Θεοπίστη Καπέτα | Κυριάκος Νασόπουλος
Ρεβάνς του κινήματος
Σαράντα οχτώ ολόκληρα χρόνια μετά, το Πολυτεχνείο και η αντιδικτατορική πάλη ζει και συνεχίζει να εμπνέει την νεολαία, τους εργαζόμενους, όλο τον λαό. Χιλιάδες κόσμου όλων των ηλικιών συμμετείχαν μαζικά στον εορτασμό της 48ης επετείου της εξέγερσης του Πολυτεχνείου σε όλη την Ελλάδα, τιμώντας τους αγωνιστές του Νοέμβρη και βροντοφωνάζοντας ότι ο αγώνας για «Ψωμί-Παιδεία-Υγεία-Ελευθερία» συνεχίζεται αμείωτος.
Ειδικά ο φετινός μαζικός και μαχητικός εορτασμός αποτέλεσε μια ρεβάνς του λαϊκού κινήματος απέναντι στην κυβέρνηση και τις συστημικές δυνάμεις οι οποίες επιχείρησαν το 2020, με το πρόσχημα της πανδημίας, να απαγορεύσουν μια και καλή τις εκδηλώσεις και την πορεία προς την αμερικάνικη πρεσβεία με πρωτοφανή καταστολή και διώξεις αγωνιστών.
Η περσινή χουντικής έμπνευσης δήλωση του τότε υπουργού «Προστασίας του Πολίτη» Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, «αποφασίσαμε σήμερα να μη σταματήσουμε τη ζωή στην πόλη. Η πόλη πρέπει να λειτουργεί σαν να είναι καθημερινή ημέρα, και θα το συνεχίσουμε αυτό για να τελειώνει η υπόθεση με διαδηλώσεις που καταλύουν την κοινωνική ζωή», πήρε ξανά την πρέπουσα απάντηση από τον κόσμο του κινήματος.
Μια μέρα πριν την έναρξη του τριήμερου εορτασμού, την Κυριακή 14/11, είχε προηγηθεί το πολύ ενδιαφέρον ιστορικό οδοιπορικό που διοργάνωσαν οι «Αναιρέσεις» στους δρόμους της Αθήνας, με την συμβολή των αγωνιστών του Πολυτεχνείου, Άγγελου Χάγιου και Παύλου Αντωνόπουλου, καθώς και του ιστορικού Γιώργου Μιχαηλίδη. Μάλιστα σε συγκεκριμένα σημεία κολλήθηκαν αφίσες με τα ονόματα αγωνιστών που άφησαν εκεί την τελευταία τους πνοή.
Το απόγευμα της Δευτέρας 15/11 μεγάλη ήταν συμμετοχή στην κεντρική πολιτική εκδήλωση του ΝΑΡ για την Κομμουνιστική Απελευθέρωση με ομιλητές την Άννα Μπαχτή, τον Μιχάλη Παπαμακάριο και τον Νίκο Σακαλή, ενώ την Τρίτη πραγματοποιήθηκε και η εκδήλωση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ.
Ανοιχτός και «ζωντανός» ο χώρος του Πολυτεχνείου
Στην Αθήνα, οι πύλες του Πολυτεχνείου άνοιξαν την Δευτέρα και χιλιάδες πολίτες έσπευσαν να αποτίσουν φόρο τιμής στους πεσόντες της εξέγερσης του 1973 και σε όσους και όσες συμμετείχαν στο κορυφαίο γεγονός του αντιδικτατορικού αγώνα. Για τρεις ημέρες ο ιστορικός χώρος του Πολυτεχνείου παρέμεινε ανοιχτός και «ζωντανός» με πολιτικές εκδηλώσεις, συζητήσεις και βιντεοπροβολές. Παρούσες με τα τραπεζάκια και το πολιτικό τους υλικό ήταν και οι οργανώσεις και οι συλλογικότητες από όλα τα ρεύματα με αναφορά στο κίνημα.
Δύο από τα πολλά αξιοσημείωτα στιγμιότυπα του τριήμερου εορτασμού, ήταν η πρωτοβουλία των φοιτητικών συλλόγων να κολλήσουν την Τρίτη μηνύματα κοινωνικού και πολιτικού περιεχομένου σε διερχόμενα λεωφορεία και τρόλεϊ γύρω από το Πολυτεχνείο, όπως ακριβώς οι εξεγερμένοι τον Νοέμβρη του 1973. Και βέβαια, η κατάθεση στεφάνων από απλό κόσμο, οργανώσεις, φορείς και εργατικά σωματεία, μεταξύ των οποίων το Σωματείο Εργαζομένων στην efood, μαζί με διανομείς της Wolt, η ΟΕΝΓΕ και το Σωματείο Εργαζομένων στο Αττικό Νοσοκομείο.
