Κική Μένου*
▸Τα χριστουγεννιάτικα φώτα στην πλατεία Συντάγματος σβήνουν και η πόλη, αφού βρέθηκε πάλι στο επίκεντρο μιας αστείας διαμάχης μεταξύ Δούκα – Χαρδαλιά, θα βυθιστεί πάλι στο σκοτάδι και τη φτώχεια, όπως ήταν και πριν τις γιορτινές ημέρες.
Για την πλειοψηφία, η πρόταση Δούκα και η αφιλοκερδής πρωτοχρονιάτικη γιορτή της «Ταράτσας του Φοίβου» ήταν κάτι που έδωσε έναν πιο ριζοσπαστικό τόνο και δήλωσε μια αλλαγή διακυβέρνησης στην πόλη. Είναι όμως στην ουσία της;
Τι έχει αλλάξει ουσιαστικά, πέρα από την υπερπροσπάθεια του νεόκοπου δημάρχου να σηκώσει έναν μιντιακό αντικυβερνητικό αγώνα, ο οποίος καταλήγει ήρεμα και χαμογελαστά σε συναίνεση και μεγαλύτερο σφιχταγκάλιασμα με την κυβερνητική αρχή και το κατεστημένο, που αποζητά ολοένα και περισσότερα εχέγγυα από τους πολιτικούς του εκπροσώπους;
Ένας χρόνος έχει ολοκληρωθεί πια από τη θητεία Δούκα και είναι εμφανές ότι, όταν τα λαμπιόνια σβήνουν, αυτό που μένει είναι μια αβίωτη πόλη με όξυνση των προβλημάτων, όπου η συναινετική «αντιπολίτευση» των παρατάξεων του ΠΑΣΟΚ (Αθήνα Είσαι Εσύ, Αθήνα Τώρα) και του ΣΥΡΙΖΑ (Ανοιχτή Πόλη) που κινούνται με βάση μια διαχειριστική, τεχνοκρατική λογική «εφικτών» προτάσεων «μοιράσματος της φτώχειας» και «διαχείρισης» των κοινωνικών αντιδράσεων, δε μπορεί να φέρει καμία αλλαγή, καμία ελπίδα, καμία ανάσα. Μια πόλη, σύγχρονη δυστοπία, που διαμορφώνεται στο σύνολό της πάνω στις βασικές κεντρικές επιλογές του κεφαλαίου, όπως υπερψηφίζονται από κοινού από τις δήθεν αντιπολιτευόμενες δυνάμεις στις δημοτικές επιτροπές του δήμου. Αυτές τις αντιπολιτευόμενες δυνάμεις, οι οποίες σφάζονται για την πλατεία Συντάγματος, αλλά γιόρτασαν μαζί τον νέο χρόνο στο Πεδίο του Άρεως με τις ευχές των εταιρειών ενέργειας!
Ένας χρόνος θητείας του Χάρη Δούκα στη δημαρχία της Αθήνας ήταν αρκετός για να δικαιώσει τη θέση της Αντικαπιταλιστικής Ανατροπής στην Αθήνα, η οποία συμμετέχει στην Ανατρεπτική Συμμαχία για την Αθήνα, κόντρα στις αυταπάτες όσων θεωρούσαν ότι θα ήταν ορατή μια μικρή αλλαγή (πολύ δε περισσότερο, ανατροπή) ή έστω κάποιες μικρές δόσεις κοινωνικής ανακούφισης σε σχέση με τον απερχόμενο δήμαρχο Κώστα Μπακογιάννη.
Κάποιοι μάλιστα θεωρούσαν ότι ο «δήμαρχος της πλειοψηφίας και όχι του 14%» θα άκουγε τη φωνή του ευρύτερου τμήματος των πολιτών που τον στήριξε στον δεύτερο γύρο. Τίποτα από όλα αυτά βέβαια δεν έχει συμβεί, πέρα από την ίδια υπεροπτική πολιτική που κανονίζει την πόλη για τους εργολάβους, αλλά όχι για τους εργαζομένους και τους κατοίκους της.
Πιστή διαχείριση εντός αντιλαϊκού ευρωενωσιακού πλαισίου
Μεγάλη πρόκληση αποτελεί η επιτάχυνση της «Διπλής Ανάπλασης» στον Ελαιώνα και τους Αμπελόκηπους, με την παράδοση στους εφοπλιστές-ιδιοκτήτες και το εμπορικό κεφάλαιο του φιλέτου στον Βοτανικό και τη Λεωφόρο, με αντάλλαγμα κάποια ελάχιστη ζώνη πράσινου δημόσιου χώρου. Μάλιστα, σε συνέντευξή του στην Καθημερινή τον Απρίλιο, ο Χάρης Δούκας δεσμεύτηκε για την παράδοση των γηπέδων και του περιβάλλοντος χώρου εντός του 2026, απελευθερώνοντας τα όποια εμπόδια και βγαίνοντας από τα δεξιά στον Μπακογιάννη που καθυστερούσε!
