Γιώργος Τσαντίκος
Η συντήρηση είναι καλή αν είσαι για παράδειγμα συσκευασμένο κοτόπουλο, ζύμη για πίτσα, ή ο Λεβαδειακός που προηγείσαι στο 74’ και κυνηγάς διπλό μέσα στο Καραϊσκάκη. Στην κοινωνία, η συντήρηση έχει χαλάσει εδώ και πολύ καιρό και δεν έχει θετικό πρόσημο.
Πριν από μερικές εβδομάδες, ο υπουργός της κυβέρνησης Νίκος Δένδιας αυτοκοβόταν σε εισαγωγικό μάθημα γλώσσας στη Φιλοσοφική, διατυπώνοντας την εξής θεωρία: «Η λέξη συντήρηση δεν είναι λέξη με αρνητικό πρόσημο. Είναι λέξη με εντονότατο θετικό πρόσημο. Πρόοδος και συντήρηση δεν αντιτίθενται».
Βασικά, πρόοδος και συντήρηση αντιτίθενται φουλ.
Η συντήρηση είναι καλή αν είσαι για παράδειγμα συσκευασμένο κοτόπουλο, ζύμη για πίτσα, ή ο Λεβαδειακός που προηγείσαι στο 74’ και κυνηγάς διπλό μέσα στο Καραϊσκάκη.
Στην κοινωνία, η συντήρηση έχει χαλάσει εδώ και πολύ καιρό και δεν έχει θετικό πρόσημο, και εκτός όλων των άλλων, ή θα αναλύουμε έννοιες –έστω και με αυτό τον στρεβλό τρόπο- ή θα κάνουμε μαθηματικά.
Η συντήρηση στην κοινωνία και την πολιτική, είναι ένα οριζόντιο πρόβλημα. Διαπερνάει και διακορεύει τις πολιτικές τοποθετήσεις με έναν πολύ αργόσυρτο τρόπο, κάπως σαν τον θείο που θυμάται πόσο πιο αγνά και αληθινά ήταν όλα, όταν δεν υπήρχε π.χ. η πενικιλίνη και το υγρό σαπούνι. Ή ακόμα σαν ύπουλη διαρροή ελαιόλαδου μεγάλης πυκνότητας, που έχει ξεπεράσει τα σύνορα της κουζίνας και ρέει απειλητικά προς το χαλί του σαλονιού.
Ο καπιταλισμός πουλάει συντήρηση, η οποία αφορά όλο και λιγότερο κόσμο. Συντήρηση της «ασφάλειας» από τα ξένα, τα άλλα, τα διαφορετικά, ακόμα και τα παιδιά, το τελευταίο διάστημα. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη ξηλώνει το σχολείο και στη θέση του φτιάχνει (παιδο)νόμους, για να εξυπηρετήσει τη δική της ανάγνωση για την «εφηβική παραβατικότητα»: Συντήρηση στους 3 βαθμούς, στο κοινωνικό ψυγείο.
Η ίδια η αριστερά στην πλειοψηφία της μοιάζει να έχει υιοθετήσει τις αναλύσεις του Νίκου Δένδια. Εδώ και πάνω από μια δεκαετία βάζει στόχους επιστροφής σε προηγούμενες χρονολογίες: Το 2015 ήταν στο 2012, το 2019 στο 2012, το 2024 βλέπουν όλοι μαζί παλιά επεισόδια Doctor Who για την καλύτερη εποπτεία των ιστορικών περιόδων -αυτή τη φορά να διαλέξουμε το σωστό rewind. Βέβαια, όλα μοιάζουν όλο και περισσότερο με εκείνο το επετειακό επεισόδιο Black Adder που κατά λάθος σκοτώνουν τον Ουέλινγκτον και μετά τρώνε κέικ με σκόρδο, καθώς η Αγγλία είχε γίνει γαλλική επαρχία.
Η συντήρηση λοιπόν, ειδικά στην Ελλάδα, έχει προσφέρει μερικές από τις πιο μεγαλειώδεις οπισθοδρομήσεις της ανθρώπινης ύπαρξης, που εύκολα θα ζήλευαν κατεστημένα, όπως της καθολικής εκκλησίας ή/και των Sopranos -στην περίπτωση αυτή, χωρίς τη σωτήρια σοφία και τα γνωμικά του Τόνι.
Στην Ευρώπη η συντήρηση έχει οδηγήσει την αριστερά να προσδοκά ανάσταση νεκρών από «πειράματα» σαν αυτό της Σάρα Βάγκενκνεχτ
Στην Ευρώπη, έχει οδηγήσει την αριστερά να προσδοκά ανάσταση νεκρών από «πειράματα» σαν αυτό της Σάρα Βάγκενκνεχτ, που διδάσκουν ότι για να είσαι επιτυχημένη αριστερά, πρέπει να μην είσαι και τόσο αριστερά. Σοβαρός είναι ο κίνδυνος, πρώτος νεκρός να αναστηθεί ως ζόμπι ο Λίμπκνεχτ για να εξηγήσει γιατί η σοσιαλδημοκρατία μπορεί να γίνει πιο επικίνδυνη ακόμα, ειδικά όταν θεωρείται το «μικρότερο κακό».
Το εξωφρενικό είναι ότι ακόμα και αν πάρεις κατά γράμμα την «παράδοση», τα περισσότερα από τα επίμαχα σημεία έχουν απαντηθεί πολλές φορές στα γραπτά, από τους κλασικούς κ.λπ. Η αριστερά δεν μπορεί να είναι και αριστερή και ομοφοβική, και επαναστατική και ρατσιστική, και διεθνιστική και εθνικιστική, έτσι στο ποδόσφαιρο, αλλιώς στο μπάσκετ.
Δεν μπορεί να υιοθετεί για λογαριασμό της τις ανιστορικές, επικίνδυνες σαχλαμάρες περί «σωστής πλευράς της ιστορίας» που δημιουργεί ο σύγχρονος καπιταλισμός με πολύ πιο επιτυχημένο πακέτο προώθησης. Την ιστορία τη δημιουργούν οι λαοί και οι «σωστές πλευρές» είναι ταξική επιλογή, τι να κάνουμε τώρα δηλαδή;
Κάποτε, ένα σύνηθες μότο σε ομιλίες, ανοίγματα συνεδρίων κ.λπ. ήταν το πόσο δημιουργικά θα κρατήσουμε τα σωστά κομμάτια της παράδοσης, του κινήματος, της ιστορίας, ως οδηγούς για τις επαναστάσεις του μέλλοντος. Αν τελικά τα έχουμε κρατήσει, ίσως χρειάζεται μια καλή ματιά ακόμα, σαν τα ξεχασμένα αγαπημένα βινύλια που τα βγάζεις από τη θήκη, τους ρίχνεις ένα καλό καθάρισμα και τα βάζεις να τα ξανακούσεις, μετά από χρόνια που σκονίζονταν στο ράφι. Μπορεί να ακούσεις πράγματα που τα είχες ξεχασμένα…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν στο φύλλο 28-29 Δεκεμβρίου