Γιάννης Ελαφρός
Τεχνοκρατικό ψαλίδισμα των μισθών από την κυβέρνηση, τσεκούρι υπέρ κεφαλαίου από την ΕΕ
Η κυβερνητική προπαγάνδα έχει ξεπεράσει κάθε όριο, στην προσπάθειά της να κάνει το μαύρο άσπρο. Στην περίπτωση όμως της ρύθμισης για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού έδωσε τα ρέστα της. Καταρχάς μας είπαν πως αυτός θα καθορίζεται από έναν… αλγόριθμο, άρα αντικειμενικά και τεχνοκρατικά… Δεν πρόκειται εδώ για κυβερνητική πολιτική και ταξική πάλη, δεν υπάρχουν συμφέροντα, πόσο θα πάρει ο εργάτης – πόσο θα κερδίσει ο εργοδότης, είναι θέμα αλγορίθμου! Βεβαίως ο αλγόριθμος υπολογίζει με βάση στοιχεία που βάζει η κυβέρνηση…. Τι σημαίνει αυτό; Πρώτο, άλλο ο γενικός επίσημος πληθωρισμός (που και κει γίνονται μαγειρέματα) και άλλο η ακρίβεια της καθημερινότητας. Για παράδειγμα, τα είδη διατροφής αυξάνονται με διπλάσιο ρυθμό απ’ ότι ο γενικός τιμάριθμος. Δεύτερο, ο «πληθωρισμός των φτωχών» είναι υψηλότερος. Σύμφωνα με στοιχεία του ΚΕΠΕ τη διετία 2020-2022 «έτρεξε» με ρυθμό 15,6% (για το 20% των πιο φτωχών νοικοκυριών), όταν για το 10% των πλουσιότερων ήταν 13,6%. Το 2024 τα φτωχά νοικοκυριά ξοδεύουν πάνω από το 55% του εισοδήματός τους για τρόφιμα και στέγη. Τρίτο, η σύνδεση του κατώτατου μισθού με την παραγωγικότητα σημαίνει σύνδεση με την εκμετάλλευση της εργασίας και τα κέρδη του κεφαλαίου. Τέταρτο, όλα αυτά εφαρμόστηκαν από φέτος στις συντάξεις και δίνουν ονομαστικές αυξήσεις κάτω από 2,5% (στην πράξη μειώσεις)! Και πέμπτο, ακόμα και με τα καλύτερα σενάρια, ο κατώτατος μισθός δεν μπορεί να κάνει ένα μεγάλο βήμα αύξησης, παρότι είναι εξαιρετικά χαμηλός, από τους χαμηλότερους της Ευρώπης, κάτω ακόμα και από τα 751 ευρώ του 2012 (με πολύ μικρότερες τιμές)!
Η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως τονίζει πως ο κατώτατος μισθός «κλειδώνει» και δεν μπορεί να μειωθεί. Να κλάψεις ή να γελάσεις; Ποιος μπορεί να ξεχάσει πως το 2012 με μια ψηφοφορία μέσα στη βουλή, κατ΄ εντολή της ΕΕ, του ΔΝΤ και του ΣΕΒ, ο κατώτατος μισθός περικόπηκε κατά 22% σε ένα βράδυ (32% για τους κάτω των 25 ετών), ενώ στους δημόσιους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους κόπηκε ο 13ος και 14ος μισθός; Στην πραγματικότητα, το νέο νομοσχέδιο της κυβέρνησης οδηγεί σε ένα σταθερό μηχανισμό μείωσης της πραγματικής αξίας του κατώτατου μισθού, όπως συμβαίνει ακόμα πιο εμφατικά με τον μέσο μισθό που παραμένει καθηλωμένος και λεηλατείται από την ακρίβεια. Την ώρα που η κυβέρνηση επαίρεται για τις αυξήσεις στον κατώτατο μισθό και υπόσχεται 950 ευρώ μικτά το… 2027, η σωρευτική αύξηση στις τιμές τροφίμων από το 2020 υπολογίστηκε την άνοιξη 30%, ενώ η αύξηση του μέσου μισθού 16% (Καθημερινή). Από τότε η κατάσταση χειροτέρευσε.
Το κυβερνητικό νομοσχέδιο είναι ακόμα πιο προκλητικό καθώς επιχειρεί να μονιμοποιήσει την κατάργηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων μεταξύ συνδικάτων και φορέων εργοδοτών, που επέβαλλαν τα μνημόνια το 2012 και διατήρησαν οι κυβερνήσεις των ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και ακροδεξιάς. Η κυβέρνηση έρχεται να ενσωματώσει οδηγία της ΕΕ για τις συλλογικές συμβάσεις (2041) και για «επαρκείς κατώτατους μισθούς». Η ΕΕ βέβαια αφήνει το ελεύθερο στα κράτη να ενσωματώσουν την οδηγία όπως θέλουν. Είναι πρόκληση βέβαια να εμφανίζεται η ΕΕ πως δήθεν νοιάζεται για τους εργαζόμενους, όταν επέβαλλε τις τρομερές περικοπές σε μισθούς και συντάξεις στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες των PIGS και κατήργησαν τις συλλογικές συμβάσεις. Πόσο γελοία είναι η κριτική διάφορων ευρω-αριστερών στην κυβέρνηση της ΝΔ πως δεν εφαρμόζει τις οδηγίες της ΕΕ!
