Χρίστος Κρανάκης
Φάκελος: Η επικαιρότητα του Νοέμβρη και η διαδρομή του
Η ορμή που έχει προσδώσει στο στρατόπεδο της αστικής ιδεολογίας η περιρρέουσα ατμόσφαιρα του «Ελλάδα 2.0» επαναφέρει ολοένα και πιο δυναμικά τα ιδεολογήματα περί του «ξεπερασμένου» χαρακτήρα της επετείου. Είναι πως πλέον πέρασαν 50 και βάλε χρόνια; Ή πως οι νεότερες ηλικίες «μπούχτισαν» με την περιβόητη «γενιά του Πολυτεχνείου» (λες και μπορεί μία γενιά να κριθεί ενιαία) που συμβιβάστηκε; Σίγουρα, όχι!
Ο στόχος πίσω από τη συζήτηση περί «αναχρονιστικού» Πολυτεχνείου, ήταν και παραμένει βαθιά πολιτικός: Να αποκοπούν οι εκδηλώσεις μνήμης από το αντιαμερικανικό και αντισυστημικό στοιχείο! Τη ρότα άλλωστε είχε δώσει ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα Τζακ Κιούμπιτς, ήδη από το 1975, όταν εμφανώς φοβισμένος από τη μαζικότητα και το περιεχόμενο των πρώτων επετειακών διαδηλώσεων, έγραφε σε διαβαθμισμένη αναφορά προς τους ανωτέρους του: «Από πλευράς μας, μπορούμε να ελπίζουμε ότι, με τα χρόνια, η 17η Νοεμβρίου θα γίνει όλο και περισσότερο γιορτή της δημοκρατίας κι όλο και λιγότερο εστία αναζωπύρωσης του αντιαμερικανισμού. Θα συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας, τόσο με την κυβέρνηση όσο και με τη χώρα εν γένει, προκειμένου να το πετύχουμε».
Οι πολιτικοί χώροι που από τότε συντάσσονται με την… ελπίδα του Κιούμπιτς προσπαθούν σκληρά αλλά ακόμη δεν τα έχουν καταφέρει. Παρότι, όλες οι κυβερνήσεις της μεταπολίτευσης (συμπεριλαμβανομένου του ΣΥΡΙΖΑ) συνασπίστηκαν με τις γεωστρατηγικές επιδιώξεις των ΗΠΑ -ως άρμα για να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντα της ντόπιας ολιγαρχίας-, η πορεία του Πολυτεχνείου ακόμη καταλήγει στην Πρεσβεία…
Ο λόγος πίσω από την αποτυχία του στρατοπέδου της αστικής ιδεολογίας να αναθεωρήσει τον χαρακτήρα της εξέγερσης στο πέρασμα του χρόνου και να την επανανοηματοδοτήσει ως «γιορτή της δημοκρατίας» είναι επίσης περισσότερο πολιτικός παρά ιστορικός. Γι’ αυτό και δυσκολεύονται να καταλάβουν πως το Πολυτεχνείο ακόμη «χτυπάει» στην καρδιά μεγάλου τμήματος της νέας γενιάς. Η δυνατότητα της επετείου να συνδέει το «χθες» με το «σήμερα» και να αναδεικνύει τα ίδια διαχρονικά αιτήματα με ανανεωμένο περιεχόμενο είναι το μυστικό «όπλο» που κάνει το Πολυτεχνείο να επικαιροποιείται διαρκώς, παραμένοντας σε κινηματική και πολιτικά ανατρεπτική κατεύθυνση. Γι’ αυτό, λοιπόν, όσο αστοί πολιτικοί και δημοσιογράφοι θα μιλούν για «γιορτή της δημοκρατίας» που «ενώνει τους Έλληνες», αλλά πλέον πρέπει να «γιορτάζεται διαφορετικά» (όπως πρωτοείπε ο πρέσβης των ΗΠΑ) σωματεία, σύλλογοι και οργανώσεις θα διαδηλώνουν στην… κλασσική, αλλά πάντα επίκαιρη, πορεία της 17ης Νοεμβρίου.
Η διαδήλωση θα περάσει και πάλι μπροστά από την Πρεσβεία, όχι γιατί οι διαδηλωτές είναι αγκυροβολημένοι στην ιστορική παράδοση, αλλά γιατί οι ΗΠΑ τώρα(!) χρηματοδοτούν και εξοπλίζουν την Ουκρανία και το Ισραήλ, για να απομυζήσουν οικονομικό και γεωστρατηγικό όφελος από τον πόνο των λαών. Τα αιτήματα για «Ψωμί» θα αποτελέσουν βασικό στίγμα, γιατί το σύγχρονο κοινωνικό ζήτημα αναδεικνύεται στην αντίθεση ανάμεσα στα αμύθητα κέρδη και στους άκρως δυσανάλογους μισθούς σε συνθήκες πληθωρισμού. Ομοίως, τα πανό για την «Παιδεία» θα σηκωθούν, όχι εθιμοτυπικά, αλλά γιατί η δημόσια δωρεάν παιδεία δέχεται τα τελευταία χρόνια τη σφοδρότερη επίθεση της μεταπολίτευσης.
Τέλος, το σύνθημα «η χούντα δεν τελείωσε το ‘73» θα ακουστεί ξανά (κι ας μην αρέσει στους απανταχού «ιστορικούς» που σπεύδουν να διορθώσουν όσους το φωνάζουν), όχι γιατί η νεολαία δεν μπορεί να καταλάβει τη διαφορά ανάμεσα στη θωρακισμένη αστική δημοκρατία και τη χούντα, αλλά γιατί τα λοκ-άουτ σε Νομική και ΑΣΟΕΕ και το ασφυκτικό κλίμα «φύλαξης» των σχολών -ειδικά στο κάτω Πολυτεχνείο-, θυμίζουν καταστάσεις άλλων εποχών… Το αίτημα για «Ελευθερία» έρχεται αυθεντικά και δυναμικά στο προσκήνιο.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν 16.11.24)
1973: Η ζωή μας είχε γίνει πολύ όμορφη, αλλά και πολύ δύσκολη