Την πρόταση θέσεων που επεξεργάστηκε η Γραμματεία της Πρωτοβουλίας για ένα Σύγχρονο Κομμουνιστικό Πρόγραμμα και Κόμμα εισηγήθηκε στην κατάμεστη αίθουσα της Νομικής, ο Παναγιώτης Μαυροειδής, κατά την πρώτη ημέρα του ιδρυτικού συνεδρίου της νέας κομουνιστικής οργάνωσης.
![](https://prin.gr/wp-content/uploads/2025/02/μαυρ1-3-300x200.jpg)
«Μέσα από μια πρωτόγνωρη διαδικασία, ήρθαμε σήμερα εδώ, να συζητήσουμε συντροφικά, με αυτοπεποίθηση και απαίτηση, αλλά και πνεύμα αυτοκριτικής, για τη συγκρότηση μιας νέας κομμουνιστικής οργάνωσης, έχοντας παράλληλα θέσει ως Πρωτοβουλία στο διάλογο, ισχυρά στοιχεία ενός Σύγχρονου Κομμουνιστικού Προγράμματος, στρατηγικής και τακτικής», ξεκίνησε εγκαινιάζοντας μία ιστορική τομή στο χώρο της επαναστατικής Αριστεράς.
Θέτοντας τους βασικούς στόχους της προσπάθειας αυτής, τόνισε πως «επιδιώκουμε να απαντήσουμε κυρίως με όρους τομής με βάση τις ανάγκες της ταξικής πάλης. Με βάση την πολιτική θετική πρόκληση που συνιστούν η συσσωρευμένη πολιτική εμπειρία του αριστερού κόσμου της τελευταίας
10ετίας στην Ελλάδα και τις διεθνείς εξελίξεις, ειδικά με την είσοδο σε πολεμική εποχή».
Διαβάστε ολόκληρη την εισήγηση στο site της Πρωτοβουλίας
Ακολουθούν αποσπάσματα ανά θεματικές της εισήγησης του Π. Μαυροειδή:
Για τον χαρακτήρα του Ολοκληρωτικού Καπιταλισμού
«Ο ολοκληρωτικός καπιταλισμός έχει εισέλθει πλέον στην πιο ώριμη και για αυτό πιο εφιαλτική εποχή του, όπως προδίδουν πλήθος εκρηκτικών αντιθέσεων. (…) Ο ολοκληρωτικός καπιταλισμός καθολικοποιεί τις εμπορευματο-χρηματικές σχέσεις σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής και σε όλη τη διάσταση της σχέσης ανθρώπου και φύσης. (…)Συντελείται επιταχυνόμενη διαδικασία συγκέντρωσης ατομικής ιδιοκτησίας με ιδιοκτησία ακόμη και επί του μέλλοντος και επί της ίδιας της φύσης. Θωρακίζονται τα αστικά κράτη ενώ αναπτύσσεται περαιτέρω η ισχύς υπερεθνικών κεφαλαιοκρατικών οργανισμών αλλά και Πολυεθνικών Πολυκλαδικών Μονοπωλίων με κλασσικό παράδειγμα τους ψηφιακούς γίγαντες Ανασυγκροτείται η τεχνολογική βάση που μεταμορφώνει και την εργατική τάξη με ανάπτυξη νέων τομέων της».
Για την εποχή των πολέμων που διανύουμε
«Ο πόλεμος έρχεται με ένταση στο προσκήνιο. Στους φονικούς πολέμους του κεφαλαίου, από την Ουκρανία ως τη μαρτυρική Παλαιστίνη, εμφανίζονται όλα τα απαίσια χαρακτηριστικά των πολέμων της εποχής του ιμπεριαλισμού, μαζί με την υπερ-ανάπτυξη άλλων ποιοτικών πλευρών της εποχής του ολοκληρωτικού καπιταλισμού, όπως η οργανικότερη σύμφυση με τους οικονομικούς πολέμους, ο νέος πυρηνικός κίνδυνος, η ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης, ο πόλεμος των πληροφοριών, ο δορυφορικός διαστημικός πόλεμος και άλλα. (…) Στο πλαίσιο αυτό και με δεδομένο ότι η Ελλάδα είναι δραστήριο μέρος του ευρωατλαντικού ΝΑΤΟικου στρατοπέδου, προτάσσουμε την ήττα της πολεμικής στρατηγικής του, την έξοδο από το ΝΑΤΟ, αλλά και την πάλη για ανατροπή των πολεμικών δαπανών και απόσυρση της Ελλάδας από τις συγκρούσεις. Πάντα με όρους πολιτικής ανεξαρτησίας από κάθε ιμπεριαλιστικό/καπιταλιστικό κέντρο και διεθνιστικής αλληλεγγύης των λαών».