Το πρωί της Τετάρτης, ένταση δημιουργήθηκε, όταν φοιτητές και συγκεντρωμένοι αντέδρασαν στην προσπάθεια της διακοινοβουλευτικής επιτροπής της Βουλής, με επικεφαλής τον γνωστό για τις ακροδεξιές απόψεις του πρώην υπουργό Δικαιοσύνης Χαράλαμπο Αθανασίου και τον βουλευτή της ΝΔ Χάρη Θεοχάρη, να εισέλθει στο χώρο και να καταθέσει στεφάνι. Αντίστοιχο το σκηνικό, όταν λίγο αργότερα το ίδιο επιχείρησαν και βουλευτές του μνημονιακού «αριστερού» ΣΥΡΙΖΑ, συνοδεία μάλιστα «ανθρώπων ασφαλείας» που προκαλούσαν και δεν δίστασαν να τραμπουκίσουν φοιτητές και φοιτήτριες.
Λίγο μετά τη 1 το μεσημέρι οι πύλες του Πολυτεχνείου έκλεισαν και γύρω στις 3.30 μ.μ. ξεκίνησε η πορεία του Πολυτεχνείου προς την αμερικανική πρεσβεία, με τη συμμετοχή πολλών χιλιάδων κόσμου. Μετά τον Σύνδεσμο Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών, ακολουθούσαν τα μαζικά φοιτητικά μπλοκ, ενώ εκείνο των φοιτητικών συλλόγων του Πολυτεχνείου ήταν για ακόμη μια χρονιά στην κεφαλή. Με συνθήματα ενάντια στην κυβέρνηση, την αστυνομοκρατία, την εκπαιδευτική πολιτική, τον ιμπεριαλισμό και τις ΗΠΑ οι φοιτητές διαδήλωσαν με δυναμισμό. Αμέσως μετά θέση πήραν ορισμένα εργατικά σωματεία, όπως το νεοσύστατο πανελλαδικό σωματείο στην έρευνα και σωματεία εκπαιδευτικών, ενώ στη συνέχεια πορεύτηκαν οι οργανώσεις της αντικαπιταλιστικής και αντιιμπεριαλιστικής Αριστεράς.
Αρκετά μαζικά ήταν τα μπλοκ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, με πυκνό και νεανικό το μπλοκ του ΝΑΡ και της νεολαίας Κομμουνιστική Απελευθέρωση, με συνθήματα κατά της επίθεσης της κυβέρνησης και του κεφαλαίου, για το Ψωμί-Παιδεία-Υγεία-Ελευθερία της εποχής μας, για την Αριστερά της ανατροπής και την κομμουνιστική απελευθέρωση.
Με το δικό της πανό κατέβηκε στην πορεία και η Πρωτοβουλία για το σύγχρονο κομμουνιστικό πρόγραμμα και κόμμα, ενώ στο μαχητικό μπλοκ του ΣΕΚ και της ΚΕΕΡΦΑ έντονη ήταν η παρουσία μεταναστών και προσφύγων. Ακολουθούσαν αρκετές ακόμα αριστερές οργανώσεις, καθώς και αναρχικές και αντιεξουσιαστικές συλλογικότητες.
Ιδιαίτερα μαζικά, σε ακόμη μια πορεία του Πολυτεχνείου, ήταν τα μπλοκ του ΚΚΕ και της ΚΝΕ που ακολουθούσαν, ενώ αντιθέτως πολύ μικρότερο από το 2019 ήταν εκείνο του ΣΥΡΙΖΑ.
Και φέτος, χιλιάδες αστυνομικοί έστησαν το γνωστό σκηνικό ασφυκτικής αστυνομοκρατίας, με την παρουσία τους να είναι προκλητικά έντονη σε ορισμένα σημεία, όπως για παράδειγμα στην πλατεία Συντάγματος, μπροστά στη Μεγάλη Βρετάνια, όπου οι διαδηλωτές πέρασαν μέσα από αστυνομικό κλοιό. Παράλληλα την εμφάνισή τους έκαναν και αστυνομικοί που ήταν επιφορτισμένοι να βιντεοσκοπούν συνεχώς την πορεία, καταγράφοντας χιλιάδες πρόσωπα διαδηλωτών.
