Γιώργος Μιχαηλίδης
Ενώ, σύμφωνα με πολλές προβλέψεις, θα ζήσουμε το θερμότερο έτος της καταγεγραμμένης ιστορίας, η σύνοδος του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (COP28) που διεξάγεται αυτές τις ημέρες στο Ντουμπάι διαψεύδει τις ελπίδες και των πλέον αισιόδοξων. Ούτως ή άλλως, ανάλογες συνδιασκέψεις αποτελούν κυρίως πεδία για ευχολόγια, όμως στην παρούσα περίπτωση η στάση των κρατών που παίζουν σημαντικό ρόλο στον ενεργειακό τομέα, καθώς και των εκπροσώπων μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, είναι τουλάχιστον προκλητική.
Οι χώρες που λαμβάνουν μέρος στη Σύνοδο είναι ουσιαστικά χωρισμένες στη μέση όσον αφορά τον επιθυμητό στόχο γύρω από τα ορυκτά καύσιμα: σταδιακή μείωση ή σταδιακή κατάργηση; Ο πρόεδρος της συνόδου και διευθύνων σύμβουλος της εθνικής εταιρείας πετρελαίου των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, σουλτάνος Αλ Τζαμπέρ, έφτασε να ισχυριστεί πως χωρίς τα ορυκτά καύσιμα, ο κόσμος θα γυρίσει πίσω στην… εποχή των σπηλαίων. Μάλιστα, πρόσφατα είχε υποστηρίξει πως δεν υπάρχουν αξιόπιστα επιστημονικά ευρήματα που να αποδεικνύουν πως η μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων θα οδηγήσει στον διακηρυγμένο στόχο του περιορισμού της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη μόνο κατά 1,5 C, δήλωση που μετά από σφοδρές αντιδράσεις έσπευσε να ανασκευάσει.
Η σύνοδος, παράλληλα, χαρακτηρίζεται από έντονο λόμπινγκ και ανταγωνισμό ανάμεσα στα διάφορα κρατικά μπλοκ και επιχειρηματικά συμφέροντα, τα οποία πρακτικά βαφτίζουν «πράσινο» ό,τι τους συμφέρει – σε σημείο που, κατά τον Τζαμπέρ, να πρέπει να συμπεριληφθεί στην πράσινη ενέργεια και το πετρέλαιο! Ταυτόχρονα, 22 κράτη με κοινή τους δήλωση εκδήλωσαν την πρόθεσή τους να τριπλασιάσουν την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας ως το 2050. Αξίζει να αναφερθεί ότι στο πεδίο της πυρηνικής ενέργειας ενεργοποιείται εδώ και κάποια χρόνια και ο Μπιλ Γκέιτς – που ήταν επίσης στη σύνοδο – προωθώντας τη λύση των μικρών ιδιωτικών πυρηνικών αντιδραστήρων.
Συνολικά, παρά την υπογραφή κάποιων κοινών δεσμεύσεων σχετικά με τον περιορισμό της εκπομπής μεθανίου και διοξειδίου του άνθρακα, η εικόνα που έρχεται ως τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές είναι αυτή μιας αγεφύρωτης ανταγωνιστικής λογικής. Σε αυτά τα πλαίσια, οι όποιες δεσμεύσεις κρατών και εταιρειών παρακάμπτονται δια της πλαγίας οδού, όπως συμβαίνει στην περίπτωση των ΗΑΕ και τις συμφωνίες-μαμούθ που αυτά υπογράφουν με αφρικανικές χώρες, ώστε να αγοράζουν τα δικαιώματα των τελευταίων στην εκπομπή των βλαβερών αερίων. Ούτως ή άλλως, το πετρέλαιο παραμένει η πιο κερδοφόρα μορφή ενέργειας, ενώ αυτή που προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές δεν προβλέπεται να μπορούν να το αντικαταστήσουν σύντομα.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (9.12.23)