Για την παγκόσμια κλιματική κρίση
«Είμαστε αντιμέτωποι με περιβαλλοντική και κλιματική κρίση καθώς στο πλαίσιο του ολοκληρωτικού καπιταλισμού η φύση, όπως και η εργασία, θεωρούνται πεδία ανεξάντλητης εκμετάλλευσης και πηγές κερδοφορίας»
Για τον χαρακτήρα του ελληνικού καπιταλισμού
«Ο ελληνικός καπιταλισμός έχει τα κυριότερα γνωρίσματα της βαθμίδας του ολοκληρωτικού καπιταλισμού. Έχουν αναπτυχθεί διαχρονικά βασικοί μετασχηματισμοί, που επιταχύνθηκαν εξαιρετικά με τα λεγόμενα μνημόνια. Ενδεικτικά, έχουμε:
- Βάθεμα υπερεκμετάλλευσης εργατικής τάξης, με μισθούς 35% κάτω από το 2010
- Συγκέντρωση/ συγκεντροποίηση κεφαλαίου, αυξημένο ρόλο ΠΠΜ. Χωρίς υπερβολή ελάχιστες μεγάλες εταιρείες/ιδιοκτησίες κάνουν κουμάντο σε όλους τους τομείς της οικονομίας, από τα μέταλλα ως τα γιαούρτια, τη ναυτιλία ως το ποδόσφαιρο, την υγεία ως την ενέργεια, την αγροτική παραγωγή ως τις αλυσίδες τροφίμων και φυσικά τα ΜΜΕ
- Έχουμε, δομικές αλλαγές κοινωνικοταξικής σύνθεσης με τσάκισμα μεσαίων στρωμάτων και μεγάλη μείωση αγροτών
- Βαθύτερη ένταξη σε διεθνές πλαίσιο κεφαλαίου και των πολιτικο-οικονομικών και στρατιωτικών οργανισμών του, ΕΕ και ΝΑΤΟ»
Οι δύο πυλώνες της αστικής στρατηγικής στην Ελλάδα παραμένουν σταθεροί:
Από τη μια, ισχυροποίηση της θέσης της αστικής τάξης έναντι της εργατικής, με αντεργατική επίθεση διαρκείας σε κοινωνικές καταχτήσεις και ελευθερίες, με σημαντική εδώ στήριξή της στο πλαίσιο των όρων του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής ως το 2060, που σήμερα παίρνουν την μορφή των νέων αντεργατικών προγραμμάτων σταθερότητας στην χώρα μας και σε όλη την Ευρώπη.
Από την άλλη, προσπάθεια γεωπολιτικής αναβάθμισης, με βαθύτερη πρόσδεση σε ΝΑΤΟ- Η.Π.Α., με απόπειρες για αξιοποίηση της «λείας» των ΑΟΖ και των ενεργειακών δρόμων και «κόντεμα» της επιρροής της Τούρκικης αστικής τάξης και οικοδόμηση αντιδραστικού άξονα με Αίγυπτο-Κύπρο και Ισραήλ, όλο και περισσότερο μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία και την εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ».
Για τη σύνδεση Στρατηγικής-Τακτικής
«Προφανώς δεν έχουμε να διαλέξουμε ανάμεσα σε στρατηγική και τακτική. Ζητούμενο και μέτρο ότι εργαζόμαστε και για τα δύο, είναι η συμβολή μας στη συνολική ανασυγκρότηση της εργατικής πολιτικής.
