Λίτσα Φρυδά
▸Τα προβλήματα είναι υπαρκτά, όπως παραδέχθηκε ο πρόεδρος Ντίαζ-Κανέλ, Οφείλονται, όμως, εν πολλοίς στις απάνθρωπες, μονομερείς και άδικες κυρώσεις που έχουν επιβάλει εδώ και 60 χρόνια στην Κούβα οι ΗΠΑ, με τον αποκλεισμό του νησιού να γίνεται τα τελευταία χρόνια όλο και πιο ασφυκτικός και μάλιστα εν μέσω πανδημίας. Η άρση του εμπάργκο είναι υπεραναγκαία.
«Ο δρόμος ανήκει στους Επαναστάτες», υπογράμμισε την Κυριακή 11 Ιούλη ο πρόεδρος της Κούβας Μιγκέλ Ντίαζ-Κανέλ, στη διάρκεια ειδικού διαγγέλματος στην εθνική τηλεόραση, καλώντας τους να βγουν στους δρόμους και να υπερασπιστούν την επανάσταση και, ταυτόχρονα, καταγγέλλοντας εκείνους που από τις ΗΠΑ υποδαυλίζουν τις ταραχές. Είχαν προηγηθεί διαδηλώσεις σε αρκετές πόλεις της Κούβας που, όπως ήταν φυσικό και αναμενόμενο, έτυχαν τεράστιας κάλυψης και προβολής από τα διεθνή ΜΜΕ.
Σύμφωνα με αυτά, οι διαμαρτυρίες ξεκίνησαν στο Σαν Αντόνιο ντε λος Μπάνιος, 26 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Αβάνας. Το αρχικό κίνητρο ήταν οι πολύωρες επαναλαμβανόμενες διακοπές ρεύματος, οι οποίες είχαν επιπτώσεις τόσο στην καθημερινότητα των ανθρώπων όσο και στην παραγωγική διαδικασία. Να προστεθεί σ’ αυτό η συσσώρευση προβλημάτων που οξύνθηκαν από την αρχή της πανδημίας: Έλλειψη βασικών προϊόντων, τροφίμων και φαρμάκων, μείωση της αγοραστικής ικανότητας του λαού. Συν το γεγονός ότι η πανδημία –την οποία οι κουβανικές αρχές είχαν έως τώρα καταφέρει να ελέγξουν πολύ πιο αποτελεσματικά από τις πλουσιότερες χώρες– έχει το τελευταίο διάστημα επιδεινωθεί λόγω ελλείψεων σε πρώτες ύλες για την παραγωγή φαρμακευτικού υλικού, σε σύριγγες και αναπνευστήρες —αν και σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού έχει εμβολιαστεί με το πρώτο κλινικά δοκιμασμένο και αποτελεσματικό κουβανέζικο εμβόλιο.
Χαρακτηριστικό είναι πως ένα από τα συνθήματα των διαδηλωτών στο Σαν Αντόνιο ήταν «θέλουμε εμβόλια», ενώ ζητούσαν λύση στα άμεσα προβλήματα. Προβλήματα υπαρκτά, όπως επεσήμανε και ο ίδιος ο Ντίαζ-Κανέλ στο διάγγελμά του, τα οποία οφείλονται εν πολλοίς στις απάνθρωπες, μονομερείς και άδικες κυρώσεις που έχουν επιβάλει εδώ και 60 χρόνια στην Κούβα οι ΗΠΑ, με τον αποκλεισμό του νησιού να γίνεται τα τελευταία χρόνια όλο και πιο ασφυκτικός.
