Γιώργος Μουρμούρης
Θρύψαλα η ομερτά
Το μεσημέρι του Σαββάτου 10 Ιουλίου στα εισερχόμενα μηνύματα στο facebook της φεμινιστικής συλλογικότητας Witches of the South έφτασε μια καταγγελία για κακοποιημένη κοπέλα, η οποία είχε αναζητήσει βοήθεια σε καφέ στην Ηλιούπολη. «Αμέσως ενημερώσαμε δικηγόρους-μέλη της συλλογικότητας, ότι η κοπέλα βρίσκεται πλέον στο αστυνομικό τμήμα Ηλιούπολης», αφηγείται μέλος της συλλογικότητας στο Πριν.
Λίγο αργότερα, ο δικηγόρος Γιάννης Μυκωνιάτης έφτανε στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής και συναντούσε τη νεαρή κοπέλα. Παρά τις προσπάθειες να κατατεθεί μήνυση κατά του δράστη, η ΕΛΑΣ παρέπεμψε τη νεαρή κοπέλα στο Εσωτερικών Υποθέσεων στο Μαρούσι. Εκεί θα παρέμενε μέχρι αργά το βράδυ του Σαββάτου χωρίς την παράσταση δικηγόρου, καθώς ούτε στον Γιάννη Μυκωνιάτη ούτε στην Αντωνία Λεγάκη επετράπη η είσοδος στο κτήριο.
Ήδη από το απόγευμα του Σαββάτου, το θέμα αρχίζει να λαμβάνει διαστάσεις. Οι καταγγελίες των δικηγόρων για την άρνηση της ΕΛΑΣ να τους επιτρέψει την επικοινωνία με την κακοποιημένη κοπέλα δημοσιεύονται σε πολλά ΜΜΕ. Η δημοσιότητα δημιουργεί ρωγμές στην ομερτά: Η νεαρή κοπέλα έρχεται για λίγο σε επαφή με τον Γιάννη Μυκωνιάτη. Μέχρι το βράδυ της ίδιας μέρας, η 18χρονη κατέθετε στο Εσωτερικών Υποθέσεων.
Ξαφνικά, λίγο μετά τα μεσάνυχτα, ένα αυτοκίνητο με πολιτικές πινακίδες περνά με μεγάλη ταχύτητα την πύλη της Υπηρεσίας. Μέσα βρισκόταν η νεαρή κοπέλα, η οποία απομακρυνόταν προς άγνωστη κατεύθυνση μπροστά στα έκπληκτα μάτια δικηγόρων και αλληλέγγυων που κατήγγειλαν δημοσίως την ιδιότυπη «απαγωγή». Την επόμενη ημέρα, η είδηση ότι τη νεαρή κοπέλα, που επί χρόνια υφίστατο κακοποίηση από τον πατέρα της, κρατούσε παράνομα, απειλούσε, κακοποιούσε και εξέδιδε αστυνομικός που υπηρετούσε στις πεζές περιπολίες στην Αθήνα, γίνεται πρώτο θέμα πανελλαδικώς.
Η ομερτά είχε σπάσει. Στον αστυνομικό και τον πατέρα της κοπέλας ασκήθηκε δίωξη για συνολικά 14 αδικήματα σε βαθμό κακουργήματος και πλημμελήματος.
