Μαρία Δημάκου
▸ Η απάτη στήθηκε πάνω στο πλαίσιο που είχε ορίσει η ΚΑΠ
Η έφοδος της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) και της ΕΛΑΣ στα γραφεία του ΟΠΕΚΕΠΕ (Αθήνα και Κρήτη) είναι το θέμα των ημερών. Δικαίωσε δημόσια τους καταγγέλλοντες από το 2020 φανερώνοντας με πάταγο το γεγονός μιας πολυετούς μπίζνας: «ΟΠΕΚΕΠΕ – Απάτη – Βοσκοτόπια». Προκαλούνται ερωτήματα: Ποιοι τα φάγαν; Φταίει ο ΟΠΕΚΕΠΕ; Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων; Η κυβέρνηση ή όλοι μαζί; Ακούμε εύκολες δηλώσεις τύπου «ευτυχώς που ήλθε η EPPO», «αυτά μόνο στην Ελλάδα γίνονται», «εάν αυτοί δεν τα τρώγαν δεν θα είχαν μειωθεί οι επιδοτήσεις μας». Η μπίζνα στηρίχθηκε πριν από όλα στην ΚΑΠ:
Πρώτο, κατά την περίοδο της ΚΑΠ 2014-2020 ο «καθένας» είχε το «νόμιμο» δικαίωμα να κάνει αίτηση μέσω ΟΣΔΕ_ΟΠΕΚΕΠΕ και να γίνει δικαιούχος βοσκοτοπικών δικαιωμάτων, δηλαδή επιδοτήσεων για πέντε με επτά έτη χωρίς την προϋπόθεση να διαθέτει ζώα, μόνο με ενοικιαστήριο (χειρόγραφο) ή Ε9 με ιδιοκτησία βοσκότοπου. Ο ίδιος την επόμενη χρονιά μπορούσε: α) «Νόμιμα» να πουλήσει αυτά τα δικαιώματα και να ξαναζητήσει νέα! β) Να ενοικιάσει σε τρίτο άτομο τον βοσκότοπο που δήλωσε πέρσι και να «ζητήσει» από τον ΟΠΕΚΕΠΕ να του διανείμουν νέο βοσκότοπο με την πάγια οδό της «Τεχνικής Λύσης», δηλαδή της τυχαίας δήλωσης βοσκοτόπων οπουδήποτε στην Ελλάδα μέσω αλγορίθμου! (Η Τεχνική Λύση ξεκίνησε το 2015 με έγκριση της ΕΕ).
Δεύτερο, κατά την περίοδο της ΚΑΠ 2023-2027 όσοι δεν πούλησαν τα βοσκοτοπικά τους δικαιώματα μπορούν να συνεχίσουν να λαμβάνουν «νόμιμα» αυτές τις βοσκοτοπικές επιδοτήσεις εφόσον αποδείξουν πλέον, ότι διαθέτουν και ζώα. Και κάπου εδώ παίρνουν προβάδισμα οι ψευδείς δηλώσεις ζωικού κεφαλαίου.
Να σημειωθεί ότι σε κάθε περίπτωση θεωρούνταν νόμιμη η οποιαδήποτε απόσταση έδρας από τον βοσκότοπο. Π.χ. ΑΦΜ από την Κρήτη με βοσκότοπο στο Βέρμιο ή στη Νάξο (δεν εννοούμε τον πραγματικά μετακινούμενο κτηνοτρόφο).
Οι καταγγελίες αποδεικνύουν τα εργαλεία-θεμέλια της απάτης:
▸ Ψεύτικα ενοικιαστήρια ή τίτλοι ιδιοκτησίας; Ναι! Η EPPO υπογραμμίζει στις 20/5/25 ότι «Μεταξύ του 2019 και του 2022, σημαντικός αριθμός ατόμων έλαβαν δικαιώματα ενίσχυσης βάσει ψευδών δηλώσεων (σχετικά με την ιδιοκτησία ή τη μίσθωση βοσκοτόπων)».
▸ Υπάρχει εμπλοκή του ΟΠΕΚΕΠΕ; Η EPPO λέει ναι: «Η εν λόγω παράνομη πρακτική μπορεί να έχει οργανωθεί συστηματικά με τη συμμετοχή μελών του Δ.Σ. και υπαλλήλων του ΟΠΕΚΕΠΕ»
▸ Οργανώθηκε σύστημα πληροφόρησης για τα «αδήλωτα», «ξεχασμένα» τεμάχια; Ναι, διότι χωρίς αυτό δεν στήνεται η «δουλειά».
▸ Υπήρξε απροκάλυπτη εμπλοκή πολιτικών κυβερνητικών στελεχών τόσο για να ακυρωθούν έλεγχοι όσο και για να αποδεσμευτούν επιδοτήσεις για τα επίμαχα ΑΦΜ. Επιπλέον τα «πόθεν έσχες μιλούν» για ξαφνική ιδιοκτησία βοσκοτόπων …
▸ Η κυβέρνηση ευθύνεται 100% αφού η EPPO ξεκαθαρίζει ότι ερευνάται το χρονικό διάστημα «μεταξύ του 2019 και του 2022» αλλά και επειδή αυτή διόριζε και διορίζει πάντα την διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Έτυχε ή πέτυχε αυτή η κατάσταση απάτης; Η ιστορία και η κοινή λογική τα λέει όλα:
Η πόρτα της απάτης άνοιξε από την ΕΕ το 2009 επιβάλλοντας την επιδότηση της κτηνοτροφίας με βάση την έκταση βοσκοτόπου και όχι με βάση το ζωικό κεφάλαιο. Συνειδητά δεν υπολόγισαν το πραγματικό γεγονός της ελληνικής ημι-σταβλισμένης οικογενειακής κτηνοτροφίας. Η ΕΕ μέσω ΚΑΠ έδωσε τις «υπερ-νόμιμες» δυνατότητες στους απατεώνες να βρουν «αχυράνθρωπους» (και) στους αγρότες, εξασφαλίζοντας τη βιτρίνα τους. Η ΕΕ ενέκρινε (18/12/2024) την «αύξηση» των βοσκοτόπων κατά 1.206.360 στρέμματα λες και γεννάει βοσκοτόπια η Ελλάδα! Στο site της EPPO (1-15/5/2025) διαβάζουμε για τέσσερις κομπίνες ευρωπαϊκών λαμογιών ύψους 3,4 δισ.(!), άρα δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο.
