Γεράσιμος Λιβιτσάνος
▸ Σε ρόλο εκλογικού κομπάρσου οι χιλιάδες νέες εγγραφές, αποδυναμωμένη η τάση της Ομπρέλας από τις κάλπες
Θεωρητικά, αν ένα κόμμα που υποστηρίζει ότι ανήκει στη «ριζοσπαστική αριστερά» αποκτούσε 172.000 μέλη, θα έπρεπε τις επόμενες ημέρες να περιμένει κανείς στην Αθήνα (όπου βρίσκονται οι μισές δυνάμεις του), μεγαλειώδεις πορείες με 100.000 και πλέον κόσμο, ενάντια στην κυβερνητική πολιτική ή ακόμη και το…σύστημα. Ιδίως, αν το ίδιο κόμμα εκτιμούσε ότι η αύξηση των δυνάμεων του καταγράφηκε σε εργατικές περιοχές. Παρ όλα αυτά, δεν πρόκειται να δούμε τέτοια πράγματα μετά τις εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ στις 15 Μάη, από τις οποίες επανεκλέχθηκε πρόεδρος ο Αλέξης Τσίπρας. Οι εξελίξεις θα δρομολογηθούν στην αντίθετη ακριβώς κατεύθυνση, όπως ήταν άλλωστε προαποφασισμένο και συμβατό με τον πολιτικό στόχο της «εναλλακτικής» στην αστική διαχείριση.
Τη συνέχεια αυτής της πορείας φρόντισε να περιγράψει ο Αλέξης Τσίπρας, στο μήνυμά του αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Δηλώνοντας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το πιο μαζικό κόμμα στη χώρα και πως «ο ΣΥΡΙΖΑ των 172.000 μελών θα είναι πρώτο κόμμα και στις επόμενες εκλογές». Περιέγραψε δηλαδή ουσιαστικά τη δημιουργία μιας προεκλογικής «δεξαμενής», ενταγμένης στο συνολικό σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ για την ανάκτηση της πρώτης θέσης στις επόμενες κάλπες της δήθεν απλής αναλογικής. Στόχο που θεωρεί προϋπόθεση για τη δρομολόγηση της προσπάθειας διαμόρφωσης μιας συγκυβέρνησης με βασικό εταίρο το ΠΑΣΟΚ. Άλλωστε, είναι σαφές ότι, με τις αποφάσεις του 3ου Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ για εκλογή της ηγεσίας από τα μέλη, ακολουθήθηκε επί της ουσίας η «συνταγή» του Ν. Ανδρουλάκη και συνολικά του μέχρι πρόσφατα Κινήματος Αλλαγής.
Σε επίπεδο αριθμών, το εγχείρημα της ηγετικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ «στέφθηκε» από σχετική επιτυχία. Στην οποία σαφώς συνέβαλε και η οξυμένη λαϊκή δυσαρέσκεια για την κυβερνητική πολιτική. Ταυτόχρονα, όμως, δημιουργήθηκαν και οι πολιτικές συνθήκες της σχεδόν απόλυτης ενίσχυσης της «προεδρικής αρχής». Η έλευση 110.000 νέων μελών στον ΣΥΡΙΖΑ προέκυψε από όσους πήγαν και ψήφισαν στην κάλπη για την (επαν)εκλογή του Αλέξη Τσίπρα και, ως εκ τούτου, «πιστώνονται» ουσιαστικά στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ. Παράλληλα, τα ήδη εγγεγραμμένα μέλη του κόμματος ψήφισαν για την εκλογή μιας 300μελούς Κεντρικής Επιτροπής. Σε αυτή, πλειοψηφία της τάξης του 70 με 75% φαίνεται πώς έχουν οι τάσεις των λεγόμενων «προεδρικών» (Κίνηση Μελών, ΡΕΝΕ, Πασοκογενείς, ΔΗΜΑΡ), ενώ μία μειοψηφική τάση θα αποτελεί η «Ομπρέλα». Παρ όλα αυτά, ακόμη και η Κ.Ε. μπορεί να παρακαμφθεί, αφού με βάση τη νέα λειτουργία του κόμματος, ο Αλέξης Τσίπρας μπορεί να προσφύγει στη γνώμη των μελών ιδίως για ζητήματα κομβικής σημασίας, όπως η συμμετοχή ή όχι σε μία κυβέρνηση.
Παρά το γεγονός ότι δέχεται (ακόμη και δημόσιες) εισηγήσεις για εκτοπισμό της «Ομπρέλας» από τα όργανα και τις δομές του κόμματος, ο Αλέξης Τσίπρας αναμένεται να κινηθεί στη διατήρηση των ισορροπιών, όπως καταγράφονται στην Κ.Ε. αλλά και νωρίτερα στο 3ο Συνέδριο. Μάλιστα, η διάσπαση των «προεδρικών» σε Κίνηση Μελών και Ριζοσπαστική Εναλλακτική Ενότητα, δεν αφήνει περιθώρια κάποιας καθοριστικά ισχυρής ομάδας εντός της Κ.Ε. Δεν αποκλείεται οι εξελίξεις να επιφέρουν αλλαγές και εντός της «Ομπρέλας», αφού η συγκριτικά χαμηλή θέση του επικεφαλής των «53», Ευκλείδη Τσακαλώτου, στην ψηφοφορία για τα μέλη της Κ.Ε. από την Αττική αλλάζει τα δεδομένα. Προσδιορίζοντας πάντως τον εφεξής ρόλο της τάσης, ο Δημήτρης Βίτσας επεσήμανε ότι «πάντα είχαμε στο μυαλό μας την ενότητα του κόμματος και τις αριστερές θέσεις και λύσεις που θα πρέπει να προτείνει το κόμμα και σε αυτό το μοτίβο θα συνεχίσουμε να κινούμαστε».
Πάντως, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ αναμένεται να προχωρήσει στη δημιουργία ενός ευέλικτου οργάνου κατά τα πρότυπα του «Πολιτικού Κέντρου» του ΣΥΡΙΖΑ, που θα εκφράζει το σύνολο των τάσεων. Επίσης, είναι πιθανή μια αλλαγή στους τομεάρχες του κόμματος, ενώ ερώτημα αποτελεί αν θα έχει θεσμική έκφραση στη νέα δομή του ΣΥΡΙΖΑ το «think tank» ειδικών που έχει δημιουργήσει εδώ και καιρό ο Αλέξης Τσίπρας. Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί ότι ελάχιστοι εξ αυτών έβαλαν υποψηφιότητα για μέλη της Κεντρικής Επιτροπής.