της Ντ.Χαριτάτου
Η πρώτη παρέμβαση της νέας περιφερειάρχη Αττικής Ρ. Δούρου, στο πεδίο της διαχείρισης των απορριμμάτων προκάλεσε περισσότερα ερωτήματα από τις απαντήσεις που έδωσε σχετικά με τις προθέσεις της νέας διοίκησης της Περιφέρειας Αττικής στο συγκεκριμένο μέτωπο.
Στις 2 Οκτωβρίου η Ρ. Δούρου έστειλε προς τους δημάρχους του λεκανοπεδίου επιστολή καλώντας τους «να κάνουν το πρώτο βήμα» προκειμένου «να μπουν οι βάσεις για μια διαφορετική φιλοσοφία στη διαχείριση των απορριμμάτων, οικονομικά και οικολογικά δίκαιη και βιώσιμη».
Κι ενώ το διαρκώς ογκούμενο πρόβλημα των απορριμμάτων στην Αττική, προκειμένου να επιλυθεί προς όφελος της κοινωνικής πλειοψηφίας, απαιτεί πρωτίστως ρητώς διατυπωμένη πολιτική βούληση, η οποία θα καταλήγει σε συγκεκριμένες κατευθύνσεις και μέτρα υλοποίησης αυτών, η Ρ. Δούρου περιορίζεται σε διαπιστώσεις και γενικότητες όσο αφορά το διά ταύτα.
Η μόνη σαφώς διατυπωμένη πρόθεση της Ρ. Δούρου, για την ακύρωση των διαγωνιστικών διαδικασιών για τις τέσσερεις μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων στην Αττική, προκάλεσε τις έντονες αντιδράσεις από την πλευρά της κυβέρνησης και των σχετιζόμενων με τα σκουπίδια επιχειρηματικών συμφερόντων.
Αντιδράσεις εύλογες από την πλευρά του υπουργού Εσωτερικών Αργ. Ντινόπουλου («Θέλετε να δημιουργήσετε κοινωνική αναταραχή, βγάζοντας τα σκουπίδια στους δρόμους» δήλωσε), του προκατόχου της Ρ. Δούρου, Γ. Σγουρού («Θέλετε να κάνετε την Αττική Νάπολη των Βαλκανίων») και των επιχειρηματιών των σκουπιδιών, πλην όμως αυτή καθ’ αυτή η κίνηση, από μόνη της, δεν αποτελεί την αναγκαία προϋπόθεση για μια «άλλου τύπου» διαχείριση των απορριμμάτων, σε ουσιαστική ρήξη με τις επιλογές του κεφαλαίου που δραστηριοποιείται στο συγκεκριμένο τομέα.
Τα υπόλοιπα που αναφέρονται στην επιστολή της Ρ. Δούρου επιδέχονται πολλές ερμηνείες, γεγονός που δείχνει ότι δεν είναι έτοιμη (;) να αναμετρηθεί με τα δύσκολα.
Συγκεκριμένα μπορεί να κατακεραυνώνεται το υφιστάμενο σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων σαν «μήτρα παραγωγής σκανδάλων, καταστροφικό για την υγεία των πολιτών και το περιβάλλον», δεν διευκρινίζεται όμως προς όφελος ποιου θα λειτουργεί το «νέο» που επικαλείται. Και αν για τη συντάκτρια της επιστολής η απάντηση είναι… ευκόλως εννοούμενη, γιατί δεν διατυπώνεται σαφής δέσμευση για την ικανοποίηση του αιτήματος των κατοίκων της Φυλής για το «άμεσο, οριστικό και αμετάκλητο κλείσιμο του ΧΥΤΑ»;
Η επίκληση της «νομιμότητας σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των απορριμμάτων» και η αποδοχή του υφιστάμενου εθνικού και ευρωπαϊκού νομοθετικού πλαισίου δεν κλείνει την πόρτα στα επιχειρηματικά συμφέροντα. Το ευρωπαϊκό πλαίσιο –στο οποίο έχει εναρμονιστεί το αντίστοιχο εθνικό– επιβάλει τη συμμετοχή ιδιωτών! Και αν το θέμα για τη Ρ. Δούρου είναι «καλή ή κακή επιχειρηματικότητα», θα πρέπει να γνωρίζει ότι μικρή σημασία έχει το… επίθετο, στο βαθμό που η ουσία είναι το… καπιταλιστικό κέρδος.
