Νίκος Σακαλής
Στον κόσμο φορτώνουν την «αντοχή του μνημονίου», χωρίς ρήξη με την ΕΕ η πολιτική τους
Ολοκληρώνεται το πρώτο συνέδριο της Νέας Αριστεράς (7-10/11) και, ήδη, τα πολιτικά στελέχη έχουν δώσει το στίγμα όσον αφορά στους στόχους και τα κεντρικά καθήκοντα του κόμματος. Το παράδοξο είναι βέβαια ότι, παρά το γεγονός ότι όλοι μιλούν για το μέλλον της αριστεράς, ψάχνει κανείς να βρει τι είναι αυτό το καινούργιο που τόσο επικαλούνται όλοι. Ας θέσουμε όμως τα ερωτήματα από την αρχή…
Ποιά είναι η αυτοκριτική όσον αφορά την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ; Παρά τις επιμέρους απόψεις, δεν μπαίνει πουθενά το βασικό αίτιο της ήττας του σχεδίου ΣΥΡΙΖΑ, η αυταπάτη (ή μήπως η απάτη) ότι μπορεί να υπάρξει φιλολαϊκή διαχείριση και αριστερή κυβέρνηση στα πλαίσια της ΕΕ και της αποδοχής των μνημονιακών δεδομένων. Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Εποχή, ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης αναφέρει ότι «… μια λέξη κλειδί είναι η κρίση αξιοπιστίας. Στην ιδιαίτερη περίπτωση της Ελλάδας αυτό συνδέεται με την ιδιαίτερη ηρωική-ιστορική πορεία της Αριστεράς, του ΣΥΡΙΖΑ συγκεκριμένα, τις δυο τελευταίες δεκαετίες. Όπως λέμε και στις Θέσεις μας, υπάρχει η λογική της αντοχής του μνημονίου. Το μνημόνιο εκτός από οικονομικό και κοινωνικό πρότζεκτ ήταν και ιδεολογικό. Κατάφερε να περάσει στη συνείδηση πολλών ότι, προκειμένου να υπάρχει σταθερότητα, πρέπει να αποφευχθεί ο ‘’πληθωρισμός’’ δικαιωμάτων και ‘’ανώριμων’’ αιτημάτων καθώς και ατομικών συμπεριφορών που οδηγούν σε καταστροφικά κοινωνικά αποτελέσματα. Φτάσαμε έτσι σε μια εποχή χαμηλών προσδοκιών από το πολιτικό σύστημα…».
Λίγα λέγονται, πολλά μπορούν να γίνουν αντιληπτά. Το πρόβλημα δεν ήταν η αποδοχή από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ –και των στελεχών της ΝΕΑΡ που τότε ήταν κυβερνητικά στελέχη– όλου του ευρωενωσιακού και ΝΑΤΟϊκού πλαισίου, του συμφώνου σταθερότητας κλπ, αλλά η ηγεμονία σε «πολλούς» του μνημονιακού κεκτημένου. Τι έκανε όμως ο ΣΥΡΙΖΑ στην πορεία του για κυβέρνηση για να συγκρουστεί με όλα αυτά; Με θράσος απαντούσε ότι όλα θα λυθούν με «την πρώτη φορά αριστερά»! Μια αυτοκριτική λοιπόν που δεν ακουμπάει τα πραγματικά ερωτήματα που τέθηκαν τότε – και μπορεί να τεθούν ξανά -, αλλά περισσότερο αποπολιτικοποιεί την όλη συζήτηση κρύβοντας κάτω από το χαλάκι τις βασικές ευθύνες της πολιτικής στρατηγικής του ΣΥΡΙΖΑ, όχι μόνο από το 2015, αλλά από πολύ νωρίτερα.
Περισσότερο, η κριτική που γίνεται έχει σαν κέντρο την αξιοπιστία ή την «ιλαροτραγωδία του ΣΥΡΙΖΑ» (όπως αναφέρεται σε συνέντευξη του Ευκλείδη Τσακαλώτου στην εφημερίδα Εποχή), που παραπέμπει κυρίως σε πιο εσωτερικές διεργασίες, που άλλωστε ήταν και η αιτία αποχώρησης της Νέας Αριστεράς.
Από όλες τις παρεμβάσεις μπαίνει ο στόχος της επικέντρωσης στα πιο λαϊκά στρώματα και τους εργαζόμενους, ανέργους κλπ. Βέβαια πάλι, όμορφα λόγια (δικαιοσύνη, δίκαιη κατανομή του πλούτου, καταπολέμηση της ακρίβειας κλπ) αλλά σκιές στο περιεχόμενο. Άλλο ένα ερώτημα λοιπόν που τίθεται στη Νέα Αριστερά. Πώς μπορούν οι καταπιεσμένοι και οι υπό εκμετάλλευση αυτού του κόσμου να ζήσουν καλύτερα, αν δεν πληγεί η κερδοφορία του κεφαλαίου, αν δεν αμφισβητηθούν οι επιταγές και τα θέσφατα της ΕΕ; Υπάρχει καλύτερη ζωή μέσα στην ΕΕ λοιπόν; Αν όχι, τότε είναι σοβαρό πρόβλημα ότι αυτό αποσιωπάται πλήρως. Μάλλον είναι και αυτό στα πλαίσια μιας συζήτησης που δεν αγγίζει κανέναν πολιτικό στόχο, παρά αναμασά την «αξιοπρέπεια της αριστεράς», την «αξιοπιστία» της κλπ. λες και είναι πουκάμισο αδειανό! Και το πιο χαρακτηριστικό είναι η παντελής έλλειψη αναφοράς στο εργατικό κίνημα.
Καταληκτικά, το συνέδριο της Νέας Αριστεράς περισσότερο ψάχνει τη θέση της προσπάθειας αυτής στο νέο πολιτικό χάρτη που διαμορφώνεται, με τους πολλούς μνηστήρες του κέντρου και της «πραγματικής» αριστερής πρότασης. Αυτό όμως απέχει πολύ από τις ανάγκες του κόσμου της εργασίας, που σε αυτή τη φάση αναζητά αιτήματα και δρόμο για μια καλύτερη ζωή, αιτήματα που μπορούν να στηρίζοται (όπως έδειξε και η πρόσφατη ιστορία) μόνο σε αγώνες ανατροπής και αντεπίθεσης, πολιτικές λύσεις έξω από τα ασφυκτικά πλαίσια της αστικής πολιτικής, του ευρωμονόδρομου και του σφαγείου του ΝΑΤΟ. Αν η αριστερά θέλει να ξαναβρεί την αξιοπιστία και την αξιοπρέπειά της, πρέπει να προτάξει απέναντι στο τέρας της μακροχρόνιας καπιταλιστικής κρίσης την αντικαπιταλιστική πάλη για τον κομμουνισμό της εποχής μας. Από τους εργαζόμενους για τους εργαζόμενους, και όχι σαν σκέψη σε φιλολογικά αμφιθέατρα.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (9.11.24)