Οδυσσέας Γκουντάρας, φοιτητής Φυσικού
Το ζήτημα της στέγης αποτελεί ένα από τα πιο επιτακτικά κοινωνικά ζητήματα των σύγχρονων αστικών κέντρων. Το πρόβλημα κορυφώνεται, όταν μιλάμε για το στρώμα των φοιτητών/σπουδαστών, το οποίο έχει μικρό ή καθόλου ατομικό εισόδημα. Με την κατακόρυφη αύξηση των ενοικίων τα τελευταία χρόνια και τη διαχρονική έλλειψη φοιτητικών εστιών, οι φοιτητ(ρι)ές και οι οικογένειές τους εξαναγκάζονται στην οικονομική εξόντωση, ακόμα και στον αποκλεισμό από την εκπαίδευση.
Το πρόβλημα της στέγης διογκώνεται με την έλλειψη φοιτητικών εστιών
Αν εξετάσουμε την κατάσταση, ιδίως στις μεγάλες πόλεις και αυτές με τουριστικό ενδιαφέρον, η εικόνα είναι ενδεικτική του προβλήματος. Στην Αθήνα, σύμφωνα με φετινή έρευνα της εταιρείας συμβούλων ακινήτων Geoaxis, παρατηρείται αύξηση των φοιτητικών ενοικίων κατά 91,5% (!) την τελευταία δεκαετία, ενώ «η διατήρηση της ανόδου των ενοικίων στα φοιτητικά διαμερίσματα λόγω της περιορισμένης προσφοράς πρέπει να θεωρείται δεδομένη». Η μέση τιμή ενοικίασης ανά τ.μ. στην Αθήνα αντιστοιχεί στα 10,7 ευρώ για το 2024, από 9,2 το 2023, όταν το 2015 ήταν και κάτω από πέντε ευρώ!
Η δυσθεώρητη αύξηση των ενοικίων έχει δημιουργήσει ένα περιβάλλον στο οποίο οι φοιτητές δυσκολεύονται να βρουν προσιτή στέγη κοντά στα πανεπιστήμια. Το αίτιο είναι πολιτικό! Για την πολιτική του κέρδους οι φοιτητές είμαστε ένα κόστος που προσπαθεί να μειώσει! Η αγορά ακινήτων, κυρίως στις μεγάλες πόλεις, έχει μετατραπεί σε ένα πεδίο αέναης κερδοφορίας, το οποίο έμμεσα οξύνει τους ταξικούς φραγμούς στην εκπαίδευση και περιθωριοποιεί τις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, ανάμεσά τους και τους φοιτητές.
Την τελευταία δεκαετία παρατηρείται αύξηση των φοιτητικών ενοικίων κατά 91,5%
Αρχικά, πρέπει να αναφέρουμε την εμπορευματοποίηση της αγοράς ακινήτων. Το φαινόμενο της βραχυχρόνιας μίσθωσης (Airbnb) που έχει έρθει για τα καλά στην Ελλάδα, έχει οδηγήσει στην απόσυρση πολλών κατοικιών από τη μακροχρόνια αγορά, με αποτέλεσμα την έλλειψη σε διαμερίσματα που μπορούν να νοικιαστούν σε προσιτές τιμές. Οι ιδιοκτήτες επιλέγουν την πιο επικερδή επιλογή, δηλαδή τη βραχυχρόνια μίσθωση, καθώς δεν λαμβάνεται κανένα μέτρο ελέγχου της κατάστασης. Κατά αυτό τον τρόπο γίνεται όλο και δυσκολότερη η πρόσβαση στη στέγη για τους φοιτητές. Οι πρόσφατες εξαγγελίες Μητσοτάκη, σύμφωνα με τις οποίες «παγώνει» για μόλις ένα χρόνο η έκδοση νέων αδειών βραχυχρόνιας μίσθωσης σε κάποιες περιοχές των Αθηνών και όσοι ιδιοκτήτες επιλέξουν να αποσύρουν τα ακίνητα από τις αντίστοιχες πλατφόρμες θα λάβουν τριετή φορολογική ελάφρυνση, είναι «ασπιρίνες», καθώς δεν μπαίνει ευθέως ζήτημα μείωσης των ενοικίων!
Ταυτόχρονα, το πρόβλημα διογκώνεται με την έλλειψη φοιτητικών εστιών. Τα δωμάτια των εστιών δεν αρκούν για να καλύψουν ούτε το 7% (!) των φοιτητ(ρι)ών που σπουδάζουν εκτός της πόλης καταγωγής τους, ενώ η πλειοψηφία των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων δεν διαθέτουν καν φοιτητικές εστίες. Οι λίγοι «τυχεροί» που θα καταφέρουν να βρουν ένα δωμάτιο σε φοιτητική εστία, έρχονται αντιμέτωποι με την ζοφερή πραγματικότητα των μηδενικών παροχών και του συνεχούς άγχους για το αν θα καταφέρουν να έχουν τα βασικά, όπως θέρμανση τον χειμώνα ή κλιματισμό το καλοκαίρι. Η πολιτική του κέρδους, πιστή στα «ιερά και όσια» του κεφαλαίου, παρουσιάζει ως μοναδική λύση τις ΣΔΙΤ, βάζοντας εργολάβους να πλουτίζουν στις πλάτες μας ακόμα και «μέσα στο σπίτι μας».
Η κυβέρνηση και το υπουργείο κρύβουν το χρόνιο ζήτημα της φοιτητικής στέγης κάτω από το χαλάκι, δίνοντας στους φοιτητές που σπουδάζουν εκτός πόλης ψίχουλα για να ζήσουν. Το στεγαστικό φοιτητικό επίδομα που απευθύνεται σε μια πολύ μικρή μερίδα φοιτητών δεν ξεπερνά τα 125 ευρώ τον μήνα, ενώ τα ενοίκια βρίσκονται σε τιμές υπερτριπλάσιες. Η κυβέρνηση έκανε ξεκάθαρες τις προθέσεις της την προηγούμενη χρονιά όπου, με βάση τις επιταγές της ΕΕ, κατέθεσε και ψήφισε τον νόμο που ανοίγει την πόρτα στην ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων. Την ίδια στιγμή τα δημόσια πανεπιστήμια ρημάζουν, ενώ κτήρια που ανήκουν στα πανεπιστήμια χαρίζονται στους ιδιώτες για ένα κομμάτι ψωμί. Οι φοιτητ(ρι)ές έχουν βρεθεί στην πρώτη γραμμή των αγώνων ενάντια στην ιδιωτικοποίηση των πάντων. Έτσι και αυτή τη χρονιά, μαζικά και οργανωμένα και μέσα από τους φοιτητικούς συλλόγους θα δώσουμε μάχη για την υλοποίηση των αιτημάτων μας: Να ανεγερθούν φοιτητικές εστίες εστιών χωρίς ΣΔΙΤ, να μειωθούν τα ενοίκια, να μην αποτελεί η πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση πολυτέλεια των λίγων και εκλεκτών.