Μάκης Γεωργιάδης
▸ Πάνω από 2,5 δισ. ευρώ τα έσοδα για την ΟΥΕΦΑ
Ένα ακόμη ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου, το 17ο κατά σειρά, φτάνει στο τέλος του. Στον αυριανό τελικό της Κυριακής 14 Ιουλίου, η αναμέτρηση ανάμεσα στην Ισπανία και την Αγγλία θα αναδείξει τον νέο πρωταθλητή σε επίπεδο εθνικών ομάδων, σε ένα ζευγάρι το οποίο, παραδόξως για την ιστορία και την δύναμη των δύο μονομάχων, δεν έχει αναμετρηθεί ξανά σε επίπεδο τελικού στη διοργάνωση.
Εδώ ίσως τελειώνουν τα αμιγώς ποδοσφαιρικά επίδικα. Από το μακρινό, πλέον, 1960 και το πρώτο Κύπελλο Εθνών Ευρώπης με τις τέσσερις ομάδες και τους συνολικά τρεις αγώνες, μέχρι το σημερινό Euro 2024 των 24 ομάδων και των 51 παιχνιδιών, η απόσταση είναι αβυσσαλέα. Ειδικά μετά την διοργάνωση του 1980 στην Ιταλία και τη δυναμική εισβολή της τηλεόρασης, παρακολουθούμε διοργάνωση τη διοργάνωση τη γιγάντωση μιας βιομηχανίας θεάματος, η οποία αποκομίζει με κάθε τρόπο και με κάθε ευκαιρία αμύθητα κέρδη.
Τι κι αν το θέαμα φτωχαίνει, οι εκπλήξεις περιορίζονται, οι ισχυροί ισχυροποιούνται ακόμη περισσότερο; Τα κέρδη αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο για την ΟΥΕΦΑ η οποία έχει βρει την κότα που γεννάει τα χρυσά αυγά. Σίγουρα δεν κομίζει κανείς γλαύκες στην Αθήνα με αυτήν την διαπίστωση βασισμένη ασφαλώς στα αντικειμενικά δεδομένα που η ίδια η Ομοσπονδία ανακοινώνει. Από την άλλη, η εκτίμηση για το θέαμα που προσφέρεται και την ποιότητά του έχει πάντα μια εξαιρετικά υποκειμενική διάσταση. Ωστόσο, το διαρκές ξεζούμισμα παικτών και ομάδων σε αγωνιστικές περιόδους, οι οποίες διαρκώς παρατείνονται και φορτώνονται με όλο και περισσότερα παιχνίδια, δεν μπορεί παρά να έχει αντίκτυπο και στο γρασίδι. Για του λόγου το αληθές η διοργανώτρια αρχή, όχι μόνο δεν μειώνει τον αγωνιστικό φόρτο, αλλά με τις πρόσφατες αλλαγές στις διασυλλογικές της διοργανώσεις, αυξάνει επιπλέον τους αγώνες μέσα σε μια αγωνιστική περίοδο. Είναι πολλά τα λεφτά, κατά την γνωστή ατάκα του παλιού ελληνικού κινηματογράφου.
Κάτω από την επιφάνεια ωστόσο, και πέρα από την προσπάθεια επιβολής μιας αγωνιστικής ομοιομορφίας που θα υποτάσσεται πειθήνια στους κανόνες της αγοράς του θεάματος, έρχονται εικόνες όπως ο πανηγυρισμός του Λαμίν Γιαμάλ μετά το θαυμάσιο γκολ του στον ημιτελικό Ισπανίας και Γαλλίας, για να ταράξει τα νερά. Έρχεται για να θυμίσει πως ο ταχυδρομικός κώδικας μιας φτωχογειτονιάς της Βαρκελώνης, όπως η Ροκαφόντα όπου μεγάλωσε ο Γιαμάλ, έχει εξίσου ισχυρό συμβολισμό με την μορφή του Τσε στο μπράτσο του Μαραντόνα η με τον θρυλικό Σόκρατες ο οποίος διάβαζε Γκράμσι από το πρωτότυπο. Το 304 της Ροκαφόντα, που σχημάτισε με τα δάχτυλά του ένα παιδί 17 χρόνων, είναι εκ των πραγμάτων ο αντίπαλος πόλος στο σύμβολο των Γκρίζων Λύκων που σχημάτισε επίσης με τα χέρια του ένας ακόμη νέος άνθρωπος ο Ντεμιράλ, στον αγώνα Αυστρίας και Τουρκίας.
Δύο κόσμοι αντιπαλεύουν στις εξέδρες, στους δρόμους, στα γήπεδα και πολλές φορές η αποτύπωση τους βγαίνει μέσα στις τέσσερις γραμμές ενός γηπέδου. Ένας μετανάστης από το Μαρόκο και την Ισημερινή Γουινέα που έγινε γκράφιτι στους παλιούς και φθαρμένους τοίχους της γειτονιάς του ή οι παίχτες της εθνικής Γαλλίας που αντιτάχθηκαν στην Λεπέν, είναι τα ενθαρρυντικά σημάδια πέρα από την μιζέρια και την απέραντη πλήξη των αριθμών. Αριθμών που δείχνουν ρεκόρ άμεσων κερδών για τους καρεκλοκένταυρους της ΟΥΕΦΑ, οι οποίοι θα αποκομίσουν πάνω από δυόμιση δισεκατομμύρια ευρώ μέσα σε ένα μήνα. Δυόμιση δισεκατομμύρια τα οποία προέρχονται κατά ενάμιση δισ. από τα τηλεοπτικά δικαιώματα, περίπου 600 εκατομμύρια από τους μεγάλους χορηγούς, 300 εκατομμύρια από τα εισιτήρια των γεμάτων γηπέδων της Γερμανίας κοκ. Κέρδη που θα σπάσουν κάθε ρεκόρ, όπως και οι τηλεθεάσεις, οι οποίες υπολογίζεται να εκτοξευτούν, ειδικά από τη στιγμή που στον τελικό έφτασε η Αγγλία η οποία διαθέτει εκατοντάδες εκατομμύρια οπαδού σε όλον τον κόσμο.