του Γεράσιμου Λιβιτσάνου
Μνημόνια…για πάντα, ένα το κρατούμενο, σημαίνει η προ-νομοθέτηση μνημονίου έως το 2020, με περικοπές συντάξεων και νέα φοροεπιδρομή στα λαϊκά εισοδήματα! Με αυτό το αποτέλεσμα να είναι το μόνο που προσδιορίζεται με σαφήνεια, η κυβέρνηση πανηγυρίζει από την Παρασκευή για την «καταρχήν συμφωνία» στο κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης.
Την ίδια στιγμή, ο υπουργός Οικονομίας Ευκλείδης Τσακαλώτος μιλά για μέτρα που «θα στενοχωρήσουν» το λαό σαν να είναι …συναισθηματικό το θέμα της συνολικής περικοπής συντάξεων της τάξης του 30% που θα οδηγήσει πλατιά λαϊκά στρώματα στην οικονομική ασφυξία και την απόγνωση. Στην ίδια κατεύθυνση θα λειτουργήσει και η μείωση του αφορολόγητου ορίου που θα φτάσει στα 5.600 ευρώ.
Αυτές μάλλον λογίζονται ως οι …«λογικές» προτάσεις των δανειστών σε μια οικονομία όπως η ελληνική, όπου έχει μειωθεί το ΑΕΠ κατά 25% με το βάρος αυτό να επωμίζονται μισθωτοί και συνταξιούχοι. Ο υπουργός Οικονομικών υποστήριξε ότι στις τελευταίες επαφές έφυγαν από το τραπέζι οι «παράλογες απαιτήσεις». Έτσι, το 2019 θα υπάρξουν μειώσεις στις συντάξεις της τάξης του 1% του ΑΕΠ ενώ οι νέοι φόροι του 2020 θα πρέπει να φτάσουν το ίδιο ποσοστό, δηλαδή 1,8 δισ. ευρώ. Αυτά εντάσσονται στο συνολικό πακέτο μέτρων των 3,6 δισ. ευρώ, για το οποίο ούτως ή άλλως έχει δεσμευθεί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Τα πρωτογενή πλεονάσματα που πρέπει να πιαστούν τα επόμενα χρόνια παραμένουν στο 3,5% που πρέπει να καταγραφεί στο τέλος του 2018.
Τα παραπάνω συνιστούν τη βάση πάνω στην οποία θα «κλείσει» η καταρχήν συμφωνία με τα τεχνικά κλιμάκια τα οποία θα επιστρέψουν στην Ελλάδα. Πάντως ο επικεφαλής του Eurogroup Γέρουν Ντάισελμπλουμ έβαλε τη δική του «πινελιά» στην ερμηνεία του πράγματος, λέγοντας πως «όλα εξαρτώνται από τους στόχους που θα επιτευχθούν» και παραπέμποντας στη νέα αξιολόγηση που θα υπάρξει το 2018. Το επόμενο βήμα είναι η περίφημη Εαρινή Σύνοδος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και οι εκτιμήσεις που θα κάνει για το ελληνικό δημόσιο χρέος. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η συμφωνία πάει πακέτο με την εξέλιξη αυτή. Δηλαδή τη διατύπωση των ζητουμένων του ΔΝΤ και τη διαπραγμάτευση με τους Ευρωπαίους για το κόστος της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. Εκ μέρους του οργανισμού, ο εκπρόσωπός του Τζέρι Ράις δήλωσε πως υπάρχουν «καλές προοπτικές για την επιτυχή ολοκλήρωση των διαβουλεύσεων επί των εκκρεμών ζητημάτων της δεύτερης αξιολόγησης». Στον —επικοινωνιακό κατά βάση— αντίποδα, η κυβέρνηση μιλά για «συμβιβασμό». Επαίρεται ότι δεν τίθεται θέμα μη επαναφοράς των συλλογικών συμβάσεων, αύξησης του ορίου απολύσεων και θεσμοθέτησης της ανταπεργίας (lock out). Πάντως ο Ε. Τσακαλώτος, μιλώντας για τα όσα έχουν συμφωνηθεί στα εργασιακά, υποστήριξε ότι υπήρξε σύγκλιση «σε κάτι που προσεγγίζει την κανονικότητα από τον Σεπτέμβριο του 2018», αναφέροντας ότι θα τηρηθεί η αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης χωρίς όμως περαιτέρω διευκρινίσεις. Η αρμόδια υπουργός Ε. Αχτσιόγλου δήλωσε ότι θα έχουμε αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο στα θέματα της συνδικαλιστικής δράσης, χωρίς αναφορά στη διατήρηση του 1264/82. Επίσης, οι κυβερνώντες επιμένουν στη λογική του μηδενικού δημοσιονομικού αποτελέσματος των μέτρων, υποστηρίζοντας ότι θα ληφθούν και θα νομοθετηθούν παράλληλα «θετικά μέτρα» της τάξης του 1% το 2018 και το 2019. Ο υπουργός Οικονομικών αναφέρθηκε σε μείωση της συμμετοχής των συνταξιούχων στο φάρμακο και σε κονδύλι 1,8 δισ. ευρώ που θα διατεθούν για προβλήματα των λαϊκών στρωμάτων.
Την αναμενόμενη υποδοχή είχαν οι ανακοινώσεις αυτές από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, με τη Νέα Δημοκρατία, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι να ασκούν κριτική όχι στα μέτρα καθεαυτά αλλά στην καθυστέρηση για το κλείσιμο της συμφωνίας. Καμία συγκεκριμένη αναφορά δεν έγινε στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων, ενώ μένει ανοιχτό το πότε τα συμφωνηθέντα —εφόσον ολοκληρωθούν οι τεχνικές διαπραγματεύσεις— θα πάρουν τη μορφή πολυνομοσχεδίου ώστε να ψηφιστούν. Επίσης, ανοιχτό παραμένει το πόσα νέα προνόμια θα θεσμοθετηθούν για το κεφάλαιο αφού εκεί παραπέμπει η δήλωση του ευρωπαίου επίτροπου Πιέρ Μοσκοβισί που έκανε λόγο για περιθώρια να ενισχυθεί η ανάπτυξη.