«Σήμερα ξύπνησα και πήγα να πάρω καφέ στην καφετέρια, όπου η κοπέλα που δουλεύει με ξέρει γιατί τον τελευταίο καιρό έπαιρνα καφέ συνέχεια από εκεί. Με είδε που ήμουν χτυπημένη και μου είπε, αν θέλω
βοήθεια να πάω σε αυτήν. Εγώ πήρα τον καφέ γύρισα σπίτι και όταν με είδε ο Δ. ξαφνικά και χωρίς λόγο άρχισε να φωνάζει, να με χτυπάει στα χέρια, στα πόδια και στο πρόσωπο, ενώ με απείλησε και με ένα όπλο λέγοντας μου θα σε σκοτώσω και δεν θα ζήσεις. Τότε χτύπησε το κινητό του Δ. και καθώς αυτός μίλαγε σε αυτό, εγώ κατάφερα να τρέξω προς την πόρτα και να βγω έξω. Έπειτα πήγα κατευθείαν στην κοπέλα η οποία μόλις της είπα τι έγινε ενημέρωσε την αστυνομία. Εγώ με την κοπέλα πήγαμε με το αυτοκίνητό της στην αστυνομία». Με τα λόγια αυτά περιγράφει στην κατάθεσή της τα όσα έλαβαν χώρα το μεσημέρι του Σαββάτου η νεαρή κοπέλα από την Ηλιούπολη. «Δραπετεύει, αφού την βλέπει χτυπημένη η σερβιτόρα της καφετέριας και της λέει εάν χρειάζεσαι βοήθεια, πες μου. Το κορίτσι παίρνει θάρρος και λίγο αργότερα, σπεύδει τρέχοντας στην καφετέρια και ζητάει βοήθεια, οι άνθρωποι την κρύβουν, ο κακοποιητής την ψάχνει με τη μηχανή γύρω-γύρω», περιγράφει από την πλευρά της η εκ των συνηγόρων της 18χρονης, Αντωνία Λεγάκη.
Η νεαρή κοπέλα από την ηλικία των 11 ετών υφίστατο σεξουαλική κακοποίηση από τον πατέρα της. Η σχέση της με τον αστυνομικό φάνηκε αρχικά σαν μια οδός διαφυγής πριν μετατραπεί σε εφιάλτη. Με απειλές για τη ζωή της, ο αστυνομικός την εξανάγκασε να εκδίδεται, με τον ίδιο να εισπράττει την αμοιβή. Στην κατάθεσή της, η 18χρονη κάνει λόγο για ύπαρξη ιστοτόπου μέσω του οποίου κλείνονταν τα ραντεβού, τον οποίον και κατονομάζει. Επρόκειτο για ένα οργανωμένο κύκλωμα με πολλά θύματα, στο οποίο εμπλεκόταν τουλάχιστον ένα ακόμη άτομο, στρατιωτικός στο επάγγελμα. Ο αστυνομικός, σύμφωνα με την κατάθεση της 18χρονης, προμηθευόταν και διοχέτευε στις κοπέλες που εξαναγκάζονταν σε πορνεία κοκαΐνη από έμπορο ναρκωτικών, ιδιοκτήτη καφετέριας στην Αργυρούπολη. «Εγώ δεν έκανα ποτέ χρήση ναρκωτικών και θέλω να πω ότι ο Δ. μία φορά με χτύπησε επειδή μου πρότεινε να κάνω κοκαΐνη και εγώ το αρνήθηκα», περιγράφει η νεαρή κοπέλα. Η σωματική και σεξουαλική κακοποίηση ήταν διαρκής, μέχρι το Σάββατο όπου η 18χρονη κατάφερε να διαφύγει και να αναζητήσει βοήθεια στη γειτονική καφετέρια.
Πίσω από τον ανθρώπινο πόνο και τις ανατριχιαστικές λεπτομέρειες για τα όσα υπέφερε η νεαρή κοπέλα, που τα τελευταία 24ωρα κατέκλυσαν τα ΜΜΕ, αναδύεται η ύπαρξη ενός οργανωμένου δικτύου trafficking, μέλος του οποίου ήταν και ο μαστροπός αστυνομικός. Από την αστυνομία διερευνάται ενδεχόμενη σύνδεση του κυκλώματος με οίκους ανοχής και καταστήματα σε άλλες περιοχές του Λεκανοπεδίου. Παρόλα αυτά, από την επόμενη κιόλας μέρα της αποκάλυψης του εγκλήματος, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης έσπευσε να το υποβαθμίσει σε μία υπόθεση «ενδοοικογενειακής βίας» (sic). Σε δηλώσεις του, το μεσημέρι της Κυριακής, έκανε λόγο για προσπάθεια «πολιτικής εκμετάλλευσης» της υπόθεσης, σημειώνοντας στη συνέχεια ότι «το περιστατικό που οδήγησε στις δύο συλλήψεις αναδεικνύει αποκρουστικές πτυχές της ενδοοικογενειακής βίας, ενός διαχρονικού προβλήματος που αποτελεί όνειδος για τις κοινωνίες».