Ο Κώστας Σημίτης θα αναπαύεται ευδαίμων που ακόμα μια περιοχή τσιμεντοποιείται, με απειροελάχιστο πράσινο ως ντεκόρ για τους χώρους αναψυχής, με κοινόχρηστους χώρους να εξαφανίζονται, ενώ χτίζονται με δημόσιο χρήμα χιλιάδες κυβικά μπετόν προς ιδιωτική εμπορευματική εκμετάλλευση, σε μια Αθήνα που βρίσκεται στο επίκεντρο της κλιματικής κρίσης. Εν τω μεταξύ, οι επιχειρήσεις real estate δραστηριοποιούνται με μεγάλη ταχύτητα στο σημείο και, έχοντας αγοράσει φτηνά τώρα, βλέπουν την περιοχή να αναβαθμίζεται γι’ αυτούς. Για την ώρα και κάτω από τις μεγάλες αντιδράσεις των κατοίκων, έχουν «παγώσει» τα έργα «δημιουργικής καταστροφής» και ιδιωτικοποίησης του Λόφου Στρέφη και του πάρκου της Ακαδημίας Πλάτωνα και ο δήμαρχος έχει αναγκαστεί να συμμετάσχει σε μια υποτιθέμενη διαβούλευση και ανταλλαγή προτάσεων για τον τρόπο συναινετικής επανέναρξης των «αναπλάσεων». Ενώ οι αγώνες στο εργοτάξιο της «Ελληνικό Μετρό» στην πλατεία Εξαρχείων κερδίζουν δικαστικά σθένος και δημόσιο χώρο, τον ίδιο που ο Χάρης Δούκας αρνήθηκε να διατηρήσει όταν κλήθηκε σε μια επεισοδιακή συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου την άνοιξη του 2024. Τώρα τρέχει να συγχαρεί τους κατοίκους, ενώ σε τίποτα δεν έχει συνεισφέρει, ούτε καν σε αυτονόητα έξοδα ξηλώματος των λαμαρινών, ενώ τού έχει ζητηθεί πολλάκις και δημόσια.
Σίγουρα, το πιο σοβαρό έργο που έχει ήδη εγκριθεί από την υπάρχουσα δημοτική αρχή αποτελεί η μετατροπή του συγκροτήματος της ΠΥΡΚΑΛ σε «κυβερνητικό πάρκο». Η δημαρχία Δούκα έδωσε συναίνεση και γι’ αυτό, για να «απελευθερωθεί» το κέντρο της πρωτεύουσας από τις δημόσιες υπηρεσίες, για την παραπέρα αναμόρφωσή του και την παράδοση του φτηνά στο τουριστικό κεφάλαιο, αδιαφορώντας πλήρως για τη βίαιη αλλαγή του χαρακτήρα και την καταστροφή της ζωής του κέντρου της πόλης, καθώς και για τις επιπτώσεις του υπερτουρισμού στις τιμές ενοικίων και προϊόντων για τους/ις κατοίκους. Παράλληλα, νέα προβλήματα θα προκύψουν για τους κατοίκους της Αθήνας, του Βύρωνα, της Δάφνης και της Καισαριανής, του Υμηττού και της Ηλιούπολης με την υφαρπαγή ακόμα ενός ζωτικού χώρου πρασίνου και την επερχόμενη κυκλοφοριακή και κτιριακή επιβάρυνση. Και αυτό, την ώρα που η δημαρχία Δούκα καλεί εκπροσώπους από τους κλάδους των ξενοδοχείων, των τουριστικών πρακτορείων, των αερομεταφορών και του αεροδρομίου, για «τη μελέτη της τουριστικής φέρουσας ικανότητας» της πόλης και προχωρά σε προκλητικές παραχωρήσεις στο τουριστικό κεφάλαιο, τους tour operators και τις επιχειρήσεις κρουαζιέρας, με αποκλειστικής χρήσης θέσεις στάθμευσης σε ξενοδοχεία της Αθήνας και στα τουριστικά λεωφορεία. Θα αδειάσει η πόλη, να μην βγάλουμε λεφτά;
Ο Χάρης Δούκας συνεχίζει και κλιμακώνει την οικονομική επίθεση του δήμου στο εισόδημα των εργαζομένων της Αθήνας και των μικροεπαγγελματιών-μικροεμπόρων, με τα υπέρογκα δημοτικά τέλη, τους ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς λιτότητας και τον ασφυκτικό περιορισμό των κοινωνικών δαπανών (κάτω από 5% του προϋπολογισμού). Την ίδια στιγμή, διαθέτει εκατομμύρια ευρώ για την ΠΑΕ ΠΑΟ, την ΕΑΤΑ ΑΕ, την Ανάπλαση ΑΕ και την Τεχνόπολη, ενώ μια χαρά συνεχίζεται το μοίρασμα εργολαβιών και έργων βιτρίνας στους μεγάλους επιχειρηματίες μέσω ΕΣΠΑ, Ταμείου Ανάκαμψης και απευθείας αναθέσεων.