Στην πράξη με τα συνδικάτα κτυπημένα, τους αντεργατικούς-αντιαπεργιακούς νόμους Αχτσιόγλου – Βρούτση – Χατζηδάκη, τα δικαστήρια που βγάζουν (σχεδόν) όλες τις απεργίες παράνομες, η εργατική τάξη βρίσκεται στην πρέσα της φτωχοποίησης και της βαθιάς εκμετάλλευσης, με τον (επίσημο) πληθωρισμό να ανεβαίνει ξανά τον Οκτώβριο στο 3,2% (παρά τις… ηρωικές προσπάθειες υπουργών και Μητσοτάκη). Έτσι, σήμερα συλλογικές συμβάσεις εργασίας καλύπτουν λιγότερο από το 25% των εργαζομένων. Τα πράγματα δεν είναι τόσο άσχημα… Είναι χειρότερα! Κι αυτό γιατί απ’ αυτές το 64%-72% (ανάλογα με το έτος) είναι χωρίς αυξήσεις(!) και οι υπόλοιπες έχουν συνήθως ονομαστικές αυξήσεις κάτω του πληθωρισμού (μελέτη Γιώργου Πισίνα).
Ο μικρός μισθός είναι ο ελέφαντας στο δωμάτιο, κρίσιμο ζήτημα η πάλη για αυξήσεις
Το θέμα των μισθών είναι το ζήτημα των ζητημάτων αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, είναι ο ελέφαντας μέσα στο δωμάτιο, που πασχίζουν να κρύψουν με κάθε τρόπο οι κυβερνητικοί και τα συστημικά ΜΜΕ. Αυτό είναι το μεγάλο κοινωνικό ζήτημα, αυτό συζητάει συνεχώς ο κόσμος της δουλειάς, γι’ αυτό δεν βγαίνει ο μήνας. Η μεγάλη αύξηση των μισθών, και του κατώτατου και του μέσου, με αποφασιστικό αγώνα και με πλήγμα στα κέρδη του κεφαλαίου πρέπει να είναι ο πρώτος στόχος του εργατικού κινήματος και της αντικαπιταλιστικής και σύγχρονα κομμουνιστικής Αριστεράς. Αύξηση των μισθών με συλλογικές συμβάσεις και πλήρη εργασιακά δικαιώματα, με σταθερές σχέσεις εργασίας και μείωση του χρόνου δουλειάς. Αγώνας για να κτυπηθεί η εκμετάλλευση της μισθωτής εργασίας, από τη σκοπιά της απελευθέρωσής της από τα καπιταλιστικά δεσμά.
Για να κερδηθούν σήμερα πραγματικές αυξήσεις χρειάζεται να ανατραπεί η κυβερνητική πολιτική και η συναίνεση των αστικών κομμάτων «αντιπολίτευσης», να προβληθούν αιτήματα πραγματικής βελτίωσης της θέσης της εργασίας (π.χ. κατώτατος μισθός και σύνταξη 1.200 ευρώ καθαρά, αύξηση τώρα 30% σε μισθούς και συντάξεις και αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή), να εκβιαστεί η εργοδοσία από μαζικούς και αποφασιστικούς αγώνες διαρκείας, με διαδηλώσεις, απεργίες, καταλήψεις, αποκλεισμούς-μπλοκαρίσματα της παραγωγής-διανομής και άλλες μορφές. Απαιτείται η πάλη να είναι στα χέρια των εργαζομένων, με συνελεύσεις και συντονισμό πρωτοβάθμιων σωματείων και επιτροπών αγώνα. Σε ρήξη με τον υποταγμένο αστικοποιημένο συνδικαλισμό των ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ, υπερβαίνοντας τον σχεδιασμό διαμαρτυρίας και χαμηλών προσδοκιών του ΠΑΜΕ. Με αυτή τη λογική μπορεί και πρέπει να δοθεί με όλες τις δυνάμεις η μάχη για την πανελλαδική πανεργατική απεργία στις 20 Νοέμβρη. Για να είναι ένας σταθμός στο ξεδίπλωμα αυτής της πάλης και όχι μια άσφαιρη ντουφεκιά στον αέρα. Για να κατεβάσει διακόπτες η εργατική τάξη και να τραντάξει τους δρόμους των πόλεων, ξεκαθαρίζοντας πως δεν θα γίνει η γενιά της μόνιμης φτώχειας ενώ δουλεύει από το πρωί μέχρι το βράδυ!