Είναι ειρωνικό όμως, με αυτή τη δήλωση ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης αντί να αποδομήσει, όπως ήλπιζε, τις αιτιάσεις περί απόπειρας συγκάλυψης από την ΕΛΑΣ, ζήτημα που πρώτοι ανέδειξαν οι δικηγόροι Γιάννης Μυκωνιάτης και Αντωνία Λεγάκη ήδη από το βράδυ του Σαββάτου, στην πραγματικότητα τις επιβεβαίωσε, καθώς εμφανίστηκε να δίνει «γραμμή» υποβάθμισης της εξαιρετικά σοβαρής υπόθεσης. «Γραμμή» που ήδη από το προηγούμενο βράδυ είχε συμπυκνωθεί στο περίφημο «η πολλή δημοσιότητα βλάπτει», που ειπώθηκε από αστυνομικό στους δικηγόρους, αλλά και στη «χαλαρή» αντιμετώπιση του συλληφθέντος αστυνομικού, που του έδωσε τη δυνατότητα να εξαφανίσει το λάπτοπ του.
Στην πραγματικότητα, η «πολλή δημοσιότητα» ήταν αυτή που εξασφάλισε ότι η υπόθεση δεν θα κλείσει άρον-άρον ως μια τραγική πλην συνήθης περίπτωση «ενδοοικογενειακής βίας». Η «πολλή δημοσιότητα» άλλωστε είχε ως αποτέλεσμα το απόγευμα της Δευτέρας να πλημμυρίσουν οι δρόμοι της Ηλιούπολης από εκατοντάδες διαδηλωτές ενάντια στα κυκλώματα trafficking. Περίπου 2.000 άτομα πραγματοποίησαν πορεία από την κεντρική πλατεία της Ηλιούπολης προς το τοπικό αστυνομικό τμήμα, το οποίο φυλασσόταν από ισχυρές δυνάμεις των ΜΑΤ. «Ούτε στην Ηλιούπολη ούτε πουθενά, τσακίζουμε το trafficking σε κάθε γειτονιά» και «ΕΛΑΣ-Ελλήνων-αστυνομικών, ρουφιάνων δολοφόνων και προαγωγών», ήταν κάποια από τα συνθήματα που δόνησαν τους δρόμους του νοτίου προαστίου της Αθήνας.
Οι χιλιάδες διαδηλωτές της Δευτέρας, οι μαχόμενοι δικηγόροι και οι συλλογικότητες γειτονιάς, πατώντας πάνω στην αυθόρμητη πράξη αλληλεγγύης της εργαζόμενης στο καφέ που αμέσως προσέφερε κάθε δυνατή στήριξη στη 18χρονη, έφεραν στο προσκήνιο ένα ζήτημα που η ΕΛΑΣ και η πολιτική της ηγεσία (επιλέγουν να) κάνουν πως δεν βλέπουν, στην καλύτερη περίπτωση: Τη θεαματική ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της μαφίας, «πλοκάμια» της οποίας επικοινωνούν και αλληλοδιαπλέκονται με τον κρατικό μηχανισμό και τμήματα του βαθέως κράτους. Της μαφίας που αναπτύσσει τις δραστηριότητές της «μέρα μεσημέρι» ενόσω η ΕΛΑΣ ασχολείται με το να κυνηγάει νέους σε παγκάκια και πλατείες, αφού όπως προ μηνών είχε δηλώσει ο διοικητής του ΑΤ Εξαρχείων, προτεραιότητα της αστυνομίας αποτελεί το «πολιτικό έγκλημα».
Όπως σχολιάζει σε σχετική ανακοίνωση η τοπική επιτροπή Νοτίων της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, «η φρικτή υπόθεση σωματεμπορίας στην Ηλιούπολη αποκαλύπτει κυκλώματα trafficking μέσα στις ίδιες τις γειτονιές μας, προφανώς με πλάτες στην αστυνομία και το κράτος, χλιδάτη πελατεία για να μπορεί να πληρώνει και να αισθάνεται ασυλία, μια ολόκληρη κερδοφόρα καπιταλιστική βιομηχανία του σεξ και του πορνό (με νόμιμες εταιρείες και παράνομα παρακλάδια), με διασυνδέσεις και με άλλα εγκληματικά κυκλώματα, που δραστηριοποιούνται σε άλλους επικερδείς τομείς (ναρκωτικά, όπλα, προστασία κλπ.). Αυτόν όλο τον βούρκο θέλουν να προστατεύσουν κρατικοί μηχανισμοί, τώρα που έσπασε ένα απόστημα, χάρη στο άλμα προς την ελευθερία της 18χρονης κοπέλας».
