Δημήτρης Σταμούλης
▸ Η ρήτρα αναπροσαρμογής στο ρεύμα υπερδιπλασιάζει τους λογαριασμούς, μεγάλες ανατιμήσεις σε είδη διατροφής
Το κύμα ακρίβειας στην ενέργεια αλλά και σε πολλά βασικά είδη διατροφής «σαρώνει» το έτσι κι αλλιώς πενιχρό λαϊκό εισόδημα, παρά τους πανηγυρισμούς της κυβέρνησης περί «ανάκαμψης που εξελίσσεται σε ανάπτυξη»! Σύμφωνα με την ίδια την Κομισιόν, κατά 14% υψηλότερες σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ είναι οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος για τα νοικοκυριά στην Ελλάδα, καθώς η εκτίναξη των χονδρεμπορικών τιμών ηλεκτρισμού στο γ’ τρίμηνο μετακυλίονται στους καταναλωτές μέσω των ρητρών αναπροσαρμογής.
Τις τελευταίες ημέρες, νέο ρεκόρ κατέγραψε η χονδρεμπορική τιμή στο Χρηματιστήριο Ενέργειας (285,24 ευρώ/MWh), οδηγώντας τη μέση τιμή, τον Νοέμβριο, πάνω από τα 230 ευρώ/MWh. Ξέφρενο ράλι τιμών παρατηρείται και στο χρηματιστήριο ρύπων όπου σημειώθηκε ιστορικό υψηλό εκτινάσσοντας κι άλλο την τιμή του ρεύματος. Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις τέσσερις πρώτες χώρες στην Ευρώπη με τις πιο υψηλές τιμές χονδρικής ρεύματος (270 ευρώ/MWh)! Συγκρίνοντας τη μέχρι σήμερα εικόνα του Νοεμβρίου σε σχέση με τον Οκτώβριο, καταγράφεται μια αύξηση της τάξης του 14%. Τεράστια είναι η αύξηση και στην τιμή του φυσικού αερίου, κατά 300% σε ετήσια βάση, ενώ τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα μετά τη γερμανική απόφαση αναστολής πιστοποίησης του αγωγού Nord Stream 2.
Τι σημαίνουν αυτές οι ανατιμήσεις για τους καταναλωτές; Στα νοικοκυριά καταφθάνουν ήδη φουσκωμένοι λογαριασμοί ρεύματος. Στα εκκαθαριστικά τιμολόγια από Ιούλιο έως Οκτώβριο, η ρήτρα αναπροσαρμογής είναι υπερδιπλάσια της χρέωσης ενέργειας! Ενδεικτικά σε τιμολόγιο ιδιώτη παρόχου όπου η χρέωση μετά την έκπτωση είναι 60 ευρώ/MWh, η ρήτρα αναπροσαρμογής ανέρχεται σε 100 ευρώ/MWh, δηλαδή η συνολική χρέωση είναι 160 ευρώ/MWh. Νοικοκυριό με 4μηνιαία κατανάλωση 1,5 MWh, θα πληρώσει χρέωση ενέργειας 90 ευρώ και ρήτρα αναπροσαρμογής 150 ευρώ, δηλαδή συνολικά 240 ευρώ. Ποια είναι η «επιδότηση» της κυβέρνησης; Για τον Σεπτέμβριο, μόλις 9 ευρώ και τον Οκτώβριο 18 ευρώ, δηλαδή καλύπτει ένα ελάχιστο μέρος των αυξήσεων, όταν ο Κ. Σκρέκας δήλωνε τον Σεπτέμβριο ότι «καλύπτουμε τις αυξήσεις του ρεύματος για οκτώ στα δέκα νοικοκυριά»!
Με τον χειμώνα να είναι προ των πυλών, ένα σημαντικό τμήμα των νοικοκυριών δεν θα μπορεί ούτε να ζεστάνει το σπίτι του. Σύμφωνα με στοιχεία του 2020, δηλ. χωρίς τη σημερινή εικόνα με την πανάκριβη ενέργεια, το 16,7% του πληθυσμού της χώρας δυσκολευόταν να θερμάνει επαρκώς την κατοικία του, ποσοστό 8,5 μονάδες υψηλότερα σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ. Ενώ 6 στους 10 Έλληνες αδυνατούσαν να εξοφλήσουν εγκαίρως τους λογαριασμούς τους και το 40% ήταν αναγκασμένο να δανειστεί για να τους πληρώσει!
Όμως δεν είναι μόνο το τσουνάμι ακρίβειας στην ενέργεια. Ανάλογες τάσεις διαμορφώνονται και σε τρόφιμα και άλλα βασικά είδη για τα νοικοκυριά. Η κυβέρνηση «καμαρώνει» για τον τρίτο χαμηλότερο πληθωρισμό στην Ευρώπη, ωστόσο οι τιμές στα τρόφιμα στη χώρα μας αυξάνονται με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα από ό,τι στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με την Eurostat, η άνοδος του δείκτη τροφίμων στην Ελλάδα φτάνει το 3% τον Οκτώβριο, όταν στην ευρωζώνη είναι 1,8%. Σε γαλακτοκομικά, ελαιόλαδο, ξηρούς καρπούς και υποπροϊόντα δημητριακών, οι αυξήσεις είναι από 15% έως 30%, στα οπωροκηπευτικά πάνω από 50%, ενώ αυξήσεις χονδρικής καταγράφονται σε 50 κατηγορίες προϊόντων.
Είναι λοιπόν ψίχουλα τα 250 ευρώ που έταξε ο Μητσοτάκης στους συνταξιούχους και τα συνολικά 210 εκατ. ευρώ, όταν μόνο η 14η σύνταξη που κόπηκε ολοσχερώς στους συνταξιούχους το 2012, τους στερεί 2,2 δισ. ευρώ κάθε χρόνο, ενώ από την κατάργηση του ΕΚΑΣ, τους αφαιρέθηκαν πάνω από 800 εκατ. ευρώ ετησίως, δηλαδή τετραπλάσιο ποσό απ’ ό,τι τους υπόσχονται σήμερα. Το μαχόμενο ταξικό εργατικό κίνημα πρέπει να πρωτοστατήσει στην διεκδίκηση αιτημάτων όπως καμιά αύξηση τιμών σε τρόφιμα και λαϊκά αγαθά, αποκλειστικά στο δημόσιο οι υπηρεσίες ρεύματος και νερού, με πλήρη εργατικό-κοινωνικό έλεγχο, για ρεύμα, νερό, θέρμανση, τηλεπικοινωνίες, προσιτά για όλους. Άμεση κατάργηση του ΦΠΑ σε όλα τα βασικά είδη διατροφής, μείωση συντελεστών σε ηλεκτρικό ρεύμα και άλλα βασικά είδη, και αυξήσεις στους μισθούς τώρα, έτσι ώστε να μπορούμε να ζούμε με αξιοπρέπεια από τη δουλειά μας.