Ένας εξίσου ή ίσως και περισσότερο σοβαρός παράγοντας, όμως, που οδήγησε πολλούς Κουβανούς στον δρόμο είναι η τεράστια μιντιακή καμπάνια που είχε ενορχηστρωθεί και μεθοδευθεί εδώ και μέρες από ιμπεριαλιστικά κέντρα, με την αξιοποίηση ελεγχόμενων ΜΜΕ και μέσων κοινωνικής δικτύωσης με το σύνθημα #SOSCuba. Απευθύνοντας στον κουβανικό λαό ένα αόριστο κάλεσμα να διαδηλώσει τη δυσαρέσκειά του στους δρόμους, η καμπάνια αυτή είχε διττό στόχο: Αφενός να προκληθεί λαϊκός ξεσηκωμός και ταραχές, ώστε να πέσει η κουβανική κυβέρνηση, εφαρμόζοντας κι εδώ μια πολυδοκιμασμένη συνταγή (Σερβία, Ουκρανία, Γεωργία), με τη διασπορά υπερβολικών, παραποιημένων ή ψευδών πληροφοριών, όπως, για παράδειγμα, η δημοσίευση πλαστών εικόνων, που στην πραγματικότητα ήταν λήψεις από παλιότερες αντικυβερνητικές κινητοποιήσεις σε άλλες χώρες, από διαδηλώσεις αντικαθεστωτικών Κουβανών στο Μαϊάμι, ή ακόμα και από διαδηλώσεις υπέρ της επανάστασης που παρουσιάστηκαν ως αντικυβερνητικές, όπως αποκαλύφθηκε και επιβεβαιώθηκε από το AFP. Αφετέρου, να προωθηθεί, με το πρόσχημα της κατάστασης έκτακτης ανάγκης λόγω της υγειονομικής κρίσης, η ιδέα της αναγκαιότητας για «ανθρωπιστική επέμβαση» ξένων δυνάμεων προκειμένου «να σώσουν την Κούβα» — με απλά λόγια, εισβολή.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, οι διαδηλώσεις αυτές απαρτίζονταν από ετερογενή πλήθη, που η πλειονότητά τους απλά ακολουθούσε το ρεύμα. Παρότι επεκτάθηκαν σε αρκετές πόλεις, είναι κυρίως στο Σαν Αντόνιο που κυριάρχησαν οι αντεπαναστάτες. Χαρακτηριστικό αυτής της ετερογένειας είναι και το γεγονός ότι στις διαδηλώσεις συμμετείχαν ακόμη και μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος, κάτι που ανέφερε και ο ίδιος ο πρόεδρος, μιλώντας για «αποπροσανατολισμένους επαναστάτες». Ορισμένοι, μάλιστα, συνελήφθησαν και αργότερα αφέθηκαν ελεύθεροι ή τέθηκαν σε περιορισμό, όπως ο μαρξιστής ιστορικός Φρανκ Γκαρσία Χερνάντεζ. Συνολικά, συνελήφθησαν πάνω από 100 διαδηλωτές, ενώ δεν έλειψαν τα επεισόδια μεταξύ αντιφρονούντων και επαναστατών. Έχει επιβεβαιωθεί, επίσης, ο θάνατος ενός διαδηλωτή.
Να σημειώσουμε ότι η όλη επιχείρηση ξεκίνησε σε μια κομβική για την ιστορία της Κούβας στιγμή, που είναι το πέρασμα, έπειτα από 62 χρόνια, στη μετά Κάστρο εποχή — ο Ραούλ Κάστρο παραιτήθηκε τον περασμένο Απρίλη. Μια «στιγμή» κατά την οποία η οικονομική κρίση είναι πολύ βαθιά, η υγειονομική κρίση εντείνεται και η νέα ηγεσία δεν έχει την απήχηση και το κύρος των πρωτεργατών της επανάστασης. Αξίζει να υπογραμμίσουμε ότι σε αυτές ακριβώς τις συνθήκες, ένα τεράστιο κομμάτι του κουβανικού λαού ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα του προέδρου και βγήκε στους δρόμους.
Η κατάσταση στην Κούβα είναι πολύ δύσκολη, αλλά η αντιμετώπισή της απαιτεί ρήξη με τα σχέδια των ΗΠΑ
Από την πλευρά του, σε ένα κρεσέντο υποκρισίας και κυνισμού, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, εξέφρασε τη συμπαράστασή του στον Κουβανικό λαό και χαιρέτισε τις «εκκλήσεις του για ελευθερία και για ανακούφιση από τη δίνη της πανδημίας και την καταστολή και οικονομική δυσχέρεια δεκαετιών», καλώντας ταυτόχρονα «το κουβανικό καθεστώς να ακούσει τους πολίτες και να υπηρετήσει τις ανάγκες τους». Αποσιωπώντας το γεγονός πως η χώρα του είναι εκείνη που στραγγαλίζει την οικονομία της Κούβας για δεκαετίες, επιδεικνύοντας, όπως και οι προκάτοχοί του, τις επιλεκτικές ευαισθησίες του όσον αφορά τα δημοκρατικά δικαιώματα. Με την αμερικανική πολιτική συντάχθηκε ευθέως και η ΕΕ.
In Havana protests against foreign aggression against Cuba, the blockade, and in support of the Revolution. pic.twitter.com/XiwXFDCh0U
— Maria ⏳ (@ml_1maria) July 12, 2021
Ο πρόεδρος της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο, πρόσφερε τη στήριξή του στον κουβανό ομόλογό του, «στον λαό της Κούβας» και «στην επαναστατική κυβέρνηση της», ενώ ο πρόεδρος της Αργεντινής, Αλμπέρτο Φερνάντες, ζήτησε την άρση του εμπάργκο, χαρακτηρίζοντάς το «απάνθρωπο», και απέρριψε μια πιθανή εξωτερική παρέμβαση. Τη στήριξή του προς την Κούβα εξέφρασε και ο πρώην πρόεδρος της Βραζιλίας, Λούλα, ζητώντας επίσης την άρση του αποκλεισμού της. Ο πρόεδρος του Μεξικό, Αντρές Μανουέλ Λόπεζ Ομπραντόρ, είπε: «Η αλήθεια είναι ότι αν κάποιοι θέλουν να βοηθήσουν την Κούβα, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουν είναι να σταματήσουν τον αποκλεισμό της, όπως απαιτούν οι περισσότερες χώρες του κόσμου».