Αυτό είναι κατ’ αρχήν θέμα πολιτικού προγράμματος. Το προσεγγίζουμε με συγκεκριμένη μεθοδολογία. Αφενός αναδεικνύουμε την ανάγκη αυτό να «εκπορεύεται» από το συνολικό πρόγραμμα εργατικής εξουσίας-δημοκρατίας και αφετέρου την ανάγκη να «αγκιστρώνεται» στην πολιτικοποίηση των διεκδικήσεων των πιο οξυμένων πλευρών του κοινωνικού ζητήματος, στην πάλη για την ανατροπή των βασικών πυλώνων της αστικής πολιτικής σήμερα, για να «έχει οξυγόνο» η εργατική τάξη, η νεολαία, τα λαϊκά στρώματα.
Δεν είναι όμως μόνο θέμα προγράμματος, αλλά και ζήτημα πολιτικών επιλογών, μέσων, δρόμων. Υπογραμμίζουμε την ανάγκη για ανεξαρτησία της εργατικής πολιτικής, από την αστική, που συνήθως βαφτίζεται και «εθνική», αλλά και από πολιτικές επιλογές ουράς, στο όνομα του «μικρότερου» κακού, είτε αυτό αφορά την προσκόλληση σε οποιοδήποτε «δημοκρατικό πόλο» στο εσωτερικό, ή καπιταλιστικό κέντρο, μιλώντας για το διεθνές πλαίσιο και το θέμα του πολέμου (…)
Στην εποχή μας η σχέση τακτικής-στρατηγικής γίνεται στενότερη γιατί οι εργατικοί-λαϊκοί στόχοι δεν μπορούν να ικανοποιηθούν αν δεν χάσει το κεφάλαιο κέρδη, πλούτο, ιδιοκτησία και τελικά την εξουσία».
Για την επανάσταση ως το μόνο δρόμο προς τον κομμουνισμό
«Ο δικός μας κομμουνισμός είναι ταυτόχρονα ο δρόμος και τα μέσα για την επίτευξή του. Δρόμος επαναστατικός, ταξικής δράσης,
κοινωνικής ανατροπής, που έχει ως κορυφαία του στιγμή το επαναστατικό άλμα, αλλά περιλαμβάνει σε
διαλεκτική σύνδεση και την ριζοσπαστική αντικαπιταλιστική ανατρεπτική πάλη στο παρόν, την επαναστατική τακτική που οδηγεί σε αυτόν.
Η επαναστατική τακτική είναι εκείνο το σύνολο των στόχων πάλης, και των αγώνων που συνδέουν το σήμερα με το αύριο, συνδέει τους κομμουνιστές με τις ανάγκες και τα συμφέροντα, τα δικαιώματα και τις επιθυμίες της κοινωνικής πλειοψηφίας, συμβάλλει στη βελτίωση της θέσης και της συγκέντρωσης των δυνάμεων.
Πολιτική συμπύκνωση-στόχος της επαναστατικής τακτικής και του αντικαπιταλιστικού πλαισίου πάλης σήμερα είναι ο αγώνας για «ψωμί, δουλειά, ελευθερία, ειρήνη, διεθνή αλληλεγγύη των εργατών και των λαών», για την απόκρουση και την ανατροπή της αντεργατικής, της πολεμικής, της αντιδημοκρατικής εκστρατείας του κεφαλαίου. Για την ανατροπή της πολιτικής και της κυβέρνησης της ΝΔ και της επίθεσης κεφαλαίου-ΕΕ-ΝΑΤΟ, ενάντια στη συναινετική πολιτική ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ και στις διαχειριστικές κυβερνητικές προτάσεις».
Για τον χαρακτήρα της επανάστασης
«Το καθοριστικό άλμα της διαρκούς επανάστασης, είναι η κομμουνιστική διεθνιστική απελευθέρωση, με τις δύο φάσεις-βαθμίδες της: την πρώτη, τη σοσιαλιστική, που φέρει ακόμη ίχνη της καπιταλιστικής κοινωνίας και την ανώτερη-ολοκληρωμένη κομμουνιστική φάση.
Ο στόχος της κομμουνιστικής απελευθέρωσης, είναι αξεχώριστος από την προϋπόθεση της επανάστασης για αυτήν, αλλά και σφραγίζεται από τα χαρακτηριστικά της, έχει το αποτύπωμά της.
Η επανάσταση στην εποχή μας θεωρούμε ότι θα είναι εργατική, αντικαπιταλιστική, διεθνιστική, με κομμουνιστικό απελευθερωτικό περιεχόμενο και το επεξηγούμε συγκεκριμένα.
