Δημήτρης Τζιαντζής
▸ Proxy War της Δύσης, σοβαρό πλήγμα η απώλεια του Moskva
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία μπορεί να έγινε με βασικό στόχο την αποτροπή της επέκτασης του ΝΑΤΟ στα ανατολικά, ωστόσο δείχνει να έχει πετύχει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα. Ακόμα και αν η Ουκρανία αποδεχθεί τελικά ένα «καθεστώς ουδετερότητας», η κλιμάκωση των συγκρούσεων και η ρωσική επιθετικότητα έχουν ήδη σπρώξει κι άλλες χώρες στην «αγκαλιά του ΝΑΤΟ», με Σουηδία και Φινλανδία να εμφανίζονται έτοιμες να καταθέσουν αίτημα ένταξης. Η Μόσχα απαντάει στην προοπτική αυτή με απειλές για μεταφορά πυρηνικών όπλων στην περιοχή της Βαλτικής. Για τις «πιο ανεπιθύμητες συνέπειες» προειδοποίησε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Αλεξάντρ Γκρουσκό, ενώ ο Ντμίτρι Μεντβέντεβ μίλησε ανοιχτά για ανάπτυξη πυρηνικών όπλων.
Στο επίπεδο των κυρώσεων, η Κομισιόν σχεδιάζει να προτείνει σταδιακή απαγόρευση στις πωλήσεις ρωσικού πετρελαίου, ωστόσο η πρόταση μετατίθεται για μετά τον δεύτερο γύρο των γαλλικών εκλογών. Τα στοιχεία από τις κινήσεις των στρατών δείχνουν ότι οδηγούμαστε στην πρώτη ανοιχτή σύγκρουση μαζικής κλίμακας για την κυριαρχία στο Ντονμπάς. Ως ημερομηνία ορόσημο παρουσιά-
ζεται η μέρα της αντιφασιστικής νίκης των λαών στις 9 Μαΐου, με τη Ρωσία να επιθυμεί να έχει ολοκληρώσει μέχρι τότε την κατάληψη σχεδόν του συνόλου της περιοχής, κάτι που δεν φαίνεται πιθανό. Η Ρωσία ωστόσο βρίσκεται μια ανάσα πριν την πλήρη κατάληψη της Μαριούπολης έχοντας περικυκλώσει το τελευταίο προπύργιο περίπου 900 «μαχητών», κυρίως του Αζόφ κοντά στο λιμάνι με τους οποίους διαπραγματεύεται την παράδοσή τους. Ο Ζελένσκι προειδοποιεί ότι αν η Ρωσία σκοτώσει τους Αζοφικούς αυτό θα φέρει το οριστικό τέλος σε κάθε ελπίδα επανέναρξης των διαπραγματεύσεων. Η κατάληψη της Μαριούπολης θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη και πιο ορατή επιτυχία της ρωσικής επιχείρησης μέχρι τώρα καθώς ο έλεγχος της αναμένεται να δημιουργήσει μια ζώνη πιο γρήγορου ανεφοδιασμού και μεταφοράς εξοπλισμού, αγαθών και προσωπικού μεταξύ Ρωσίας, Ντονμπάς και Κριμαίας.
Λάδι στη φωτιά ρίχνει η απόφαση των ΗΠΑ και των χωρών του ΝΑΤΟ να αναβαθμίσουν τη παροχή οπλικών συστημάτων στην Ουκρανία. Η έμφαση δίνεται στον τομέα που η Ρωσία διατηρεί μεγάλη υπεροπλία, το πυροβολικό. Η Ουάσινγκτον ανακοίνωσε νέα στρατιωτική βοήθεια ύψους 800 εκατ. δολαρίων για την Ουκρανία, (με το ύψος της συνολικής στρατιωτικής ενίσχυσης στο Κίεβο από την αρχή του πολέμου να ξεπερνάει τα 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια) . Τα οπλικά συστήματα που παραχωρούν οι ΗΠΑ για πρώτη φορά περιλαμβάνει δυτικά (αν και σχετικά απαρχαιωμένα) συστήματα πυροβολικού, εξελιγμένα αντι-πυροβολικά ραντάρ, σοβιετικής κατασκευής ελικόπτερα που προορίζονταν αρχικά για το Αφγανιστάν, μη επανδρωμένα σκάφη καθώς και πολύ μεγάλο αριθμό πυρομαχικών. Η Ρωσία απηύθυνε αυτή την εβδομάδα στις Ηνωμένες Πολιτείες επίσημη διαμαρτυρία για την μεγάλη αναβάθμιση της στρατιωτικής ενίσχυσης στην Ουκρανία προειδοποιώντας την αμερικανική κυβέρνηση για «απρόβλεπτες συνέπειες».
