Γιώργος Παυλόπουλος
Η μετάλλαξη και τα σχέδια της αστικής τάξης
Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης μπορεί να έχει αποδυναμωθεί σημαντικά, εξακολουθεί όμως να έχει θέση στα μελλοντικά σχέδια της αστικής τάξης, ειδικά στο πλαίσιο της δημιουργίας ενός –αναγκαίου για το σύστημα, έστω και με μανδύα «αντισυστημικότητας»– εναλλακτικού πόλου διακυβέρνησης. Καίριος παραμένει ο ρόλος του Τσίπρα, παρότι δηλώνει μέσω αντιπροσώπων «ουδέτερος» σε αυτή τη φάση.
Είναι αργά για δάκρυα, Έφη και Σωκράτη…
«Ο Κασσελάκης δεν μπορεί να νικήσει τον Μητσοτάκη, τα καθεστώτα νικιούνται με πολιτικό σχέδιο», δήλωσε η αντίπαλός του για την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ, Έφη Αχτσιόγλου, εμφανώς αγχωμένη μπροστά στο σενάριο μιας ήττας που όσο περνούσαν οι μέρες έμοιαζε ολοένα πιο πιθανή (αν και όχι δεδομένη). Στο ίδιο μήκος κύματος και ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας, Σωκράτης Φάμελλος: «Για εμένα αυτό που προέχει είναι το πολιτικό σχέδιο και η πολιτική δράση», είπε στο πλαίσιο συνέντευξής του.
Δυστυχώς και για τους δύο, είναι πολύ αργά για επικλήσεις στην πολιτική, για την ακρίβεια, σε μια πολιτική η οποία θα είναι διακριτά διαφορετική από εκείνη της Νέας Δημοκρατίας του Μητσοτάκη, που θα μπορεί να δώσει ελπίδα και προοπτική στην πλειοψηφία του λαού. Ο ΣΥΡΙΖΑ, άλλωστε, αποτελεί εδώ και χρόνια ένα ξεκάθαρα αρχηγικό κόμμα, η ενότητα του οποίου βασιζόταν πρωτίστως στην παρουσία του Αλέξη Τσίπρα στην ηγεσία. Επικοινωνιακά, δε, έπαιζε πάντα με τους όρους του αστικού μιντιακού συστήματος, ακόμη και πριν την πρώτη εκλογική του νίκη, τον Ιανουάριο του 2015 — έστω κι αν στο τέλος τα έσπασε μαζί του και έγινε «σάκος του μποξ».
Όσο για την πολιτική ουσία και το σχέδιο, είναι αυτά και όχι τα πρόσωπα που τον οδήγησαν στις δύο ταπεινωτικές ήττες στις εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου, στις οποίες έχασε σχεδόν τους μισούς του ψηφοφόρους. Είναι αυτά που υπηρέτησαν πιστά όλες οι τάσεις του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η Αχτσιόγλου και ο Φάμελλος, ο Τσακαλώτος, ο Παππάς και ο Πολάκης — ενώ αποδέχτηκε ο Κασσελάκης, εντασσόμενος στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας.
Ανακατατάξεις στο σύστημα αστικής εξουσίας
Θα συνιστούσε, αναμφίβολα, αφέλεια κάθε προσπάθεια να ερμηνευθούν οι εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ αποκλειστικά με όρους επικοινωνιακούς, σαν ένα σόου το οποίο εκτυλίσσεται στην αρένα των μίντια και της πολιτικής χωρίς όμως να έχει πολιτική ουσία. Παρά το γεγονός ότι το κόμμα, τουλάχιστον με τη μορφή που είχε μέχρι σήμερα, έχει ουσιαστικά «καεί» για την αστική τάξη όσον αφορά τη δυνατότητά του να αποτελέσει τον –αναγκαίο για το σύστημα– εναλλακτικό πόλο διαχείρισης της εξουσίας, παραμένει μια υπολογίσιμη δύναμη και «δεξαμενή». Διόλου δεν αποκλείεται, μάλιστα, να αποτελέσει τον «κορμό» της αναπόφευκτης αναδιάταξης στον χώρο της αποκαλούμενης κεντροαριστεράς. η πορεία και η ταχύτητα της οποίας θα είναι ευθέως ανάλογη με τον βαθμό φθοράς της σημερινής κυβέρνησης, τις εξελίξεις στο δεξιό άκρο του πολιτικού σκηνικού, καθώς και την όξυνση της ταξικής πάλης στη χώρα.
Με άλλα λόγια: Είτε με τον «αντισυστημικό» Κασσελάκη –ο οποίος υποπίππτει σε διαρκείς γκάφες αποδεικνύοντας πως είναι άσχετος από πολιτική– είτε με την Αχτσιόγλου στην ηγεσία, η μετάλλαξη που συντελείται αυτή την περίοδο (οδηγώντας τον ΣΥΡΙΖΑ ακόμη πιο δεξιά σε κάθε περίπτωση, όπως αποτυπώνεται και στην καταβαράθρωση της θεωρούμενης «αριστερής πτέρυγας») πρέπει να αξιολογηθεί στο πλαίσιο των γενικότερων ανακατατάξεων στο σύστημα της αστικής εξουσίας και διακυβέρνησης. Πολύ περισσότερο καθώς η τροπή που έχει πάρει η αντιπαράθεση ανάμεσα στα δύο στρατόπεδα εντός του ΣΥΡΙΖΑ, ενόψει του δεύτερου γύρου της Κυριακής, την καθιστά τόσο «τοξική» που πολύ δύσκολα αυτά θα μπορέσουν να συνυπάρξουν την επόμενη μέρα.
Ήδη, για του λόγου το αληθές, αρκετά από τα κορυφαία στελέχη τα οποία έχουν εκτεθεί στηρίζοντας έναν από τους δύο διεκδικητές της προεδρίας, έχουν αρχίσει να «στρώνουν» τον δρόμο για την αποχώρησή τους σε περίπτωση που ηττηθούν — ενώ εάν επικρατήσουν, δεν κρύβουν την πρόθεσή τους να προχωρήσουν σε «εκκαθαρίσεις». Το κλίμα αυτό, άλλωστε, είναι έκδηλο τόσο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσο και στα μίντια του κόμματος (Αυγή και Στο Κόκκινο), όπου κυριολεκτικά «έχουν βγει τα μαχαίρια».
Σε αυτό το φόντο κινείται προφανώς και ο Τσίπρας, ο οποίος επιδρά καθοριστικά στα όσα συμβαίνουν, έστω κι αν μέσω των εκπροσώπων του διαβεβαιώνει πως παραμένει «στεγανά ουδέτερος». Ο τέως πρόεδρος, άλλωστε, ποτέ δεν δήλωσε ότι αποχωρεί από την πολιτική ούτε έκρυψε τις φιλοδοξίες του, ενώ ο «σεβασμός» που επιδεικνύουν προς το πρόσωπό του τα περισσότερα ΜΜΕ που μέχρι πρότινος τον απαξίωναν αποδεικνύει ότι τα επιτελεία της αστικής τάξης και του κεφαλαίου κάθε άλλο παρά τον έχουν ξεγράψει από τα σχέδιά τους. Για την ώρα, βεβαίως, οι πάντες αναμένουν πού θα κάτσει η «μπίλια». Στη συνέχεια, θα αποφασίσουν για τα επόμενα βήματα, με ορόσημο και τις ευρωεκλογές που θα γίνουν τον Ιούνιο του 2024.