Απόσπασμα από κείμενο του Τομ Κάρτερ στο WSWS, αναδημοσίευση από το Infowar
Οι πολλαπλές πυρκαγιές που μαίνονται ανεξέλεγκτες στο Λος Άντζελες της Καλιφόρνιας αποτελούν μια καταστροφή συγκλονιστικών διαστάσεων. Κοινότητες, στο μέγεθος μικρών πόλεων, έχουν σβηστεί από τον χάρτη, καθώς πολλά διαφορετικά μέτωπα, επιταχυνόμενα από τους ισχυρούς ανέμους και τις συνθήκες ξηρασίας, έδειξαν τα όρια των ανεπαρκών ή ανύπαρκτων μέτρων προστασίας.
Το Λος Άντζελες, η έδρα της αμερικανικής βιομηχανίας του θεάματος, είναι μια πόλη γνωστή για τη δημιουργία ψευδαισθήσεων. Αλλά μέσα σε λίγες μόνο μέρες, πολλές από αυτές τις ψευδαισθήσεις έγιναν στάχτη στις φλόγες, αποκαλύπτοντας την βάρβαρη κατάσταση των κοινωνικών σχέσεων στη σύγχρονη Αμερική και την πλήρη ανικανότητα του καπιταλισμού να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε κοινωνικό πρόβλημα: από την κλιματική αλλαγή μέχρι τον πολεοδομικό σχεδιασμό και τη διαχείριση του νερού. Όπως ο σεισμός της Λισαβόνας το 1755, που ενέπνευσε το Candide (Αγαθούλης ή Αισιοδοξία) του Βολταίρου, έτσι και οι πυρκαγιές στο Λος Άντζελες θα επηρεάσουν σε βάθος χρόνου τη λαϊκή συνείδηση.
Οι πυροσβέστες -το ένα τρίτο των οποίων εκτιμάται ότι είναι κατάδικοι που δεν έχουν δικαίωμα πραγματικής πληρωμής και κερδίζουν από 16 έως 74 σεντς την ώρα- συνεχίζουν να διακινδυνεύουν την υγεία και τη ζωή τους για να καταπολεμήσουν τις φλόγες, αλλά οι προσπάθειές τους δυσχεραίνονται από τον ανεπαρκή αριθμό των πυροσβεστών και την έλλειψη πίεσης του νερού στους κρουνούς.
Περίπου 179.000 κάτοικοι έχουν διαταχθεί να εκκενώσουν τα σπίτια τους μέχρι στιγμής, ενώ οι χώροι που θα μπορούσαν να καταφύγουν είναι ελάχιστοι. Δέκα θάνατοι έχουν επιβεβαιωθεί, αλλά πολλά ακόμη θύματα μένει να ανακαλυφθούν ανάμεσα στις στάχτες. Αμέτρητες οικογένειες έχουν χάσει κατοικίδια ζώα, οικιακά αντικείμενα και πολύτιμα ενθύμια. Εκατομμύρια άνθρωποι θα εκτεθούν στο τοξικό πέπλο καπνού που πέφτει πάνω από την περιοχή, με ανυπολόγιστες συνέπειες για την υγεία τους για τα επόμενα χρόνια.
Αυτή η εξελισσόμενη καταστροφή δεν είναι μια «φυσική» καταστροφή, αλλά το αναπόφευκτο προϊόν του καπιταλισμού, ή η υποταγή όλων των κοινωνικών αναγκών στην τροφοδοσία της ιμπεριαλιστικής πολεμικής μηχανής μαζί με τις οικονομικές απολαβές της Wall Street – ο πόλεμος και τα κέρδη πάνω από την εγγύηση της βασικής ασφάλειας του πληθυσμού, ο πόλεμος και τα κέρδη πάνω από τον ορθολογικό πολεοδομικό σχεδιασμό, ο πόλεμος και τα κέρδη πάνω από τα πάντα.
