουβιά, όπως και η πληροφορία για αποκεφαλισμό 12χρονου. Υπενθυμίζεται ότι παιδιά είχαν χρησιμοποιηθεί, επίσης, κατ’ ανάλογο τρόπο, στον πόλεμο της Ουκρανίας αλλά και σε εκείνον της Συρίας.
Τα διεθνή μίντια ανακάλεσαν, τουλάχιστον, όταν καταδείχθηκε η παραπληροφόρηση, σε αντίθεση με τους εγχώριους ενσωματωμένους δημοσιογράφους οι οποίοι, ως γνήσια δουλικά, δεν έχουν πρόβλημα να αυτοεξευτελίζονται στα ψηφιακά δίκτυα. Τα ελληνικά μίντια, προσδεμένα στην κυρίαρχη κυβερνητική πολιτική υποστήριξης άνευ ορίων και όρων του Ισραήλ και των εγκλημάτων του στην Παλαιστίνη, καθώς και οι δημοσιογραφικές «ντουντούκες» τους, συμμετέχουν συνειδητά στη διασπορά των ψευδών ειδήσεων, αναπαράγοντας μαζικά την παραπληροφόρηση που κυρίευσε τα ψηφιακά δίκτυα.
Με βάση τη θεωρία της χειραγώγησης μέσω κατασκευασμένων πληροφοριών, ένα φαινόμενο παλιό όσο και ο πόλεμος, η χρησιμοποίηση συγκεκριμένων μοτίβων που επαναλαμβάνονται στις κατασκευασμένες πληροφορίες χρησιμοποιείται διττά. Αφενός, χτυπάει στο συγκινησιακό επίπεδο, φράζοντας την οποιαδήποτε τάση αμεροληψίας και, αφετέρου, προετοιμάζει το κοινό για την τακτική που ακολουθεί ή θα ακολουθήσει ο επιτιθέμενος. Στην περίπτωση του Ισραήλ, η πραγματικότητα που αποκρύπτεται είναι αυτή των μαζικών δολοφονιών παιδιών στα Κατεχόμενα και τη Γάζα, αμέσως μετά την επίθεση του στρατού. Κάτι που δεν προβάλλεται στα ΜΜΕ.
Μια δεύτερη μέθοδος που ακολουθείται και πάνω της πατάει η ευρεία διασπορά ψευδών ειδήσεων στα ψηφιακά δίκτυα είναι η διαρκής μαζική επανάληψη συγκεκριμένων λέξεων, με την οποία εξαφανίζεται η αλήθεια. Η προπαγανδιστική μηχανή του Ισραήλ επέβαλε σε όλο τον κόσμο δυο λέξεις. Την «απρόκλητη» επίθεση της Χαμάς και το «τρομοκρατικό» χτύπημα. Οι λέξεις επαναλαμβάνονται σε όλες τις δηλώσεις των πολιτικών υποστηρικτών των εγκλημάτων του Ισραήλ στα παλαιστινιακά εδάφη, με αποτέλεσμα να αποκρύπτεται η ιστορία 75 χρόνων καταπίεσης και δολοφονιών στα κατεχόμενα.
Ειδήσεις πίσω από τις κάμερες
Έχουν περάσει 32 χρόνια από την ψευδή εικόνα του «κορμοράνου» στον πρώτο πόλεμο των ΗΠΑ στο Ιράκ και η διάδοση ψευδών ειδήσεων και κατασκευασμένων γεγονότων μετεξελίχθηκε σε αναπόσπαστο κομμάτι της προπαγάνδας. Με κάθε πόλεμο, η μηχανή παραγωγής και αναπαραγωγής ψευδών ειδήσεων τελειοποιείται. Μαζί και δίπλα στον έλεγχο των μέσων ενημέρωσης, την απόκρυψη και αποσιώπηση γεγονότων, επιβάλλει την εξαφάνιση της πραγματικότητας, που αντικαθίσταται από μια εικονική.
Η πολεμική επιχείριση παραπληροφόρησης επιτυγχάνεται με τη συνεργασία τριών κυρίαρχων πόλων. Στην περίπτωση του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα, είναι η προπαγανδιστική μηχανή της ίδιας της κυβέρνησης, τα ενσωματωμένα μίντια και δημοσιογράφοι και οι «πληρωμένες» περσόνες των ψηφιακών δικτύων που αναπαράγουν με ενθουσιασμό κάθε ψευδή κατασκευασμένη είδηση. Η διάδοση πολλαπλασιάζεται, μεγεθύνεται, επιβάλλεται μέσα από τα ψηφιακά δίκτυα, Tik Tok, Twitter, Facebook μέσω τέτοιων λογαριασμών ή και bot.
Καθώς μέσο και στόχος στη διάδοση ψευδών ειδήσεων είναι το θυμικό και το συναίσθημα των ανθρώπων, η μαζική αναπαραγωγή εικόνων και βίντεο συσκοτίζει την πραγματικότητα και εξαφανίζει την αλήθεια. Γεγονότα όπως οι μαζικές διαδηλώσεις στις ΗΠΑ ενάντια στα εγκλήματα στη Γάζα, οι αντίθετες επικριτικές φωνές εντός και εκτός Ισραήλ στη «φονταμενταλιστική» και «ρατσιστική» πολιτική της κυβέρνησης Νετανιάχου, αποκρύπτονται. Ακόμη και όταν μεταδίδονται, η προβολή τους είναι στιγμιαία και σαρώνονται από το κύμα ψευδών κατασκευών της προπαγάνδας πολέμου.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (14.10.23)