«Πράσινη» ή «γκρι» ενέργεια; Όποια φέρνει περισσότερο κέρδος!

Κόσμος Ανάποδα

Γιώργος Παυλόπουλος

Εάν η σαουδαραβική Saudi Aramco ήταν χώρα, τότε με βάση τα ορυκτά καύσιμα που ελέγχει και εκμεταλλεύεται θα λάμβανε την τέταρτη θέση στη λίστα εκείνων που εκπέμπουν τις μεγαλύτερες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου, πίσω από Κίνα, ΗΠΑ και Ινδία. Το ίδιο κριτήριο θα κατέτασσε την αμερικανική ExxonMobil ένατη, καθώς ευθύνεται για εκπομπές αντίστοιχες με εκείνες της Γερμανίας.

Την ίδια στιγμή, οι 12 από τους πλουσιότερους δισεκατομμυριούχους στον κόσμο «παράγουν» – από τις βίλες, τις θαλαμηγούς, τα αεροσκάφη, τις επενδύσεις και τις επενδυτικές δραστηριότητές τους – ποσότητες μεγαλύτερες από ό,τι 2 και πλέον νοικοκυριά μέσου επιπέδου. Συνολικά, μάλιστα, το 1% των πιο πλούσιων ευθύνεται για εκπομπές αερίων που ξεπερνούν εκείνες οι οποίες αναλογούν στα δύο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού.

Η παράθεση σχετικών στοιχείων και αναλογιών θα μπορούσε να μην έχει τέλος. Τα παραπάνω, ωστόσο, αρκούν όχι μόνο για να υπενθυμίσουν ότι δεν «καταστρέψαμε όλοι μαζί» αυτόν τον πλανήτη, αλλά και για να καταστήσουν ξεκάθαρο ότι πίσω από τα διαδοχικά πλήγματα που δέχεται σήμερα το αφήγημα της «πράσινης οικονομίας» κρύβονται πραγματικές και έντονες αντιθέσεις και ανταγωνισμοί στο εσωτερικό του καπιταλισμού. Ο δε Τραμπ, όπως και οι υπόλοιποι αρνητές της κλιματικής κρίσης και της υπερθέρμανσης του πλανήτη, δεν αποτελούν τίποτα «ψεκασμένους» τύπους, αλλά εκφραστές συγκεκριμένων συμφερόντων: Αφενός, εκείνων των μερίδων του κεφαλαίου που αισθάνθηκαν να απειλούνται από την απότομη στροφή, όπως είναι οι μεγάλοι όμιλοι πετρελαίου και φυσικού αερίου και, αφετέρου, της ανάγκης για φτηνότερες και πιο σταθερές μορφές ενέργειας σε σύγκριση με τις ανανεώσιμες που θα διασφαλίσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και θα αντιμετωπίσουν (έστω και προσωρινά) την κοινωνική δυσφορία για την ενεργειακή ακρίβεια.

Αυτές οι παράμετροι δεν πρέπει να λείπουν ούτε από την ερμηνεία αρκετών από τις γεωπολιτικές εξελίξεις που κυοφορούνται. Όπως, για παράδειγμα, από την επιδίωξη των ΗΠΑ να αποκτήσουν τον έλεγχο της Γροιλανδίας, κάτι που ο πρόεδρός τους, στην ομιλία του στο Κογκρέσο, δεσμεύτηκε ότι θα επιτύχει «με κάθε μέσο». Κι αυτό διότι είναι γνωστό ότι στο υπέδαφός της και κάτω από τις θάλασσες και τους πάγους της κρύβονται τεράστιες ποσότητες πολύτιμων μετάλλων και σπάνιων γαιών – όπως άλλωστε και στην Ουκρανία – που καθιστούν «λεπτομέρεια» το γεγονός ότι μεγάλο μέρος της περιοχής παραμένει ως σήμερα μολυσμένο με τοξικά απόβλητα τα οποία προήλθαν από την εκμετάλλευση κοιτασμάτων μολύβδου και ψευδαργύρου πριν από μισό και πλέον αιώνα.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν στις 8/3/25