Το Λος Άντζελες, μια μητροπολιτική περιοχή που φιλοξενεί περισσότερους από 18 εκατομμύρια ανθρώπους, είναι μια από τις σημαντικότερες πόλεις του κόσμου, όσον αφορά το ρόλο της στην παραγωγή εμπορευμάτων και την επιρροή της πολιτιστικής της παραγωγής. Η συμβουλευτική εταιρεία Oxford Economics κατέταξε το Λος Άντζελες στην έβδομη θέση μεταξύ των 1.000 «παγκόσμιων πόλεων» στον κόσμο και το Ινστιτούτο Ανάπτυξης της Κίνας κατέταξε την πόλη στην όγδοη θέση μεταξύ των σημαντικότερων οικονομικών κέντρων. Το γεγονός ότι προβλέψιμες και αποτρέψιμες πυρκαγιές μαίνονται ανεξέλεγκτε σε μια τέτοια πόλη αποτελεί μομφή για ολόκληρο το παγκόσμιο οικονομικό και κοινωνικό σύστημα.
Η κλιματική αλλαγή, προϊόν και η ίδια της ανεξέλεγκτης καπιταλιστικής εκμετάλλευσης του περιβάλλοντος, παίζει αναμφίβολα ρόλο στις πυρκαγιές του Λος Άντζελες. Οι μεγάλη περίοδος ξηρασίας στη Νότια Καλιφόρνια όχι μόνο επιδείνωσε τον κίνδυνο πυρκαγιάς, αλλά μείωσε τις διαθέσιμες ποσότητες νερού δυσχεραίνοντας τις προσπάθειες κατάσβεσης. Πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση κατά 320% των καμένων εκτάσεων στην Καλιφόρνια από το 1996 έως το 2021.
Το σύνολο του πολιτικού κατεστημένου είναι επίσης υπεύθυνο για την καταστροφή. Ο ανεπαρκής προυπολογισμός των πυροσβεστικών υπηρεσιών, τα ανεπαρκή αποθέματα νερού, οι άναρχες και μη ασφαλείς κατασκευαστικές πρακτικές αποτελούν άμεση ευθύνη του Δημοκρατικού Κόμματος, το οποίο κρατάει το Λος Άντζελες σφιχτά στα χέρια του εδώ και δεκαετίες. Στο τελευταίο σχέδιο προϋπολογισμού που κατέθεσε η Δημοκρατική δήμαρχος Κάρεν Μπας, η χρηματοδότηση της πυροσβεστικής υπηρεσίας περικόπηκε κατά 17,6 εκατομμύρια δολάρια, ενώ το αστυνομικό τμήμα του Λος Άντζελες έλαβε αύξηση 126 εκατομμυρίων δολαρίων στον προϋπολογισμό του, ο οποίος ανέρχεται πλέον σε 2,14 δισεκατομμύρια δολάρια.
Το Λος Άντζελες ειδικότερα πάσχει από αυτό που μπορεί να περιγραφεί μόνο ως το αντίθετο του ορθολογικού πολεοδομικού σχεδιασμού. Για δεκαετίες, η πόλη απλωνόταν άναρχα προς όποια κατεύθυνση υπαγόρευε η άμεση κερδοφορία. Αυτή η διαδικασία παρήγαγε μια τεράστια τσιμεντένια μητρόπολη που ακινητοποιείται εντελώς σε ώρες αιχμής κάθε πρωί και βράδυ λόγω της ανεπαρκούς υποδομής μεταφορών.
