Καλομοίρα Σωτηρίου
Ανεξάρτητη δημοσιογραφική έρευνα αποκαλύπτει πως ο στρατός του Ισραήλ αποθηκεύει μεγάλους όγκους ψηφιακών δεδομένων στα ψηφιακά νέφη αποθήκευσης μεγάλων πολυεθνικών, έτσι ώστε να έχει πληροφορίες για να κλιμακώνει τις δολοφονικές του επιθέσεις στη λωρίδα της Γάζας.
Στις 4 Αυγούστου, δύο ομάδες ανεξάρτητης δημοσιογραφίας για το Ισραήλ και την Παλαιστίνη, οι +972 και Local Call, δημοσίευσαν μια έρευνα με τίτλο «Παραγγελία από την Amazon. Πώς οι τεχνολογικοί γίγαντες αποθηκεύουν μαζικά δεδομένα για τον πόλεμο του Ισραήλ». Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζονται ο ισραηλινός στρατός, μετά την έναρξη του πολέμου στις 8 Οκτωβρίου, έχει διευρύνει σημαντικά τις ψηφιακές διαδικασίες και μέσα που χρησιμοποιεί, ενώ αξιοποιεί εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για να ενισχύσει τις επιχειρησιακές ικανότητές του.
Ο ισραηλινός στρατός επιλέγει τη χρήση υπηρεσιών νέφους που αγοράζει από εταιρείες όπως η Amazon Web Services, η Google Cloud και η Microsoft Azure, προκειμένου να μεγιστοποιήσει την ποσότητα των δεδομένων που αποθηκεύει. Η συνεργασία του με τους παραπάνω τεχνολογικούς γίγαντες δεν προέκυψε μετά τις εξελίξεις της 8ης Οκτωβρίου. Ήδη από το 2021 είχε υπογράψει σύμβαση με τις εταιρείες Google και Amazon, στο πλαίσιο του προγράμματος Project Nimbus, που του επέτρεπαν να μεταφέρει δεδομένα από τους στρατιωτικούς διακομιστές στο δημόσιο υπολογιστικό νέφος. Η συνεργασία προκάλεσε τη διαμαρτυρία των εργαζόμενων των δύο εταιρειών, που καλούσαν με ανοιχτή επιστολή σε διακοπή της συνεργασίας. Μετά την έναρξη του πολέμου, εκφράστηκαν ανάλογες αντιδράσεις υπό το σύνθημα No Tech for Apartheid, οι οποίες τον περασμένο Απρίλιο οδήγησαν στην απόλυση 50 εργαζόμενων της Google στη Νέα Υόρκη και την Καλιφόρνια.
Οι υπηρεσίες αποθήκευσης νέφους είναι ένα μέσο διατήρησης τεράστιων ποσοτήτων ψηφιακών δεδομένων, συνήθως σε διακομιστές που τους διαχειρίζεται κάποιος πάροχος. Με την έναρξη του πολέμου στη Γάζα τα εσωτερικά συστήματα του στρατού υπερφορτώθηκαν. Το εύρος των πληροφοριών που συλλέγονται έκτοτε από τη μαζική επιτήρηση του πληθυσμού στη Γάζα είναι τόσο μεγάλο που έκανε αναγκαστική την προσφυγή στις υπηρεσίες των μεγάλων εταιρειών. Οι εταιρείες αυτές παρείχαν τη δυνατότητα στον στρατό να διαχειριστεί τεράστιες ποσότητες δεδομένων και να χρησιμοποιήσει υποδομές που οι υπηρεσίες του θα χρειάζονταν μήνες ή χρόνια για να τις δημιουργήσουν. Η ικανότητα των υπηρεσιών νέφους που παρέχονται επιτρέπουν στον στρατό «να έχει ατελείωτο χώρο αποθήκευσης για τη διατήρηση πληροφοριών σχεδόν για όλους στη Γάζα», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Ο ισραηλινός στρατός αγοράζει υπηρεσίες νέφους από εταιρείες όπως η Amazon Web Services, η Google Cloud και η Microsoft Azure
Στρατιωτικοί παράγοντες του Ισραήλ ισχυρίζονται ότι οι πραγματικά ευαίσθητες πληροφορίες δεν αποθηκεύονται στο δημόσιο νέφος, παρότι υπάρχουν ενδείξεις για τη χρήση του σε τομείς που διαχειρίζονται μόνο διαβαθμισμένες πληροφορίες. Η εξάρτηση από μη στρατιωτικές τεχνολογίες δημιούργησε προβληματισμό σχετικά με το αν είναι θεμιτό εταιρείες που λειτουργούν με κριτήριο το κέρδος να έχουν στην κατοχή τους άπειρα προς πώληση κρατικά δεδομένα. Τυχόν αμφιβολίες αντισταθμίστηκαν από την αποτελεσματικότητα των εργαλείων που διατίθενται αλλά και από την εκτεταμένη χρήση ανάλογων υπηρεσιών από ισχυρές χώρες. Όπως κυνικά υπογραμμίζει ένας συνεργάτης του ισραηλινού στρατού, «οι ίδιες εταιρείες διαχειρίζονται παρόμοια κυβερνητικά και στρατιωτικά συστήματα νέφους στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και το ΝΑΤΟ. Δεν είναι start–up, είναι υπερδυνάμεις της τεχνολογίας της πληροφορίας».
Τα κέρδη για τους τεχνολογικούς γίγαντες είναι τεράστια αφού το Ισραήλ είναι από τους μεγαλύτερους πελάτες τους: όχι απλώς επειδή επενδύει τεράστια ποσά αλλά και γιατί διαμορφώνει τις διεθνείς τάσεις στην αγορά των σχετικών προϊόντων από κρατικές υπηρεσίες. Το Ισραήλ θεωρείται ένα πραγματικό εργαστήρι. Όσο για γενικόλογες εταιρικές αρχές για δήθεν «αποτροπή επιβλαβούς παραγωγής και κακής χρήσης του συστήματος», αυτές γίνονται στο πλαίσιο των δημόσιων σχέσεων και δεν έχουν δεσμευτική σημασία για τον τρόπο με τον οποίο θα χρησιμοποιηθεί η τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης.
Το δημοσίευμα σχολιάζει ότι ισραηλινοί αξιωματούχοι μιλούν με κάποια δόση υπερβολής για τον «πρώτο ψηφιακό πόλεμο», όπου «μάχεσαι με τον φορητό υπολογιστή σου», χρησιμοποιώντας εφαρμογές και εργαλεία που παρέχουν τεράστιες δυνατότητες ανάλυσης, μετάφρασης, ταυτοποίησης, εντοπισμού και καταστροφής του εχθρού. Είναι γεγονός ότι, από την αρχή του πολέμου, χρησιμοποιήθηκε ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης, το «Levander», που συνέτασσε λίστες υπόπτων, βάση των οποίων ξεκληρίστηκαν ολόκληρες οικογένειες στη Γάζα – στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε ως «μη αξιόπιστο» για να αντικατασταθεί από πιο αποτελεσματικά… Ακόμα κι αν δεν μπορεί να αποδειχθεί ότι το συγκεκριμένο σύστημα σχεδιάστηκε με τη βοήθεια των τεχνολογικών γιγάντων, δύσκολα μπορεί να αμφισβητηθεί η συμμετοχή τους στον διεθνή στρατιωτικό και πολεμικό σχεδιασμό.
Ολόκληρη η έρευνα, διαθέσιμη στον σύνδεσμο: ‘Order from Amazon’: Tech giants storing mass data for Israel’s war (972mag.com)