Το παραπάνω αποκτά ιδιαίτερη σημασία μιας και από την επιστολή της περιφερειάρχη απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά στον δημόσιο χαρακτήρα που θα πρέπει να έχει ένα «σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων». Όχι μόνο με την έννοια της χρηματοδότησης από το δημόσιο ταμείο αλλά και με την έννοια της λειτουργίας του με κριτήριο την εξυπηρέτηση της κοινωνικής πλειοψηφίας και την προστασία του περιβάλλοντος.
Το να καλεί η περιφέρεια τους δημάρχους να εκπονήσουν «τοπικά σχέδια διαχείρισης απορριμμάτων» δεν αποδεικνύει τις προθέσεις της να αλλάξει ρότα στη μέχρι σήμερα πολιτική διαχείρισης των σκουπιδιών. Πολύ περισσότερο όταν ενημερώνει τις δημοτικές αρχές ότι έχει λάβει υπόψη «τους πολιτικούς, περιβαλλοντικούς και οικονομικούς όρους».
Εύλογα λοιπόν διερωτάται κανείς στο πλαίσιο ποιων «πολιτικών και οικονομικών όρων» καλούνται οι δήμαρχοι να εκπονήσουν τοπικά σχέδια δράσης για τα απορρίμματα; Αυτών που έχουν επιβάλει τα Μνημόνια, οι δανειακές συμβάσεις και ο υποχρεωτικός «γύψος» στις δαπάνες των δήμων; Θυμίζουμε ότι η πλειοψηφία των δημάρχων της Αττικής, με βάση την πολιτική τους καταγωγή και τοποθέτηση, αποδέχεται τους υφιστάμενους οικονομικούς όρους αλλά και τις κυρίαρχες πολιτικές επιλογές.
Και αν η απάντηση στο ερώτημα της οικονομικής χρηματοδότησης του… νέου συστήματος είναι «ο αναπροσανατολισμός των κονδυλίων» του ΕΣΠΑ, τονίζεται ότι αυτά δεν δίνονται χωρίς όρους και προϋποθέσεις, οι οποίες –και για το νέο ΕΣΠΑ– δεν είναι άλλες από την εναρμόνιση των δικαιούχων με το οικονομικό πλαίσιο της τελευταίας πενταετίας.
Η Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην Αττική (ΑΑΑ) εξέδωσε ανακοίνωση σχετική με την πρωτοβουλία της Ρ. Δούρου, ενώ στη συνέλευση της προηγούμενης Κυριακής παρουσιάστηκε εισήγηση που περιγράφει αναλυτικά τις θέσεις του σχήματος για τη διαχείριση των απορριμμάτων στην Αττική (αναλυτικά στο anticapitalist-attiki.blogspot.gr)
Η ΑΑΑ εκτιμά ότι το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Αττική και στις λοιπές περιφέρειες δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί χωρίς συνολική σύγκρουση με το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο, το οποίο είναι κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της άρχουσας τάξης και της λειτουργίας του καπιταλιστικού συστήματος, ώστε να μεταφέρονται όλα τα οικονομικά και άλλα κόστη της διαχείρισης των απορριμμάτων και του περιβάλλοντος στη λαϊκή πλειοψηφία.
Στην ανακοίνωση τονίζεται ότι «επιβάλλεται η δημιουργία ενός δημοσίου συστήματος διαχείρισης απορριμμάτων, με ενδιάμεσες διαδημοτικές δομές και πλήρη πρόληψη, μείωση, διαλογή στην πηγή, ανακύκλωση, επαναχρησιμοποίηση. Με προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας των κατοίκων».