Κάποιοι μιλάνε για τον καιρό – εμείς όχι*
Τα μεσημέρια του Μαΐου 2010 με μακαρονόπιτα, αστεία για τον μπάρμπα έξω από το Εργατικό Κέντρο και λίγο πανικό, κάπως αναπάντεχά μας έφτασαν στα αλατισμένα καλοκαίρια της Κιμώλου, το μεταμεσονύκτιο ΕΜΠΡΟΣ, τις καραντίνες, τις αναπάντητες κλήσεις, τα burnout, τα reunion και τις αγκαλιές σε αναμονή. Σε αυτά τα χρόνια ενηλικιωθήκαμε (ή προσπαθούμε) παρέα με τον Δημήτρη. Τελευταία συζητάμε στο τηλέφωνο πως έχουμε κουραστεί να μιλάμε και να διαβάζουμε για την καθημερινή μας δυστοπία. Τη ζούμε, τι άλλο μένει να ειπωθεί;
Στη νέα ποιητική συλλογή του Δημήτρη Γκιούλου, Ακραία Καιρικά Φαινόμενα, εκδόσεις Θίνες 2023), ξεδιπλώνεται ένα συμπάν αντιφάσεων που μοιάζει τόσο οικείο και λυτρωτικό, καθώς καθρεφτίζει το πλήρες μας συλλογικό είδωλο με όλες τις αμφίρροπες τάσεις του.
Προσφέρει μια τρυφερή ματιά στον άνθρωπο και την ευαλωτότητα του αλλά παράλληλα μας προσγειώνει στον κυνισμό της πραγματικότητας με περιπαικτική συχνά διάθεση, παραφράσεις και λογοπαίγνια. Δεν είμαστε τόσο σπουδαίοι, τόσο μοναδικές, τόσο ξεχωριστές – ατομικότητες. Συνδεόμαστε πάνω στο κοινό βίωμα της ίδιας ασφυκτικής πραγματικότητας. Αφραγκία, ανασφάλεια, βία, απώλειες. Τα κοινά αισθήματα που μας διαπερνούν δεν είναι πάντα εύκολο να διατυπωθούν, μα τα αισθανόμαστε πηγαία και η τέχνη καταφέρνει να τους δίνει μορφή. Θα μπορούσαμε να πούμε πως σε αυτό συμπυκνώνεται το πολυσυζητημένο «λαϊκό». Το ειλικρινές αλλά ρευστό. Ούτε ποταπό ή ούτε αξιοθαύμαστο. Αυτό που αντανακλά τις δικές μας κοινωνικές και πολιτισμικές μεταβολές. Ο Μήτσος με την άμεση γλώσσα, τη λιτή φόρμα και το νοιάξιμο να μιλήσει για «εμάς», το πραγματώνει αβίαστα, εκπροσωπώντας μια ποίηση άκρως πολιτική.
Το βιβλίο μπορεί να διαβαστεί γραμμικά ή κατ’ αντιπαραβολή του πρώτου (σε ασθενεί) και τρίτου (θα πέσει) μέρους που συναντιούνται στην πόλη (η πόλις). Στο σώμα της οποίας συγκρούεται η διάψευση των προσδοκιών, το αίσθημα αδιεξόδου με την ακατανίκητη ανάγκη να ονειρευτούμε.
Η εποχή είναι λ ή θ η ν η
μα εγώ
είμαι ολόκληρος μια σύγκρουση
Είμαι ήδη σε τροχιά
Το κείμενο κινείται μεταξύ παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος, συνομιλώντας με διαφορετικές ποιητικές γενιές, υπενθυμίζοντάς μας ότι η κλωστή της ανθρώπινης μοίρας κινείται κόντρα στην εφημερότητα της ύπαρξης και του feed μας. Δεν είμαστε οι πρώτες, ούτε θα είμαστε οι τελευταίοι. Κάθε ποίημα της συλλογής είναι μια επισήμανση ενάντια στη λήθη. Να μην ξεχάσουμε· τις νεκρές μας, τους ποιητές μας, τη συλλογική μας ταυτότητα, το χρέος μας στη ζωή.
Κάθε ποίημα της συλλογής είναι μια επισήμανση ενάντια στη λήθη
Τα ποιήματα του Δημήτρη Γκιούλου έχουν ήδη μπει στις σχολικές αίθουσες, έτσι εάν σε κάποιες μελλοντικές Πανελλήνιες ζητηθεί η παράλληλη εξέταση των τριών ποιημάτων Οι Νέοι της Σιδώνος 400 (Καβάφης) – 1970 (Αναγνωστάκης) – 2023 μ.Χ. (Γκιούλος), δεν θα παραλείψουμε να πούμε πως εμείς οι -όχι και τόσο- νέοι είχαμε συνείδηση, ταξική. Θα μπορούσαμε να γίνουμε το υλικό των άστρων, των ανατροπών και των θαυμάτων. Ακόμα κι αν οι πιθανότητες ήταν εναντίον μας.
Η πρόγνωση του είναι πως η πόλη θα πέσει. Χρειάζεται όμως να την παραν-αλώσουμε εμείς.
*αφιέρωση του Δημήτρη
Ειρήνη Θάνου