Ιδιαίτερο χρώμα στην φετινή πορεία του Πολυτεχνείου στην Αθήνα έδωσε η παρουσία στρατευμένων οι οποίοι διαδήλωσαν με τις στολές τους (είτε μαζί με τους συμφοιτητές τους στους φ.σ., είτε στα μπλοκ του ΠΑΜΕ), της Μάγδας Φύσσα και μελών της οικογένειας του δολοφονημένου από την αστυνομία στο Πέραμα, Νίκου Σαμπάνη. «Δικαιοσύνη για τον Νίκο» έγραφε το πανό που κρατούσε ο πατέρας του 18χρόνου. Τέλος, ξεχωριστή νότα έδωσε και η… μουσική παρουσία της Ανοιχτής Ορχήστρας ενώ κατά την διάρκεια της πορείας ο κόσμος τραγούδησε παλιά και νέα τραγούδια, όπως το Πότε θα κάνει ξαστεριά, Ο δρόμος, Το ακορντεόν και το Αιρετικό με την συνοδεία οργάνων.
Χιλιάδες ξεχύθηκαν την Τετάρτη και στους δρόμους της Θεσσαλονίκης. Με παλμό και αποφασιστικότητα τίμησαν την επέτειο του Πολυτεχνείου τονίζοντας παράλληλα το πόσο επίκαιρα είναι τα αιτήματα του Νοέμβρη του 1973 ακόμη και σήμερα.
Ξεχωριστή στιγμή του τριήμερου εορτασμού, μεταξύ άλλων, η παρουσία δεκάδων μαθητών και μαθητριών το πρωί της Τετάρτης, οι οποίοι μαζί με τους δασκάλους τους τίμησαν την εξέγερση με τραγούδια που είπαν στον Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, αποσπώντας το χειροκρότημα των φοιτητών και όσων βρίσκονταν στον χώρο.
Πυκνό και νεανικό το μπλοκ του ΝΑΡ και της νεολαίας Κομμουνιστική Απελευθέρωση
Στη πορεία μνήμης και αντίστασης στη σημερινή βάρβαρη πραγματικότητα έδωσε το «παρών» μεταξύ άλλων και το ΝΑΡ, η Πρωτοβουλία για ένα σύγχρονο κομμουνιστικό πρόγραμμα κόμμα, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, η Επιτροπή Θεσσαλονίκης ενάντια στην καύση των απορριμμάτων, εργατικά σωματεία, ενώσεις, οργανώσεις και συλλογικότητες. Ισχυρή ήταν και η παρουσία της νΚΑ που πορεύτηκε μαζί με τους φοιτητικούς συλλόγους, οι οποίοι είχαν μαζικότατη παρουσία. Τα συνθήματα που αντήχησαν στην πόλη έδειξαν την αντίσταση του κόσμου στον φασισμό, τον ιμπεριαλισμό, την καπιταλιστική βαρβαρότητα, την κρατική καταστολή, τον εργασιακό μεσαίωνα και τη διαχείριση της πανδημίας από την πλευρά της κυβέρνησης.
Για ακόμη μια φορά προκλητική ήταν η παρουσία των δυνάμεων καταστολής. Μετά το πέρας της πορείας, όταν ένα κομμάτι του κόσμου έφτανε προς τα πανεπιστήμια, έκαναν αναίτια μια εκτενέστατη ρίψη χημικών, κρότου λάμψης ενώ χρησιμοποίησαν και την αύρα στο μήκος της Εγνατίας αλλά και ακόμη πιο στοχευμένα στην πύλη του Πολυτεχνείου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα μια μερίδα του κόσμου να εγκλωβιστεί εκεί και ασφαλίτες να προχωρήσουν σε προσαγωγές και συλλήψεις ατόμων που προσπάθησαν να διαφύγουν από τον χώρο του campus του ΑΠΘ.
Μαχητικές πορείες έγιναν και σε άλλες πόλεις όπως η Πάτρα, τα Ιωάννινα, ο Βόλος, τα Χανιά, το Ηράκλειο, το Ρέθυμνο, τα Τρίκαλα, η Πρέβεζα, η Κοζάνη, η Φλώρινα, η Κομοτηνή, η Ξάνθη και η Αλεξανδρούπολη.
Μεγάλη και μαχητική η πορεία για το Πολυτεχνείο (φωτο-βίντεο)