Συγκεντρωμένος σε περιοχές όπως η διαβόητη Skid Row και σε σειρές από σκηνές που στήνονται κατά μήκος των δρόμων, ένας άστεγος πληθυσμός, τόσο μεγάλος που υπολογίζεται πλέον σε δεκάδες χιλιάδες, κοιτάζει καθημερινά τους λόφους που είναι περικυκλωμένοι από επαύλεις που κατασκευάστηκαν ξεδιάντροπα από τους πλούσιους, πολλές από τις οποίες παραμένουν άδειες για μεγάλο μέρος του χρόνου. Οι φόροι, καθώς και οι τιμές της στέγασης, της υγειονομικής περίθαλψης και των βασικών ειδών πρώτης ανάγκης, είναι ως γνωστόν αστρονομικές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το μουσείο Getty προφανώς και ευτυχώς γλίτωσε από την πυρκαγιά που σάρωσε την περιοχή. Τα μέτρα που εφάρμοσε το μουσείο περιλαμβάνουν αποθήκευση νερού στο περιβάλλοντα χώρο, τακτικές προσπάθειες καθαρισμού των θάμνων, κατασκευή με διπλά τοιχώματα και υπερσύγχρονες τεχνικές μόνωσης. Δεν μπορεί κανείς να κατηγορήσει το μουσείο ότι καταβάλλει κάθε προσπάθεια για να προστατεύσει την ανυπολόγιστης αξίας συλλογή με αρχαία ελληνικά και ρωμαϊκά αντικείμενα. Πρέπει όμως να αναρωτηθεί κανείς: Αν υπάρχουν τέτοια μέτρα προστασίας , γιατί δεν ελήφθησαν για κάθε άλλο σπίτι και χώρο εργασίας στην πόλη;
Πράγματι, αν το Λος Άντζελες είχε αξιοποιήσει ορθολογικά τον πλούτο που συγκεντρώνεται στα σύνορά του, δεν θα είχε καεί ούτε ένα κτίριο και δεν θα είχε πεθάνει ούτε ένας άνθρωπος. Το έτος 2025, υπάρχουν επαρκείς πόροι και επιστημονικές γνώσεις για να αποτραπεί μεγάλο μέρος της ζημίας που προκύπτει από πυρκαγιές, πλημμύρες, ανεμοστρόβιλους, σεισμούς και επιδημίες ασθενειών όπως ο COVID-19. Ωστόσο, τέτοιες «φυσικές» καταστροφές είναι σε θέση να καταστρέψουν μια κοινωνία που διοχετεύει όλους τους πόρους της σε απεριόριστους στρατιωτικούς εξοπλισμούς και στις τσέπες τραγελαφικά πλούσιων ολιγαρχών όπως ο Έλον Μασκ και ο Τζεφ Μπέζος.
Οι Ρεπουμπλικάνοι εκπροσωπούν τα συμφέροντα αυτής της ολιγαρχίας όσο και οι Δημοκρατικοί. Η επερχόμενη κυβέρνηση Τραμπ, είναι σαν να καλέσεις συμμορία εμπρηστών να διευθύνει την πυροσβεστική υπηρεσία. Οι περιβαλλοντικές πολιτικές του Τραμπ, οι οποίες περιλαμβάνουν την πλήρη κατάργηση όλων των περιορισμών στην εταιρική λεηλασία, αποτελούν την επιτομή της κυριαρχίας των συμφερόντων της ολιγαρχίας πάνω στις κοινωνικές ανάγκες της εργατικής τάξης, καθώς και πάνω στη μελλοντική ζωή στον πλανήτη.
Η κλιματική αλλαγή, μαζί με τις ασθένειες που μπορούν να προληφθούν και τις προβλέψιμες καταστροφές, είναι παγκόσμια ζητήματα που απαιτούν μια παγκόσμια λύση: ένα σοσιαλιστικό πρόγραμμα ορθολογικού σχεδιασμού, δημοκρατικής εποπτείας της παραγωγής και διεθνούς συντονισμού για την αναχαίτιση και την αντιστροφή όλων των αναγκαίων τάσεων, το οποίο περιλαμβάνει τη διοίκηση όλων των πόλεων έτσι ώστε η υγεία, η ασφάλεια, οι ανάγκες και οι προσδοκίες ολόκληρου του πληθυσμού της εργατικής τάξης να είναι πρωταρχικής σημασίας.
Ενώ το Λος Άντζελες πνίγεται σήμερα από τον τοξικό καπνό, έχει τη δυνατότητα να γίνει ένα μεγάλο και όμορφο μέρος. Με τον σοσιαλιστικό σχεδιασμό σε συνδυασμό με την ετήσια ηλιοφάνεια και τα θεαματικά ηλιοβασιλέματα πάνω από τον Ειρηνικό Ωκεανό, θα μπορούσε πραγματικά να είναι ένας επίγειος παράδεισος για όλους τους κατοίκους του, όχι μόνο για λίγους πλούσιους.