Ανταποκριτής Le Figaro: Oι Αμερικανοί είναι άμεσα «υπεύθυνοι» για τις εξελίξεις στον πόλεμο
Αποκαλυπτική για το βαθμό εμπλοκής των ΗΠΑ στη σύγκρουση είναι η μαρτυρία Γάλλου ανταποκριτή της Le Figaro, που είχε πάει στην Ουκρανία συνοδεύοντας Γάλλους μισθοφόρους, ότι οι Αμερικανοί είναι άμεσα «υπεύθυνοι» για τις εξελίξεις στον πόλεμο. Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι ο ίδιος και οι εθελοντές «παραλίγο να συλληφθούν» από τους Αμερικανούς, οι οποίοι τους υποχρέωσαν να υπογράψουν συμβόλαιο με ισχύ «μέχρι το τέλος του πολέμου». Η ενίσχυση και η αναβάθμιση της στρατιωτικής βοήθειας της Δύσης στον στρατό του Ζελένσκι, σε συνδυασμό με κινήσεις που θα ήταν αδύνατες χωρίς άμεση καθοδήγηση από τα αμερικανικά δορυφορικά και ηλεκτρονικά συστήματα, όπως η επίθεση στη ρωσική ναυαρχίδα Moskva στη Μαύρη Θάλασσα, δείχνουν ενίσχυση του «πολέμου μέσω αντιπροσώπων» μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ, με απρόβλεπτες συνέπειες. Η βύθιση του σκάφους, είτε από πυραυλική επίθεση των Ουκρανών (όπως λέει το Κίεβο), είτε από ατύχημα (όπως λέει η Μόσχα) αποτελεί ισχυρότατο πλήγμα στη Ρωσία. Το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου ( ISW ) είχε γράψει αρχικά λαθεμένα ότι το Moskva έριχνε πυραύλους Kalibr σε στόχους στη στεριά κάτι που διαψεύστηκε. To Moskva ωστόσο παρείχε αντιπυραυλική προστασία σε όλα τα υπόλοιπα πλοία του ρωσικού στόλου που τώρα είναι περισσότερο εκτεθειμένα.
Παράπλευρη απώλεια της κλιμάκωσης της έντασης οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, με πηγές κοντά στις δύο πλευρές να μιλάνε για «πλήρη κατάρρευση» και ολική εμπλοκή στις συνομιλίες. H ρωσική πλευρά δεν δείχνει διατεθειμένη να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις πριν ολοκληρώσει τους στόχους της δεύτερης φάσης της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» στο Ντονμπάς, ενώ και η Ουκρανία με ενθάρρυνση ΗΠΑ και μεγάλου μέρους των χωρών του ΝΑΤΟ εμφανίζεται αισιόδοξη ότι η μπορεί να κάνει την κατάσταση ακόμα πιο δυσκολη για τη Μόσχα.
To θέμα των υπαρκτών εγκλημάτων πολέμου φαίνεται ότι αξιοποιείται και αυτό ως σημαία ευκαιρίας και όπλο προπαγάνδας από όλες τις πλευρές. Χαρακτηριστικές ήταν οι καταγγελίες του νεοφασιστικού τάγματος Αζόφ για χρήση χημικών όπλων κατά του στρατηγείου του στη Μαριούπολη, που τελικά αποδείχτηκε ότι ήταν χημικά που χρησιμοποιούνται ακόμα και σε χώρες της Δύσης για την καταστολή διαδηλώσεων. Πολύ γρήγορα ξεχάστηκε και η επίθεση με πύραυλο που έπληξε τον σιδηροδρομικό σταθμό Κραματόρσκ, που στοίχισε τη ζωή σε περισσότερους από 50 ανθρώπους που επιχειρούσαν να επιβιβαστούν στα τρένα της φυγής. Όπως σημειώνει το ρεπορτάζ του BBC, οι πύραυλοι Tochka-U που έπληξαν τον σταθμό είναι εξαιρετικά ανακριβείς και συνεχώς χάνουν τον στόχο τους για μισό χιλιόμετρο ή περισσότερο, όπως επιβεβαιώνει και η Διεθνής Αμνηστία σε σχετική έκθεση. Το μεγαλύτερο έγκλημα είναι ο ίδιος ο πόλεμος, με τον κίνδυνο επέκτασης των συγκρούσεων να μεγαλώνει.