Η πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων και των ΣΔΙΤ στους δημόσιους χώρους, τα τεχνικά έργα, τις κτιριακές υποδομές, τον ηλεκτροφωτισμό, τα δομικά έργα, μέρος των υπηρεσιών καθαριότητας, την ανακύκλωση, την υγεία, την απεξάρτηση συνεχίζεται αμείωτη. Οι γειτονιές της πίσω αυλής της πόλης εξακολουθούν να βιώνουν την εγκατάλειψη σε κάθε επίπεδο. Από τα προβλήματα καθαριότητας, την πλήρη αποτυχία εφαρμογής προγραμμάτων μείωσης του όγκου απορριμμάτων και ανακύκλωσης, τα διαλυμένα ή ανύπαρκτα πεζοδρόμια και χώρους ελεύθερης και ανεμπόδιστης μετακίνησης που δημιουργούν ανυπέρβλητες δυσκολίες μετακίνησης στους πιο ευάλωτους κατοίκους (π.χ. ΑμεΑ), μέχρι την έλλειψη δημόσιων πάρκινγκ, τις συνεχώς αυξανόμενες άδειες για τραπεζοκαθίσματα και την ηχορύπανση.
Ο κατάλογος των σχολείων που χρειάζονται άμεσα επισκευές, συντηρήσεις, ανεγέρσεις μεγαλώνει συνεχώς, τα 13 νηπιαγωγεία στα κοντέινερ παραμένουν, τα ειδικά σχολεία αντιμετωπίζουν τεράστια θέματα. Η δημαρχία Δούκα απλά δηλώνει συνεχώς κατανόηση, αλλά δεν έχει κάνει ούτε μια ενέργεια πίεσης προς την Κτιριακές Υποδομές ΑΕ και τα υπουργεία, ώστε η πρωτεύουσα της χώρας να μπει σε πρόγραμμα ανέγερσης σχολείων. Στον τομέα της καθαριότητας, ο μέσος όρος ηλικίας των μόνιμων εργαζόμενων είναι τα 55 έτη, το Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων δεν έχει φύλαξη και καθαριότητα, ενώ ο χώρος δεν μπορεί να απαλλαγεί από τους κοριούς, την ίδια στιγμή που δομές –όπως τα δημοτικά ιατρεία– απαξιώνονται συνεχώς από την εγκατάλειψη. Στην πρωτεύουσα της χώρας, οι ανάγκες σε προσωπικό καλύπτονται με οκτάμηνα/τετράμηνα, ΙΔΑΧ, μπλοκάκια και συμβάσεις ΕΣΠΑ ανακύκλωσης της ανεργίας. Μηχανικοί και τεχνίτες μειώνονται συνεχώς και όλα παραπέμπονται στις εργολαβίες, στην ελαστική εργασία και τελικά στην ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών, οι οποίες το μόνο που φέρνουν είναι ανταγωνισμό, ακρίβεια και μαρασμό.
Στην περίοδο του ΤΙΝΑ, του αστικού ξυλοκοπήματος και της ανόδου των φασιστικών μορφωμάτων, πολλοί αναφωνούν με αγανάκτηση «και τι θέλετε να κάνει; Αφού έτσι είναι το πλαίσιο». Η Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην Αθήνα και η Ανατρεπτική Συμμαχία απαντούν με θράσος ότι πρέπει να σπάσει το πλαίσιο. Η εποχή του ολοκληρωτικού καπιταλισμού και της επέλασης της αστικής τάξης με κάθε τρόπο στην καθημερινότητα και τη συνείδηση των εργαζομένων και των κατοίκων δεν απαιτεί μηρυκασμούς, αντίθετα απαιτεί βαθιά σύγκρουση με τις επιταγές του κεφαλαίου. Είμαστε εδώ για να φέρουμε μια άλλη λογική σε κόντρα με τη μίζερη διαχείριση αντιδημοκρατικού και ευρωενωσιακού πλαισίου διακυβέρνησης. Με συλλογική εκπροσώπηση, μαζικές διεκδικήσεις και αναβαθμισμένες απαιτήσεις για τη ζωή που μας αξίζει, μπορούμε να συντρίψουμε και αυτόν τον διαχειριστή στον δήμο της Αθήνας και κυρίως την πολιτική τους. Συμβάλλαμε τα μέγιστα στην προηγούμενη περίοδο για την αυτοπεποίθηση των αγώνων στην πόλη ενάντια στη διακυβέρνηση Μπακογιάννη, δε θα υποταχθούμε τώρα στους ωραιομορφισμούς της σοσιαλδημοκρατίας με ξυλοπόδαρα του Χάρη Δούκα. Στόχος μας είναι η ανατροπή.
*μέλος της Αντικαπιταλιστικής Ανατροπής στην Αθήνα
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν στο φύλλο 11-12 Ιανουαρίου