Η κυβέρνηση δεν θέλει να ρίξει «άπλετο φως» όπως ισχυρίζεται ο Κ. Τσιάρας, υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης. Γιατί εάν ήθελε, δεν θα καταργούσε τις διοικήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ που διαβίβαζαν υποθέσεις στον εισαγγελέα, θα είχε ζητήσει την επιστροφή των χρημάτων από τα λαμόγια και δεν θα άθροιζε τα πρόστιμα εκατομμυρίων (από ΕΕ) στη φορολόγηση του λαού.
Η κυβέρνηση θέλοντας να κερδίσει χρόνο, εντυπώσεις αλλά και αποφυγή δημόσιου ελέγχου ανακοινώνει πρώτο, ότι «τέρμα η Τεχνική Λύση από το 2025» αλλά το όποιο επόμενο σύστημα θα είναι έτοιμο σε 18 μήνες! Δεύτερο πως η πλατφόρμα δηλώσεων ΟΣΔΕ του ΟΠΕΚΕΠΕ θα λειτουργήσει μέσω ΑΑΔΕ (το 2026!) αποσιωπώντας ότι από το 2022 είναι στο gov.gr. Φανερός ο φόβος της αφού η πραγματική δέσμευση για τις πληρωμές των αγροτο-κτηνοτρόφων δεν «της βγαίνει».
Τελικά αυτές οι επιδοτήσεις είναι λίγες, πολύ περισσότερο καθώς έχει καταργηθεί κάθε δημόσιο σύστημα προστασίας!
Η υποκρισία πρέπει να λάβει τέλος! Το αγροτικό αλλά και το γεωτεχνικό κίνημα οφείλουν να ορθώσουν ανάστημα και φωνή απέναντι σε κυβέρνηση και ΕΕ ζητώντας:
▸ Επιστροφή χρημάτων από τους απατεώνες. Άμεσος επαναϋπολογισμός και αναδρομική καταβολή επιδοτήσεων για τα έτη 2019-2022 ειδικά στους κτηνοτρόφους.
▸ Αναδιάρθρωση των αλγορίθμων της «σύγκλισης». Άμεσα και αναδρομικά να εξοφλήσουν όλους τους αγρότες που πληρώθηκαν κάτω των ορίων για τα έτη 2023 και 2024.
Την ώρα που τα λαμόγια αρπάζουν τις επιδοτήσεις, η ενίσχυση στους παραγωγούς είναι πλήρως ανεπαρκής
▸ Όλοι οι αγρότες να λάβουν άμεσα και στο ακέραιο οτιδήποτε τους αναλογεί από την ΚΑΠ.
▸ Η διανομή των επιδοτήσεων να γίνεται από «Δημόσιο ΟΠΕΚΕΠΕ» για να υποχρεώνεται σε διαφάνεια και Δημόσιο Έλεγχο.
▸ Δημόσια παρέμβαση από τα Αγροτικά και τα Γεωτεχνικά Συνδικαλιστικά όργανα τα οποία είτε θα εκπροσωπούνται στη διοίκηση είτε θα έχουν πρόσβαση στα ετήσια δεδομένα.
▸ Βασικές δομικές αλλαγές στον ΟΠΕΚΕΠΕ: α) να αποκτήσει αυτόνομο μηχανογραφικό σύστημα για να σταματήσει ο εκβιασμός των παρόχων β) Άμεσες προσλήψεις επιστημονικού δυναμικού προκειμένου να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις χωρίς υστέρηση.
▸ Η συγκρότηση της διοίκησης του ΟΠΕΚΕΠΕ να βασίζεται στα σύγχρονα κριτήρια της αξιοκρατίας, της συνάφειας με το αντικείμενο και της αποφυγής πραγματικών ή εικαζόμενων συγκρούσεων συμφερόντων.
Τα άμεσα αυτά αιτήματα επιβίωσης των αγροτοκτηνοτρόφων -μαζί με αυτά των κινητοποιήσεων- πρέπει να συνδεθούν με ένα πρόγραμμα πάλης σε κοινό αγωνιστικό μέτωπο με τους εργαζόμενους και τη νεολαία που θα έχει ως στόχο τη σύγκρουση και έξοδο από την ΕΕ, την εθνικοποίηση-κρατικοποίηση των τραπεζών, τη διαγραφή του χιλιοπληρωμένου χρέους, τη δημιουργία μεγάλων διακλαδικών πρωτοβάθμιων-παραγωγικών συνεταιρισμών και ένα ενιαίο δημόσιο φορέα τροφίμων για να μπορέσουμε να αναπνεύσουμε.