Γ. Μυκωνιάτης: «Και άλλες κοπέλες ετοιμάζονται να καταθέσουν»
Μιλώντας στο Πριν ο Γιάννης Μυκωνιάτης, εκ των συνηγόρων της 18χρονης μαζί με την Αντωνία Λεγάκη, τονίζει την αξία της αλληλεγγύης όπως αναδείχθηκε από την υπόθεση της νεαρής κοπέλας, με τη στάση της εργαζόμενης στο καφέ όπου κατέφυγε όταν ξέφυγε από το σπίτι-κολαστήριο, αλλά και των συλλογικοτήτων γειτονιάς. Αποκαλύπτει δε ότι οι καταγγελίες «έρχονται σαν ντόμινο», καθώς και άλλες κοπέλες ετοιμάζονται να μιλήσουν για τα όσα έχουν βιώσει.
Αναλυτικά, ο Γιάννης Μυκωνιάτης σημειώνει: «Πριν λίγες μέρες μια 18χρονη κοπέλα βρήκε το θάρρος να σπάσει την σιωπή της και να καταγγείλει τον κακοποιητή αστυνομικό που την εξέδιδε. Χάρη στο θάρρος αυτής της κοπέλας οι καταγγελίες έρχονται σαν ντόμινο. Και άλλες κοπέλες ετοιμάζονται να καταθέσουν και αυτές με την σειρά τους τα όσα βίωσαν. Για μένα, έχει σημασία να ειπωθεί πως δεν γίνεται να μιλάμε για μεμονωμένα γεγονότα καθώς χιλιάδες γυναίκες, ΛΟΑΤΚΙ, άτομα που είναι διαφορετικά, βιώνουν καθημερινά την βία των πατριαρχικών σχέσεων που διέπουν την κοινωνία μας. Αν κάτι άλλο αναδεικνύει επίσης αυτή η υπόθεση είναι η τεράστια έλλειψη δημόσιων δομών οι οποίες θα αναλάβουν την στήριξη των θυμάτων ώστε να μπορέσουν να ξεφύγουν από το κακοποιητικό τους περιβάλλον. Εμείς από την πλευρά μας ας κρατήσουμε την γενναία στάση της εργαζόμενης που δεν κοίταξε την δουλειά της, την κρίσιμη συνεισφορά των φεμινιστικών συλλογικοτήτων που από την πρώτη στιγμή κινητοποιήθηκαν ώστε η 18χρονη κοπέλα να αποκτήσει νομική στήριξη και να πάρει δημοσιότητα η υπόθεση. Σε μια κοινωνία που η έμφυλη βία, η καταστολή και η περιστολή εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων είναι κανονικότητα, ως δικηγόροι που θέλουμε να εκφράσουμε μία διαφορετική αντίληψη από την κυρίαρχη για το τι δικηγορία θέλουμε σήμερα, έχουμε επιλέξει συνειδητά να είμαστε πάντα από την πλευρά των “από κάτω”, των θυμάτων. Με τις εργαζόμενες».
«Θα σταθούμε αλληλέγγυα στις επιζώσες έμφυλης βίας. Στεκόμαστε δίπλα στις καταγγέλλουσες και τις φεμινιστικές ομάδες που δίνουν την μάχη για την εξάλειψη της έμφυλης καταπίεσης και των εγκλημάτων που αυτές γεννούν», σημειώνει από την πλευρά της η αντικαπιταλιστική δημοτική κίνηση Μαχόμενη Ηλιούπολη, αναδεικνύοντας παράλληλα την ανυπαρξία δομών που να επιτρέπουν σε γυναίκες και ΛΟΑΤΚΙ άτομα να καταγγέλλουν με ασφάλεια περιστατικά κακοποίησης. «Η υπόθεση της 18χρονης αναδεικνύει μεταξύ άλλων την αξία των συλλογικοτήτων γειτονιάς και της αλληλεγγύης σε όλα τα επίπεδα», λέει στο Πριν μέλος της συλλογικότητας Witches of the South.