Φοίβος Κακαμανούδης
▸Από τις 2 Ιανουαρίου έχει ξεκινήσει η διαδικασία κατάθεσης αιτήσεων για χορήγηση άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας παραρτημάτων μη κρατικών πανεπιστημίων.
Δικαίωμα υποβολής έχουν όλα τα μη κρατικά ιδρύματα, ευρωπαϊκά και διεθνή. Εκεί όμως που κάποιοι ονειρεύονταν πως ιδρύματα τύπου Χάρβαρντ και Γέιλ θα σπεύσουν να καταθέσουν αιτήσεις, οι πρώτες πληροφορίες παρουσιάζουν ένα… ολίγον διαφορετικό αφήγημα.
Συγκεκριμένα, πληροφορίες της Καθημερινής θέλουν ΑΕΙ που καταλαμβάνουν υψηλές θέσεις σε διεθνώς αναγνωρισμένες λίστες αξιολόγησης, να μην αποδέχονται προς το παρόν την πρόσκληση του υπουργείου Παιδείας να ιδρύσουν αυτοτελή παραρτήματα λειτουργίας στην Ελλάδα. Και γιατί να το κάνουν άλλωστε; Χάρβαρντ και Κολούμπια έχουν έρθει στην Ελλάδα, ιδρύοντας παραρτήματα για μεταπτυχιακές και προπτυχιακές σπουδές σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το ΕΜΠ, ήδη από το 2022. Οπότε, έχουν ήδη διεισδύσει στο βαθμό που τους ενδιαφέρει στην ελληνική αγορά. Το να ιδρύσουν νέα παραρτήματα, τα οποία θα πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις που ορίζει η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), είναι κάτι οικονομικά ασύμφορο καθώς η Ελλάδα είναι μία μικρή χώρα χωρίς πολλά «μεγάλα» πορτοφόλια.
Όμως, ακόμα και ιδιωτικά κολλέγια που τους δίνεται η ευκαιρία να «πανεπιστημοποιηθούν», ενδέχεται να μην το επιλέξουν. Όπως αναφέρει το άρθρο της Καθημερινής, από τα 33 κολέγια που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, μόλις εννέα αναμένεται να καταθέσουν αίτηση. Βλέπετε, αφού ήδη οι προηγούμενες νομοθεσίες έχουν αναγνωρίσει –σε ένα μεγάλο βαθμό– τα πτυχία και τα επαγγελματικά δικαιώματα που χορηγούν τα ιδιωτικά κολλέγια, δεν συντρέχει ιδιαίτερος λόγος να προβούν σε «αναβάθμιση».
Όπως φαίνεται, ειδικά όσον αφορά τον χώρο των κολλεγίων σε πρώτη φάση, λίγα –σχεδόν φωτογραφικά– κολλέγια θα «ανωτεροποιηθούν», αποκτώντας συγκριτικό «πλεονέκτημα» απέναντι στα άλλα, κάτι που ίσως τους επιτρέψει να «τσιμπήσουν» τα δίδακτρα προς τα πάνω.
Πολύ φτωχή η πρώτη «σοδειά» του νόμου Πιερρακάκη!
Το ερώτημα, βέβαια, που γεννάται είναι απλό: «Τελικά με ποιούς μείναμε;». Αφού Χάρβαρντ, Γέιλ κλπ φαίνεται πως προτιμούν να συνεργάζονται με πιστοποιημένα δημόσια ελληνικά ιδρύματα και μόλις μία «χούφτα» των πιο διαπλεκόμενων κολλεγίων θα θελήσει να μετατραπεί σε ΑΕΙ, ποιά θα είναι τα πρώτα μη κρατικά ΑΕΙ στην Ελλάδα;
Οι πληροφορίες της Καθημερινής θέλουν δύο κυπριακά πανεπιστήμια να κόβουν την «κορδέλα» των αιτήσεων. Το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, με πρόθεση να λειτουργήσει σχολές Νομικής και Ιατρικής και το ιδιωτικό Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, το οποίο πρόκειται να δώσει βάρος στις επιστήμες Υγείας. Και εδώ το πράγμα είναι που περιπλέκεται ακόμη περισσότερο…
Καταρχάς, είναι γνωστό από καιρό πως ο όμιλος CVC Capital, ο οποίος βρίσκεται πίσω από το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και αποτελεί τον μεγαλύτερο ιδιοκτήτη ιδιωτικών νοσοκομείων στην Ελλάδα («Υγεία», Μetropolitan Hospital, «Μητέρα», Metropolitan General, «Λητώ», Creta InterClinic), είχε δηλώσει ενδιαφέρον για ίδρυση ιδιωτικής Ιατρικής πριν(!) καλά-καλά περάσει ο νόμος! Η ταχύτητα με την οποία είχαν δημοσιευτεί τα σχέδια του CVC Capital εγείρει προβληματισμό… Όπως γράφαμε στο Πριν 27/4/24 (αριθμός φύλλου 1.665, σελίδα 20), «η κόρη του Κυριάκου Μητσοτάκη, Σοφία, όπως αναφέρει και η ίδια στο LinkedIn, εργαζόταν από τον Αύγουστο του 2021 μέχρι τον Ιούλιο του 2023 στο εν λόγω fund». Πέρα, όμως, από το «φωτογραφικό» παρασκήνιο της υπόθεσης, ερωτήματα δημιουργούνται και για την ποιότητα των μαθημάτων που θα παράγει ένα πανεπιστήμιο το οποίο συνεργάζεται τόσο στενά με ένα fund τύπου CVC Capital και κατά πόσο αυτό θα σημαίνει παράδοση μαθημάτων, πτυχίων και πρακτικών, κομμένων και ραμμένων στα μέτρα των αναγκών ενός τέτοιου ομίλου;
Κατά δεύτερον, πλήθος ερωτημάτων γεννάται ακόμα για τη κατάσταση που θα επικρατεί σε υποδομές αλλά και στη διοίκηση των νέων ιδρυμάτων… Μία εκπαιδευτική(;) λογική και φιλοσοφία, που θέλει το πανεπιστήμιο να λειτουργεί με βάση συγκεκριμένα, μαρκετινίστικα και διαχειριστικά πρότυπα, τι αντίκτυπο θα έχει στο επίπεδο σπουδών που θα παρέχει; Τα ελληνικά, δημόσια πανεπιστήμια χαρακτηρίζονται από πολλές παθογένειες –απόρροια (και) της εντεινόμενης υποχρηματοδότησης/επιχειρηματικοποίησης– όμως, ως κάποιο βαθμό, καθορίζουν τον τρόπο λειτουργίας τους με βάση τις μαθησιακές ανάγκες των φοιτητών/τριων. Παρέχουν πρακτική εξάσκηση, εργαστηριακές υποδομές και ασκήσεις προσομοίωσης. Το κατά πόσο ιδιωτικά πανεπιστήμια, τα οποία λειτουργούν με όρους κέρδους/ζημιάς, θα θελήσουν να καλύψουν πλήρως τις ανάγκες των σπουδαστών τους, αφήνεται στην κρίση του αναγνώστη…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν στο φύλλο 11-12 Ιανουαρίου