Δημήτρης Σταμούλης
▸ Περίπου 150 εισηγμένες εταιρείες εμφάνισαν καθαρά κέρδη 11,484 δισ. ευρώ, κάτω οι πραγματικοί μισθοί 27% σε σχέση με το 2011
Εσπασαν κάθε ιστορικό ρεκόρ τα κέρδη των ελληνικών εισηγμένων εταιρειών το 2024, ενώ προς ρεκόρ οδεύουν και τα μερίσματα που θα διανείμουν δεκάδες εταιρείες στους μετόχους τους φέτος. Χορός δισ. ευρώ για το μεγάλο κεφάλαιο, που δεν πτοείται ούτε από το κόστος ενέργειας ούτε από τις έτσι κι αλλιώς «αυξήσεις-ψίχουλα» στον κατώτατο μισθό που έδωσε η κυβέρνηση, καθώς υποτίθεται ότι ο «επιχειρηματικός κόσμος» δεν μπορεί να… αντέξει μεγαλύτερες, ενώ πακτωλός εκατομμυρίων εισρέει στα ταμεία των μεγάλων εταιρειών από το Ταμείο Ανάκαμψης και άλλους ευρωπαϊκούς πόρους.
Ειδικότερα, οι 149 εισηγμένες εταιρείες που δημοσίευσαν αποτελέσματα –τράπεζες, επενδυτικές, ασφαλιστικές κ.α.– εμφάνισαν καθαρά κέρδη 11,484 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 2,2% σε ετήσια βάση, και σπάζοντας το προηγούμενο ρεκόρ του 2023 (10,81 δισ. ευρώ), το οποίο θεωρήθηκε έτος ορόσημο για τον εγχώριο καπιταλισμό. Όμως ενδεικτικά του «πάρτι κερδών» για το ελληνικό κεφάλαιο είναι και άλλα μεγέθη, όπως: τα λειτουργικά κέρδη στις εμποροβιομηχανικές εταιρείες, τα οποία σκαρφάλωσαν επίσης σε ιστορικά υψηλά, στα 15,353 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 4,6%· ο κύκλος εργασιών που αυξήθηκε κατά 4,9%, σε σχέση με το 2023, στα 98,755 δισ. ευρώ· τα μερίσματα που κι αυτά κινούνται προς ιστορικό υψηλό, καθώς 65 εισηγμένες έχουν ανακοινώσει μέρισμα ή χρηματική διανομή προς τους μετόχους τους, συνολικού ύψους 4,78 δισ. ευρώ, ήδη ρεκόρ 17ετίας και πιο πάνω από την περσινή διανομή, ενώ εκτιμάται ότι το συνολικό μέγεθος των μερισμάτων 87 εταιρειών θα ανέλθει στα 5,36 δισ. ευρώ σπάζοντας το υψηλό του 2007· επίσης οι τέσσερις στις πέντε εισηγμένες παρουσίασαν κέρδη.
Έκρηξη κερδών κατέγραψε ο «χιλιοσωσμένος» από τον ελληνικό λαό τραπεζικός κλάδος, καθώς τα αθροιστικά κέρδη των συστημικών τραπεζών έφτασαν το 2024 τα 4,6 δισ. ευρώ, ενώ τα καθαρά κέρδη των τραπεζών το α’ τρίμηνο του 2025 έφτασαν τα 1,242 δισ. ευρώ. Μόνο από τόκους και προμήθειες έβγαλαν πάνω από 2,6 δισ. ευρώ! Τεράστια κέρδη παρουσίασαν βιομηχανίες και κατασκευαστικές επιχειρήσεις, όπως Τιτάν, Metlen (Μυτιληναίος), Viohalco (Στασινόπουλος), Coca – Cola HBC, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (πενταπλάσια καθαρά κέρδη από το 2023), Aktor (τριπλάσιος τζίρος). Η πιο κερδοφόρα εταιρεία του 2024 ήταν η Eurobank (καθαρά κέρδη 1,44 δισ.) και η πιο μεγάλη βάσει τζίρου η Helleniq Energy (πρώην ΕΛΠΕ).