Η εργατική επανάσταση όπως την περιγράφουμε για την Ελλάδα, έχει τρία κορυφαία καθήκοντα αφετηρίας:
- Να συντρίψει το αστικό κράτος και τους μηχανισμούς του
- Να απαλλοτριώσει τη μεγάλη καπιταλιστική ιδιοκτησία
- Να κόψει με μαχαίρι τους δεσμούς αίματος και συμφέροντος του κεφαλαίου με τους διεθνείς καπιταλιστικούς οργανισμούς, ΕΕ και ΝΑΤΟ»
Για την μετεπαναστατική εργατική εξουσία
«Η πορεία προς το σοσιαλισμό/κομμουνισμό (πρέπει να) είναι μια πορεία εξάλειψης της ταξικής συγκρότησης της κοινωνίας. Βαδίζει παράλληλα με τους επαναστατικούς μετασχηματισμούς οι οποίοι δεν απαλλοτριώνουν απλά τις «κορυφές» και το υλικό υπόβαθρο της αστικής τάξης (με εθνικοποιήσεις ή άλλες νομικές πράξεις), αλλά μεταμορφώνουν το σύνολο των κοινωνικών σχέσεων. Όχι μόνο ως προς την ιδιοκτησία ή τη νομή εισοδήματος, αλλά ως προς τη θέση και το ρόλο των ανθρώπων στην εργασία, στην κοινωνική ζωή, τον πολιτικό στίβο, τον κοινωνικό πολιτισμό.
Στην πορεία αυτή, εγκαθιδρύεται το κράτος της εργατικής εξουσίας, ένα «κράτος» που «είναι και δεν είναι» όπως έλεγαν οι κλασσικοί, παροδικός θεσμός μόνο για την επαναστατική μετάβαση και δεν είναι κράτος στην καθαυτό έννοιά του αφού έχει να καθυποτάξει όχι την πλειοψηφία του πληθυσμού αλλά την μειοψηφία (τους εκμεταλλευτές). Ένα κράτος που πρέπει να απονεκρώνεται προοδευτικά και όχι να γιγαντώνεται.
Οι πολιτικές μορφές της εργατικής εξουσίας στην επαναστατική μετάβαση θα προέρχονται από εκείνες που θα αναδειχθούν μέσα από την δρώσα εμπειρία της ταξικής πάλης, ενδεχομένως θα εμφανιστούν στη φάση της δυαδικής εξουσίας και θα ενσωματώνουν τα καλύτερα στοιχεία από την παράδοση του εργατικού κινήματος σε συνδυασμό με τις νέες, ποιοτικά ανώτερες δυνατότητες και εμπειρίες της εργατικής τάξης και τις επιστημονικοτεχνικές, παραγωγικές και πολιτιστικές δυνατότητες της εποχής μας.
Η εργατική εξουσία διαμορφώνεται ως Εργατική Δημοκρατία των Συμβουλίων (σε όλα τα επίπεδα που περιγράφουμε στις Θέσεις) που καταργεί την Αστική Κοινοβουλευτική Δημοκρατία και εξασφαλίζει καθολική συμμετοχή στην πολιτική ζωή.
Το «κόμμα» ή Κόμματα ενισχύει και δεν υποβαθμίζει ούτε αντικαθιστά τον κυρίαρχο ρόλο των Συμβουλίων. Αντίστοιχη πρέπει να είναι η αντίληψη για τα εργατικά συνδικάτα, ακολουθώντας τη θέση του Λένιν ότι “τα συνδικάτα προστατεύουν το εργατικό κράτος από τους εχθρούς του και τους εργάτες από το κράτος τους“.
Η θετική εξέλιξη της μεταβατικής περιόδου δεν είναι δεδομένη».
Για το αντικαπιταλιστικό πολιτικό μέτωπο
«Μια ισχυρή οργάνωση της κομμουνιστικής απελευθέρωσης με γραμμή αντικαπιταλιστικού πολιτικού μετώπου, είναι εκ των πραγμάτων συμβολή για την ανασυγκρότηση της αντικαπιταλιστικής αριστεράς και της ταξικής πτέρυγας.
Έχει πρωταρχικό ρόλο, αλλά επιδιώκει και οφείλει να αλληλεπιδρά με τις άλλες πλευρές που συμβάλλουν στη διαμόρφωση του υποκειμένου, να «ακούει» τους αγωνιστές/στριες της αντικαπιταλιστικής πτέρυγας και του αντικαπιταλιστικού μετώπου.
Με αυτή μας την «κομμουνιστική» επιλογή επιδιώκουμε να συμβάλουμε έμπρακτα και τώρα σε μια αριστερά αντικαπιταλιστική, επαναστατική, νέας κομμουνιστικής στρατηγικής.
Είναι επιτακτική η ανάγκη προώθησης βημάτων στην ανασυγκρότησή της και στη συγκρότηση αντικαπιταλιστικού πολιτικού μετώπου με συνεκτικό περιεχόμενο και σαφή φυσιογνωμία, πιο εργατικό, ταξικό, νεανικό ανεξάρτητο από τα ρεφορμιστικά ρεύματα και την αστική πολιτική και με βαθύτερη δημοκρατική λειτουργία. Είναι ώρα για μια μεγάλη πρωτοβουλία τομής, πολιτικής ενοποίησης του μαχόμενου κοινωνικού και πολιτικού δυναμικού της αντικαπιταλιστικής αριστεράς, στις μάχες ενάντια στα αντιλαϊκά προγράμματα σταθερότητας και την πολεμική οικονομία, για να αλλάξει ο συσχετισμός, να μη ξοδευτεί για μια ακόμα φορά ο μαχόμενος κόσμος στις «εφικτές λύσεις», στις «μισές απαντήσεις» ή στους «μοναχικούς δρόμους». Σε αυτή την κατεύθυνση επιδιώκουμε να συμβάλλει και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ με βάση και τις αποφάσεις της, στηρίζοντας τις σχετικές πρωτοβουλίες».
Για τη συγκρότηση της νέας οργάνωσης
«Στις Θέσεις και το σχέδιο Καταστατικού θέσαμε διάφορα επίθετα για να προσδιορίσουμε βασικά χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει μια Οργάνωση Κομμουνιστικής Απελευθέρωσης. Μιλάμε για οργάνωση κομμουνιστική, επαναστατική, καθοδηγούμενη από το μαρξισμό, εργατική, διεθνιστική και άλλα πολύ σημαντικά που επεξηγούνται με σχετική πληρότητα.
Πρώτη επισήμανση: Για να τείνουμε προς αυτά τα βασικά χαρακτηριστικά, πρέπει να κάνουμε την πιο απλή και ταυτόχρονα την πιο μεγάλη τομή: Η οργάνωση πρέπει να είναι πολιτική στη λειτουργία της και πολιτική στη δράση της.(..,)
Δεύτερη επισήμανση: Μιλάμε για οργάνωση εργατική και μαζική. Αν το συμφωνούμε αυτό, πρέπει να μείνουμε μακριά από λογικές ενός ιδιόμορφου διανοουμενίστικου ελιτισμού. Δεν περιμένουμε κάποιους «έτοιμους» επαναστάτες, να δουν το φως το αληθινό και να προσέλθουν. (…)
Τρίτη επισήμανση: Έγινε προσπάθεια το προτεινόμενο καταστατικό να διέπεται από τον επαναστατικό δημοκρατισμό. Να πούμε όμως εξ αρχής ότι δεν πρέπει να περιοριστούμε σε απλή παραχώρηση δικαιωμάτων διατύπωσης γνώμης, ελεύθερης κριτικής κλπ, αντιγράφοντας τυπικές εγγυήσεις αντίστοιχες της αστικής δημοκρατίας.(…)
Τέταρτη επισήμανση: Η συνειδητή πειθαρχία σε μια κομμουνιστική οργάνωση, δεν είναι περιορισμός, αλλά είναι απελευθέρωση από τον ατομικιστικό εγωϊσμό και πολυξερισμό που εν τέλει οδηγεί σε ακύρωση και των ατομικών «ταλέντων». (…)
Στις θέσεις και το καταστατικό αναλύουμε ότι θεμέλιο της συγκρότησης και εσωτερικής ζωής της οργάνωσης είναι η Εργατική Δημοκρατία. Δεν πρόκειται για απλό λειτουργικό κανόνα. Αν ήταν αυτό θα λέγαμε απλά «αρχή της πλειοψηφίας» και τέλος».