Τα μυθικά κέρδη των καπιταλιστών δεν είναι αποτέλεσμα της «συνετούς επιχειρηματικότητας», των «έξυπνων επιλογών» των αφεντικών ή του «ευνοϊκού επιχειρηματικού περιβάλλοντος» της κυβέρνησης. Αλλά της ληστρικής εκμετάλλευσης του κόσμου της εργασίας στη χώρα μας όπου τα εργατικά δικαιώματα έχουν «βαλκανοποιηθεί» λόγω των πολιτικών της ΕΕ! Το 2025 ο μέσος πραγματικός μισθός παραμένει 9% μικρότερος απ’ ό,τι ήταν το 2011, ενώ εάν υπολογιστεί ο πληθωρισμός της τελευταίας 15ετίας, η πραγματική μείωση των μισθών φτάνει το 27%! Σήμερα ο μέσος μισθός προσεγγίζει τον κατώτατο, με έναν στους δύο εργαζομένους (46,5%) να παίρνειμέχρι 1.000 ευρώ μεικτά! Από την άλλη, οι πενιχροί μισθοί εξωθούν τους εργαζόμενους στην Ελλάδα να δουλεύουν όλο και περισσότερες ώρες, τις πιο πολλές σε όλη την ΕΕ για το 2024 (Eurostat) και πιο συγκεκριμένα, 39,8 ώρες την εβδομάδα κατά μέσο όρο. Τέσσερις ώρες παραπάνω την εβδομάδα απ’ ότι στην Ευρώπη.
Σε αυτό το φόντο η κυβέρνηση ετοιμάζει το τρίτο κύμα σαρωτικών αντιδραστικών ανατροπών στα εργασιακά με νέο νομοσχέδιο, αυτή τη φορά της Κεραμέως ,που σύμφωνα με κυβερνητικές διαρροές έρχεται να εμπλουτίσει το «μενού» των ευέλικτων μορφών εργασίας: δουλειά έως και 13 ώρες την ημέρα σε διαφορετικούς εργοδότες, αντί για πληρωμένες υπερωρίες, επιστροφή σε ρεπό, «δοκιμαστικές» προσλήψεις για ένα εξάμηνο, απολύσεις εξπρές μέσω… κινητού, «ξεμπλοκάρισμα» των περιβόητων συμβάσεων «μηδενικών ωρών» για το τουριστικό κεφάλαιο.
Όσον αφορά τους μισθούς, τον Ιανουάριο του 2025 (Eurostat), 10 χώρες της ΕΕ είχαν κατώτατους κάτω των 1.000 ευρώ (μεικτά) μηνιαίως, και ανάμεσά τους ήταν και η Ελλάδα με 830 ευρώ τότε, που ήταν στα «πατώματα» της ΕΕ, ενώ μετά τον Απρίλιο υπήρξε αύξηση μόλις 1,2 ευρώ τη μέρα. Ενδεικτικό της δήθεν… σύγκλισης με την ΕΕ είναι ότι ο ελληνικός κατώτατος μισθός είναι περίπου τρεις φορές χαμηλότερος από τον υψηλότερο κατώτατο στην ΕΕ. Σύμφωνα με το ΚΕΠΕ, στη διάρκεια των 15 ετών που έχουν μεσολαβήσει από το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, η Ελλάδα εμφανίζεται πλέον ως η δεύτερη πιο φτωχή χώρα της ΕΕ των 27, μετά τη Βουλγαρία, με βάση το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, μετρούμενο σε όρους αγοραστικής δύναμης, ενώ η ελληνική οικονομία κατέχει την τελευταία θέση του μέσου μισθού ανά δεδουλευμένη ώρα εργασίας, όταν το μερίδιο των κερδών μεγεθύνεται συστηματικά, φτάνοντας να είναι το τρίτο υψηλότερο ανάμεσα στα κράτη-μέλη.
Αυτή η γκρίζα πραγματικότητα που βιώνει ο ελληνικός λαός αποτυπώθηκε γλαφυρά σε πρόσφατη έρευνα του ΙΝΕ ΓΣΕΕ, όπου έξι στους 10 εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα απάντησαν πως ο μισθός τους δεν επαρκεί για την κάλυψη των μηνιαίων εξόδων, ενώ σχεδόν 9 στους 10 έχουν αναγκαστεί να μειώσουν τις δαπάνες τους σε βασικά είδη διατροφής προκειμένου να τα βγάλουν πέρα. Σε ό,τι αφορά τους μισθούς, το 43% των εργαζομένων δήλωσε ότι έλαβε αύξηση το 2024, ποσοστό που σε σημαντικό βαθμό συμπίπτει με το ποσοστό όσων αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, ενώ το 57% των εργαζομένων δήλωσε ότι δεν είχε αύξηση στο ύψος του μισθού του.
Πώς λοιπόν ακόμα και το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής να μη βγάλει την εκτίμηση ότι κάπου στο μακρινό 2033 το ελληνικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ θα έχει επιστρέψει στα επίπεδα του 2007…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν στο φύλλο 17-18 Μαϊου